arch/ive/ief (2000 - 2005)

Commerciële (VTM-)radio: een verhaal van 'smeren' en 'gesmeerd' worden
by jp everaerts Sunday September 30, 2001 at 04:13 PM
mediadoc.diva@skynet.be

Groenen en spA mogen wel mee in de regering zitten, de ethervervuiling was nooit groter dan nu, zeker nu VTM - heel liberaal is dat - een de factor monopolie kreeg op radioreclame. Een verhaal van 'smeren' en 'gesmeerd' worden.

Wat voorspeld werd, is een paar weken geleden uitgekomen: VTM (zeg maar: Christian Van Thillo en Rik De Nolf) heeft zijn licentie op zak om met commerciële radio ('Q-Music') te beginnen. 'Energy Vlaanderen' (een project van de VUM-groep (De Standaard) met Concentra (Belang van Limburg) en de Franse radiogroep NRJ) daarentegen greep naast de prijzen. De tweede licentie ging naar '4 FM', waarin 'Think Media' (groep De Beukelaer, met dochteronderneming 'De Vrije Pers': Che, P-Magazine ...) participeert.

In de pers doken diverse berichten op over onregelmatigheden. De Standaard van 7 september bracht een artikel over hoe het beursaandeel van Think Media voor de bekendmaking van de toewijzing van de radiolicenties een abrupte koersopstoot maakte die alleen verklaard kan worden door voorkennis, bekomen via een lek uit het VCM ... "In België weet men dat het strafrecht niet werkt bij handel met voorkennis en voelt men zich straffeloos", concludeerde De Standaard.

Het verst in de kritiek ging 'Maomagazine' van 27 september. Frank Demets en Danny Illegems kwamen tot de conclusie dat een aantal Vlaamse politici door belanghebbenden 'gesmeerd' waren en dat zij zorgden dat de drie 'onafhankelijke' commissarissen van het VCM de 'juiste' beslissing namen. "In de praktijk is er politiek gelobbyd dat het geen naam heeft. Ministers werden benaderd, gefèteerd, gesponsord en op snoepreis gestuurd. Het zogenaamd nieuwe België van Verhofstadt en het Vlaanderen van Dewael, lijken verdacht veel op het oude van Dehaene en Del croix."

Nu is 'Maomagazine' wel een uitgave van het gedupeerde Concentra. Of hoe de mediaconcentratie onafhankelijke mediaberichtgeving zo goed als onmogelijk maakt. En mediaminister Van Mechelen dan maar beweren (zoals onlangs in De Morgen nog) dat de persconcentratie geen probleem is. Voor hem niet nee ...

Demets en Illegems wezen er ook op dat de toewijzing van een radiolicentie aan het zwakke '4 FM'-project, in de kaart van VTM speelt. VTM staat veel sterker en kan "alleenheerser worden aan de commerciële kant". Zo evolueren we naar een commercieel radiomonopolie in Vlaanderen, net zoals VTM dat eerder van de politici kreeg op televisiegebied (iets waar 'Europa' vruchteloos tegen protesteert).

Ziedaar de logica van de 'liberalen' van de VLD. Met de lippen en op papier belijdt men de vrije markt. In de praktijk 'regelt' men het zo dat de vriendjes de markt in handen krijgen. Waardoor een VLD-vriendelijke opstelling van de media verzekerd is.

Wie daar niet tevreden over is, is de oppositie. Het was Carl Decaluwé (CVP/CD&V) die de scherpste vragen stelde bij de beslissingen van het VCM. Er kwam een hoorzitting van de Mediacommissie van het Vlaams Parlement. Daar werden echter, zo berichtte de 'Financieel-Economische Tijd' van 26 september, "niet alle vragen over de licentie van 4FM weggenomen". Commissievoorzitter Jos Stassen (Agalev) kwam niet verder dan het besluit dat de "regelgeving aan evaluatie" toe is. Of hoe de Groenen de ether verder laten mono-politiseren.

Ondertussen doet ook bij de openbare omroep VRT de commercie verder haar intrede. Nadat al grote luiken van de productie van ontspanningsprogramma's naar de privé waren versluisd ('Woes tijnvis' met name) blijkt nu dat van de vijf duidingsmagazines per week die Canvas volgend jaar start, er drie door privéfirma's gemaakt worden. Zo tekent 'D&D' voor het economisch magazine. Alleen de nieuws- en de sportmagazines zullen door VRT-medewerkers gemaakt worden.