één Manifeest: vele slogans

Achter het spandoek ‘Een ander Europa voor een andere wereld' dat de Manifeestoptocht in Gent opende op 19/10 stapte een bontgekleurd, breed forum op. Wij hadden gesprekken met een aantal deelnemers over hun motivatie om zich achter de beweging voor een sociale en democratische globalisering te zetten.
· De mensen van 11.11.11. eisen een ander soort globalisering. Hun voornaamste eis is de invoering van de Tobintaks op financiële speculaties. Door middel van vele kaalgeschoren koppen gaan zij RadiKAAL voor die eis. Zij geloven – volgens een zegsman – dat de Tobintaks echt haalbaar is. Nu de Gentse burgemeester Beke en de Franse premier Jospin zich achter de eis gezet hebben, het protest dat op straat begon dringt langzaam door. Dat is het gevolg van een wereldwijde en zeer brede actie. 11.11.11. is blij dat heel veel jongeren aan dit brede spectrum deelnemen. Bovendien zijn zij ervan overtuigd dat het rustig zal blijven. Dat heeft dan weer 2 redenen : 1. de gezaaide angstpsychose, 2. de heel goede afspraken met 34 organisaties die zich verenigden in O19 en prima afspraken maakten. Bovendien heeft Göteborg en Genua de beweging een beetje in diskrediet gebracht, iets wat 11.11.11. door deze vreedzame manifestaties wil goedmaken. Met 10.000 betogers – een aantal dat ruim overschreden werd – verklaren zij zich tevreden.
· Een jonge betoger draagt een plakkaat van VZW Moeder Aarde omdat hij zich achter hun strijd tegen de oorlog kan zetten. Hij is hier omdat hij niet langer om kan met de toenemende liberalisering en het groeiende fascisme én als protest tegen de oorlog. Bovendien wil hij met dit protest zijn solidariteit tonen met de armen in eigen land. Hij is één van die opvallend vele betogers die niet deel uitmaken van een organisatie. Als de ongeorganiseerde, maar ongeruste burger individueel op straat komt, is de strijd doorgedrongen in brede lagen van het volk. Ongetwijfeld goed nieuws voor de beweging. De jongeman geeft wel toe dat hij schrik heeft voor rellen vanuit anarchistische hoek, iets waarover hij later op de avond zijn mening moet herzien als blijkt dat er geen rellen zijn.
· Oxfam stapt op met uitgebreide delegaties. Hun woordvoerder vat de motivatie samen in een slogan : ‘ontwapenen om te ontwikkelen'. Oxfam eist een onmiddellijk einde van de bombardementen in Afghanistan én een andere globalisering. Momenteel ligt de politiek ten onder aan de economie. Alle belangrijke beslissingen worden door de multinationals gedicteerd. Oxfam verwacht een vredevolle betoging, zoals de beweging uiteindelijk ook in wezen is. Men hoopt dat in Gent de politie niet dezelfde fouten maakt als in Seatle, Göteborg en Genua waar het geweld door de politie zelf werd uitgelokt. Dat de politie in Gent zich niet aan gemaakte afspraken hield (zie eerdere berichtgeving) en de rode zones fors en zonder reden uitbreidde, was nog niet doorgedrongen tot deze betogers. De woordvoerder van Oxfam onderstreepte nogmaals dat betogen helemaal niet uit de mode is en dat vandaag een massa jongeren bewezen helemaal niet die ‘apatische generatie' te zijn waarvoor ze wel eens versleten worden. Het is belangrijk volgens hen om een kanaal te bieden aan jongeren die het oneens zijn met een politiek die blind de economische machten volgt. Een radicale ommezwaai dringt zich op, als je de actiebereidheid van al die mensen ziet. Volgens Oxfam ligt daar een uitdaging voor de sociale bewegingen en moeten de vakbonden zich bezinnen over hoe zij kunnen aansluiten bij deze beweging. Het is jammer dat de vakbondstop momenteel concurrenten ziet in de beweging voor sociale globalisering. Die vrees bestaat alleen aan de top, de centrales zijn er zich wel van bewust dat er een gemeenschappelijke strijd is tegen de kapitalistische dictatuur.
· Ook de KP stapt mee op. Voor de doodgewaande organisatie zijn het hoogdagen. Zij bewijzen dezer dagen dat ze niet stuk te krijgen zijn en hervinden hun dynamiek. Zij pleiten voor een ander Europa ; meer democratisch, meer sociaal. Zij verzetten zich tegen elke vorm van privatisering. Europa moet een partner worden voor de wereld, dus ook voor de derde wereld. Op korte termijn pleit de KP voor een democratisering door afschaffing van IMF en G8, die zij onrechtvaardige organisaties noemt. De KP verzet zich tegen de wet van de sterkste die momenteel geldt in de internationale politiek. Het doel op lange termijn – een democratische socialisme - is voor de KP momenteel niet aan de orde. Dat kan je niet forceren, daarvoor heb je een heel brede basis en een lange strijd voor nodig. Toch stemt het hen hoopvol dat ze heel veel nieuwe leden werven, vooral jongeren die zich bewust worden van de samenhang van alle problemen met het kapitalisme. Het geweldloze Manifeest zal geweldloos blijven, maar helaas geen feest. Volgens de KP kan je geen feest vieren terwijl er oorlog is. Maar er zal geen geweld zijn, want dan gaat de boodschap de mist in en dat beseft iedereen wel die hier is, volgens de KP. Zij vinden de veiligheidsmaatregelen fel overdreven.
