Horror: Het sociaal economisch 'programma' van het Blok

Wat als...
Het Vlaams Blok zijn sociaal-economisch programma zou realiseren?

De laatste tijd is er (weer) heel wat te doen rond het 70-puntenprogramma van het blok. De standpunten en maatregelen die het blok ten opzichte van migranten in dat programma hanteert, worden nu binnen bepaalde strekkingen in het blok meer en meer als een strategische blunder bekeken, omdat die er mee voor verantwoordelijk zijn dat het blok voorlopig nog altijd voor geen enkele regeringsdeelname in aanmerking komt.

Daar probeert het blok nu wat aan te doen: het 70-puntenprogramma wordt 'niet verder geactualiseerd'. Maar daaruit afleiden dat het blok vaarwel zegt aan haar 70-puntenplan, gaat veel te ver: hoogstens wil de partij sommige van haar 'oplossingen' verdoezelen., teneinde meer salonfähig over te komen. Het blok spitst zich daarom vooral toe op haar standpunten over de migranten en vluchtelingen.

Maar ook daar hoeft men zich vooral geen illusies te maken De slogan die het blok tegenwoordig gebruikt laat er geen twijfel over bestaan: "vreemdelingen, aanpassen of terugkeren!", waarmee de partij zichzelf meer dan ooit naar voor schuift als een partij die mikt op de frustratiestemmers.

Het zou echter heel stom zijn om zich daarop blind te staren: over wat het blok in petto heeft voor het 'eigen volk' is over het algemeen veel minder geweten. Nu richt het blok zijn pijlen vooral op de zwakkere bevolkingsgroepen (migranten, steuntrekkers) maar 'aanpassen of oprotten' geldt evenzeer voor het eigen volk: al wie niet beantwoordt aan de blok- definitie van een 'plichtsbewuste Vlaming' komt in aanmerking voor vervolging en repressie...

Een term die steeds weer terugkeert in het sociaal-economisch programma van het blok is 'solidarisme'. dit staat voor de 'waarachtige beleving van de natuurlijke volksverbondenheid'; wat dat dan weer mag betekenen, wordt uit de doeken gedaan de grondbeginselen van het blok: "solidarisme is in wezen een levenshouding, voortspruitend uit het besef van de noodzakelijke verbondenheid van allen met de gemeenschap, een solidariteit van werknemers en werkgevers, van alle beroepen met elkaar, solidarisme is de projectie van het nationalisme op het sociale leven en op de samenlevingsopbouw..." Waar dit in de praktijk op zou moeten neerkomen, wordt treffend geïllustreerd in de programmatorische teksten van het Blok.

Eigen kapitaal eerst

In de eerste plaats streeft het Vlaams Blok een 'ondernemersvriendelijke maatschappij' na. 'De overheid moet de voorwaarden scheppen om psychologisch, fiscaal en administratief een ondernemingsvriendelijke samenleving te creëren' dit vooral om de Vlaamse kapitalisten in Vlaanderen te houden en te vermijden dat ze naar landen met een bedrijfsvriendelijker klimaat verhuizen. Daarom moet de belastingdruk voor de grote bedrijven omlaag, moet de sociale politiek erop gericht zijn een concurrentieel klimaat onder de Vlaamse werknemers te bevorderen, en moet de overheid over de brug komen met investeringen in infrastructuur en nieuwe technologieën... tot zover de beloftes aan de werkgevers; voor de werknemers ziet het plaatje er al heel wat minder aangenaam uit:

Arbeidsplicht is een begrip dat het blok hoog in het vaandel voert: 'een solidaristische gemeenschap is een prestatiegemeenschap.[...] Prestatie is een plicht en alleen prestatie geeft rechten." Wie niet presteert, is volgens het blok een 'profiteur' of een 'parasiet'. Als het voorgaande u herinnert aan een stuk smeedwerk dat ooit de ingang van een illuster kamp sierde, weet dan dat dit nog maar het begin is: ' Arbeid is niet enkel een recht, het is ook een plicht ten opzichte van het eigen volk' (Smout, 1989), of ook nog 'iedere volksgenoot heeft als hoogste plicht te arbeiden naar best vermogen in dienst van de volksgemeenschap' (Truyens,1980). Daarmee kant het blok zich dus principieel tegen het principe van de verzorgingsstaat waarin elke inwoner op basis van het burgerschap sociaal-economische rechten heeft. Volgens het blok moet elke Vlaming zijn rechten verdienen door plichtsbewust prestaties te leveren ten dienst van de volksgemeenschap. Met die plicht bedoelt het blok zeker niet alleen de arbeid binnen het traditionele arbeidscircuit: voor iedere Vlaamse bevolkingsgroep heeft het blok een resem plichten in petto.

