arch/ive/ief (2000 - 2005)

Persvrijheid beknot tijdens Semira-actie
by raf custers Tuesday April 24, 2001 at 01:31 PM
raf.custers@euronet.be

Tijdens de bezetting van het kabinet-Vande Lanotte ben ik als journalist aangehouden terwijl ik op straat aan het filmen was. Ik heb ruim 9 uren in de rijkswachtcel gezeten. Mijn camera en cassette zijn door het parket in beslag genomen.

Persvrijheid beknot tijdens Semira-actie

Tijdens de bezetting van het kabinet-Vande Lanotte werd ik door een half dozijn rijkswachters op straat overvallen en in de boeien geslagen. Ik werd afgevoerd naar de rijkswachtkazerne aan de Leuvenseweg. Dat gebeurde rond 9 uur. Ik werd pas rond 18u30 weer vrijgelaten.
Ik was in de Koningsstraat aangekomen terwijl ze boven het spandoek aan het ontrollen waren en heb gefilmd wat er te filmen viel voor de website van IndyMedia. Even ben ik ook zelf binnen gaan kijken wat er op de verdieping gebeurde, maar een officier in burger met een rode armband liet me weer op straat zetten.
Een kwartier later werd ik aangehouden, zonder enige verwittiging en zonder dat ik de kans had gekregen om mijn perskaart of wat dan ook te tonen. In de loop van de dag is op bevel van substituut Michielsen mijn video-camera en cassette in beslag genomen.
Daags na de feiten schreven enkele Vlaamse kranten dat de actievoerders met een list in het gebouw zijn binnengedrongen : er zou zich eerst een journalist met een valse perskaart aan de balie hebben gemeld, in zijn zog volgden de bezetters. De kranten hoorden deze versie van de feiten van de woordvoerster van minister Vande Lanotte. Navraag leert dat ze niet klopt. De woordvoerster is dus vermoedelijk verkeerd gebriefd.
Ik heb zondag een rechtzetting gestuurd naar De Morgen, maar die is niet verschenen. In deze rechtzetting uit ik ook mijn ongerustheid, omdat ik vrijdag als enige gerechtelijk aangehouden geweest ben - tenminste dat is me door de rijkswacht zo gezegd - en omdat ik van rijkswachters in de cel voortdurend te horen heb gekregen dat ik bij de actievoerders hoorde en dat mijn perskaart vals was.
Op maandag 23 april heeft de Algemene Vereniging van Belgische Beroepsjournalisten geprotesteerd tegen de manier waarop ik ben aangehouden. De vereniging is niet te spreken over de brutale aanpak door de politie. Ze zegt ook dat het feit « dat ik niet meteen een officiële perskaart kon voorleggen » hier niets van af doet.
Dit laatste punt is zeer belangrijk. In dit land mag men filmen vanop de openbare weg. Dat principe is vrijdag door de rijkswacht met voeten getreden. Bovendien doen ze het voorkomen alsof een perskaart absoluut noodzakelijk is om te kunnen werken. Zo scheppen ze verwarring. Een perskaart is een instrument dat het werk van verslaggevers kan vergemakkelijken, maar het is geen onmisbaar document. Met moet niet permanent zijn perskaart op zak hebben om zijn werk te kunnen doen. Bovendien bestaat er een onderscheid tussen erkende beroepsjournalisten (erkend door Binnenlandse Zaken) en niet-erkende journalisten. De eersten zijn aangesloten bij de AVBB, hetgeen een aantal praktische voordelen biedt (officiële perskaart, accreditaties, praktisch en ander advies, het ledenblad De Journalist, reducties openbaar vervoer…).
Maar nogmaals : de erkenning (na een procedure) is niet verplicht en het dragen van de officiële perskaart evenmin. Iedereen kan zich journalist noemen. Vanuit het standpunt van IndyMedia is dat des te belangrijker omdat dit medium precies als politiek heeft dat iedereen verslagen kan publiceren, als tekst- of video- of audio- of foto-bestanden, deze website is daar ook technisch voor gemaakt.
Ik verzet me dus met klem tegen de feiten van afgelopen vrijdag, als (erkend beroeps-)journalist, als medewerker van IndyMedia èn als burger (want in zo'n rijkswachtcel blijft er van de rechten van de arrestant ook niet bijster veel overeind). Het is onaanvaardbaar dat de persvrijheid wordt ingeperkt. En dat is precies wat er met gevallen zoals het mijne gebeurt.