arch/ive/ief (2000 - 2005)

De bijeenkomsten van de 7 rijkste landen vormen sinds enkele jaren
aanleiding tot massale protesten. Samen met een overdonderende meerderheid
binnen de beweging voor een alternatieve globalisering, betreuren ook
Broederlijk Delen en 11.11.11 het geweld dat hiermee gepaard gaat. De kleine
minderheid die hiervoor verantwoordelijk is en de buitenproportionele
aandacht die eraan besteed wordt, dreigt de aandacht echter af te leiden van
het inhoudelijke protest.

In 1999 en 2000 was het Jubilee 2000, de internationale campagne voor
schuldverlichting, die verzamelen blies voor de G7-bijeenkomsten in Keulen
en Okinawa. Nu is "Drop the Debt", de opvolger van Jubilee 2000,
verantwoordelijk voor de massale mobilisatie. Andere organisaties roepen hun
leden op om naar Genua te komen om de Tobintaks af te dwingen. Broederlijk
Delen en 11.11.11 onderschrijven de eisen van deze internationale
organisaties volmondig en kaarten deze reeds verschillende jaren aan bij de
Belgische regering. We hebben het daarom moeilijk met Premier Verhofstadts
verklaring "niets te begrijpen van de protesten van deze in weelde
opgegroeide generatie". We zetten onze voornaamste bekommernissen voor hem
(nog maar eens) op een rijtje:

1. Belofte maakt schuld
Twee jaar geleden werd een ronkende verklaring afgelegd op de vergadering
van de G7: de armste landen werd een definitieve uitweg voor hun
schuldenprobleem beloofd. Het bestaande schuldverlichtingsplan HIPC (Heavily
Indebted Poor Countries) werd omgevormd tot HIPCII waardoor meer schulden
werden kwijtgescholden. Sommige landen gingen verder en schrapten alle
schulden aan de armste landen. België beperkt zich tot zijn
HIPC-verplichtingen en verdwijnt daarmee in de staart van het internationale
schuldverlichtingspeloton. De HIPC-landen moeten nu tussen de 27% en de 33%
minder schulden af betalen. De tekortkomingen van HIPC II blijven echter
legio en zullen zich de volgende jaren duidelijk laten voelen. Een aantal
landen zullen na schuldverlichting meer afbetalen dan voorheen en bijna alle
landen zullen zonder extra hulp vanaf 2007 terug op hun oude niveau van
schuldafbetalingen zitten. Bijvoorbeeld Nicaragua en Honduras moeten in 2002
respectievelijk 61% en 93% meer schulden afbetalen dan dit jaar. De meeste
landen besteden nog steeds meer aan schuldaflossingen dan aan
gezondheidszorg en onderwijs voor hun bevolking.

We vragen aan de G7 om een echte oplossing voor de schuldenlastproblematiek
te zoeken. Wij zien daarbij twee uitgangspunten: ten eerste de landen in
kwestie moeten kunnen voldoen aan de basisbehoeften van hun bevolking; ten
tweede moet de internationale gemeenschap de door zichzelf opgelegde
doelstellingen inzake halvering van de armoede tegen het jaar 2015
volbrengen. Volgens ons is een volledige kwijtschelding van de schuldenlast
de enige oplossing om de belofte uit 1999 waar te maken. Alle prognoses
tonen namelijk aan dat alternatieve financieringsbronnen - hulp, economische
groei of investeringen - afnemen of in het beste geval stagneren in deze
landen.

2. Tobin or not Tobin
De Tobintaks is wellicht het speerpunt van de beweging voor een alternatieve
globalisering. De laatste jaren werden de financiële markten geteisterd door
een aantal grote muntcrises. Telkens weer zijn ontwikkelingslanden de
belangrijkste slachtoffers. De grote crisis van '97 in Zuidoost-Azië, de
sociale puinhoop die ze achterliet en de gebrekkige reactie daarop van het
IMF bracht de gammele internationale financiële architectuur pijnlijk op de
voorgrond. Tot nu toe werd er hier en daar wat bijgespijkerd, echte controle
en regulering van de financiële sector blijft uit. Daarom vragen we een
snelle invoering van een Tobintaks. Zulke belasting kan financiële crisissen
helpen vermijden en extra geld in het laatje brengen voor
ontwikkelingsdoeleinden. Op de voorbereidende vergadering van de G7 in Rome
werd beslist het Tobinvoorstel niet meer te bespreken totdat één van de G7
landen het zelf opnieuw op de agenda zet. Dit terwijl grote landen als
Brazilië, Indië - en recent binnen de VN - de voltallige G77 zich uitspraken
als voorstanders van de belasting.

Als voorzitter van de Europese Unie kan België een belangrijke rol spelen.
Onze regering kondigde reeds aan dat ze de Tobintaks op de volgende Ecofin
zal plaatsen. Om het idee niet op voorhand te begraven vragen we onze
regering nogmaals om rekening te houden met de meest recente Tobinversie.
Het is immers al te gemakkelijk om een voorstel dat 30 jaar geleden werd
geformuleerd, te beoordelen naar hedendaagse normen. Dat is namelijk wat de
G7-landen reeds deden in hun voorbereidende vergadering voor Genua.

Nu maar hopen dat onze Premier de boodschap ditmaal hoort en begrijpt...
Meer info:
* Broederlijk Delen: Bogdan Vanden Berghe, Studiedienst Broederlijk
Delen: 0486 58 29 89 bogdan.vandenberghe@broederlijkdelen.be
<mailto:bogdan.vandenberghe@broederlijkdelen.be>
* 11.11.11: Marc Maes: Studiedienst 11.11.11: 02 536 11 36
marc.maes@11.be <mailto:marc.maes@11.be>

OK met standpunt, maar wordt het niet tijd om naast al de aandacht voor de Tobintaks, ook wat meer aandacht te wijden aan de strijd tegen de enorme fiscale fraude (500 miljard in dit land alleen al) en tegen de belastingsparadijzen. Over de haalbaarheid van de Tobintaks kunnen we nog jaren discussiëren, maar ondertussen worden de bestaande fiscale wetten massaal met voeten getreden, vooral door het bedrijfsleven dat in dit land nauwelijks gecontroleerd wordt. Dat aanklagen maakt duidelijk waar Verhofstadt en zijn collega's hun prioriteiten liggen.
JP Everaerts