Homolebi's in andere culturen: de Iman-rel tegen het licht gehouden by Yvan Brys Saturday September 15, 2001 at 11:05 AM |
yvan.brys@advalvas.be 0474/94.15.84 congresstraat 41 2060 antwerpen |
Dit voor jaar zorgden de uitspraken van Rotterdamse iman Khalil-el-Moummi voor nieuws. Deze islamitische geestelijke verklaarde in het Nederlandse actualiteitenmagazine 'Nova' dat homoseksualiteit een ziekte is en een bedreiging voor de samenleving. Zijn verklaring bracht een kleine mediastorm op gang. Ook in de holebi-wereld waaide het stof hoog op. De recente gebeurtenissen doen de polemiek over de Islam opnieuw hevig losbarsten.
Op 28 november 1992 organiseerde de overkoepelende Federatie Werkgroepen Homoseksualiteit (FWH) een congres in Mechelen. Een van de workshops ging over migranten en homoseksualiteit. Samen met Jo Jonkers legde ik hiervoor de eerste contacten met migranten-organisaties. Bijna 9 jaar later, op 29 september 2001, organiseert de FWH een studiedag over 'homoseksualiteit in andere culturen'. Intussen ontstonden ook enkele organisaties met 'allochtone holebi's'.
De belangstelling voor de studiedag zal zeker worden aangezwengeld door de uitspraken van de Rotterdamse iman Khalil-el-Moummi. Deze islamitische geestelijke verklaarde in het Nederlandse actualiteitenmagazine 'Nova' dat homoseksualiteit een ziekte is en een bedreiging voor de samenleving. Zijn verklaring bracht een kleine mediastorm op gang. Ook in de holebi-wereld waaide het stof hoog op. De homovijandige uitspraken van de moslim werden in verband gebracht met de vaak agressieve en gewelddadige houding van Marokkaanse jongeren tegen holebi's. Voor nogal wat 'autochtone' holebi's waren de uitspraken een aanleiding om hun vreemdelingenhaat te spuien. Dat was te verwachten. Nederland mag dan geen Vlaams Blok hebben, het land is niet racisme-vrij. En zoals we intussen ook hier al weten: ook holebi's zijn dat niet. Maar er zijn ook heel zinnige dingen gezegd in dit debat.
'PRIMA MEETINSTRUMENT'
De Schorerstichting is in Nederland een belangrijke rol gaan spelen, vermits zij zich bezighoudt met aidspreventie bij holebi's. Jandirk Veenstra ziet het in het juninummer van hun kwartaaltijdschrift zeer positief: "Het is nog nooit voorgekomen dat zoveel mensen en zoveel politici zich uitgesproken hebben voor acceptatie van homoseksualiteit. Bijna zonder lobbywerk van de homobeweging spreekt premier Kok zich uit en spreekt minister Van Boxtel met vertegenwoordigers van islamitische organisaties. De duidelijk geschrokken Turkse organisatie Milli Görüs schrijft een persverklaring die bijna tranen in de ogen doet springen: een warme toon van tolerantie en respect. Nog nooit is er in migrantenkringen zo openlijk en zo duidelijk over dit onderwerp gesproken. Typische stoere mannen als Barend en Van Dorp spraken in hun programma met een homoseksuele scheidsrechter over hoe het voelt als je uitgejouwd wordt vanwege homoseksualiteit. De Nederlandse politiek en de publieke opinie zijn, op een paar uitzonderingen na, als één man/vrouw achter de homomannen en lesbische vrouwen van Nederland gaan staan. Het is heerlijk om te merken dat de samenleving protesteert bij intolerantie tegen homoseksualiteit, dat je niet zelf de barricaden op hoeft. Het is heerlijk dat nederland NEE zegt tegen uitspraken over ziekte en schadelijkheid. Knap ook dat veel allochtone organisaties zich in de pers met spijt en verzoening uitspreken en zich niet verschuilen achter vrijheid van godsdienst. Zo'n uitspraak van een iman is een prima meetinstrument voor hoe het gesteld is met de acceptatie van homosexualiteit in Nederland. Het gaat heel goed met Nederland. Nu nog de homo's en lesbo's zelf gezond houden."
