arch/ive/ief (2000 - 2005)

Beste vrienden,

Sinds 1993 zijn er 2063 mensen gestorven aan de poorten van Fort Europa. Ze hadden allemaal goede redenen om hun land te verlaten. Sommigen hadden geen werk, en konden nauwelijks overleven. Anderen wilden hun familie vervoegen die hen jaren geleden was voorgegaan en door hard werken een beter leven had opgebouwd. Nog anderen konden de discriminatie, de vervolging, de pesterijen door de politie niet meer aan, en vluchtten radeloos hun land uit. 2063 verschillende verhalen, met één gemeenschappelijk element : deze 2063 mensen kregen niet het recht om zich te vestigen daar waar zij voor zichzelf een toekomst zagen. Zij hadden zelfs niet het recht om op legale wijze naar Europa te komen, zodat zij gedwongen waren andere, gevaarlijke, wegen te zoeken. Sommigen zwommen vanuit Marokko de straat van Gibraltar over, maar verdronken. Twee jongens verstopten zich in het landingsgestel van een vliegtuig, Yaguine en Fodé. Iemand verzette zich tegen haar uitwijzing en stikte in het kussen dat rijkswachters tegen haar gezicht duwden, Sémira. Anderen gingen in Albanië aan boord van een overladen, gammel bootje, richting Italië, tot het bootje omsloeg, en iedereen verdronk.

Ieder van ons is diep geschokt door de nutteloze dood van deze 58 jonge mannen en vrouwen. Pascal Smet van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, en regeringswoordvoerders uit Groot-Brittannië willen korte metten maken met het probleem van de mensensmokkel, zeggen ze. En hoe willen ze dat doen ? Door meer controles, door strenge bestraffing van de mensensmokkelaars. Het zou er nog maar aan mankeren. Maar ook door de illegale immigratie zoveel mogelijk te verhinderen, door betere controles aan de buitengrenzen van Europa, in buitenlandse havens. Het is geen nieuw idee. Onze regering heeft een tijd geleden zelfs al rijkswachtofficieren naar Afrikaanse zogenaamde risico-luchthavens gestuurd, om te verhinderen dat mensen daar zonder geldig visum aan boord stappen.

Het is duidelijk dat je met die maatregelen het probleem niet oplost. Hoe meer de mensen verhinderd worden om op legale wijze naar Europa te komen, hoe meer werk voor de misdaadkartels van de mensensmokkelaars. En die zullen zich echt niet laten afschrikken door wat controles en boetes. De reis van China naar Groot-Brittannië of Canada, via een smokkelnetwerk, kost al vlug 1 miljoen Belgische frank. Een groep van 60 mensen naar Europa smokkelen levert dus een gigantisch bedrag op. Voor de mensensmokkelaars zijn die reuzewinsten het risico wel waard, daar moeten we niet aan twijfelen.

De enige manier om te verhinderen dat mensen verdrinken in de straat van Gibraltar, stikken in vrachtwagens, doodvriezen in koelcontainers, van uitputting sterven in het laadruim van cargoschepen, dat is een gastvrij immigratiebeleid, dat is het recht van die mensen erkennen om te gaan wonen en werken waar zij voor zichzelf een toekomst zien. Alleen dan zal Europa niet meer op een lijkenhuis gelijken.

Hoe we dat recht op vestiging concreet kunnen realiseren, dat zal door discussie en debat duidelijk moeten worden. Wij denken alvast dat de terugtrekking van de rijkswachtofficieren die in buitenlandse luchthavens mensen verhinderen op het vliegtuig te stappen, een eerste stap moet zijn. Ten tweede, het op eenvoudige aanvraag verstrekken van een visum van drie maanden, zou nog een veel grotere stap in de goede richting zijn. Want welke Chinees zal het in zijn hoofd halen 1 miljoen te betalen aan een mensensmokkelaar, als hij ook gewoon een visum kan afhalen en voor 50.000 frank een ticket Peking-Brussel kan kopen ? Als er geen visumplicht was geweest, dan leefden de 58 Dover-slachtoffers nog. De vzw Open Grenzen werkt momenteel een wetsvoorstel uit, dat heel concreet het recht op vestiging voor iedereen die het land binnenkomt, wil regelen. Iedereen die samen met ons, in een geest van openheid, daaraan wil meewerken, mee wil over discussiëren, is meer dan welkom.

We mogen één zaak niet vergeten, dat is dat een wet die het recht op vestiging regelt, alleen een einde zal maken aan de mensensmokkel, en de dodenlijst die door het Europees netwerk van UNITED wordt bijgehouden, zal niet jaar na jaar stijgen, zoals nu het geval is. Maar die wet zal geen einde maken aan de migratiestromen. Die migratiestromen worden in essentie veroorzaakt door de ongelijke economische ontwikkeling in de wereld is. Als een Fillipijnse landarbeider in Hong Kong het driedubbele kan verdienen, als een Chinese informaticus in Canada vier keer meer kan verdienen, dan krijg je migratiestromen. Alleen als we de rijkdom in de wereld gelijk verdelen, zal het mogelijk worden dat iedereen een menswaardig leven kan opbouwen, daar waar hij woont, en alleen dan zullen de migratiestromen ophouden te bestaan.

Tot slot wil ik benadrukken dat vandaag niet alleen in Zeebrugge actie wordt gevoerd. In Cambridge en Rotterdam worden op dit moment herdenkingswakes gehouden als ondersteuning van de bloemenhulde in Zeebrugge. Gisteren was er een wake in Dover, morgen in Newcastle. De oproep voor de bloemenhulde vandaag is ondertekend door organisaties uit Groot-Brittanië, Frankrijk en Nederland. Als we Fort Europa willen tegenhouden, dan moeten we over de grenzen heen samenwerken.

Bedankt.