arch/ive/ief (2000 - 2005)

Wat Nieuws ? Naast de kwestie van IRIN

In Knack van 28 februari 2001 informeert Koen Vidal over IRIN, het informatie-netwerk van OCHA, het VN-bureau voor humanitaire zaken. IRIN, zegt Vidal, is in enkele jaren een zeer belangrijke informatiebron in en over Afrika geworden. De website heeft 1,2 miljoen bezoekers per maand en de nieuwsbrief gaat naar 40.000 abonnees. IRIN heeft redacties in Abidjan, Kenya, Johannesburg (en Pakistan). Een succesverhaal, aldus Vidal, waarbij hij echter één kanttekening plaatst. Afrika staat aan de arme kant van de digitale kloof, in vergelijking met de rest van de wereld is het aantal internet-gebruikers er extreem laag.
Wat is Vidal bezorgd voor de technologische ontwikkeling van Afrika, zult u zeggen. Maar als het over IRIN gaat, praat hij spijtig genoeg compleet naast de kwestie. Hij raakt nauwelijks aan de inhoud van het IRIN-nieuws dat bijzonder tendentieus is. Iedereen die met Congo bezig is weet en zegt dat. Waarom niet Vidal ?
Eén voorbeeld uit Vidals artikel toont de strekking. "In een land als Burundi heeft een rebellenoffensief bijna altijd humanitaire consequenties", zegt hoofdredacteur Jonathan Clayton in het artikel. Maar hoe zit dat met de kampen waar de Burundese regering de plattelandsbevolking concentreert, zogenaamd voor haar eigen bestwil ? Het is tekenend dat Clayton dat onder de mat veegt.
IRIN kijkt bijna altijd maar één kant uit, als het over Congo gaat, en verzuimt dan systematisch "om tegenwoord te vragen", ofschoon Clayton beweert dat ze dat wel doen. Ik grasduin eens even in mijn IRIN-berichten over Congo.
VOORBEELD 1/
IRIN GREAT LAKES 3 januari 2001
DRC: Security restored in eastern DRC
The Goma-based rebel Rassemblement congolais pour la democratie (RCD-Goma) on Wednesday said that security had been restored for local residents in most Uvira and Fizi districts in South Kivu province, rebel-controlled
Bukavu radio said.
Een tegenwoord ? Nergens te zien !
VOORBEELD 2/
IRIN-CEA Great Lakes 12 DECEMBER 2000
DRC: Widespread insecurity in the east
There have been continued complaints from the rebel RCD in eastern DRC
that pro-government armed groups continue to launch numerous attacks in
North and South Kivu provinces, Kofi Annan stated in his 1 December
situation report on the DRC, published this week as a Security Council
document.
IRIN voegt wat verderop als duiding toe :
The "armed groups" are widely understood to be the Congolese Mayi-Mayi, Rwandan Interahamwe and ex-FAR members, and Burundi Hutu militias, whom the DRC government has been widely accused of arming.
Ziet u een tegenwoord ? ik niet. Maar, belangrijker : hier maakt IRIN er een potje van. Dat doet het bureau al jaren. Het gooit Mayi-Mayi, Interahamwe en Burundese hutus stelsematig op één hoop en suggereert dat het allemaal criminelen en genocidaires zijn. Dit is géén informatie, dit is oorlogspropaganda.
VOORBEELD 3/
IRIN-CEA GREAT LAKES 8 DECEMBER 2000
DRC: "Serious fighting" in Makobola
Serious fighting is going on in Makobola some 30 km from Uvira, in South
Kivu, eastern Democratic Republic of Congo (DRC), between troops of the
Goma-based Rassemblement congolais pour la democratie (RCD-Goma) and the Mayi-Mayi militia. (.....) The area is reportedly a stronghold of the Congolese nationalist Mayi-Mayi, the Rwandan Interahamwe and the Burundian rebel Forces pour la defense de la democratie (FDD), the source said. He expressed fears that the war could cause suffering to civilians.
RCD-Goma spokesman Kin Kiey Mulumba confirmed that there had been fighting in the area. (....) "We have decided to fight and get back our territories and liberate our people," he added. Fighting has been going on all fronts in the DRC, sources say.
Ik zie niet geïdentificeerde bronnen. Daarmee werkt IRIN vaak. Dat kan nuttig en hoogstnodig zijn voor de veiligheid van de bronnen. Maar bij IRIN krijg je vaak de indruk dat anonieme bronnen meer van hetzelfde zijn. In dit geval : meer van wat Kin Kiey vertelt. En Kin Kiey - ondanks zijn rethoriek - is een collaborateur van de buitenlandse troepen die een groot stuk van Congo bezetten en daar de bevolking terroriseren.
VOORBEELD 4/
IRIN-CEA GREAT LAKES 13 NOVEMBER 2000
DRC: RCD-Goma reports "tranquillity" in North Kivu
Authorities in the rebel-controlled North Kivu area, eastern DRC, on
Friday hailed the "tranquility" prevailing in the whole province,(...). Rebel-controlled radio from Goma quoted an official, Athanase Nyakimuhatasi, as telling a security committee meeting that the Walikale-Ntoto access road had been reopened. He also said there had been a decrease in the crime rate within Goma town due to reinforced patrols. The committee urged parents in North Kivu to "cooperate" with the armed wing of the Rassemblement congolais pour la democratie (RCD) in allowing their children to be recruited into the army.
Hier speelt IRIN doorgeefluik, en wat erger is : voor een criminele boodschap. Het is wijd en zijd bekend dat de bezettingstroepen en hun lokale collaborateurs in Kivu kinderen verplichten hun Local Defense Units te vervoegen. Daarvoor terroriseren of chanteren ze ook de ouders. IRIN laat de boodschap dit keer zonder "duiding" passeren.
VOORBEELD 5/
IRIN-CEA GREAT LAKES 27 OKTOBER 2000
DRC: Rwanda admits loss of positions in DRC
Rwandan forces fighting alongside Rassemblement congolais pour la
democratie (RCD-Goma) rebels in eastern DRC, have lost control of Pepa, in
Katanga province, AFP quoted Rwanda's Foreign Minister Andre Bumaya as
saying. (....)
He said that the DRC forces and its allies used barges on Lake Tanganyika
equipped with artillery and heavy machine guns which allowed them to
attack rebel positions on the lake at Moba. "If the international
community does nothing to make Kabila's government see reason, so that he
will respect the spirit and letter of the Lusaka ceasefire agreement, we
will consider ourselves entitled to defend ourselves and retake our
positions and those of our allies," Bumaya said.
De wereld op zijn kop. Is het regeringsleger van Congo soms de agressor in eigen land ? Waarom zou het zich niet mogen verdedigen ? zelfs op het Tanganyika-meer dat voor een stuk Congolees grondgebied is ? Zo stellen Rwanda en Uganda het constant voor : Congo voert een militaire actie en schendt de akkoorden van Lusaka. Dat geeft hen het recht "hun" posities te heroveren. Maar nogmaals, Pepa ligt in Congo. En Congo is toch Rwanda of Uganda (of Burundi) niet.

Zo kunnen we een paar jaar teruggaan. Altijd zingt IRIN hetzelfde tendentieuze liedje. Maar Koen Vidal, die vindt IRIN dus een succesverhaal.