arch/ive/ief (2000 - 2005)

Repressie in Genua: mislukte strategie van Italiaans-Amerikaanse legertop

De strijd van de "Cavalieri dell’Utopia", die hardnekkig blijven beweren dat een andere wereld mogelijk is, heeft de G8 de stuipen op het lijf gejaagd. In hun angst hebben de militaire raadgevers van Berlusconi een wetenschappelijke contra-strategie gevolgd. De hele operatie werd geleid door het topniveau van het leger, in de hoofdkwartieren van NOCS (leger) en SCO (speciale politie). Op zaterdag 14 juli kwamen honderd agenten van de Operatiegroep naar Genua om een week lang het bevel over alle strijdkrachten te nemen, zo getuigt een anonieme agent in La Repubblica (woensdag 26 juli 2001).
Ook de CIA was aanwezig. Op nauwelijks enkele meters van het Palazze Ducale had de Amerikaanse geheime dienst haar hoofdkwartier opgeslagen in een herenhuis op de Via Dante. Officieel vermomd als de “buitenlandse commerciële afdeling van de Verenigde Staten” contacteerden de geheimde dienst tientallen jongeren als tipgever. Volgens de Italiaanse onderzoeksjournalist Amadori waren in totaal zeker 200 geheime agenten aanwezig, vooral uit de Verenigde Staten, Engeland, en uit de SISDE van Italië (Giacomo Amadori, “Il Porto delle Spie”, in Panorama Italia, zaterdag 13 juli 2001).
Het hoofdkwartier van het Italiaanse leger heeft al lang een speciale band met de Amerikaanse geheime dienst en met de NAVO. In de jaren ’60 en ’70 werden onder impuls van de geheime NAVO-groepen “Stay Behind”, beter bekend onder de naam Gladio, in totaal meer dan duizend terreurdaden gepleegd die honderden doden eisten. Een taktiek die bekend staat onder de naam “de strategie van de spanning”, in België berucht door de blinde terreur van de Bende van Nijvel. De 12.000 leden van Gladio moesten, onder Amerikaans bevel, een nieuwe sterke staat voorbereiden tegen het communistisch gevaar, naar het voorbeeld van het Griekse kolonelsregime.
Vandaag wilden Berlusconi en Fini, die trouwens beiden uit de uit de stal rond Gladio komen, op zeker vijf cruciale momenten diezelfde strategie gebruiken om de beweging van de 300.000 te breken. Maar dat is hen niet gelukt.

Eerste moment: militariseren van de hele stad

“Ali Baby Bush en zijn zeven rovers”, zoals de G8 in de protestmond genoemd wordt, hebben zich beschermd met een militaire kracht van 18.000 eenheden. 2.700 elite-troepen van het leger, 7.000 anti-oproer-agenten, 5.000 rijkswachters (carabinieri), 1.500 douaniers, en 200 boswachters moesten er voor zorgen dat de heren ongestoord vergaderden, ver weg van het volk. Daarvoor werden de typische kleine straatjes van de historische binnenstad letterlijk dichtgelast met drie meter hoge stalen hekken. De 13.700 Genuezen die binnen de rode zone woonden kloegen dagelijks op de lokale televisie, voor de gelegenheid omgedoopt tot “Zona Rossa”, aan dat ze werden “opgesloten in een ghetto”.
De paracommando’s van de ‘Fogore’, berucht voor het folteren van Somaliërs tijdens de operatie ‘Restore Hope’, het marinebataillon San Marco, de duikerscommando’s van Comsubin, de specialisten in bacteriologische en nucleaire oorlogsvoering van het NBC, het kruim van de luchtmacht met spionagevliegtuigen en legerhelikopters moesten samen met 200 sluipschutters de rode zone bewaken tegen de jongerenbeweging. De Genovese cellen werden vrijgemaakt om plaats te maken voor de betogers, alle riooldeksels in Genua werden dichtgelast om het "ondergronds" verzet te voorkomen.
Dinsdag zagen we in Genua een kolonne van loeiende legervrachtwagens die zware bulldozers naar hun hoofdkwartier overbrachten. Het geluid van sirenes, laagvliegende politiehelikopters, voorbijtrekkende politiecaravaans, politie-zodiacs in de zee, legervoertuigen en carabinieri heeft tien dagen lang ons gehoor geteisterd. Terug in België moesten we wennen aan de stilte. Waren we de militarisering dan toch ‘gewoon geworden’ ?

