arch/ive/ief (2000 - 2005)

Met verbazing vernamen we via de pers het ontstaan van de vzw Coporate Funding Prorgramme (CFP), een samenwerkingsverband tussen de top van Belgische ondernemingen (Bekaert, Corona-Lotus, Interbrew, Kramic, Building Products, Sidmar, Siemens en Union Minière) en zes derdewereldorganisaties (ACT, Broederlijk Delen, FOS/Socialistische Solidariteit, Oxfam-Solidariteit, Vredeseilanden – Coopibo en Wereldsolidariteit). De ondernemingen zorgen voor de fondsen en de NGO’s zorgen dat het geld goed wordt aangewend. Zowel de betrokken NGO’s als de bedrijven zijn vrij om in zee te gaan met wie ze willen. Maar dat belet niet dat wij fundamentele bezwaren hebben tegen dit initiatief.

De context waarin dit initiatief tot stand komt verklaart misschien een en ander. De laatste jaren liggen de grote ondernemingen onder vuur. Er was de Schone Klerencampagne, er waren acties tegen o.a. Shell en Total wegens hun rol in derdewereldlanden. In de acties tegen de globalisering worden naast de internationale instellingen ook de MNO’s verantwoordelijk gesteld voor de groeiende kloof tussen Noord en Zuid.

De afgelopen jaren worden de multinationals m.a.w. in toenemende mate geviseerd. Terecht. Dat veroorzaakt bij de bedrijven een imagoprobleem. Moet het CFP dan niet gezien worden als een antwoord daarop? Als een opsmukoperatie door het schenken van wat kruimels van de miljardenwinsten? De 800.000 BEF die Union Minière jaarlijks zal betalen, bedraagt minder dan 0,0006% van zijn omzet. In de 19de eeuw deden de patroons goede werken, ze deelden aalmoezen uit met de winsten die ze maakten dank zij de genadeloze uitbuiting en onderdrukking van hun arbeiders. Is het CFP hier geen actuele ‘geglobaliseerde’ versie van? Zo’n charmeoffensief levert hen bovendien een niet onbelangrijke meerwaarde op. Net zoals een ecologisch label verhoogt een ‘sociaal’ label het prestige. Dat is interessant voor de aandelenkoersen of de verkoopcijfers.

Union Minière heeft een zwaar koloniaal en neo-koloniaal verleden van onderdrukking, Bekaert leverde prikkeldraad aan Pinochet en laat in Brazilië draad trekken tegen hongerlonen. De door Israël sinds 1967 bezette Golanhoogte is hermetisch van de buitenwereld afgegrendeld door stalen afrasteringen van het merk Bekaert. Het Duitse Siemens heeft een zwaar beladen oorlogsverleden en is vandaag onrechtstreeks betrokken bij de wapenproductie. Dank zij het nieuwe samenwerkingsverband met een aantal NGO’s krijgen deze bedrijven binnenkort het label ‘derdewereldvriendelijk’.

“Elk stichtend of toetredend lid streeft binnen de eigen organisatie en ook daarbuiten naar eerlijke verhoudingen tussen alle belanghebbende partijen: aandeelhouders, werknemers, klanten, leveranciers en concurrenten.” Zo staat in de principeverklaring. In plaats van te strijden voor rechtvaardige verhoudingen met de armen streven we voortaan naar ”eerlijke” verhoudingen met aandeelhouders en andere belanghebbenden…? We zijn ver van huis. Welke houding zullen de NGO’s aannemen als er een sociaal conflict uitbreekt bij één van die bedrijven? Zal men de kant kiezen van de werknemers of zwijgen omwille van het samenwerkingsverband en het geld?

In deze tijden van het neoliberale eenheidsdenken is de NGO-wereld nog één van de weinige plaatsen waar een tegenstem kan klinken. Het is de taak van de NGO’s om een tegenmacht op te bouwen tegen de heersende machtsgroepen. In plaats daarvan verlenen de betrokken NGO’s met deze samenwerking ideologische steun aan de MNO’s. Fons Verplaetse, voorzitter van het CFP merkt op: “Vijf jaar geleden was dit niet mogelijk geweest. De NGO’s reageerden toen veel te emotioneel, het bedrijfsleven veel te rationeel.” (FET 27/10)

Welke boodschap geven de betrokken NGO’s aan het brede publiek als ze zich laten financieren door hun belangrijkste tegenstrevers? Hoe geloofwaardig is hun strijd tegen de kloof tussen rijk en arm als ze fondsen verwerven van de hoofdschuldigen van deze kloof? Hoe geloofwaardig is de strijd tegen WTO, IMF en Wereldbank nog, als je weet dat deze instanties hun strategie voornamelijk laten bepalen door de lobby’s van de MNO’s? Hoe geloofwaardig blijft de strijd voor de Tobintaks als je weet dat de financiële afdelingen van de grote multinationals een vooraanstaande rol spelen in de financiële speculatie? Hoe zullen de NGO’s kunnen blijven reageren tegen de voortschrijdende privatisering, deregulering, liberalisering, …? Of zoals Trends het op 11 november van vorig jaar reeds uitdrukte i.v.m. microkredieten: “dan hoeven bedeltochten van het NCOS met antikapitalistische slogans van mei ’68 niet langer.”

Het CFP kadert in de neoliberale logica. Alles wordt geprivatiseerd, dus ook de ontwikkelingssamenwerking. Dat geldt zowel hier als ginder. Door het neoliberaal offensief zijn de nationale staten in het Zuiden fel verzwakt. Dat was de verborgen agenda van de Structurele Aanpassingsprogramma’s. Sociale maar ook economische taken moeten zoveel mogelijk in privé-handen komen. Daarbinnen past dit samenwerkingsverband perfect. De projecten waaraan men denkt zijn vooral gericht op de uitbouw van kleine en middelgrote ondernemingen.