De 'nieuwe arbeidscultuur' van het blok

'Het privé-initiatief moet de grondslag blijven van de economie' (Truyens, 1980); de overheid mag niet rechtstreeks actief zijn op de arbeidsmarkt en zelf banen scheppen, behalve in de uitbouw van ondernemersvriendelijke infrastructuur. Opdat de Vlaming zijn arbeidsplicht naar behoren zou kunnen vervullen, moeten jobs gecreëerd worden door de privé-ondernemingen, niet door de overheid. als de overheid maar een bedrijfsvriendelijk genoeg klimaat schept, zullen er wel banen komen, vindt het blok. Daarom wil het blok de patronale bijdragen en vennootschapsbelasting verlagen, 'waardoor de rendabele bedrijven meer winst kunnen investeren en investeren met vers kapitaal interessant wordt'. Het blok wil de flexibilisering nog verder doorvoeren en de arbeidswetgeving versoepelen om 'ondernemers makkelijker in menselijk potentieel te laten investeren'. In mensentaal: het blok wil enorme fiscale cadeaus aan het patronaat uitdelen en de werk- en prestatiedruk van de werknemers drastisch verhogen. Maar dat vormt voor het blok geen probleem, want 'de enkeling heeft niet alleen het recht, doch ook de plicht tot vrij initiatief. Zo zal de werknemer binnen het bedrijf aangespoord worden tot intern ondernemerschap: binnen het bedrijf de activiteiten ontplooien om de bedrijfsactiviteit te ontplooien: waneer hij hierin slaagt , wordt hij de manager van de nieuwe activiteit (binnen dezelfde onderneming, uiteraard). Hiermee 'vervaagt het onderscheid tussen werknemer en werkgever en ontstaat er een continuüm in plaats van een strikte scheiding' (smout, 1989)

Men hoeft geen economisch genie te zijn om te beseffen dat de voorgaande theorie niet alleen volstrekt onwezenlijk, maar tevens volstrekt onrealiseerbaar is: het blok stelt de zaken voor alsof de tegenstelling tussen arbeid en kapitaal zou kunnen uitgewist worden door alle arbeiders te verplichten zich in ondernemers om te toveren. Maar wie zal er dan voor al die ondernemers werken? Of wil het blok misschien dat alle 'ondernemers' dan voor een 'hoofdondernemer' werken, waardoor de eigenlijke situatie krek dezelfde blijft?... Dezelfde cirkelredenering vinden we trouwens terug in het 'medezeggenschap' dat het blok in de bedrijven wil invoeren: dit medezeggenschap geldt enkel op het niveau waar de werknemer actief is, waardoor de hiërarchie dus behouden blijft. De werknemer beslist enkel over de werkomstandigheden 'echter zonder de rendabiliteit te schaden' Smout , 1989).

Wat er dus op neerkomt dat de arbeiders en bedienden hoegenaamd nergens over mogen beslissen, gezien het feit dat het opdrijven van de rendabiliteit en dus van de bedrijfswinsten beslissingen zijn die niet op het niveau van de arbeiders, maar op het niveau van de bestuursleden wordt genomen. Over de bijkomende arbeids- en prestatiedruk waarvan hij het slachtoffer kan zijn heeft de arbeider of bediende dus geen enkele vorm van medezeggenschap want de patroon beslist over de investeringen, de winstvoeten en de objectieven. In een zgn. solidaristische samenleving heeft de werknemer enkel de plicht zich aan te passen aan de nieuwe eisen die aan hem gesteld worden.

Een vast loon? vergeet het...