· De vzw Vrede vraagt ook een onmiddellijke stopzetting van de bombardementen op Afghanistan. Volgens hen creëren die bombardementen juist een kweekvijver voor terrorisme. Men zou veel beter onderhandelen om de daders uitgeleverd te krijgen. Volgens Vrede is er ook een duidelijk verband tussen wortels van geweld en de bittere armoede in de wereld. Dit Manifeest zal helemaal geweldloos zijn en Vrede verwijt de Gentse burgemeester Beke paniekvoetbal gespeeld te hebben. Volgens hen is de optocht ludiek maar vreedzaam en ligt dat vooral aan de betogers zelf. Zo hebben de organisatoren van O19 gezorgd voor een goede, eigen ordedienst. Bovendien is belangrijk dat de betogers niet ingaan op politieprovocaties. Vzw Vrede is zeer tevreden over de opkomst als er 10.000 betogers zijn. Die werden dus zeker gehaald. De ‘globaliseringsbeweging van de straat' gaat voor inhoud en bij democratie hoort ook straatprotest, zo vertellen ze als we hen vragen of betogen niet a-modieus is.
· De kern van het gedachtegoed van Forum Vredesactie is gericht tegen een Europees superleger. De EU werkt door oprichting van zo'n oorlogszuchtige instelling tegen haar eigen, oorspronkelijke gedachtengoed. SP en Agalev sympathiseren volgens het Forum, maar zijn minder radikaal.
· PVDA-boegbeeld Kris Merckx is ook een zeer tevreden man. Hij kan hier met zijn partij een aantal zaken onderstreept zien die de PVDA al jaren als enige in België luidop durft zeggen. Vooral het grote aantal jongeren – ‘Chenge the world' is de toepasselijke naam voor de jongerenorganisatie – dat de PVDA weet te bereiken stemt Merckx hoopvol. Zijn partij zorgt hier overigens voor ondersteuning op juridisch en medisch vlak, naast al het organisatorische werk dat ze al verrichtte. De grote, rode draak van de jongeren van de PVDA en de talloze CHE's die mee door de straten van Gent opstappen, moeten deze onvermoeibare strijder voor een betere wereld ongelooflijk veel moed geven om door te blijven gaan.
· Eric Goeman, de frontman van ATTAC, is ook in de wolken. Hij is blij dat ze sowieso meer volk hebben kunnen mobiliseren op dit Manifeest dan op de vakbondsbetoging. De vakbonden verliezen de concurrentie. De betoging is kleurrijk en geweldloos, en daar wint de hele beweging bij. De bonte, kleurrijke betoging geeft een goede indruk en de vele jongeren maken dat de proteststem luid klinkt. De strijd van Seatle tot Genua heeft al opgeleverd dat er nu een dialoog is. Of alvast een poging tot… . Dat bewijst volgens Goeman dat de macht op straat in handen is van de beweging. De paniek is in de harten van de politici geslopen, de straat zal in handen blijven van het volk, de strijd gaat verder. Dat wil niet zeggen dat de actievoerders confrontaties zoeken, maar door hun overwicht op straat eisen zij ook een plek op binnen de dialoog voor een democratische en sociale globalisering. Tenslotte veroordeelt Eric Goeman zeer scherp de verstikkende greep die de politieklauw op deze stad gelegd heeft. Het instellen van zones (tot zelfs hele blokken met rode zones, veel meer dan vooraf afgesproken) vindt Goeman paranoia en totaal zinloos. Ook hij noemt een tevredenheidscijfer van 10.000 betogers.
· Netwerk Vlaanderen vindt dat de geldstromen in de wereld in de verkeerde richting gaan. Zij zullen als alternatief volgend jaar een rentevrije bank oprichten. Een actiedag als deze vinden zij enorm belangrijk voor de eenheid in de beweging. Bovendien kan iedereen zo kennismaken met de andere partners in de beweging. Bovendien is deze actiedag ook heel goed naar de buitenwereld toe. Al betwijfelt Netwerk of er wel degelijk een invloed zal zijn op de EU-besluitvorming.
· Vredeseilanden hebben 3 goede redenen om mee op te stappen. Ten eerste maken zij deel uit van de koepel van 11.11.11, die de acties mee draagt. Zij vragen vrede om aan ontwikkeling te kunnen doen. Er moet een signaal van Europa in dat verband komen, zo stelt men. Ten tweede wil men een sociaal Europa dat rekening houdt met de Derde Wereld. Vredeseilanden stellen een MARSHALL-plan voor Afrika voor. Tenslotte willen zij ook ontwikkelingssamenwerking uit de marge halen en een hoofdthema maken van het Europese werk. Ze geven toe dat deze actievorm niet de makkelijkste is. Ze betreuren het dat de beweging als er geen geweld is, weinig aandacht krijgt in de media. Ze pleiten voor sterke dossiers en verschillende vormen van dialoog. Één van de opvallendste figuren in de betoging was ongetwijfeld de burgemeester van Quinca, een stad in Ecuador, die op uitnodiging van Vredeseilanden in ons land verblijft.
U merkt het, een kleurrijke en zeer verscheiden betoging, met talloze ideeën, maar één gemeenschappelijke vijand: het grootkapitaal, de politici die zich laten dirigeren vanuit de economie en de oorlogszuchtige multinationals. Ongetwijfeld zijn er tegen de top in Laken nog meer mensen die zich aansluiten bij deze beweging.

arch/ive/ief (2000 - 2005)