Bij ons speelde de overheid tot op heden een belangrijke rol in de ontwikkelingssamenwerking. Wanneer het CFP in de toekomst grote proporties aanneemt, zou dat wel eens het begin kunnen zijn van een gedeeltelijke of gehele privatisering van de ontwikkelingssamenwerking. Het gevaar is dan zeer groot dat die nog meer dan vroeger een verlengstuk zal worden van onze buitenlandse handel. MNO’s zijn geen liefdadigheidsinstellingen, maar streven maximale winst na. In die logica zullen zij een zo groot mogelijke flow back - dit is de verhouding tussen input via ontwikkelingshulp en de ouput d.m.v. contracten - wensen. Ontwikkelingssamenwerking als winstgevende business waarin de NGO’s nuttige onderaanemers zijn. “NV Help de Wereld. Het goede doel als big business” luidt het in Trends (9/11). Het klinkt misschien wat overdreven, maar als men ziet dat de voormalige chef van de Nationale Bank – die een keiharde monetaristische politiek voerde – voorzitter is van het CFP moet men zich toch niet al te veel illusies maken. Als het te doen is om het geld, dan moeten we niet bij de MNO’s gaan bedelen. We moeten van de staat eisen dat ze eindelijk eens voldoet aan wat ze al 30 jaar belooft: het besteden van 0,7% van het BNP aan ontwikkelingssamenwerking.

Ten slotte staan we ook nog versteld van de wijze waarop de betrokken NGO’s hun beslissing genomen hebben. De kwestie lijkt ons belangrijk genoeg om er een geïnformeerde, ruime basis bij te betrekken. Voor zover we weten is dat niet gebeurd. We hebben de mond vol van democratie en we wensen die te bevorderen in de Derde Wereld. We tekenen programma’s uit om de lokale bevolking in het Zuiden zo mondig en weerbaar mogelijk te maken. Maar we zouden misschien beter eerst eens bij onszelf beginnen. En daarvoor hebben we de centen van het bedrijfsleven niet nodig.

Ondergetekenden spreken in persoonlijke naam en niet in naam van hun organisaties.

Voorlopige lijst ondertekenaars: Het goede doel als big business

Voorlopige lijst ondertekenaars: 15.01.01
Het goede doel als big business

Ludo Abicht (voorzitter Masereelfonds), Wim Benda (Vonk), Willem Boon (voorzitter Ebron), Johan Bosman (Kwia), Anita Cautaerts (11.11.11 Brussel), Walter Ceuppens (Ottenburg), Guido Cooreman (11.11.11 Limburg), Willy Courteaux (Brussel), Jef Crab (Stichting Ecosystem 2000), Michaël Crols (Vredesforum, Moerbeke Waas), Toon Danhieux (Honduras werkgroep), Bert De Belder (coördinator Geneeskunde voor de Derde Wereld), Filip De Bodt (Uilekot, Herzele), Erik De Bruyn (SP-Antwerpen), Pat De Buck (Bevrijde Wereld), John De Decker (LBD-NVK, Kessel-lo), Marie-Jeanne Defreyne (CvS, Nieuwpoort), Wim De Neuter (Oxfam-Solidariteit), Ann Deriemaeker (CvS, Wulpen), Luc Desmedt (Humanistisch Vrijzinnig Vormingswerk, Antwerpen), Pol De Vos (AIB), Willem De Witte (AIB Limburg), Dirk De Zutter (CvS, Nieuwpoort), Jan Dumolyn (Attac Vlaanderen), Patrick Eyckmans (CvS, Adinkerke), Eric Goeman (Attac Vlaanderen), Mark Lamotte (Vrienden van Cuba), (Philip Marquebreuck (11.11.11 Ledeberg), G. Muylle (CvS, Koksijde), Dirk Nimmegeers (Vereniging België-China), Jef Heyvaerts (Oxfam-Wereldwinkel Berchem), Jaap Kruithof (Mortsel), Bjorn Liesse (Geneeskunde voor de Derde Wereld, Filippijnen), Marc Loos (Verenigde Protestantse Kerk, Gent Noord), René Maekelberg (CvS, Wulpen), Herman Magnus (COC, Hofstade), Mieke Mariën (Werkplaats voor Theologie en Maatschappij, Herentals), Kris Merckx (PVDA, Hoboken), Omer Mommaerts (Wereldsolidariteit Brussel), Vrijwilligers Oxfam-Wereldwinkel De Pit (Berchem), Jaak Perquy (politiek secretaris KP), Raf Reyskens (Leef, Leuven), Jean Pierre Rondas (Radio 3), Christophe Scheire (Netwerk Vlaanderen vzw), Daniel Spoel (Attac Louvain la Neuve), Frank Stappaerts (Humanistisch Verbond, Hoboken), Carl Struyf (gepensioneerde ex-medewerker ABOS), Philip Tavernier (SoMBrero-Mexico, Wemmel), Els Vandenaurdenaarde (Geneeskunde voor de Derde Wereld, Filippijnen), Marc Vandepitte (Attac Vlaanderen), Dirk Van Duppen (voorzitter Geneeskunde voor de Derde Wereld) Geert Van Langendonck (AIB Ieper), Geert Van Moorter (auteur De dodelijk kloof, Erpe-Mere), Tobias Van Os (Oxfam-Wereldwinkel Leuven), Gudrun Verschueren (voorzitster Filippijnengroep Gent), Remi Verwimp (voorzitter Werkplaats voor Theologie en Maatschappij), het Via-team (Antwerpen), Jeroen Watté (Vereniging voor bos in Vlaanderen, Leuven), Frank Willems (oud voorzitter Vereniging België-China)

Ter info: tot minstens vijf à zes jaar geleden werden er bij Sidmar in Gent geen sollicitanten van allochtone afkomst aangeworven... 'k Weet niet of dit momenteel nog zo is... Wat vinden de Derde Wereldorganisaties van dit "solidaire" gegeven ?