Ook het loon moet volgens het blok gekoppeld worden aan het prestatiebeginsel. Pas wanneer de ondernemer winst maakt ontvangt de werknemer bovenop een 'risicoloos minimumloon' een variabel 'risicodragend' loon. De hoogte van dat loon hangt af van de bedrijfsresultaten en van de 'persoonlijke inzet en ondernemingsgeest' van de werknemer. Niet elke werknemer ontvangt dus een even groot winstaandeel, inkomensongelijkheid is dan ook het logische resultaat van de prestatiegemeenschap. Kan u zich de sfeer op de werkvloer of in de kantoren al voorstellen, waar de werknemers geen enkele zekerheid over hun maandelijks inkomen hebben en er op basis van subjectieve en manipuleerbare criteria loonsverhogingen toegekend worden aan de 'meest plichtsbewuste werknemers'? Onzekerheid, angst, haat, nijd, afgunst,... niet toevallig de gevoelens die het Vlaams Blok al jaren rijkelijk aanstookt om haar electorale opgang te bespoedigen.

De loonhoogte is op geen enkel moment een verworven recht en wordt dus bij de uitkering van het volgende loon weer ter discussie gesteld. Om een waardig loon te krijgen is iedere werknemer dus volledig overgeleverd aan de gratie van de werkgever, die op basis van geheel ontastbare criteria het loon van werknemer X. of Y. bepaalt. Dit betekent niet meer of niet minder dan een terugkeer naar de verloningspraktijken zoals die werden toegepast in de koolmijnen in de 19e eeuw. Merk ook op, dat het blok hier volledig voorbijgaat aan mogelijke manipulaties van de bedrijfswinsten en bedrijfsresultaten door de werkgevers. Nu ja, de plichten gelden dan ook niet voor hen, dat zou bedrijfsonvriendelijk zijn.

'De Collectieve arbeidsovereenkomsten moeten worden opgezegd en vervangen worden door deelname in de bedrijfsresultaten van de ondernemingen' (Smout, 1989) tevens moeten de lonen niet langer gekoppeld worden aan de index of de levensduurte (de graadmeter van de prijs van de consumptiegoederen) maar aan de evolutie van het Bruto Nationaal Product (BNP). De werknemer staat dus totaal weerloos tegenover willekeurige prijsstijgingen, en wordt enkel verloond voor de eventuele stijging van de productiviteit. Ongeacht het feit of de stijging van de productiviteit ook een daadwerkelijke verhoging van de koopkracht van de werknemer met zich meebrengt. Door de koppeling van het loon aan de productie kan de ondernemer ook steeds stakingen financieel bestraffen door het inhouden of zelfs het terugvorderen van het loon van de werknemer. Het productiviteitsverlies dat het gevolg is van de strijd van de werknemer voor een verbetering van de werkomstandigheden wordt dus doorgerekend in het werknemersloon. Door bovendien de lonen op nationaal vlak te koppelen aan het BNP wordt het eveneens mogelijk dat een grote staking een loonverlies voor alle werknemers van het land betekent. 'enkel op deze manier is iedereen verbonden met het wel en wee van de eigen onderneming en zijn absurde eisen dan ook in ieders nadeel' (smout, 1989)

Geen vakbonden, geen stakingen, geen rechten

Als een partij die haar opgang te danken heeft aan het verspreiden van haatpropaganda en het genadeloos aanvallen van de zwakkere bevolkingsgroepen plotseling de verzoening predikt, moet er wel iets loos zijn, en dat is het ook: het Vlaams Blok wil geen klassenstrijd, maar klassenverzoening. "Gemeenschap en enkeling kunnen enkel baat hebben bij een dienende samenwerking van allen, van jong en oud, van alle geledingen beroepen en standen welke in een volksgemeenschap leven en werken." Het lijkt wel de inleiding van een catechismus, maar in feite vormt deze zin de inleiding van de tekst waarmee het Vlaams Blok wil duidelijk maken dat de vakbonden moeten afgeschaft worden. Huichelachtig probeert het blok zich in te kleden als een partij die de 'ongecontroleerde uitwassen van het wilde liberalisme' afwijst, terwijl het sociaal- economische programma van het Blok (zoals hierboven aangetoond) er enkel op gericht is deze uitwassen te bespoedigen, ze zelfs wettelijk te rechtvaardigen, en ze in een nog veel extremere vorm door te voeren. Liberalistische uitwassen vormen dan ook geen enkel probleem, zolang het blok er maar de controle over heeft.