ZORGEN
Dit leek me toch al te veel op een goed nieuws-show. Hoeven we echt de barrikaden niet meer op? In XL (02/2001), het tweemaandelijks blad van de Nederlandse overkoepelende organisatie COC, zet historicus Hans Warmerdam daar het volgende naast: "Hoewel ik blij ben met de woorden van Kok dat deze geestelijke raadslieden zich behoren te verantwoorden over hun opvattingen, die niet in Nederland thuis horen, maak ik mij toch nog zorgen over een aantal andere zaken. Waar komt die heftige reactie op de islam vandaan? De christen Van Dijke en de conservatieve liberaal Van der List hebben zich ook niet positief over homoseksualiteit uitgelaten. Heeft de regering hen naar een ander deel van het koninkrijk verbannen? of gaat het hier om iets anders en wordt gevreesd voor een fundamentele botsing van waarden en normen? Wordt homoseksualiteit nu gebruikt als breekijzer om integratie en acculturatie af te dwingen? Onze regering is niet zo onverdeeld positief over homoseksualiteit als zij wil doen geloven. Naar de gevolgen van het opgroeien bij homo's en lesbo's wil de regering immers een langdurig onderzoek laten doen."
ZOEK HET VERSCHIL
Warmerdam staat kritisch tegenover de verontwaardiging van sommigen en hij heeft gelijk. Het is een beetje gemakkelijk om een iman de mantel uit te vegen en van medeburgers met een andere godsdienst of cultuur te eisen dat ze zich maar moeten aanpassen. Zeker omdat je naast de uitspraken van de Iman heel wat verklaringen kunt plaatsen van lieden die allesbehalve moslim zijn. Hans Warmerdam zet er enkele op een rijtje: "Tergend langzaam groeit in de westerse wereld het inzicht dat het gewoon een menselijke gesteldheid is en dat de samenleving daar niet door geschaad wordt. Dat neemt niet weg dat er wetenschappers zijn die blijven hameren op de bestrijding van homoseksualiteit. Begin mei 2001 stond in De Volkskrant te lezen dat een Amerikaanse psychiater zijn resultaten over de genezing van homo's zou presenteren. Wie echt wilde, stelde de wetenschapper, werd hetero. Een maand eerder stond in NRC-Handelsblad een ingezonden brief van de christelijke psychiater Van der Aardweg, die zijn staf brak over de gelijkberechtiging van homo's. Het huwelijk zou als instituut zo vernietigd worden en adoptie zou ertoe bijdragen dat kinderen aan dit gevaar zouden worden blootgesteld. Van der Aardweg heeft er sinds de jaren zestig zijn levenswerk van gemaakt homoseksualiteit te bestrijden. Zijn boeken vinden gretig aftrek in orthodox-christelijke kringen, vooral priesteropleidingen in binnen- en buitenland maken gebruik van zijn werk. De opvattingen van de Groningse bisschop Eijk lijken zo uit de koker van Van der Aardweg te komen. Voor orthodoxe christenen blijft homoseksualiteit een zonde vergelijkbaar met diefstal; aan beide geef je als goed burger niet toe. Door zich te beroepen op de vrijheid van godsdienst weet men strafrechtelijke vervolging te voorkomen. Aan de scheiding tussen kerk en staat belijden deze orthodoxen lippendienst, want voor de inrichting van de samenleving behoort Gods woord richtsnoer te zijn."
DAGLICHT
Warmerdam ziet niet zoveel verschil met de opvattingen van de iman: "Orthodoxe moslims zijn dezelfde mening toegedaan. Iman Khail el-Moummi zal zich oprecht zorgen maken over de wijze waarop de Nederlandse samenleving met homoseksualiteit omgaat. Ook hij is niet tegen de mens, maar beslist wel tegen de zonde. Zijn ideeën over homoseksualiteit zijn een combinatie van eerder genoemde opvattingen. Daarnaast weet hij als geen ander dat strikte seksescheiding zoals die in islamitische landen nog bestaat, homoseksueel gedrag in de hand werkt. Zolang iedereen weet dat dit een zonde is die het daglicht niet kan velen, is de situatie beheersbaar. In Nederland zijn homo's open over hun leven en doen zij geen moeite meer zaken toe te dekken door te trouwen en er een dubbelleven op na te houden. Hoe begrijpelijk is de angst van de iman voor een openlijke zonde die hand over hand kan toenemen." Warmerdam ontkent het probleem dus niet maar plaatst het in een bredere context en wijst op de hypocrisie die ontstaat als de zonde 'toegedekt' wordt.