Het goede doel als big business.
Ik geef hier mijn eigen mening weer en daarom niet direct die van mijn organisatie.
Als je opportunistisch bent, dan zeg je: haal het geld waar het zit, en laat er ons het goede doel dan maar mee dienen.
Ik ga daar niet zomaar mee akkoord.
Deze NGO's nemen geld aan van bedrijven die mee aan de basis liggen van de onrechtvaardige noord-zuidverhoudingen. Ze helpen hun imago opkrikken terwijl ze naar het publiek communiceren dat ze de Noord-Zuidproblemen mee willen oplossen.
Bovendien helpen ze hen nog om hun belastingen te verlichten !
Dit druist volgens mij in tegen de basisprincipes van een kritische derde wereldbeweging.
Dan doen we het beter met minder, maar consequenter.
Door te ijveren voor structurele veranderingen willen we landen in het Zuiden kansen geven om autonomer aan hun eigenontwikkeling te werken. Door tevreden te zijn met de kruimels die van de tafels van de bedrijven vallen, willen we liever weer zelf de ‘oplossing' brengen. Ontwikkelingsgeld passeert voor de zoveelste keer via ons en het negertje op de toonbank knikt weer dankbaar... Het getuigt van een zeer paternalistische opstelling, waar deze NGO's in hun imago van af willen, maar in hun daden nog niet van af zijn !
Laat ons tegelijk het effect van onze hulp op het "terrein" relativeren! Van enkele socio-economische projectjes wordt de derde wereld niet beter. Het helpt enkele individuen of hooguit een kleine gemeenschap om wat "vooruit" te komen", maar zal zeker structureel de verhoudingen tussen armen en rijken niet wijzigen!
Eilandjes van verbetering zijn niet onzinnig, maar onvoldoende. Daarom is ook geld nodig voor lobbywerk hier en ginder. En dat halen we best bij andere bronnen. Anders zal het liedje niet lang duren: van de daken schreeuwen om andere economische verhoudingen terwijl je uit de hand eet van wie de winsten opstrijkt !....
Het geld halen bij de bedrijven maakt ons als civiele maatschappij eerder zwakker, minder kritisch, want wiens brood men eet diens woord men spreekt.... (hetzelfde geldt uiteraard voor de subsidies die we krijgen en in die zin moeten we dit misschien wat relativeren?)
Een tussenoplossing om aan het nodige geld te geraken (en liefst gediversifieerd) om ons kritische werk te kunnen doen zou kunnen zijn dat we condities inbouwen voor de keuze van de bedrijven met wie we in zee kunnen gaan: een ethisch label invoeren voor bedrijven die wel in aanmerking kunnen komen om ons 'proper' geld te geven.
Dat zijn voor zover ik weet net niet die bedrijven die nu op het lijstje staan.
11.11.11 gaat dit jaar campagne voeren rond geld: de oude eis van 0,7% van het BNP voor internationale samenwerking, de tobintax (taks op speculatie die dan wordt aangewend voor ontwikkelingsdoeleinden) enz.. Ik vraag me af hoe deze ledenorganisaties van 11.11.11 zich hierin gaan profileren.
Het is goed om hierover na te denken en het gesprek hierover warm te houden. Ik zou zeggen: niet a priori de rug toekeren (er is nog zoveel zinnig te doen, dus niet het kind met het badwater weggooien!) maar positief kritiek formuleren voor een betere werking.
Een goed debat toegewenst,

Mijn persoonlijk standpunt is toch wat genuanceerder dan wat jullie
verwoordden. Naast terechte punten van kritiek die ik onderschrijf zie ik
ook een aantal pluspunten in het initiatief. Daarnaast staan er een paar
zaken in die eigenlijk niet kloppen. Zoals de eerste zin die stelt dat het
initiatief vanuit het bedrijfsleven komt, of zoals het punt dat het in feite
niet echt zou bediscussieerd zijn in de betrokken organisaties: bij
verschillende is dat zeker wel aan de orde geweest.
Oxfam-Wereldwinkels heeft over deze aangelegenheid geen uitgewerkt standpunt
ingenomen. We doen niet mee, en in de RvB van 11.11.11 neem ik een zeer
kritische houding aan. Meer zeggen we niet. Als ik deze Vrije Tribune mee
zou ondertekenen zal dit voor een stuk ook gezien worden als een standpunt
vanuit Oxfam-Wereldwinkels, en dat zou dan niet gedragen zijn door een
discussie 'in de beweging' die in de Vrije Tribune dan weer gevraagd wordt.
Uiteraard heb ik er niets op tegen geciteerd te worden uit Knack. Aldus
wordt ik er toch enigszins bij betrokken, en dat vind ik prima. Graag wel de
juiste benaming van de organisatie vermelden : Oxfam-Wereldwinkels.
Succes nog met de zoektocht naar handtekeningen.