Een Vlaamse werknemer heeft volgens het blok geen particuliere klassenbelangen, het feit dat hij Vlaming is is meer dan genoeg om tot klassenverzoening te komen. In een 'organische, harmonische volksgemeenschap' lopen de belangen van werknemers en werkgevers samen' (Willy Smout, 'Het Vlaams blok en de vakbonden') De klassenstrijd doet het Vlaams Blok af als 'onwerkelijk', bijgevolg zijn de vakbonden en het syndicalisme in het algemeen volstrekt overbodig en zelfs tegenstrijdig met de werkelijke Vlaamse 'volksbelangen'. De argumenten die het blok hiervoor aanhaalt raken zoals gewoonlijk kant noch wal. De klassenstrijd is zogezegd een strijd binnen de volksgemeenschap, die de Vlamingen verdeelt op basis van 'particuliere loyaliteiten'. Terwijl de eigen voorstellen van het blok erop gericht zijn de algehele inkomensongelijkheid in te voeren en daarmee een nooit geziene verdeeldheid onder de werknemers teweeg te brengen, vallen zij de organisaties die er zijn om de rechten van de werknemers te verdedigen aan om absolute drogredeneringen die alleen maar begrepen kunnen worden als men alle rationaliteit vaarwel zegt. Als men de redenering van het blok volgt, zou een willekeurige Vlaamse werknemer die om een onbekende reden 20.000 frank van zijn loon moet inleveren, daar niets tegen in mogen brengen. Hij zou zelfs tevreden moeten zijn, wetende dat zijn baas net als hij een Vlaming is, en dat ze in hun 'volksverbondenheid' toch allemaal hetzelfde doel dienen. En als het van het blok afhangt, zal hij zeker geen beroep meer mogen doen op een vakbond, gezien die toch maar het 'onwerkelijke' syndicalisme vertegenwoordigt. Dan maar geen vakantie met de kinderen, de volksverbondenheid gaat voor!

Het blok wil de vakbonden hun onafhankelijk intermediair statuut ontnemen en ze omvormen tot corporatistische bedrijfs- en beroepsverenigingen die zich enkel nog mogen bezighouden met de met de beroepsbekwaamheid of de arbeidskwaliteit van hun leden. Een soort externe controle-organisatie, dus 'Vakbekwaamheidsopvijzelende' bonden, of organisaties die de beroepsbekwaamheid kunnen aanzwengelen en een numerus clausus per beroep opstellen. Het is ronduit verbijsterend dat het blok totaal voorbijgaat aan de context van globalisering van het neoliberalisme waarbinnen de tegenstelling tussen arbeid en kapitaal zich steeds sterker aftekent, maar vanuit een ranzige vorm van navelstaarderij de macht van de werknemersorganisaties wil breken en in de plaats daarvan een concept opnieuw wil invoeren dat het al driehonderd jaar niet meer doet, dat van de gildes. Het is dan ook niet te verwonderen dat het Vlaams Blok zich al meer dan tien jaar profileert op het vluchtelingen - en migrantenstandpunt van de partij. Het sociaal-economisch programma van het blok voert ons gewoonweg terug naar de middeleeuwen. En daar wil nièmand voor tekenen, behalve Rob verreycken misschien.

De enige vorm van werknemersorganisatie die het blok tolereert, is die in de zogenaamde ondernemingsraden: hier opnieuw geldt hetzelfde principe als in alle blok- richtlijnen, eisen en regeltjes: vereniging is toegestaan, maar dan enkel om aan het vooropgestelde partij- en dus winstdoel te beantwoorden. Het blok verwacht geen inbreng, het blok wil dat haar richtlijnen en besluiten nederig uitgevoerd worden.