Tweede moment : creëren van een bommenpsychose

Toen we maandagmiddag 16 juli in Genua van de trein stapten werd plots het hele station Piazza Principe door een grote politiemacht ontruimd. Bomalarm. ’s Morgens was er in de residentiële wijk San Fruttuoso in het noorden een bombrief ontploft. In de late namiddag ontplofte een tweede bombrief in het politiecomissariaat van Avezzano. Sinds maandag heerste er een ware bompsychose op het schiereiland. Politie, carabinieri en leger die glascontainers, stations, bussen en parken afzetten om vermoedelijke bompaketten onschadelijk te maken zijn een dagelijks tafereel geworden. Dinsdag zagen we het leger een plastick zakje onschadelijk maken: er bleken twee sandalen in te zitten. Donderdag ontpoften twee bommen in Milaan, één tegen het televisiestation Tg4 en één tegen de hoofdzetel van Benetton.
De Berlusconi-pers (40% van de Italiaanse pers is eigendom van Berlusconi zelf) insinueerde onmiddellijk dat het gesofisticeerde en dure geweld van bombrieven uit de protestbeweging zou komen. En vooral dan vanuit de activisten van de sociale centra, de communisten en Tutte Bianchi.
Twintig dagen lang werden overal in Italië huiszoekingen verricht. Zonder enig mandaat viel de “Digos” (de politieke politie) huizen binnen, en dat mocht zolang het officiële motief maar luidde dat gezocht werd naar ‘wapens en explosieven’.
De hele periode werd op de regerings-TV een tafel getoond met handgranaten, lonten, machinegeweren, explosieven en machetes. “In beslag genomen in een huis midden in de Rode Zone”, zo klonk de onheilspellende commentaar. Achteraf bleek dat het wapentuig gevonden werd bij een Siciliaanse drugsdealer, en dus niets met de gebeurtenissen in Ligurië te maken had. Maar het beeld was de wereld ingegaan. Net zoals de boodschap dat de fundamentalisten van Bin Laden van plan waren een aanslag te plegen tegen de George Bush. De Amerikaanse ambassade in Italië berichtte onmiddellijk dat ze “het gerucht zeer ernstig namen”.

Derde moment: het afschaffen van de eigen wetten

Eens de spanning was gecreëerd werden de verschillende grondwettelijke rechten gewoon afgeschaft. Het vrije verkeer van personen, voorzien in de akkoorden van Shengen (althans in Europa), wass tijdelijk geschorst. Aan de grenzen met Zwitserland en Frankrijk worden grootscheepse controles uitgevoerd door politie die via computer alle ideniteitskaarten controleert. Bussen, treinen en zelfs fietscaravaans van activisten worden lang tegengehouden en gecontroleerd. Een schip met 2000 Griekse anti-globalisten werd twee dagen lang vastgehouden in Ancona. Ook het het grondwettelijk recht op betogen werd gemuilkorft: betogen mag, maar dan liefst in de savanne, ver weg van de eigenlijke G8. En naar de betoging komen mag ook, maar dan niet via de twee hoofstations van de havenstad Piazza Principe en Brignole. Het is alsof 300.000 mensen naar Brussel komen maar dat het noordstation, het centraal station en het zuidstation gesloten zijn. En in de stad wordt iedereen voortdurend gecontroleerd. De politie heeft zelfs een richtcijfer meegekregen om elke dag 1.200 identiteitscontroles uit te voeren. De vrije informatiewinning werd eveneens opgeschort. Tientallen journalisten moesten van de politie hun fototoestel openen om de film te overbelichten. Reporters Sans Frontières publiceerde de lijst van 13 journalisten die ernstig mishandeld werden door de politie (Europe Desk Reporters Sans Frontières, “Italie, sommet du G8 à Gênes”, woensdag 25 juli 2001).
De Milanese socioloog Salvatore Palidda sprak onmiddelijk over de ‘globalisering van de repressie’: “De situatie is zeer ernstig, er is een zich een nieuw autoritarisme aan het ontwikkelen dat herinnert aan lang geleden. Men sluit de grenzen, de stations, de luchthavens en wegen, men schorst de akkoorden over de vrije beweging van personen gewoon op. Men wil in werkelijkheid het recht om te manifesteren afschaffen door een gevaarlijk precedent te creëren en men wil zo de democratische regels herschrijven. We staan niet langer voor de klassieke formule van ordehandhaving, maar we kijken aan tegen een repressief apparaat dat het terrein compleet militariseert zoals in oorlogstijd. Dat gebeurt nu in Genua. Dat alles toont de hallucinante kracht van een macht die met niemand wil spreken, en zich arrogant baadt in haar eigen rol.” (Liberazione, maandag 16 juli 2001)