De
derdewereldbeweging zou de campagnes van de vakbonden
omtrent de vermogensbelasting en de eisen omtrent
hogere belastingen op winsten mee kunnen ondersteunen.
Een geloofwaardigere manier om de centen van de
bedrijven binnen te halen.

groeten,
Anita Cautaers

Ik ben het met de strekking van het artikel helemaal eens.
Sommige voorbeelden van een slecht verleden van enkele van deze bedrijven zijn misschien niet zo best gekozen: b.v prikkeldraad, kun je inderdaad voor alles gebruiken; wellicht vallen er meer fundamentele dingen te zeggen over de praktijken van deze bedrijven.
Wellicht zijn hun giften ook aftrekbaar en krijgen ze 'een derde wereld label' op kosten van de belastingbetaler.
Ik onderteken:

Alhoewel ik het globaal met de tekst eens ben toch enkele bedenkingen.
- Zelfs al geeft een bedrijf slechts een miniem deel van zijn winsten, dit is beter dan niets (met 800.000 BF kan men al veel doen).
- Het is niet omdat een bedrijf in het verleden fouten gemaakt heeft, dat het daar altijd moet door gestigmatiseerd blijven. Een andere raad van bestuur of general manager kan een andere levensvisie inbrengen en dit moet kunnen. Ik moet hierbij wel toegeven dat ik niet van alle firma's weet waar ze mee bezig zijn op dit moment en dat ik ook wel twijfels heb over de goede bedoelingen van enkel op winst gerichte instellingen (enkel de aandeelhouder telt immers!).
- Als besluit wil ik zeggen dat de NGO's zich hier plat opportunistisch moeten kunnen opstellen en het geld aanvaarden, maar dit wel zonder concessies te doen op andere gebieden.
Groeten,

Beste Marc,

vanzelfsprekend wil ik de tekst (jouw tekst?)
"Bedrijfsgiftenbank" onndertekenen als voorzitter c
van het Masereelfonds.

Daarnaast, maar er niet los van: wanneer je terecht
schrijft dat we best eerst met onszelf zouden
beginnen, vraag ik me echt af, hoe we de schendingen
van de mensenrechten door de multinationals en hun
kliëntstaten moeten aanklagen, maar moeten zwijgen
over China, Servie en noem maar op. Ik doe dat alvast
niet en heb dat ook nooit gedaan. Alleen zo ben ik
een beetje geloofwaardig in mijn eigen ogen.

Sans rancune,

Ludo Abicht

Eigenlijk heb ik slechts een opmerking. Het lijt mij een zwak punt in de
tekst dat slechts verwezen wordt naar het VERLEDEN van een aantal
bedrijven. Iedereen kan veranderen en zich verbeteren. Wat van belang is,
is de huidige praktijk van bedrijven. Zijn er echt geen meer actuele
voorbeelden te vinden? Op welke manier doet Union Miniere nu aan "duurzame
exploitatie" van grondstoffen? Tegen welke voorwaarden moeten werknemers
van Siemens, UM, Bekaert, etc. in het zuiden werken? Dit lijkt mij veel
relevanter dan het verleden.

Met vriedelijke groeten,

Johan Bosman

Dergelijk verband kan alleen afgewezen worden.
Wat moet er dan wel gebeuren? Dat vind ik nogal zwak. ZOuden de slogans van mei 68 zoals sommige zeggen ook niet beter geactualiseerd en geglobalisserd wmoeten worden?
Opnieuw voorrang aan samenwerking met organisaties die zich daadwerkelijk op het terrein verzetten tegen de mno'.
Ik ken hier niet zo direct voorbeelden, maar dat zou toch wel goed zijn.
Lucky Materne

je hebt gelijk kritisch te zijn, op te passen voor afhankelijkheid van
multinationals,
maar ik ben niet eens dat dit per definitie leidt tot afhankelijkheid,
NGOs (en het zijn zeker niet de minst kritische) zullen volgens mij
hun standpunt behouden, ook door de achterban.
Samenwerking hoeft niet noodzakelijk 'compromittering' te zijn,
zie maar naar vakbonden, die werken ook samen met patrons,
en delegees zijn per definitie werknemers, dus afhankelijk.
Ik zou dus zeggen: geef dit een kans, het is al heel belangrijk
dat NGOs zo'n invloed hebben dat bedrijven er rekening mee houden.

Michael Eulaers

Mijn volle steun voor de tekst over de bedrijfsgiftenbank. Mijns inziens is
dit nogmaals een bevestiging van het feit dat er uiteindelijk maar één soort
"ontwikkelingshulp" is dat niet door het systeem kan worden gerecupereerd, en
dat is de rechtstreekse steun aan sociale bevrijdingsbewegingen (vakbonden,
politieke partijen, verzetsbewegingen) met een uitgesproken antikapitalistisch
karakter.
U slaat ook nagels met koppen wanneer u stelt dat een zo belangrijke
beslissing wel eens aan de leden van de NGO's had voorgelgd mogen worden. Dit
is een zoveelste teken van de "professionalisering" van de organisaties die
eens "onze" sociale bevrijdingsbewegingen waren: socialistische partij,
vakbonden, mutualiteiten, NGO's. Alle macht aan de vrijgestelden heet het
vandaag (in dezelfde filosofie situeert zich trouwens de hervormingsnota van
SP-voorzitter Patrick Janssens). Wie zich vandaag als militant van vakbond of
partij nog kritisch opstelt is sowieso verdacht, een infiltrant, communist en
wordt allerlei oneerlijke bedoelingen toegedicht.
Een oplossing (want we moeten blijven vechten en ik ben zelfs optimistisch
over de uitkomst)ligt mijns inziens hoe dan ook in de herovering van het
politieke terrein. En niet via de platgetreden paden van klein links maar door
de kankers te bestrijden waar ze woekeren: SP, vakbonden, NGO's enz.
Kameraadschappelijke groeten,

Erik De Bruyn

Ik kan best begrijpen dat een "gift" van een "kapitalistische" onderneming
ten behoeve van een steunfonds in het verkeerde keelgat schiet van sommige
Attac-leden of -sympathisanten. Het geeft me niettemin een indruk van
beperkte tolerantie. Dulden we niet dat die bedrijven tot bekering kunnen
komen ?

Hun bijdragen dienen om zichzelf op te smukken ? Dat kan best, en dan ? Als
in ruil de behoeftigen ervan kunnen profiteren, wat kan het kwaad ? De
Tobintaks kan in essentie ook maar alleen opbrengen als de speculatie
blijft heersen ! Niemand kraait over die contradictie, naar mijn weten.