De ondernemingsraden zoals het Vlaams Blok ze ziet, zijn er niet voor de belangen van de werknemers, maar om de belangen van de onderneming te verdedigen. "het heeft geen zin de onderneming op te splitsen in een verzuilde werknemersvertegenwoordiging; het monopolie van de vakbonden dient dan ook doorbroken te worden in ruil voor een werknemersvertegenwoordiging.... Deze onderneming heeft echter gezien de nieuwe fiscaliteit en verloning de onontkoombare plicht te streven naar het welzijn van het ganse bedrijf op lange termijn.' Dat zal wel, gezien in de Vlaams- blok - fiscaliteit de lonen worden berekend aan de hand van de stijging van de productie. Gecombineerd met het feit dat de 'medezeggenschap' van het blok de hiërarchie binnen de bedrijven verstevigt, dat er geen andere belangen meer getolereerd worden in de relatie tussen werknemer en werkgever dan de bedrijfsbelangen, waar bovenop nog komt dat er geen enkele vorm van externe werknemersorganisatie meer wordt toegelaten om de 'onwerkelijke' belangen van de werknemers te verdedigen, kan het resultaat van deze farce niets anders betekenen dan een drastische verslechtering van de arbeidsomstandigheden van àlle werknemers.

Kort samengevat kan men stellen dat de gehele 'nieuwe bedrijfscultuur' van het blok erop gericht is werknemers zowel privé als op het werk totaal ondergeschikt te maken aan de belangen van de werkgevers door hen alle verworven rechten te ontnemen en die te vervangen door plichten waarover zij geen enkele inspraak hebben. Een werknemer moet volgens het Vlaams Blok niet meer dan een willoos instrument zijn dat eerst en vooral de productiviteit en de winsten van de bedrijven moet verhogen, en dit alles vanuit het plichtsbesef van de 'natuurlijke volksverbondenheid'; en degenen die het best weten of iemand al of niet aan die plicht beantwoordt, zijn degenen die haar hebben uitgevonden hebben natuurlijk...

Niet te weinig werk, maar te veel werklozen

Arbeidsherverdeling via werktijdsverkorting, daar voelt het blok niets voor. De bedrijven moeten nieuwe jobs creëren en als er niet voldoende arbeidsplaatsen zijn dan (hier is waarschijnlijk zwaar over nagedacht) moet het aantal arbeidskrachten maar afnemen. De arbeid moet herverdeeld worden tussen de Vlaamse gezinnen, want in de prestatiegemeenschap vormt het gezin de kleinste prestatiecel. Kostwinners krijgen voorrang, vele buitenshuis werkende vrouwen zullen dus verplicht worden hun arbeidsplaats af te staan aan een werkloze mannelijke landgenoot die gezinshoofd is; alleenstaande mannen en vrouwen zullen als eerste worden afgedankt en als laatste worden aangeworven. De vrouwen worden vooral geacht kinderen te baren teneinde het 'zelfstandig voortbestaan van de eigen volksgemeenschap te waarborgen'(Vlaams blok grondbeginselen). Ze zal een ouderschapsloon ontvangen, dat afhankelijk is van het aantal kinderen. Haar werkloosheidsuitkering wordt ingetrokken.

Zoals bekend wil het blok behalve de vrouwen ook de migranten van de arbeidsmarkt verdrijven. De vrouwen moeten naar de haard en de migranten naar 'huis'. 'In tijden van arbeidsschaarste kan de Vlaamse economie zich niet langer de zinloze luxe van gastarbeid en gastwerkloosheid veroorloven' (van Hauthem & Wymeersch, 1993) 'Werkschuwe' Vlamingen zijn er volgens het blok de oorzaak van dat gastarbeiders moeten worden aangenomen. Zij moeten via de arbeidsplicht gedwongen worden de jobs van de migranten over te nemen.

Werkende werklozen of werkloze werkenden?

