arch/ive/ief (2000 - 2005)

Op recente bijeenkomsten in Seattle, Davos, Washington, Praag, Nice en Brussel troffen media-activisten, ecologisten, vakbondsmilitanten, mensenrechten-activisten en de derde-wereld-beweging elkaar met een ongelofelijke energie als resultaat.

Eén van de opvallende aspecten van het nieuwe activisme is de sterke integratie van de beweging in de alternatieve media. Het gaat hier niet om een poging 'om op TV' te komen, maar een 'commitment' om te komen tot nieuwe vormen van informatieverspreiding, door gebruik te maken van nieuwe ruimtes en technologieën en het zoeken naar nieuwe vormen van samenwerking. Deze mediabeweging kwam tot stand doorheen het opzetten van Independent Media Centers, waar media-activisten hun eigen publieke informatie-ruimte creëerden door de integratie van verschillende media en technologieën: camcorders, web radio, streaming video, digitale fotografie, laptop journalistiek. Deze keer wachten we niet om vast te stellen dat "The revolution will not be televised". Deze keer wordt ze gedigitaliseerd.

De wereldbeweging voor gerechtigheid die zich ontpopte in de strijd tegen de 'Wereld Handels Organisatie' is ook een krachtige reactie tegen de ultraliberale 'eenheidscultuur' en 'eenheidsdenken'. De informatie- en entertainment-industrie staan aan de spits van het globale kapitaal. De beweging tegen de globalisering ziet duidelijk dat de media een wezenlijk deel uitmaken van het probleem.

"Je kan niet anders stellen dan dat onze huidige democratie een schijndemocratie is. De democratie waar we vandaag in leven is slechts een façade. Er zijn maar twee reële machten in onze huidige samenleving. Enerzijds heb je de industriële en financiële macht, en daarnaast heb je het ideologisch apparaat. Dat ideologisch apparaat, dat zijn vandaag de media. Zoals in de kerk vroeger de doctrine werd gedistilleerd, creëren vandaag de media de ideeën waarin we allen moeten geloven." Aldus Ignacio Ramonet van Le Monde Diplomatique. (1)

Indymedia is gegroeid van uit dat bewustzijn. Mediakritiek en -onderzoek zijn in België haast onbestaande. We hadden het geluk samen te kunnen werken met mensen uit de VS met een jarenlange ervaring (2). Maar ook in België lagen enkelen van de weinigen die zich met media-kritiek bezig houden aan de basis van Indymedia (Gerard de Sélys, Raf Custers, Jan Pieter Everaerts, Olivier Coussaert,...).

In zekere zin is de wereld van de hedendaagse berichtgeving een wereld van VIPS (the Verry Important People). Hun alledaagse leven is wat belangrijk is, indien ze in het huwelijk treden, wanneer ze scheiden, als ze eten, welke kleren ze dragen en met wie ze uit die kleren gaan. Gewone mensen komen maar in het nieuws, wanneer ze bizar doen, iemand vermoorden of vermoord worden.

Hoe ons te verhouden tegenover de commerciële media ?

Ofwel nemen we een cynische houding aan omdat er zogezegd toch niets gedaan kan worden tegenover de macht van het geld die zich zelf creëert in beelden, woorden, digitale communicatie en computersystemen die ons een wereld voorhouden zoals we verondersteld zijn die wereld te zien. We kunnen zeggen: "zo lopen nu eenmaal de zaken. Er is niets aan te doen."

Ofwel kunnen we de berichtgeving van de mediamonopolies als een leugen zien, die we trachten te negeren zodat we gewoon ons eigen leven zouden kunnen leiden.

Maar er is ook een andere optie. We kunnen andere media uitbouwen om de wereld te tonen wat zich in de realiteit afspeelt, om een kritische kijk op de wereld te ontwikkelen en geïnteresseerd te worden in de waarheid van wat er zich afspeelt bij de mensen die elke hoek van deze wereld bevolken.

"De opdracht van de onafhankelijke media is het verhaal en de geschiedenis te vertellen van de sociale strijd in de wereld." Aldus subcomandanto Marcos (3).

Het is precies in dat project dat de IMC's zich inschrijven. Maar het is ook meer geworden dan dat. In onze zoektocht willen we ook op een andere manier media creëren. We denken niet dat je vier jaar universiteit moet hebben gelopen om te bepalen wat 'nieuwswaarde' heeft. Misschien is zelfs het tegendeel waar.

We hechten dan ook veel belang aan de openheid en willen alle mensen betrekken in het mediaproces. We nodigen iedereen uit om zijn of haar verhaal te vertellen, in tekst, foto, audio of video. Om dat voor veel mensen mogelijk te maken werken we aan vormingspakketten en geven we workshops.

Zo maakte de Belgische afdeling van Indymedia een documentaire over de acties tegen de bijeenkomst van de Wereldbank en het IMF in Praag (september 1999). Deze documentaire werd gerealiseerd door tientallen videasten. De meesten hadden geen enkele ervaring met video maar werden bijgestaan door professionelen. Op die manier werd een documentaire gefilmd, geregisseerd en gemonteerd met een resultaat dat gezien mag worden: 'De Praagse herfst'. (Voor een bespreking: zie het volgend nummer van het Mediadoc-magazine Belgian DOC.)

Er wordt ook geëxperimenteerd met 'Public acces terminals' waarbij mensen worden uitgenodigd om rechtstreeks hun verhaal op onze website te posten.

Het Independent Media Center (IMC) is van bij het begin een samenwerkingsverband. We denken dat dat nodig is en de enig mogelijk manier om te komen tot echt onafhankelijke media.

In Seattle lagen mensen van Paper Tiger TV, Deep Dish, Whispered Media, Big Noise, Freespeech TV, People Video Network en tientallen anderen aan de basis van het IMC

In België groeit er traag maar zeker een samenwerkingsverband tussen de mensen van Regards Croisés, Vox, Nova, Uitpers, Avancées (waarvan de laatste editie volledig op de Indymedia website te vinden is), Protesta, Diva-Nieuws, Diogenes ... Het is een samenwerkingsverband waarbinnen elk van de partners de mogelijkheid heeft om zichzelf naar eigen inzichten te ontwikkelen.

Indymedia is een kader met een eigen dynamiek en nodigt andere mediamakers uit om binnen dat kader te opereren en deel te nemen aan die dynamiek. Vertel het verder ...

(1) In een interview met de auteur op het 'Wereld Sociaal Forum' in Porto Alegre; "http://clients.loudeye.com/imc/belgium/ramonet.ram"

(2) Voornamelijk de mensen van FAIR (meer over hen in Diogenes 2), maar ook mensen zoals Chomsky en Mc Chesney zijn 'peters' van het project van bij zijn ontstaan.

(3) Subcomandate Marcos op het 'Media & Democarcy Congres':

door Han Soete