Vindt men hun bijdrage lachwekkend gering ? Wat dan met de Tobintaks ? Die
mag ook niet al te groot zijn of ze brengt niets niet meer op !

Uiteindelijk, als het geld maar van ergens komt, is dat niet het
belangrijkste ? En het komt van die kant die wij graag bestrijden ! Ik heb
echt geen bezwaar tegenover dergelijke initiatieven, zolang de NGO's vrij
blijven het geld te mogen gebruiken zoals het hen best past.

Met tolerante groetjes,
Jean-Pierre Van Avermaet

Men wil de tekst onderschrijven als "de vrijwilligers van Oxfam-wereldwinkel ‘De Pit' Berchem"
Er kwam vooral reactie over:
· Bedrijven die een aalmoes geven, wensen op deze manier een serieuze invloed uit te oefenen op wat NGO's doen. Cfr. Hidden Agenda… Dat in tegenstelling met de 1000fr. giften van privé-personen die eigenlijk niet of onvoldoende weten hoe hun geld besteed wordt…
· De wereldwinkel wil mee gestalte geven aan de democratie van onder uit. Op deze manier willen de vrijwilligers van WW ‘De Pit' het signaal naar de NGO-top geven dat sociale- en derde wereldbewegingen niet gediend kunnen zijn met de manier van besluitvorming omtrent de CFP!

Als ex-ABOS-er weet ik waarover ik spreek. Ik heb bijna twintig jaar gevochten tegen de steeds groter wordende impakt van de privé op de ontwikkelingssamenwerking: in ABOS, in de EU, in de internationale organisaties. De privé heeft er zeker heel goed zijn voordeel meegedaan. Peru, Ecuador en Bolivia zijn er echter niet beter van geworden. Hartelijk.
Carl Struyf

mag ik jullie proficiat wensen met jullie opiniestuk over de bedrijfsgiftenbank. Het is iets dat bij mij ook al enkele weken in mijn hoofd zat, maar nooit uit mijn pen geraakt is.
Wij hebben een aantal kleine opmerkingen bij de tekst.
1. Siemens is niet onrechtstreeks, maar rechtstreeks verbonden bij wapenhandel.
2. jullie schrijven : 'als het te doen is om het geld, dan moeten we niet bij de MHO's gaan bedelen ...enzoverder......
een nuancering : ik vind wel dat het niet principieel af te wijzen dat er geld van bedrijven gebruikt wordt om de kloof tussen rijk en arm te dichten. Maar het moet dan wel om bedrijven die een ethische bedrijfsvoering hebben. Het is inderdaad veel belangrijker dat bedrijven hun verantwoordelijkheid t.a.v. opnemen tijdens hun dagelijkse activiteiten. Maar als ze dit doen, dan mogen zij voor mijn part daarbovenop ook nog wel wat geldelijke steun aan het Zuiden geven. Zo ken ik bijvoorbeeld een Memo-bedrijf dat jaarlijks een bepaald percentage van hun omzet toewijst aan een project in het Zuiden.
Dus dan ook 8 lijnen verder : En daarvoor hebben we de centen van het 'onethische' bedrijfsleven niet nodig.
Ik wil dus ook namens mezelf de tekst ondertekenen,
Vriendelijke groeten,
Christophe Scheire (Netwerk Vlaanderen vzw)

We hebben de discutietext gelezen en graag willen we die vanuit de
filippijnen ondertekenen. Wij zijn twee cooperanten van geneeskunde voor de
derde wereld en bekijken de gevolgen van de uitbuiting nu al 6 maanden van
de andere kant, namelijk aan de kant van de mensen in de derde wereld. Het
gevolg van grote maatschappijen die de mensen hier aan lage lonen uitbuiten,
de natuurlijke rijkdommem ontginnen aan een spotprijs is niet te schatten en
heel het politoeke systeem promoot dit nog eens in andere landen. Daarom
onderteken we met volle overtuiging de pititie.

Els en Bjorn Liesse Vanaudenaerde

"Wij" - Ecosystem 2000 - zijn een Surinaamse stichting die zich inzet voor duurzame armoedebestrijding vanuit een holistisch ecologisch standpunt. Dit zowel op gebied van voorlichting en onderwijs als in concrete projecten en acties en richtinggeving naar de beleidsmakers toe.
Wij werken volledig met onbezoldigde vrijwilligers en ervaren keer op keer de moeilijke voorwaarden die werkelijke Noord-Zuid samenwerking in de weg staan. Het CFP lijkt ons zeker geen stap in de goede richting.
Zelf ben ik (jef crab) Belg van geboorte en woon al 8 jaar in Suriname. Dit vanwege mijn Surinaamse echtgenote. Sinds '85 heb ik mij echter als vrijwilliger in diverse humanitaire en ontwikkelingsprojecten dienstbaar gemaakt.
Vanwege een samenwerking met een Belgische organisatie (Ebron vzw.) die onze inititiatieven steunt, ben ik af en toe in Belgie. Mijn acties daar zijn vooral gericht op het creeëren van netwerken en samenwerking vanuit een oprechte bezorgdheid voor de evolutie van de aarde en AL haar bewoners.
Voor ons is deze evolutie ten zeerste verbonden met sociaal en economisch rechtvaardige structuren, met "juist" onderwijs, met evenwichtige internationale betrekkingen en vooral met respect voor de inherente waarde van elke cultuur en traditie. Vanuit deze integrale optiek zoeken wij dus naar samenwerking.
Graag blijven wij verder op de hoogte van verdere ontwikkelingen. Eveneens omtrent de activiteiten van jullie "groep" (indien ik dit zo mag noemen).
Met achting voor jullie initiatief,
voor Ecosystem 2000,
jef crab

Ik vind dit een uitstekende tekst. De argumenten zijn overtuigend en de formulering
helder en indringend. Solidair zal er ongetwijfeld de nodige aandacht aan schenken.