Solidarisme, dat betekent ook het vaarwel aan het individuele recht op uitkeringen. Het blok wil de gezinssituatie als maatstaf voor de uitkeringen invoeren, zodat de uitkering van heel wat werklozen zou kunnen geschrapt worden als er in het gezin iemand een 'voldoende groot' inkomen verdient. Het blok hoedt zich er wel voor precieze cijfers te geven. Aan de hand van welke gegevens zou dit 'voldoende groot inkomen' dan wel moeten berekend worden? Niet de koppeling van de lonen aan de index, niet de koopkracht, want dit zijn voor het blok toch niet meer dan verfoeilijke waardeschalen die zo snel mogelijk moeten afgeschaft worden en vervangen worden door een 'nieuwe fiscaliteit'. Het 'voldoende groot inkomen' zou dus moeten berekend worden aan de hand van onbestaande loonschalen, gezien (zoals reeds eerder aangetoond) er in het solidaristische bestel geen 'vast loon' meer bestaat, dat bovendien, doordat het enkel is gekoppeld aan het bnp en niet aan de daadwerkelijke koopkracht niet de minste garantie kan geven over wat de werkelijke wààrde van het inkomen betreft. Ook hier wordt weer duidelijk hoezeer het Vlaams Blok een hele resem bestraffende en betuttelende regels en regeltjes naar voor schuift, zonder er bij stil te staan dat de daadwerkelijke uitvoering ervan een regelrecht economisch fiasco teweeg zou brengen.

Werklozen die hun uitkering behouden, zullen er echter moeten voor werken! Natuurlijk kan dit niet in het zogenaamde traditionele arbeidscircuit, (dan zouden ze immers geen werklozen meer zijn) maar in de zgn. gemeenschapsdienst. 'In ultieme omstandigheden van laagconjunctuur kan iedereen zijn arbeidsplicht voldoen in de gemeenschapsdienst (Smout, 1989) iemand die 1 jaar werkloos is wordt verplicht zich in te schakelen in de gemeenschapsdienst, wie weigert, verliest zijn uitkering. Wat houdt die gemeenschapsdienst dan eigenlijk in? De 'werkgroep tewerkstelling' op het congres van 1993 ziet het zo: straten vegen, papiertjes rapen, bomen snoeien, onkruid wieden, zandzakjes vullen.... als je er rekening mee houdt dat deze arbeid verplicht wordt, ontbreekt er enkel nog een ketting rond de enkels om het plaatje te vervolledigen. Nu is het nog wachten tot er een lumineus blok- voorstel komt om de werklozen in te zetten om er autostrades mee aan te leggen. 'Onze havens en ons verkeersnet zijn lang nog niet uitgebouwd' verklaart Jan Penris in het VB- partijblad van april 1994. In een land met het dichtste weggennetwerk ter wereld een citaat om u tegen te zeggen.

Het blok deelt de werklozen in twee categorieën in: slachtoffers en profitariaat. De zogenaamde gemeenschapsdienst is het blok- middel om de schifting door te voeren: 'De gemeenschapsdienst is een instrument waarbij de betrokken persoon zal verplicht worden te tonen tot welke categorie hij behoort... een solidaristische samenleving heeft geen nood aan parasieten... ofwel heeft men een job in het klassieke economische circuit, ofwel niet. In het laatste geval dient men zich in te zetten voor de gemeenschap, wil men financieel gesteund worden. VOOR GEZONDE MENSEN IS ER GEEN TUSSENWEG'...( Smout, 1989) in deze laatste zin ligt eigenlijk de gehele blokfilosofie verbonden: in een solidaristische samenleving wordt men getaxeerd op wat men kan presteren, niet op wie men is. Als men arbeid kan presteren, wordt men ertoe verplicht, ook al heeft men niet voor die arbeid gekozen of gestudeerd: eerst een verplicht medisch onderzoek waaruit moet blijken of iemand al of niet gezond is en dan moet de arbeidsplicht vervuld!

Hieruit blijkt opnieuw dat het Vlaams Blok een totalitair programma wil uitvoeren dat voorbijgaat aan het fundamentele recht op de individuele vrije wilsbeschikking. Een programma, dat bulkt van repressie, betutteling en onverdraagzaamheid ten opzichte van allen die niet tot het blok behoren. Een programma, dat bovendien kortzichtig is, dat een economisch rampscenario in zich draagt, dat ons terugvoert naar de donkere jaren vòòr de renaissance, en dat er enkel op gericht is het "eigen volk" te onderwerpen aan een beleid dat nog het best als één lange tuchtmaatregel of strafexpeditie kan omschreven worden.

arch/ive/ief (2000 - 2005)