VERBOUWEN
Het artikel van Hans Warmerdam in XL is één groot pleidooi voor een genuanceerde benadering. Ik kan het iedereen aanbevelen. Maar ik las ook minder fraaie stukken. Leest u even mee in het editoriaal van Henk Krol in de Gaykrant van 23 juni: "Als je het thuis maar heel gewoon vindt dat je zelf bepaalt wie wel en wie niet welkom zijn, waarom zou dan niet hetzelfde mogen gelden voor het Nederlandse Huis, de woning van ons allen? (...) Als Klaas Jansen een crimineel is, dan zegt dat nog niets over zijn broer Peter, laat staan over zijn zus Claudia. Klaas kun je beter buiten houden, Peter en Claudia zouden welkom moeten zijn. (...) Gelukkig is onze maatschappij wel opgewassen tegen een stootje, maar veel kleine stootjes kunnen uiteindelijk het systeem aan het wankelen brengen. Imans die liegen, deugen niet. Daarmee zullen we moeten leren leven. Er zijn minstens zoveel dominees en pastoors die liegen. Maar imans die uit andere culturen hierheen komen om bij ons alles op z'n kop te zetten, die westerlingen lager achten dan honden en varkens, moeten we resoluut kunnen weren. Zoals je van gasten niet pikt dat ze jouw woning ongevraagd gaan verbouwen, zo hoeven we als Nederland niet te tolereren dat vreemdelingen onze maatschappij ongevraagd op de schop nemen."
CARTOON
Henk Krol zal het zich allicht niet realiseren, maar bovenstaande verklaring kan, mits enkele lichte wijzigingen, zo in het volgende nummer van het blad van het Vlaams Blok gepubliceerd worden. In een vroeger nummer van de Gaykrant verscheen een cartoon waarin in drie tekeningetjes een verschrikkelijk toekomstbeeld voor Nederland wordt getoond. Het eerste laat drie (kerk)torentjes zien die een moskee hartelijk welkom heten. In het tweede prentje wordt de moskee een stuk groter en zegt: 'homo's verbieden' waarop de kleiner wordende kerktorentjes 'tolerantie...' prevelen. In het derde prentje heeft de moskee vier torens gekregen en luisteren de Nederlands torentjes, danig gekrompen en transpirerend van angst, naar wat de 'moslims' roepen: 'Alcohol verbieden! Alle vrouwen verplicht gesluierd! lijfstraffen invoeren! Islam staatsgodsdienst!'. Het zijn schrikbeelden waar het Vlaams Blok reeds jaren mee merkt.
SQUEEZE
Nog ruiger gaat het er aan toe in een artikel in Squeeze. In de zomereditie van dit glossyblad voor de beter gesitueerde Nederlandse Gay grijpt Jip Gruythuize de Iman-rel aan om te pleiten voor een nieuwe vorm van militantisme: "Ik heb wel eens nagedacht over hoe het wél zou kunnen. Hoe het zou moeten! (…) We moeten de straat weer op! Gaat een iman tekeer? Eropaf! Binnendringen in zijn moskee en wel met schoenen aan. Leen Van Dijke vrijgesproken? Achter hem aan! Laat een zootje opgeschoten Marokkaantjes hun handen wapperen? De homoknokploegen weten ze te vinden! Lult de paus weer eens uit zijn nek: op naar Rome. Zo'n bejaarde schrikt zich letterlijk dood als ie ons ziet aankomen." Hopelijk blijft men daar in Amsterdam het hoofd koel houden, want dit is een regelrechte oproep tot straatgeweld.