Persoonlijk heb ik slechts drie bemerkingen:
1. Enkele basiscijfers of -gegevens over de verantwoordelijkheid van de MNO's voor de mondiale kloof ontbreken. Om te bewijzen dat zij daarvoor de 'hoofdschuldigen' zijn zoals de tekst stelt.
Bv. de daling van de index van de grondstoffenprijzen versus stijging van die van de uitrustingsgoederen. Ev zelfs geconcretiseerd voor enkele van de betrokken MNO's. UM is in België grotendeels overgeschakeld op recyclagegrondstoffen (printplaten, PC's, residus van andere raffinaderijen) maar ook dat duwt de koperprijs naar beneden. Interbrew zal wel de lokale bierbrouwerijen wegduwen. Corona Lotus maakt deel uit van de westerse agro-alimentaire industrie die de landbouw in de DW kapotconcurreert of steeds scherper uitbuit.
Nu, dat kan allemaal ook uitgewerkt worden in dossiers om de petitie te onderbouwen.

P.S. Is Kramic Building Projects niet één bedrijf in plaats van 2?

2. "In deze tijden van het neoliberale eenheidsdenken is de ngo-wereld nog één van de weinige plaatsen waar een tegenstem kan klinken."
Is dit niet te positief en te veralgemenend over de NGO-wereld?
Verschillende van onze vrienden uit India, Nepal, Benin, Peru... beklemtonen dat NGO-wereld (zeker Amerikaanse, Duitse, Franse) overwegend ingeschakeld is in de strategieën van de imperialistische landen. Zie ook jullie boek. Was het daarom niet correcter geweest te spreken van 'de progressieve NGO-wereld'?

3. Nu is het alternatief beperkt tot: 0,7% afdwingen van overheid.
Waarom niet ook: "De traditie verder zetten van de progressieve NGO's. Die bestaat erin bij voorkeur projecten te steunen van basisbewegingen en bevrijdingsorganisaties die bijdragen aan de beëindiging van de overheersing en uitbuiting door de MNO's."?
Vriendelijke groeten,
Kris Merckx

Jullie tekst over de bedrijfsgiftbank kan ik als voorzitter van Ebron vzw helemaal onderschrijven.
Ebron is een organisatie voor holistische ecologie waarover je wat meer verneemt op de website come.to/ebron, of via het bewegingsblad (wat ik je graag doorstuur als je je adres doorgeeft). We streven naar een harmonisch samenleven met de natuur, een schenkende houding als mens en een leven in verbondenheid met de universele levensbron.
Onze organisatie steunt jullie!
Willem Boon

Beste Stefaan , (gericht aan voorzitter van Oxfam-Solidariteit)
Met stijgende verbazing las ik uw antwoord op de tekst die door verschillende noord-zuid militanten werd ondertekend, en die dus allerminst een persoonlijke oprisping is van Marc Vandepitte.
Zelf steun ik reeds jaren, zoals je weet met woord en daad, het werk van OXFAM-Solidariteit, van wie ik steeds de onafhankelijke en vrijmoedige opstelling t.a.v. de internationale machtsgroepen heb geapprecieerd. Daarom precies sloeg jullie beslissing- vanuit het aanvoelen dat zij deze trein niet mocht missen, zelfs al waren er geen sluitende garanties over de eindbestemming van de rit, noch of hij niet helemaal in de juiste richting reed (cit. uit interne discussienota die pas maanden na de beslissing werd verspreid) - bij me in als een bom. Dat deze onafhankelijkheid nu zomaar te grabbel wordt gegooid zonder ernstige discussie kan erbij mij helemaal niet in.
In je antwoord op onze tekst schrijf je: Soms hebben we het gevoel dat we teveel met onszelf discussiëren. Als je daarmee bedoelt dat de discussie over het CFP beperkt is gebleven tot de top van OXFAM-Solidariteit dan ben ik het volmondig met je eens. Het heeft me geschokt dat ik in geen enkele van de publicaties die de donateurs nochtans regelmatig toegestuurd krijgen ook maar één woord heb kunnen lezen over CFP en de toetreding van OXFAM-Solidariteit. Nochtans lees ik in je antwoord :We willen openingen slaan naar een debat met een breder publiek. Il faut le faire !
In de interne nota die je begin deze maand hebt verspreid - en die dus beter de titel: 'vijgen na pasen' had meegekregen - lees ik verder bijna niets dan tegenargumenten voor de toetreding tot CFP, maar tegen dat alles zijn zgn. garanties ingebouwd!?:Niet dat Oxfam-Solidariteit afziet van haar kritiek op de privatiseringsbeweging in de wereld of op praktijken van concrete bedrijven; integendeel wordt dit als een kans gezien om deze kritiek bespreekbaar te maken met het bedrijfsleven wordt in de ‘interne nota' gesteld en in jouw antwoord vraag je je luidop af : Men kan ons uiteraard verwijten naïef te zijn. Het gaat duidelijk om krachtsverhoudingen.Welke krachtsverhouding denken de NGO's t.a.v. MNO's dan wel te ontwikkelen door hun handje op te houden om wat kruimels op te vangen? Naïviteit lijkt me in deze context meer dan een understatement !
Neen, ik denk niét dat ik over meer gezond verstand beschik dan jullie, maar misschien geeft onderstaand citaat wel de belangrijkste ruis weer waardoor dat gezond verstand momenteel bij jullie wordt overstemd: Eens het CFP op kruissnelheid draait, kan er jaarlijks 200 miljoen BF in de pot terechtkomen Als we ervan zouden uitgaan dat alle zes NGO;s ongeveer evenredig veel middelen daarvan toegewezen krijgen voor hun projecten, zou dat niet minder dan 30 à 35 miljoen per jaar voor Oxfam-Oxfam-Solidariteit betekenen ofwel een verhoging met 40% van onze huidige normale eigen fondsenwerving.
Als het ware om zichzelf te overtuigen wordt er even verder nog stoer aan toegevoegd: De utopie van een rechtvaardige wereld komt geen stap dichterbij door te blijven wachten tot het zich in één keer helemaal realiseert. Een waarheid als een koe waaraan ik weliswaar een andere wil toevoegen: Die rechtvaardige wereld zal er zeker niet komen door zich te compromitteren met die krachten die de éérste verantwoordelijken zijn voor de structurele ónrechtvaardigheid in de wereld.
Om mijn protest tegen deze beslissing - zowel tegen de inhoud ervan als tegen het beslissingsproces - een symbolische maar toch concrete vorm te geven, vraag ik hierbij de terugbetaling van de renteloze SOLIDARITEITSOBLIGATIE van 20.000 BEF die ik pas begin dit jaar onderschreef, en die bedoeld was om de verbouwing van de nieuwe gebouwen mee te realiseren.
Vermits OXFAM-Solidariteit nu toch aan centen geraakt via Fons Verplaetse kan ik beter bij hem of zijn kompanen ten rade gaan om mijn geld voortaan rendabel en ‘etisch' te beleggen.

