Een spook waart door Europa... de internationale 'samenzwering' tegen de staat

Anderhalve eeuw later is de heksenjacht opnieuw ontketend, tegen de moedige jongeren, syndicalisten, landloze boeren en werkloze arbeiders die de diktaten van het internationaal kapitalisme in vraag stellen.
De nieuwe paus van de Amerikaanse wereldhegemonie, George W Bush vertelde “het zijn precies die betogers die de mensen tot miserie veroordelen”. Tony Blair, de Tatcher in de lange broek, brandmerkte het protest als een “rondreizend circus van gewelddadige anarchisten”. En in ons land sprak minister Duquesne over de noodzaak van “zero-tolerance” tegen “de internationale van het geweld” (“België gaat relschoppers met ‘zero-tolerance’ te lijf”. Het Parool, 20 juni 2001). De nieuwe Europese wetten tegen de misdaad veroordelen de groeiende ‘samenzwering’ tegen de macht: “Als twee mensen samenspannen met het gezamenlijk doel om de macht te beïnvloeden spreekt met in EU-verband over een criminele organisatie” (Hans Roels, interview met Tony Bunyan van Statewatch, in de NAR 168). Tegen de grote Genovese ‘samenzwering’ van 300.000 betogers die samenspanden om de macht te beïnvloeden, werden onder leiding van de US Army en het LA Police Department 21.000 bewapende ordetroepen in stelling gebracht (Sheriffs aus Los Angeles trainierten italienische Polizei vor G8-Gipfel, Junge Gwelt, 8 augustus 2001).

Na de val van de muur, de val van het heilige eenheidsdenken

Vorige week vierde de christen-demokratische CDU de verjaardag van de val van de muur van Berlijn. Na de val van de muur zouden hamer en sikkel voor goed opgeborgen worden, en de arbeidersklasse zou moeten leren leven met het minst slechte van alle systemen, het kapitalisme. ‘De vrijheid heeft overwonnen’, zo klonk het, en zelfs het Vatikaan kocht een stukje Berlijnse muur op. Het inspireerde André Leysen, toenmalig voorzitter van de werkgroep Centraal- en Oost-Europa van de Europese Werkgeversfederatie, onmiddellijk tot een boekje ‘Van Lenin tot McDonalds’. Hij schrijft: "voor de eerste keer in de geschiedenis heeft men nu de indruk dat er een reële kans op westerse eenheid bestaat. De ideologische barrière van het communisme is weggevallen.” (André Leysen, Van Lenin tot Mc Donald's, Lannoo, 1991, Tielt, blz 9.). Het kersverse heilige eenheidsdenken werd ook in het Belgisch parlement bekroond met een unanieme motie van álle parlementairen (van de groenen, over de sociaal-demokraten en de liberalen tot extreem-rechts) tegen het communisme.
Om het einde van de ideologieën te bezegelen werden tot slot de begrippen gestolen. De vredesduif van Picasso werd gegrild in het verarmd uranium van de “vredesmissies”, de “humanitaire interventies”, en de acties om “de mensenrechten” te doen respecteren of om “de democratie” en “de vrijheid” te herstellen. Zelfs de World Anti-Communist League - de geglobaliseerde extreem-rechtse krabbenmand - werd gecharmeerd door de nieuwe wind en verandere haar naam in World League for Freedom and Democracy. De “nieuwe wereldorde” was aangebroken.

Tegen de privatisering van de winsten en de globalisering van de armoede

Nauwelijks tien jaar later komen 300.000 betogers op straat om de sacrale eenheidsdroom te doorprikken. Waar is ónze inspraak ? Waar is ónze democratie voor 6 miljard mensen op de wereldbol ? Waar óns het spreekrecht van de boeren zonder land, van de arbeiders zonder werk ? Waar ónze waarborgen op gezondheid en opvoeding ? Waar is onze vrijheid op arbeid, ontplooiing en organisatie ? Welke rechten voor de arbeiders en studenten in het hol van de Zuidkoreaanse tijger ? Welke toekomst voor de tienduizenden landloze boeren in Brazilië of Nepal ? Welke zekerheid voor de arbeiders in de staal, in de automobiel of in de openbare diensten ? Welk sociaal leven voor de Italiaanse metallo’s die van tijdelijke jobs, interimbanen en plaatselijke Rosetta-planen (samen ook wel “McJobs” genoemd) moeten rondkomen ?
De val van het socialisme luidde een nieuw tijdperk van oorlog en onzekerheid in. Met precisie-bombardementen werd de “nieuwe wereldorde” in Irak en Joegoslavië gebracht, de kloof met de derde wereld klom tot een historisch hoogtepunt en in het Westen werd het arbeidsritme tot het helse opgevoerd, alle sociale zekerheden vernietigd en de openbare diensten verkwanseld. De beweging vat haar protest samen in de slogan “tegen de privatisering van de winsten, de socialisering van de verliezen en de globalisering van de ellende”. Alle rijkdom wordt geprivatiseerd: van de vrucht van de arbeid, over het water, de planten en de zaden tot en met de organen, de menselijke genen en de wetenschap. En alle armoede wordt gesocialiseerd. Waarom niet de winsten socialiseren ? Zulke andere wereld moet mogelijk zijn, luidt de algemene verzuchting.