VAN SCHOOL GESTUURD
Een andere voorbeeld van hoe het niet moet vonden we in een verslagje in 'PINK', blad van COC-Nijmegen. De COC werkgroep Voorlichting is langsgeweest bij het Merletcollege in Cuijk. Deze school voor voortgezet onderwijs heeft achteraf een anonieme evaluatie onder leerlingen gehouden. In deze evaluatie kwamen twee reacties van leerlingen naar voren die vinden dat homo's op dienen te rotten en het land uitgezet moeten worden. De school heeft daarop besloten de anonimiteit op te heffen en in gesprek te gaan met de leerlingen en de ouders. Deze bleven echter bij hun standpunt. Beide reacties zijn afkomstig van leerlingen met een allochtone achtergrond. De school heeft besloten de leerlingen drie dagen te schorsen. De werkgroep voorlichting kan het met deze maatregel niet eens zijn. De groep streeft naar een veilige sfeer tijdens de voorlichting. De anonimiteit van een evaluatie achten de werkgroep en de leerlingen als een uitvloeisel van die veiligheid. Anderzijds vindt de werkgroep dat opgetreden moet worden tegen discriminerende uitspraken. "Wellicht dat het Merletcollege beter in het algemeen had kunnen reageren op de resultaten, dan expliciet twee leerlingen op het matje te roepen." schrijft de werkgroep. Terecht. Stel je maar eens voor wat een sfeer er zou ontstaan als je op school alle leerlingen die anti-homo, racistishe of sexistische -uitspraken doen enkele dagen schorst?
WIE IS VERANTWOORDELIJK?
Wie is er verantwoordelijk voor het feit dat een aantal (hoeveel is mij in de stroom van artikels over het onderwerp niet duidelijk geworden) jongeren - al dan niet met moslim-achtergrond - zich agressief gedraagt tegenover holebi's? De moslim-autoriteiten? Dat is een stelling die niet vol te houden is, als je weet dat ze eigenlijk nauwelijks over macht beschikken en ze - in tegenstelling tot de katholieke kerk - ook geen uitgebouwde machtsstructuren hebben die druk kunnen uitoefenen op het bestuur van een land als Nederland. Het feit dat de iman een stortvloed van kritiek over zich heen kreeg na zijn ongelukkige uitspraken illustreert dat. Laten we het eens ergens anders gaan zoeken.
De Gaykrant van 21 juli meldt: "De overheid heeft onvoldoende aandacht voor discriminatie van homo's en lesbiennes in het onderwijs. Tot die harde stellingname kwam de meerderheid van de fracties in de Tweede Kamer bij de behandeling van de homo-emancipatienota "Paars en Roze". Volgens de kamerleden is de laatste jaren de vijandigheid toegenomen, waardoor docenten en leerlingen niet meer voor hun seksuele geaardheid durven uit komen. (...) Leerlingen zijn veel mondiger dan jaren geleden en reageren dus ook veel minder terughoudend. Vroeger was de mededeling dat je homo of lesbisch was vaak voldoende en werd er daarna niet zo vaak meer over gesproken. Nu zijn leerlingen veel assertiever en hebben ze over het onderwerp al allerlei denkbeelden en vooroordelen, die ze ventileren via de enige homo of lesbo die ze kennen: de docent." Met andere woorden: de overheid speelt veel te laat in op nieuwe fenomenen, die niet persé negatief zijn, maar die wel de nodige omkadering vragen. Leerlingen willen de discussie aangaan over homoseksualiteit, maar de leerkrachten worden daar niet op voorbereid. Horen we hier een Belgisch belletje rinkelen? Onderwijsminister Marleen Vanderpoorten besliste onlangs om de enige leerkracht die de goede contacten tussen onderwijs en de holebibeweging verzorgde (één leerkracht, voor hoeveel scholen?) een andere job te geven, zonder dat ze ook maar één alternatief wist hard te maken. De FWH heeft hiertegen geprotesteerd met een actie waarbij de minister een slecht rapport werd aangeboden. Ook het opnemen van homoseksualiteit in de eindtermen van het middelbaar onderwijs werd door dezelfde minister afgewezen. Als er binnenkort een anti-homosfeertje in het onderwijs de kop opsteekt, zullen we dan ook maar snel een of andere iman de schuld geven?
MINDERHEDEN ONDER ELKAAR...
De Marokkaanse website 'naffer' publiceert op 23 mei een bericht waarin gemeld wordt dat het COC samen met zes moslimorganisaties en één niet-religieuze Marokkaanse organisatie afstand neemt van de uitspraken van de iman. De gezamenlijke verklaring zal ook in de moskeeën worden verspreid. Er wordt afstand genomen van geweld tegen holebi's. Onderwijs en jeugdwerk moeten ertoe bijdragen dat "de maatschappelijke en seksuele diversiteit in onze samenleving meer aandacht krijgt en daarmee meer begrip krijgt." COC-voorzitter Hagelstein ziet voldoende aanknopingspunten voor verdere dialoog. Het COC denkt aan drie conferenties, waaronder een in de aanloop naar de verkiezingen van volgend jaar.