Stefaan,
Ik wens jou en de andere verantwoordelijken een jaar- eeuw- en millenniumwissel vol gewetensonrust en met voldoende moed om inderdaad uit het CFP-initiatief te stappen en deze heilloze beslissing te herzien.
Bezorgde en solidaire groeten van Toon Danhieux

Gelieve dit bericht te overhandigen aan:
Stefaan Declercq, algemeen secretaris.
Kessel-lo,4/1/2001
Stefaan,
tot voor kort was oxfam-solidariteit voor vele bewuste derdewereldmilitanten een ngo
die op een correcte manier probeerde te sleutelen aan wat fout gaat in de wereld
vanuit een bewuste, mondige en betrokken basis.
Kort voor nieuwjaar bekijken wij thuis gewoonlijk of er nog wat overschiet om nog ergens een overschrijving te doen.
Oxfam-solidariteit was voor mij tot voor kort één van de meest betrouwbare ngo's, dit eindejaar niet.
Ik ben er mij van bewust dat de kleine giften die ik als individu kan storten uiteindelijk niets betekenen.
Financieel zal dit mailtje natuurlijk helemaal niets betekenen.
Toch moet het mij van het hart dat ik de beslissing van oxfam-solidariteit om mee
aan de kassa te zitten van de bedrijfsgiftenbank moeilijk kan verteren.
Het heeft geen zin hier alle tegenargumenten te herhalen, je kent ze beter dan ik.
Toch lijkt het mij dat oxfam hier niet kunnen weerstaan heeft aan de lokroep van het grote geld.
Als syndicalist weet ik beter dan wie ook hoe relatief de impact van de vakbonden is
als enkel de leiding van WS en FOS beslissen een platform te ondertekenen,
zonder een grondig debat hierover met de betrokken militanten.
Zelfs binnen de Schone Klerencampagne, waarvan ik één van de spilfiguren ben,
is het een hele karwei om "de arbeidersbeweging" hiervoor in beweging te houden.
Het zogenaamde pluralistische platform is in de praktijk vrijwel een lege doos!
Concreet volgen nationaal slechts een zevental mensen in heel België deze campagne op de voet op.
Ik constateer ook hier weer dat noch het ABVV, noch het ACV door de bevriende ngo's aangesproken werd
om de zaak van het CFP kritisch op te volgen binnen de eigen syndicale werking van de zeven betrokken bedrijven.
Welke garantie hebben jullie dat de vakbonden hiervan echt een prioriteit zullen maken:
welke centrales, wie volgt het concreet op, welke rapportering binnen welke periodiciteit, welke sancties, ...
Als vakbondssecretaris zijn mij op vandaag geen concrete sluitende afspraken bekend.
Wat betekenen de zogenaamde "beveiligingsmechanismen" dan in de praktijk voor oxfam?
Stefaan,
met alle sympathie,
maar nu denk ik toch wel dat oxfam zich vergist heeft.
Ik zou niet liever hebben dan dat je mij kan overtuigen dat de garanties sluitend zijn,
maar op vandaag heb ik hiervan geen enkel bewijs.
Het is moeilijk aan het grote geld te weerstaan,
maar op die manier wordt de verdere uitbouw
van een basisbeweging in solidariteit met het Zuiden
op de duur helemaal overbodig.
En is het niet precies dit wat we op vandaag vooral nodig hebben?
En waar blijft het debat over dit alles?
De beslissingen zijn naar mijn aanvoelen bij alle ngo's overnacht genomen,
zonder enig grondig debat met de eigen basis.
Stefaan,
mag ik hopen dat oxfam-solidariteit hierin toch nog het voortouw neemt om de discussie
in de ruime derdewerdeldbeweging hierover te openen?
Met solidaire groeten,
John De Decker

Ik werk in een project dat 85% betaald wordt door de Belgische regering en
15% door Vlaams Brabant. Mijn 'vrijwilligersloon' wordt 100% betaald door
de Belgische regering ... een project dat de naam 'niet-gouvernementeel'
draagt. Diezelfde Belgische regering tekende het vrijhandelsakkoord tussen
de EU en Mexico ... net als het NAFTA een grote stap voorwaarts in de
grotere afhankelijkheid van Mexico en de volledige ontregeling van de
binnenlandse markt en de eigen productie van en voor de Mexicanen.

Nu, ik vind het goed dat we ons hier van bewust zijn en er tegen ingaan
maar is het hoofdprobleem niet de gebrekkige analyse en de
liefdadigheidsrol van de meeste NGO's? Dat leidt -consequent met hun
liefdadigheidsrol- tot samenwerking met de MNO's.

