Yankees nemen nu ook patent op eeuwenoude Indiase rijst by NRC-Handelsblad [posted by Lieven] Wednesday August 22, 2001 at 09:58 PM |
Basmati is de geurigste en smakelijkste rijst ter wereld en komt van de voet van de Himalaya. Dat is wat de boeren van deze bergstreken beweren. Nu mag het Texaanse bedrijf Rice-Tec van het Amerikaanse Patentbureau een patent nemen op deze eeuwenoude rijstsoort.
De patentaanvraag loopt al sinds 1997 en gisteren deed het Amerikaanse
patentbureau (US Patent and Trademark Office) een uitspraak die
in India tot grote verwarring heeft geleid.
In het Indiase parlement brak woede uit, men sprak van bio-piraterij
en een schandelijke manier van een Westers bedrijf om de kleine boeren
van een arm land als India uit de markt te werken. Niet dat er veel Indiase
Basmati-rijst naar de VS gaat, eigenlijk maar 7 procent van het jaarlijkse
totaal van zeshonderdduizend ton, maar het gaat om het principe. De gedachte
dat een eeuwenoude eigen variant op deze manier gekaapt kan worden was
onverdraaglijk. Basmati is de unieke naam van een unieke rijstsoort, vindt
men in India.
Maar dat vindt het patentbureau van Amerika eigenlijk ook. Want bij
nadere bestudering van de uitspraak van het bureau blijkt dat het Texaanse
rijstbedrijf geen toestemming kreeg om de naam 'Basmati' te gebruiken.
Het mag zijn varianten 'Texmati' of 'Jasmati' noemen, het mag zelfs beweren
dat het lekkerder is dan Basmati-rijst. Maar de naam Basmati blijft de
naam van het origineel uit de valleien van de Himalaya. In India vinden
de boeren dat maar een Pyrrusoverwinning. De Indiase overheid zou de nationale
rijstvarianten met net zoveel inzet en fanatisme moeten beschermen als
de Fransen dat doen met hun wijn. Basmati is tenslotte wel de champagne
onder de rijstsoorten.
Door NRC-correspondent Anil Ramdas * Delhi, woensdag, 22 augustus
2001
Basmati is de geurigste en smakelijkste rijst
ter wereld en komt van de voet van de Himalaya. Tenminste, dat is wat de
boeren van deze bergstreken beweren. Generaties lang cultiveerden hun voorvaderen
deze rijstsoort, die alleen verbouwd kan worden in koelere omgevingen,
op kleigrond van bijzondere samenstelling en met een speciale hoeveelheid
water en licht.
Dat verhaal, bleek dezer dagen, is een mythe. Basmati wordt nu vrijwel
overal in India verbouwd, alsook in Pakistan en Thailand. En nu zelfs in
het Amerikaanse Texas. Het Amerikaanse landbouwbedrijf RiceTec ging
nog een stap verder in de ontaarding van de oude reputatie van Basmati:
het vroeg patent aan voor zijn eigen variant, die smakelijker en geuriger
zou zijn dan het origineel, minder licht nodig zou hebben en bovendien
machinaal kan worden verbouwd. In Texas stappen de boeren niet met blote
voeten tot de knieën in het water om de tere plantjes voorzichtig
met de hand af te snijden. Hier zitten ze hoog en droog in monsterachtige
'combines' die over de velden razen en de rijstkorrels al bijna in verwerkte
staat in zakken verpakken.
RiceTec mag zich de intellectuele eigenaar van zijn Basmati-variant
noemen.