Donderdag 19 december schreef het TV1-journaal geschiedenis. De VRT-nieuwsdient besteedde de eerste 25 minuten van de uitzending van 19.00 u exclusief aan de verloving van prins Laurent. De VRT-nieuwsdienst gaf daarmee voor het eerst sinds de komst van de commerciële concurrentie in 1989, het VTM-journaal het nakijken. Bij VTM moest men immers door een gebrek aan beeldmateriaal al eerder terug overschakelen op het gewone nieuws, waaronder de mededeling dat er nu toch een oorlog lijkt te komen tegen Irak. Gevolg: de VTM-kijkcijfers tuimelden naar beneden. Het zappende publiek merkte immers dat de VRT-nieuwsdienst nog meer aardig nieuws had over onze vrolijke prins én zijn knappe aanstaande. 

--- Persoonlijke vendetta wordt VRT-nieuwsbaas fataal

Ondertussen speelde zich aan de Reyerslaan een klein koningsdrama af. Leo De Bock, de kersverse en uiterst ambitieuze hoofdredacteur van de VRT-televisienieuwsdienst, raakte er in de aanloop naar de 19.00 u nieuwsuitzending, verwikkeld in een hevige discussie over de lengte van de berichtgeving over Laurent. De VRT-journalisten die de hele dag van hot naar her gerend hadden om zoveel mogelijk Laurent-beeldmateriaal bijeen te krijgen, pikten het niet dat De Bock andermaal hun aanpak bekritiseerde en negeerde. De Bock stond er op dat het 'Laurent-nieuws' beperkt zou blijven tot een kort item ergens achteraan in het journaal. In zijn functie van hoofdredacteur bleef hij er op aandringen dat het journaal zou openen met het nieuws over de oorlogszuchtige taal van Bush aan het adres van "de slachter van Bagdad". "Dat stuk crapuul", zo omschrijft De Bock de Iraakse dictator. Niet verwonderlijk: De Bock heeft nog twee weken op water en brood gezeten in één van Iraks gevangenissen.

Maar de VRT-journalisten weigerden te figureren in de persoonlijke vendetta van De Bock tegenover Saddam Hoessein. Toen De Bock met ontslagen dreigde kreeg hij de hele journalistenmeute over zich heen. De Bock werd de studio uit gejaagd, waarna hij ging bekomen in zijn kantoor. Daar werd hem, terwijl hij even later naar Zorro zat te kijken, meegedeeld dat VRT-CEO Tommy Mary - op vraag van de VRT-journalisten - besloten had om hem op staande voet te ontslaan. (Ludwig Hellemans)


--- Premier Verhofstadt: "laat VRT-leiding onafhankelijk haar werk doen"
Van onze correspondent in de Wetstraat 

De eerste reacties uit de media- en de politieke wereld getuigen van verbazing. Premier Verhofstadt liet vanavond bij het verlaten van een aperitiefconcert ten voordele van de daklozen in Brussel, weten dat hij Leo De Bock de jongste jaren als "een fijn mens" was beginnen waarderen. "Hij leek zijn wilde haren verloren te hebben en wij allen dachten dat hij zich eindelijk begon te schikken in de moderne, progressieve wind op de VRT. Wij hebben ons vergist. Jammer, maar ik ben er vast van overtuigd dat de VRT-leiding in deze moeilijke materie correct heeft gehandeld, dat ze slagvaardig is opgetreden en dat daarmee verdere schade voor de VRT werd voorkomen. Ik vertrouw er op dat de VRT-leiding in volkomen onafhankelijkheid verder haar werk zal doen."

Daarna reageerde Verhofstadt erg gepikeerd op de vraag van een journaliste van NRC-Handelsblad of er toch geen politieke bemoeienis bij te pas kwam, of dit niet de gedroomde aangelegenheid was om de VRT-nieuwsdienst te zuiveren van de van AEL-sympathieën verdachte De Bock. Het Laatste Nieuws wist onlangs te melden dat De Bocks vrouw al jaren bevriend is met het nieuwe liefje van Dyab Abou Jahjah. 

Verhofstadt sneerde naar de NRC-Handelsblad-journaliste: "de Hollandse pers zou beter haar eigen schandalen uitpluizen in plaats van steeds weer in België politiek en media tegen elkaar op te jutten". Zich snel corrigerende vond de premier zijn goed humeur terug. Hij grapte: "Let maar op, of ik laat al uw verlieslatende krantjes door onze Belgische Berlusconi opkopen." Met "BB" bedoelde Verhofstadt Christian Van Thillo, baas van o.a. VTM, Laatste Nieuws, De Morgen ... Het is bekend dat Van Thillo en Verhofstadt goede maatjes zijn. De dreiging aan het adres van de Nederlandse media valt dan ook ernstig te nemen. Verwacht wordt ook dat de VTM-pers het ontslag van De Bock in alle talen zal doodzwijgen. (Guillaume Bouten)


--- Portret van een gedreven journalist

Leo De Bock, geboren in het Luikse dorpje Limburg, uit een Britse vader en een Nederlandse moeder, was voorbestemd voor een journalistieke loopbaan. Zijn grootvader sneuvelde in Nepal, als oorlogscorrespondent van La Libre Belgique. 

De jonge Leo De Bock maakte snel carrière bij de toenmalige BRT. Jarenlang zwierf hij voor diverse programma's - waaronder NV De Wereld - de wijde wereld af. Zijn missie: de Vlaming vertrouwd maken met de wereldwijde uitdagingen. 

