Het maandag interview in de Morgen met Mike Moore , 
directeur-generaal van de Wereld Handels Organisatie .

Wie zijn de fascisten ?

De wereld op zijn kop

Mike Moore is directeur van de Wereld Handels Organisatie. Deze Nieuw-Zeelander is een overtuigd voorstander van vrijhandel, maar zou tegelijkertijd ook « bekommerd zijn om het lot van de armste landen ».

Niettemin toont  hij weinig begrip voor de betogers in Seattle, eind ‘99. Deze hebben de organisatie doen mislukken, dus dat zijn fascisten. 
Een eigenaardige definitie van democratie, moet ik wel zeggen. Vanaf dat mensen op straat komen om zich te verzetten tegen een ondemocratische bijeenkomst, worden ze zelf als ‘ondemocratisch’ beschouwd. 
De laatste jaren wordt het steeds duidelijker dat de invulling van de term ‘democratie ‘ afhangt van de bereidheid al dan niet mee te doen aan de ‘liberalisering van de handel’. 


Hetgeen juist de sterkte was van de betoging, en hetgeen de ordehandhavers het meeste angst inboezemde, gebruikt Mike Moore om de beweging te ontkrachten : « Het protest was vol tegenstellingen . Vegetariërs vochten samen met rundveehouders. »
De kracht van de beweging kwam juist uit het feit dat mensen van verschillende bewegingen (landbouwers, arbeiders, ecologisten, studenten, derdewereldbewegingen, ..) zich samen verzetten tegen de WHO top. Dat was hetgeen de ordehandhavers angst inboezemde : de meerderheid van de manifestanten waren op het einde van de week tegen het bestaan van de WTO, en niet zozeer voor hervorming. 

Het opleggen van een staat van beleg in Seattle, was dan ook de onmiddelijke reactie op de angst van de overheid en de multinationals. Het harde politieoptreden was niet zozeer ingegeven door het zogenaamde geweld van de betogers. Maar door angst voor een beweging van tienduizenden mensen die zich samen tegen een ondoorzichtige internationale organisatie verzetten, die niettemin de loop van hun verdere leven volledig zal beïnvloeden. 
Dit deed de ordehandhavers in Seattle naar ondemocratische middelen grijpen. Traangas, matrakken, … opgepakt worden zonder boe of ba.
Dus wie waren de fascisten ?

Bij de vraag of het eerlijk is dat het sanctiemechanisme van de WTO in verhouding harder aankomt voor armere landen dan voor rijkere landen, moet Mike Moore toegeven dat ‘het systeem niet optimaal is.’ Uiteraard zou het uitblijven van verbeteringen aan dit systeem, volgens hem  te wijten zijn aan de betogingen  op straat.

Op de vraag dat de WHO niet te dicht bij de multinationals staan, antwoordt Mike Moore : « Dat is niet waar. We staan dicht bij regeringen. Regeringen beslissen wat we doen. » Je moet niet veel inzicht  hebben om in te zien dat de meeste regeringen nog steeds de belangen van het grootkapitaal verdedigen. Of ze nu willen of niet. 
 

Een omweg

Voor het verdere verloop van de WHO zal men wachten tot na de presidentsverkiezingen in Amerika, een gebruik dat ook bij de APEC bijeenkomsten, midden jaren negentig werd toegepast.

Wat is de APEC ? Goede vraag. Wie wist voor kort wat de WHO precies was ?

De APEC, de Asian-Pacific Economic Cooperation is een ‘los samenwerkings verband van een twintigtal landen’ opgericht na de mislukking van de Uruguay ronde, hoofdzakelijk om als hefboom te dienen om  de GATT akkoorden toch te laten goedkeuern via een omweggetje, en zo uiteindelijk na veel pallaver tot de WHO te komen.
 
Toen bleek dat de GATT rondes in het slop dreigde te geraken,( niet zozeer door betogers) startte men begin jaren negentig met de APEC, dat nog steeds jaarlijks bijeenkomt…, tonnen geld kost… en niet over bindende verklaringen onderhandelt, maar wel intentieverklaringen laat ondertekenen die de deelnemende landen in de richting van de WTO moet duwen. 
Toen de APEC in 93 bijeenkwam in Seattle , was er nog weinig te merken van het protest in het westen. Begin jaren 90 werd in het westen overal de overtuiging geventileerd dat vrijhandel het meest zaligmakende middel was om ‘vrede over de hele wereld’ te verkrijgen. Dat lieten ze ons toch geloven. In Europa vertaalde zich dat naar de Europese Eenmakigns-euforie.
In de derde wereld anderzijds, is men al veel langer bezig met protest tegen deze tendens : de Oost-Timorezen en de Fillipijnen toen de APEC top begin jaren negentig respectievelijk in Indonesië en in de Fillipijnen werd georganiseerd. Zo zullen er nog wel meer voorbeelden zijn.

Vrijhandel om armoede te bestrijden ?

Dat is toch wat Mike Moore beweert.

In de derde wereldlanden is zo’n contrast tussen de armoede op straat  en  een peperdure top schrijnend. Bij ons veel minder, maar toch kost de UNICE top en Euro 2000 ook bakken met weggegooid geld.  

Zoals gewoonlijk wordt het gevecht eerst uitgespeeld in de derde wereld landen, waar men de dingen eerder  aan den lijven aanvoelt. Toch beschrijven de media deze protesten als iets totaal anders dan wat er zich  hier afspeelt. 
Wat er in Seattle, Brussel, en Praag wordt afgesproken, is onlosmakelijk verbonden met de armoede in deze landen. 
Omdat de mensen uit die landen niet altijd de mogelijkheid hebben hier zich tegen te verzetten. Moeten wij dit ook voor hen doen. 
Als ze ons die mogelijkheid ook niet gaan  afpakken tenminste…. .