Clem Bongers, voorzitter van het COC in Nijmegen, denkt in dezelfde richting van dialoog: in het COC-blad Pink van juli 2001: "Ook in onze stad zal COC Nijmegen een gesprek op gang brengen met islamitische en andere allochtone organisaties. Wij voeren deze dialoog vanuit het besef dat we samen vorm en inhoud moeten geven aan de multiculturele samenleving op lokaal niveau. Wij gaan ervan uit dat er veel overeenkomsten tussen ons zijn. We verkeren immers in vele opzichten in een gelijke positie, namelijk die van een minderheid binnen een meerderheid - allochtonen ten overstaan van een meerderheid van autochtonen en wij als seksuele minderheid ten opzichte van een heteroseksuele meerderheid. Ons uitgangspunt blijft dat wederzijds respect en tolerantie voorop moeten staan en dat intolerantie en geweld - in welke vorm dan ook - moet worden afgewezen."
BELGEN DOEN HET (EEN BEETJE?) BETER
We krijgen niet zo de vaak kans, dus laten we onszelf nu toch maar even op de borst kloppen. Ik durf niet voorspellen hoe men in België zou reageren mocht een iman hier vergelijkbare homofobe uitspraken zou doen. Zeker is dat de holebi-beweging hier de voorbije 20 jaar toch nu en dan wel inspanningen heeft gedaan om de relaties tussen de twee 'minderheden binnen een meerderheid' te verbeteren. Er bestaat ook hier zeker een spanningsveld tussen holebi's en allochtonen. Maar het is vrij uniek dat in het eisenplatform van Roze Zaterdag een anti-racistische verklaring is opgenomen. (Nederland heeft trouwens niet eens zo'n eisenplatform) De aanwezigheid van de FWH op talloze anti-racistische manifestaties valt evenmin te verwaarlozen als signaal van de holebi-beweging. Ook onze alertheid tegenover het Vlaams Blok is niet onbelangrijk. Tenslotte weten wij al jaren dat het niet niet volstaat om voor respect en tolerantie te pleiten. Dat zijn niet de sleutelwoorden. Waar het om gaat is het toekennen van gelijke rechten aan minderheden. Dat mis ik in de artikels van de Nederlandse holebi's die ik gelezen heb. Niemand van de Nederlandse homopers is bijvoorbeeld ooit op het idee te komen om eens te onderzoeken welke de concrete vormen van discriminatie zijn waar allochtonen mee te maken krijgen en daar een artikel over te publiceren. Een artikel dat trouwens ook niet zou misstaan in Zizo. In artikels over holebi-allochtonen lees je vaak enkel over de anti-homosfeer in de migrantengemeenschap en nauwelijks over het racisme in de maatschappij.
ONE ISSUE BEWEGING
Er valt heel wat inspiratie te halen uit de nieuwe protestbeweging tegen de globalisering. In Humo van 17 juli komen enkele woordvoerders van deze beweging aan het woord: "In de jaren negentig is er weinig brede politiek actie geweest, is de arbeidersbeweging verzwakt en zijn de vakbonden verwaterd en zijn de sociale bewegingen en actiegroepen beginnen te werken rond één beperkt thema: antiracisme, vluchtelingen of het milieu. Nu zien we dat veel van die one-issue-bewegingen weer verder gaan kijken dan hun lokale problemen en mondiale conclusies trekken, en één van de conclusies is dat er internationale actie moet worden gevoerd." Sterk aan deze stroming is dat men erin geslaagd is om de 'one-issue-bewegingen'(bewegingen die rond één thema werken, zoals bv. de holebi-beweging doet) vrij intens te laten samenwerken. Dat is niet alleen belangrijk om de problemen efficiënter aan te pakken. Het is ook een manier om onderlinge spanningen - zoals momenteel tussen holebi's en allochtonen - op te lossen of ze minstens op dergelijk niveau te brengen dat ze niet ontploffen. Het is eigenlijk de keuze tussen samen optrekken tegen onrecht of de oorzaken van het onrecht bij elkaar gaan zoeken en zich concentreren op onderlinge spanningen. Of om het anders te stellen: je gaat altijd één welbepaalde richting uit. Ofwel ontwikkel je een grotere solidariteit en slagkracht onder de minderheden en de zwakkeren. Het gevaarlijke alternatief is dat je de strijd gaat aanbinden met andere minderheidsgroepen.