De reportage "De Doem van de Dam" (1995-1996) was zijn meesterwerk. Het leverde hem een televisie-oscar voor beste buitenlandse televisiereportage op en zette de toenmalige BRT daarmee nog eens op de wereldkaart. "De Doem van de Dam" handelt over de 'Drieklovendam' die de "Volksrepubliek China" aan het bouwen is en waarvoor honderdduizenden mensen moeten 'verhuizen'. De schade aan het milieu is niet te overzien. De Bock die altijd ook een groene jongen was, bleef na zijn hachelijk verblijf in China - hij ontsnapte er op het nippertje aan een door de plaatselijke 'triad' beraamde aanslag - steun verlenen aan een Chinese oppositiegroep die vanuit Brussel de bouw van de dam wil tegenwerken.

Verleid door het grote geld en vermoeid van het vele reizen, nam De Bock eind jaren negentig de job aan van manager van Canvas en Ketnet. Eén van zijn eerste beleidsdaden als nieuwbakken manager, was de aankoop van alle Zorro-afleveringen die hij vervolgens haast eindeloos liet herhalen.

Op Canvas gaf hij ondertussen de 'investigative documentary' alle kansen, hetgeen leidde tot zware spanningen met toenmalig VRT-baas Bert De Graeve die steeds weer kon opdraaien voor de talrijke processen die De Bock de VRT bezorgde. "Dit mag geen tweede Maurice De Wilde worden", bezwoer De Graeve de VRT-raad van bestuur. Zoals u weet kende De Graeve, Maurice De Wilde goed; hij huwde namelijk met één van diens dochters.

Nadat De Bock zich steeds gezagsgetrouwer was gaan opstellen, durfde de VRT-leiding het aan om hem de Televisie-nieuwsdienst toe te vertrouwen. 

Daar had hij echter de pech geconfronteerd te worden met de dagelijkse oekazes van de nieuwbakken VRT-CEO, Tommy Mary. Mary die in Humo (17/12) stelde "ik ben geen mediaman hé" en die zich steeds meer overbodig gemaakt ziet worden door de naast hem als VRT-COO aangestelde Christina Von Wackerbarth, begon zich steeds meer met de VRT-journaals te moeien. Zo eistte hij onder andere dat De Bock de banden met de regionale Vlaamse televisiestations nauwer zou aanhalen, daar waar De Bock juist van "die prutsers" verlost wilde raken. 

"Het buitenland verdient een coherentere aanpak" stelde De Bock in De Standaard van 11 december. En hij voegde er aan toe dat "ik als kleine openbare omroep de blinde vlek van de berichtgeving over wat de Arabische wereld denkt over de houding van de VS tegenover Irak, graag zou invullen." 
 
"De Bock had de blik op oneindig, ja zelfs op Allah. Mary kijkt elke minuut naar zijn tomaten" grapte een VRT-speakerin.

Ondertussen bleef de VRT-Raad van Bestuur, gedomineerd door linkse politieke 'zetbaasjes', haar poulain de handen boven het hoofd houden. Ook toen De Bock onlangs tot het bittere einde toe bleef opkomen voor de onverdedigbaar geworden, want door twee kranten (Laatste Nieuws en Nieuwsblad) in opspraak gebrachte Guy Bouten. Die had samen met zijn goede vriend De Bock een onderzoeksreportage opgezet over een Moldavisch prostitutienetwerk. Toen De Bock finaal nog als enige op de VRT, achter Bouten stond, moest hij toegeven en de man ontslaan.

Dat hem enkele weken later hetzelfde lot beschoren zou zijn, dat had de altijd wat naïeve, in de goedheid van de mensen gelovende De Bock wellicht niet verwacht. Des te pijnlijker is het dat niet de VRT-top maar zijn ondergeschikten, de haast voltallige VRT-televisiedienst, hem deed opstappen. Eerder had De Bock al een soortgelijke ervaring toen zowat de voltallige Humo-redactie hem buitenpestte. Voor Leo De Bock wordt het hoe dan ook een triest en eenzaam jaareinde. (Johan Bouveroux)

--- Bond van radio-, televisie- en internetgebruikers dreigt

De Belgische Bond van radio-, televisie- en internetgebruikers protesteert door middel van een petitie onder het mediagebruikende publiek alsook onder het VRT- en VTM-personeel, tegen wat de Bond het "onverantwoorde ontslag" noemt "van één van de laatste onafhankelijke en deskundige VRT- journalisten". De Bond plant allerlei akties. Gevreesd wordt dat de Bond zal proberen om radio-en televisie-uitzendingen te onderbreken. Met name allerlei "Royalty"-programma's worden geviseerd. Kop van jut voor de bond zijn zowel prins Laurent die weigert zich bij Leo De Bock te verontschuldigen - "ik ken die man niet, ik kijk geen teevee" - als VRT-baas Tommy Mary.

Ondertussen spraken reeds enkele boegbeelden van de Belgische journalistiek zich uit over het protest van De Bock. Over het algemeen overheerst de verontwaardiging. 

Hugo Camps ziet in het gebeuren de totale verloedering van de Belgische journalistiek. "Als het liefje van een als een Sint-bernard-dog kwijlende prins, al het buitenbonjouren van een journalist van het formaat van Leo De Bock, kan uitlokken, wat staat ons dan nog te wachten ? Wordt ik straks bij De Morgen buitengezwierd omdat ik die nieuwe prinses geen royaal 'leefloontje' gun ?"

RTBF-journalist Thierry De Bock, een verre neef van de ontslagen VRT-topman, spreekt van een politieke opruiming met voorbedachte rade. Thierry De Bock kwam onlangs zelf zwaar in aanvaring met Elio Di Ruppo. 

Yves De Smet van De Morgen daarentegen oordeelde vanavond in zijn stamcafé, dat Leo De Bock hetzelf gezocht had: "zulk een dikke nek. Ze hadden hem al veel langer moeten buitengooien." (Britt De Graeve).