In die zin zou ik niet spreken over "MNO's zijn geen
liefdadigheidsinstellingen, maar streven maximale winst na" want voor mij
gaan beide samen zoals je zelf eerder stelde: streven naar rechtvaardigheid
en niet naar 'eerlijke verhoudingen met de aandeelhouders'.

Nu, ikzelf probeer vooral op 't terrein het projectgeld zo 'bevrijdend'
mogelijk te gebruiken alhoewel dat -los van waar het geld komt- niet
evident is en vaak tegengesteld werkt. Dat is -spijtig genoeg maar niet
verwonderenswaardig- een andere NGO-discussie die nooit gevoerd wordt.

Maw: met plezier onderschrijf ik je tekst (Philip Tavernier - Wemmel -
SoMBrero-Mexico) en ik hoop dat de discussie op gang komt en de daden een
doordachte analyse volgen!

Veel succes,

Philip Tavernier (Mexico)

Proficiat met het initiatief en laat ons hopen dat ofwel bepaalde NGO-mensen eens gaan snappen in welk kamp ze aan het verglijden zijn, ofwel nieuwe initiatieven ontstaan... In 1969 voerden we met Derde Wereld Beweging een keiharde kampagne tegen het paternalistische 11.11.11... Misschien iets te gauchistische ... ? Maar met als resultaat toch dat 11.11.11 een beetje van 1968 opsnoof. Vandaag gaat het om veel meer : NGO's als slippendragers van de grote kapitalistische monopolies...
Nog een succesvol strijdjaar 2001 !
Boudewijn Deckers

Van "liefdadigheid" naar verplichte en gecontroleerde solidariteit. (Een alternatief voor "corporate Funding Program".)
De Belgische ondernemingen zouden worden verplicht bij wet om bijvoorbeeld 1% méér RSZ te betalen, en zulks als bijdrage aan de mstrijd tegen de armoede en de verdrukking in de wereld. Er wordt in het kader van de Belgische Sociale Zekerheid een bijkomende Rijksdienst opgericht: de "Rijksdienst voor Wereldsolidariteit." Deze Rijksdienst ontvangt de 1% bijkomend geïnd door de RSZ en beslist autonoom over de besteding ervan. NGO's kunnen bij deze Rijksdienst porjecten laten goedkeuren ter financiering. De gehanteerde criteria garanderen dat de herverdeelde gelden vooral de armstmen in de wereld en de meest verdrukten zelf blijvend ten goede komen. De uitgaven die de NGO's zullen hebben gemaakt met het sociaal zmekerheidsgeld dat ze via de Rijksdienst voor Wereldsolidariteit zullen ontvangen, worden door dezelfde Rijkdsdienst geverifieerd en goedgekeurd. Dezelfde Rijksdienst kan ook controles uitoveren tijdens het verloop van de projecten en desgevallend kan (in geval van misbruik) de financiering worden stopgezet.
Voor de ondernemingen is dit systeem een verplichting en geen imago-opsmukbeurt. Voor de wisselende regeringen en mininsters is dit een autonoom systeem dat mze niet zomaar mnaar hun hand kunnen zetten. Voor de NGO's betekent zulks dat ze niet rechtstreeks beïnvloed worden door de corporaties maar wel een controle aanvaarden vanuit de Sociale Zekerheid.
Op termijn kan dit systeem van verplichte en gecontroleerde solidariteit, gefinancieerd uit een deel van de gerealiseerde meerwaarde in de ondernemingen, bestuurd en gecontroleerd door onafhankelijke parastatale overheidsdiensten, wellicht model staan voor Europa en voor de UNO. Op termijn kan dit systeem dan ook opgaan in een mondiaal systeem van verplichte en gecontroleerde solidariteit.
In die richting moeten de eisen van de NGO's gaan, maar ook van de vakbonden en dat als reactie tegen de VZW Corporate Funding Programme.
Walter Ceuppens, RVA-directeur Brussel.

Er moeten zeker ook vertegenwoordigers van de Derde Wereld zelf gehoord worden en opgenomen worden in de groep die eventueel projecten goedkerut. (Als de boel toch doorgaat.)
Mia Roscam

Ik ben helemaal niet gelukkig met die manier van bedrijven promoten. Bedrijven kunnen altijd storten aan ngo's zoals elk individu. Die speciale bank is infeite een promotie van het bedrijf zonder dat ze verder gecontroleerd worden op hun manier van werken en handel drijven hier en in de derde wereld. Bovendien riskeert een ngo zich onvoldoende kritisch op te stellen tegenover die zogenaamde partner.
Bedrijven zouden beter belasting betalen op hun winsten, vermogens, speculatie met vreemde munten,.... , alle bedrijven, wettelijk verplicht. Dit zou pas iets opbrengen om fundamenteel wat te kunnen doen aan de armoede. Nu is het een caritatieve actie van hen, zoals de goede werken van de rijken 100 jaar geleden.
De huidige middelen van de overheid komen grotendeels van de werknemers, door belasting op arbeid, BTW op consumptie,... Nu willen sommige bedrijven nog een speciale heffing op die lonen voor de derde wereld; om dan met dat geld hun bijdrage te betalen aan die zgn.. bank ?? Arbeid is slechts de helft van het nationaal inkomen, de andere helft is van de vermogens, sterk verbonden met bedrijven: waarom betalen ze niet van hun rijkdom ?

Annie Kerkhove

Andere sites met discussie over Bedrijfsgiftenbank

Nationale website 11.11.11: http://www.11.be en specifiek: http://www.11.be//cfp.htm

Website 11.11.11-Lebbeke: http://meerskant.org en specifiek: http://www.meerskant.org/discfreewilly_frm.htm