De razende come-back van het anti-kapitalisme

Natuurlijk zijn er zij die, zoals ‘la Gauche Plurielle’ in Frankrijk, het imperialisme een ‘menselijk gelaat’ willen geven, en de ‘humanisering van de globalisering’ verkondigen. Ze prediken een kapitalisme waar “niet alles tot een koopwaar wordt herleidt” en streven naar “een markt-economie zonder markt-maatschappij”. Dat is alsof men aan Dutroux zou vragen zijn kelder als peutertuin ter beschikking te stellen. Elke dag wordt die droom van “het minste kwaad”, om “de excessen” van het kapitalisme te corrigeren en het brutale imperialisme te “reglementeren” aan diggelen geslaan. General Motors maakt een winst van 220 miljoen dollar per maand, (… miljard frank) en beschikt over een reserve van 11 miljard dollar (500 miljard frank), maar wil de komende maanden wereldwijd 10.500 jobs “schrappen”. De winstmarge is “niet hoog genoeg”.
Daartegenover zijn steeds meer die zeggen ‘le capitalisme à fait son temps’. De wetten van het kapitalisme zelf, en haar zelverklaarde legitimiteit, worden in vraag gesteld. Dat beschrijft ook de Canadese journaliste Naomi Klein, die in haar boek ‘No Logo’ de beweging vanuit de buik verhaalt : “Ik wil het bijvoorbeeld hebben over de impakt van het woord ‘kapitalisme’ zelf, dat resoluut uit de mode was tot 18 juni 1999, toen betogers een ‘anti-kapitalistische’ manifestatie organiseerden in het hart van Londen. Sinds 18 juni is de come-back van het woord ‘kapitalisme’ uitzonderlijk snel gegaan. Plots spraken ze over ‘kapitalisme’ op CNN, en in Washington kon je al die jonge meisjes zien die een hoofddoek droegen met het opschrift “Capitalism Sux”. Die verandering gebeurde in een klein jaar, dat is ook waarom ik zo optimistisch ben en niet ongeduldig over de mogelijkheden tot verandering.”

CIA: “De anti-globaliseringsbeweging is één van de grootste problemen…”

Het is precies daarvan dat de Monsanto’s, General Motors, Totalfina’s en de staten en staatsleiders die ter hunner beschikking staan angst hebben. Naast de verslechtering van de levensomstandigheden in het midden-oosten, het opkomend terrorisme, het AIDS-virus en een mogelijke alliantie tussen China, Indië en Rusland beschrijft de CIA de opkomende anti-globaliseringsbeweging als één van de acht op te lossen “problemen” voor de komende vijftien jaar: “A growing antiglobalization movement becomes a powerful sustainable global political and cultural force—threatening Western governmental and corporate interests.” (CIA, “Global Trends 2015: A Dialogue About the Future With Nongovernment Experts” te lezen op http://www.odci.gov/cia/publications/globaltrends2015/index.html)
Iedereen mag rond de tafel, zolang men zich maar “verantwoordelijk” gedraagt, dat wil zeggen dat men de “zelfdiscipline” vertoont om de bestaande orde te respecteren als “enige mogelijke”. Helmut Maucher, PDG van Nestlé en voorzitter van de Europese Ronde Tafel van Industriëlen, legt het nog eens uit: “Le monde des affairs a l’habitude de travailler avec les syndicats, les organisations de consommateurs et d’autres groupes qui sont responsables… Ce que nous mettons en cause, c’est la proliferation de groupes activistes qui n’acceptent aucun de ces critères d’autodiscipline” (Le Monde Diplomatique, augustus 2001, blz 7).
Het nieuwe “spook van het anti-kapitalisme” waarop de vossenjacht van de Europese Politie in oprichting, Interpol en de CIA wordt losgelaten heeft zich nog niet omgevormd tot een “manifest voor het communisme”. Er is nog geen pleidooi voor een klassenloze wereldmaatschappij die bereikt zal worden door een faze van socialistische demokratie voor de overdonderdende meerderheid van de wereldbevolking en proletarische diktatuur tegen de kleine minderheid van uitbuiters. Toch is aan de drempel van deze nieuwe eeuw de tijd rijp voor de propaganda voor het communisme. In die zin stemt ook het slotwoord van Marx en Engels in hun Communistisch Manifest tot nadenken: “de communisten moeten hun opvattingen en bedoelingen niet onder stoelen of banken steken. De arbeiders hebben daarbij niets te verliezen, behalve hun ketens. Zij hebben een wereld te winnen”.

arch/ive/ief (2000 - 2005)