STRONTZIEK...
Willen we als 'one-issue-beweging' verder willen toegroeien naar andere bewegingen dan dienen we twee zaken onder ogen te zien. Ten eerste zijn de meeste migrantenorganisaties niet gewend om met ons samen te werken. De invloed van conservatieve stromingen blijkt nog groot te zijn. Anderzijds is het lang niet zo erg als men ons wil laten geloven, dat merk je aan de reacties van heel wat allochtonen. "Jullie nemen de iman te serieus, veel te serieus. Zo maak je iemand belangrijker dan hij is" citeert Hans Warmerdam een Turkse vriend in het COC-blad XL. "Alsof wij ons een moer aantrekken van wat een of andere bejaarde iman vindt" schrijft Abderahman op de Naffer-website. En Hamidan voegt er aan toe: "Echt, ik word hier strontziek van. Heb nog nooit een poot geramt, en nu kijken zelfs de homo's vies naar me. Terwijl dat tot niet zo heel lang geleden toch de mensen waren die juist zo vriendelijk tegen ons waren. Ze proberen een stel middeleeuwse frustraten van ons te maken. Ik heb niks tegen homo's. Maar ze gaan nu doen alsof homoseksualiteit niet zou voorkomen in Marokko en alle mokro's (= Marokkanen) homohaters zijn". Het wordt tijd dat de allochtonen en hun organisaties méér dergelijke geluiden laten horen. Hans Warmerdam maakt zich ook zorgen over 'de zwijgende meerderheid' van moslims: "De orthodoxie verandert niet, maar liberale moslims hadden zich nu kunnen uitspreken. Het is slecht gesteld met hen die geen eigen geluid durven laten horen. Waar is het gemeenteraadslid Fatima Elatik, die altijd voor minderheden op de bres springt?"
DE MAGNEET TREKT RARE ADVERTENTIES AAN
Ten tweede is het belangrijk dat we de ogen open houden voor vormen van discriminatie tegen allochtonen (bijvoorbeeld, maar hetzelfde geldt voor vrouwen, asielzoekers,...) en daar afstand van nemen. Tot mijn verbazing zag ik in een recent nummer van 'De Magneet' (blad van het Antwerpse Roze Huis) publiciteit voor het interimbureau Adecco. Waarschijnlijk was de advertentieverantwoordelijke zeer tevreden met de paginagrote advertentie. Jammer genoeg had Adecco intussen op een negatieve manier het nieuws gehaald: het bureau zou allochtone werknemers discrimineren bij het toekennen van interimwerk. Is dit de advertentieverantwoordelijke ontgaan? Of was de advertentie reeds geboekt? Of heeft men er gewoon niet bij stilgestaan? Of - erger nog - vindt men het niet belangrijk? Uitgerekend het Roze Huis van Antwerpen heeft inspanningen gedaan om de relatie met de allochtone gemeenschap in de wijk Zurenborg goed te houden. Als het Roze Huis dit niet enkel uit zelfbehoud gedaan heeft maar vanuit de overtuiging dat zowel allochtonen als holebi's een gelijke behandeling verdienen op de arbeidsmarkt dan zou men er beter aan doen deze beleidslijn door te trekken tot in het advertentiebeleid en firma's met een dubieuze reputatie terzake weren. Het Roze Huis probeert volkomen terecht mogelijke agressie van allochtonejongeren in de buurt van het café te vermijden. Maar is de houding van het interimbureau geen verkapte vorm van agressie? Door het bureau advertentieruimte te bieden geeft men het signaal dat men zich niet stoort aan een vorm van discriminatie waar de jonge marokkaan om de hoek misschien gisteren het slachtoffer van is geweest. In hetzelfde nummer vond ik ook een advertentie voor Coca-Cola. Ook hier een zelfde opmerking. Het Roze Huis doet jaarlijks een beroep op een internationale werkbrigade om de verbouwingswerken extra vaart te geven. Een vorm van internationale samenwerking die toe te juichen valt, maar ook hier moet men consequent zijn. Wat als een van de deelnemers uit één van de vele landen komt waar Coca-Cola op een gewelddadige manier de rechten van de plaatselijke bevolking met de voeten treedt? Het in de VS gevestigde 'International Labour Rights Fund' (ILRF) en de staalvakbond 'United Steelworkers of America' (USWA) slepen in naam van de Colombiaanse voeselvakbond 'Sinaltrainal' fisdrankmultinational Coca-Cola voor de rechter. Cocal-Cola wordt ervan beschuldigd banden te hebben met de extreem-rechtse paramilitaire doodseskaders in Colombia, en die te gebruiken om vakbondsleden te intimideren, ontvoeren of vermoorden.
