arch/ive/ief (2000 - 2005)

Aids wordt een vrouwenziekte
by Mithre J. Sandrasagra (ips) Wednesday March 21, 2001 at 02:07 PM

GENEVE, 18 maart - Steeds meer vrouwen komen terecht in de wereldwijde aids-statistieken. "Vrouwen zitten in het epicentrum van de epidemie," luidt de conclusie van een commissie van de Verenigde Naties (VN) die vorige week eindigde. Vrouwen zijn meer vatbaar voor HIV dan mannen door hun lichaamsbouw, maar ook en vooral omwille van hun economisch en sociaal minderwaardige positie.

In de Afrikaanse landen onder de Sahara maken vrouwen nu 55 procent uit van alle aids- en HIV-patienten. Op het einde van vorig jaar waren in Afrika ongeveer 13,3 miljoen vrouwen besmet, tegenover 10,9 miljoen mannen, aldus een rapport van secretaris-generaal Kofi Annan. In 1999 hadden mannen en vrouwen nog een gelijk infectie-aandeel volgens de statistieken van UNAIDS, het programma van de VN dat de globale ontwikkeling van de ziekte in kaart brengt.

Annan stelde het rapport vrijdag voor in de Commissie over de Positie van Vrouwen, dat vrijdag een punt zette achter twee weken vergaderen. Vrouwen en meisjes zijn kwetsbaar voor aids/HIV omwille van hun biologische conditie maar ook door de economische en sociale ongelijkheid en het cultureel aanvaarde rollenpatroon dat hen in een ondergeschikte positie duwt op het vlak van seksuele relaties," stelt het rapport.

In zeventig procent van gevallen wordt HIV overgedragen door onveilige seks. Vrouwen mogen daarbij lichamelijk iets meer risico lopen dan mannen, "ze worden niet kwetsbaar geboren, ze worden kwetsbaar gemaakt," zegt commissievoorzitter Dubravka Simonovic. Het geweld tegen vrouwen speelt een onrechtstreekse rol in de verspreiding van aids. De dreiging van fysiek geweld en de angst om verlaten te worden beletten veel vrouwen ter wereld mannen ertoe aan te zetten een condoom om te doen. "De machtsongelijkheid tussen mannen en vrouwen -gepromoot door sociale, culturele en religieuze normen- is een van de belangrijkste redenen waarom de ziekte zich zo snel verspreidt,' stelt Simonovic.

De VN roepen op om rekening te houden met het verschil tussen mannen en vrouwen bij de opstelling van aids-programma's. De preventie moet naast veilige seks ook de gelijkheid van de geslachten promoten op een cultureel gevoelige manier, stelt Annan. Regeringen en bedrijven kunnen ervoor zorgen dat de media een boodschap verkondigen die vrouwen niet discrimineert en rekening houdt met de verschillen tussen mannen en vrouwen. Annan heeft zich als doel gesteld dat zijn organisatie tegen 2005 wetten laat invoeren en toepassen die vrouwen gelijk eigendomsrecht toekent en hun rechten op erfenissen erkent. Door vrouwen meer economische slagkracht te geven, zullen ze weerbaarder worden in hun strijd tegen aids, luidt de redenering.

De CSW wil het man-vrouwperspectief ingang doen vinden in de Speciale Zitting over aids en HIV die de VN van 25 tot 27 houden in New York. De Commissie voor de Positie van Vrouwen riep de secretaris-generaal op om voor het begin van de Speciale Zitting een up-to-date rapport over de geslachtsgebonden aspecten van aids te lanceren.

Tijdens de twee weken durende zitting van de CSW bleek andermaal dat de aids-epidemie zich schrikbarend snel verspreidt. Eind december leefden er naar schatting 36,1 miljoen mensen met HIV, tegenover 10 miljoen in 1990. In het rijke Westen hoeft zich daar niet erg druk over maken: 95 procent van de besmette mensen leven in de ontwikkelingslanden. (IPS)