Vierde moment: massaal infiltreren in de betogingen

Op de foto hiernaast kan men zeven agenten zien die poseren aan de ingang van de kazerne van de Carabinieri, net voor de grote betoging voorbij trekt op zaterdag 21 juli. Eén agent is in uniform, minstens drie anderen zijn als betoger uitgedost met de monddoek en de knuppels paraat. De foto werd zondag op de persconferentie van het Genoa Social Forum aan de wereldpers uitgedeeld. Woordvoerder Luca Casarini verklaarde “de agenten hebben zich nadien in de betoging gemengd en rellen uitgelokt”. (Il Manifesto, maandag 23 juli 2001).
Ook op verschillende andere televisiebeelden heb ik zelf kunnen zien hoe gemaskerde agenten zich in de betoging mengen. De meeste brandstichtingen tegen huizen en voertuigen van gewone Genovesi vonden plaats ver weg van de grote betogingen. Op de televisiestations getuigden zaterdag verschillende journalisten hoe die kleine groepjes door de politie gewoon hun gang mochten gaan. Er is te zien hoe gemaskerde mannen in T-shirt, tijdens de rellen naar de politieoversten stappen en met hen praten. De cameraman die de beelden draaide vertelde dat hij aanvankelijk zijn ogen niet kon geloven maar dat hij de gemaskerden de hele tijd bleef volgen en dat zich steeds opnieuw hetzelfde scenario bleef herhalen. Er is te zien hoe, als betogers uitgeruste, Vespa-rijders plots naar de politie gaan om gemoedelijk met hen te praten. Er vielen 560 gewonden, maar geen van hen onder die kleine baldadige groep. De lokale Genovese televisie Zona Rossa toonde de politiebeelden van zaterdag uit de helikopter. Midden van de rellen rijdt ineens een grote witte bestelwagen naar de provocateurs toe, de deuren achteraan worden geopend en base-ball-bats en bivakmutsen worden uitgedeeld. Hoe komt die grote bestelwagen ineens midden de relschoppers in de zwaar bewaakte gele zone (schutskring buiten de verboden rode zone), op het moment dat zelfs geen fiets door de grote containers van het politiecordon geraakte ? De tientallen politieprovocateurs hadden de taak de sympathie van de Genovesi te breken en dienden als alibi om de grote betogingen vrijdag en zaterdag uiteen te spuiten met traangas.

Vijfde moment: een fascistische raid om bewijsmateriaal te vernielen

Zaterdag werd op het militaire hoofdkwartier in Rome het bevel gegeven om het zenuwcentrum van het Genova Social Forum (GSF) en de onafhankelijke media Indymedia binnen te vallen. De fascistische militaire raid werd uitgevoerd door speciale eenheden uit Rome, de Genovese politie zelf werd er buiten gehouden. Deze militaire goedgeplande razzia had tot doel alle informatie en bewijsstukken over de politieprovocatie te vernietigen. Documenten over de politie-infiltratie, getuigenissen over politiebrutaliteiten, lijsten van gearresteerden, videobeelden over het geweld van de carabinieri, dossiers van de onafhankelijke advokaten, mini-discs en harde schijven werden in beslag genomen.
Het doel van de laffe nachtelijke bestorming was ook het hoofdkwartier van de beweging te terroriseren en lam te leggen. 96 media-activisten werden gearresteerd en de meesten werden naar de gevangenis van Bolzaneto gebracht. Daar werden ze mishandeld door de GOM (Gruppo Operativo Mobile). “De deuren van de politiewagens gingen voortdurend open en in elkaar geslagen jongeren strompelden eruit. Ze moesten lang tegen de muur staan. Binnen werden ze met hun hoofd tegen de muur geslagen. Ze urineerden op sommige jongeren en sloegen hen wanneer ze weigerden het fascistische lied ‘facetta nera’ te zingen. Een meisje bleef maar bloed overgeven terwijl de GOM stond toe te kijken. De meisjes werden bedreigd met verkrachting door de matrak.”, aldus de anonieme getuigenis van een agent van de GOM (La Repubblica, woensdag 26 juli 2001). De Italiaanse minister van Justitie, Roberto Castelli, verklaarde dinsdag bloedserieus “ik heb geen geweld gezien in Bolzaneto”.

En de beweging ? Die heeft zich nooit laten intimideren

De strategie van de spanning heeft uiteindelijk het leven van Carlo Giuliani gekost, de Britse Indymediajournalist Mark Cowell in coma gebracht, en meer dan 560 gewonden naar de ziekenhuizen gevoerd. Volgens de politie werden 281 activisten gearresteerd. Vier dagen na de betogingen zijn nog steeds 221 personen aangehouden. Vier dagen na de acties zijn nog steeds meer dan 100 jongeren ‘vermist’. De families hebben een oproep gedaan om hen te zoeken. Ze vermoeden dat ook zij gearresteerd zijn maar nog geen contact hebben mogen opnemen met hun familie. (Panorama Italia, woensdag 26 juli )
Toch zijn de Italiaanse legertop en de Amerikaanse geheime dienst de beweging er niet in geslaagd de beweging te breken. Op elk van de vijf cruciale momenten heeft de leiding van de beweging haar kalmte bewaard, de politieke inhoud blootgelegd en opgeroepen om de beweging te verbreden. Het Genoa Social Forum, dat meer dan 1000 organisaties groepeert, heeft zich op geen enkel moment laten inkapselen door de regeringspolitiek, en heeft steeds geweigerd delen van de beweging te veroordelen. Op de persconferentie na de raid verklaarde voorzitter Vittorio Agnoletto rustig: “Dit is de zoveelste politieke aanval tegen de beweging. Wat wij moeten doen is de beweging van de 300.000 nog verbreden. Vandaar onze oproep om maandag en dinsdag in alle Italiaanse grootsteden te betogen.” En die oproep is maandag en dinsdag door naar schatting 500.000 betogers in de verschillende steden samen opgevolgd. Zo is de beweging ook werkelijk verbreed: 50.000 donderdag, 75.000 vrijdag, 300.000 zaterdag, en 500.000 maandag en dinsdag. Een realisatie om U tegen te zeggen.