Het is niet de bedoeling om het Roze Huis van Antwerpen met alle zonden van Israel te beladen. Ik geef dit enkel als voorbeeld om mijn pleidooi kracht bij te zetten dat de holebi-beweging wat minder 'one-issue-beweging' zou worden. En dat liefst zo snel mogelijk is. Misschien moeten een aantal holebi's zich maar eens gaan bijscholen in de anti-globaliseringsbeweging. In een artikel dat verscheen op de website van Indymedia omschrijft Gunther Lippens ze als: "Een beweging die veel meer waarden in zich meedraagt, dan de mei-68-bewegingen. Antiracisme, antisexisme en antihomofobie zijn heel duidelijk aanwezig in de beweging". Een injectie van militantisme en activisme zou de beweging deugd doen: "De holebi-gemeenschap riskeert te sterk te 'vertrutten' en 'versuffen', als we tenminste niet opletten" dat is geen citaat uit de laatste nieuwsbrief van het Roze Aktiefront. Het zijn de woorden van Yves Aerts en Dennis Bouwen, respectievelijk voorzitter en ondervoorzitter van... het Antwerpse Roze Huis in De Magneet van juni 2001.
GEZONDHEID
In haar jaarverslag wijst de Nederlandse Schorerstichting op een andere reden om snel werk te maken van een een bredere visie: "Minder dan vroeger laten homoseksuele mannen en lesbische vrouwen zich in een vastomlijnd hokje duwen. Mannen en vrouwen die behoren tot de openlijke homo en lesbische scene, zijn maar een deel van die doelgroep - en waarschijnlijk het deel dat het gemakkelijkst toegang heeft tot de hulpverlening. De groepen daarbuiten zijn moeilijker te bereiken, maar konden de hulp wel eens harder nodig hebben. Daarom richt de stichting zich steeds meer op specifieke segmenten van de doelgroep, zoals homoseksuele ouderen, die gezien de verborgen omgang met homoseksualiteit tijdens hun levensloop met geheel eigen problemen kampen. Onder migranten en vluchtelingen in Nederland begint homoseksualiteit steeds meer een thema te worden, hetgeen grote consequenties kan gaan krijgen voor het werk van de stichting. En in het hiv-preventiewerk komen mannen met biseksuele contacten (onder wie veel allochtonen) als een belangrijke nieuwe doelgroep in het vizier. Juist onder hen treden relatief veel hiv-besmettingen op, omdat zij homoseksuele contacten vaak 'erbij doen' en minder bereikbaar zijn voor preventie-inspanningen."
CONCLUSIE?
Zal de Belgische holebi-beweging voorbereid zijn als een iman-rel zich aandient? Het zou naïef zijn te denken dat het 'ons' niet kan overkomen. Zal men overwegend racistisch reageren en een mini-oorlog met 'de allochtonen' aangaan of zal men een dialoog op gang kunnen brengen? Of zal die dialoog al bezig zijn? En wat is de plaats van de allochtone holebi-organisaties in zo'n proces? Hoe kan de FWH deze organisaties daarin ondersteunen? Hoe pakken we het racisme in eigen rangen aan? Hoe overtuigen we allochtone organisaties van het belang om de positieve houding tegenover homoseksualiteit te ontwikkelen? En hoe zal men van de overheid een beleid afdwingen dat aan deze noden tegemoet komt?
yvan.brys@advalvas.be