Toren gejat
De rode aardeweg naar het kamp ligt er na enkele fikse regenbuien flink
modderig bij. Ons minibusje met de achtkoppige 11.11.11-delegatie heeft het
lastig. Tijdens het World Social Forum in Porto Alegre hebben we al kennis
gemaakt met MST. Nu trekken we richting praktijk.
De bezetting Bacia duurt nu al twee jaar en omvat 21.000 ha grond, één
vierde van het totale landgoed van de eigenaar Giacometti. Voor de toegang tot
het barakkenkamp staat een controlepost en een hoge metalen toren. Bij het
begin van de bezetting hielden de pistoleros, de gewapende privé-militie van de
eigenaar, hen van daarop constant in de gaten. Tot ze ontdekten dat er soms ook
een pop stond. Met een grote groep mensen zijn ze toen de toren maar gaan halen
en hebben hem voor hun toegang gezet!
Leuvense stoof
Claudemir en Claudilei, twee broers, twintigers en de
feitelijke leiders, leiden ons rond in het kamp. Hevige stortbuien dwingen ons
geregeld naar binnen. Zo maken we meteen kennis met de barakken van de
inwoners. Het wordt een beklijvende confrontatie. Overal worden we hartelijk
ontvangen, maar de hardheid van dit bestaan wordt ons direct duidelijk.
Gezinnen met drie, vier kinderen zitten samengepropt in een barak van houten
palen en zwart plastic met een vloer van aangestampte rode aarde. Sommigen
hebben elektriciteit, de meesten hebben licht. Leef- en slaapkamer zijn enkel
door een gordijn (of zwarte plastic) van elkaar gescheiden. Een soort Leuvense
(hout)stoof is erg populair en wordt vooral gebruikt om te koken. Bij de
beteren is er soms ook een koelkast, maar de televisie ontbreekt bijna nooit!
Hoe kun je in godsnaam overleven in deze omstandigheden?
11.11.11 supportert
In het kamp kookt iedere familie voor zichzelf, maar voor de kleinsten en
voor de allerzwaksten, is er toch een collectieve keuken met melkbedeling enz.
Daar krijgen we van de kampbewoners een lekkere maaltijd met vlees aangeboden
dat de kampbewoners zichzelf wellicht niet kunnen gunnen. Het smaakt ons zeer,
maar we zitten toch met wat schuldgevoelens...
We krijgen ook te horen dat er straks een voetbalmatch is tussen MST Bacia
en de arbeidersploeg van de houthandel ARAUPEL, de feitelijke eigenaars van de
bezette fazenda! Dit kan dus blijkbaar. Met onze 11.11.11-vlaggen en veel
ondersteuning zullen we later op de dag, MST met 6 doelpunten tegen 2 zien
winnen. Onze minibus loopt achteraf wel vast in de modder, maar dat kan de pret
niet bederven.
‘s Avonds is er ook nog een jeugdavond. Het is een combinatie van
strijdbare vorming, humor, zang en een afsluitende ‘ten dans’. Enkelen van ons
doen ook een poging. Alcohol drinken is er in het kamp niet bij. Eén van de
noodzakelijke verbodsregels in dit kamp dat ook zijn kleine familiale
probleempjes en burenruzies kent.
Weggepest en verjaagd
Maryse en ik hebben het genoegen bij de familie Borges te mogen logeren.
Ons gastgezin had een paar jaar geleden nog een mooi stuk grond in Paraguay,
maar ze werden er weggepest na een oprisping van racisme. De bezetters van de
Bacia zijn een mooie staalkaart van hoe boeren landloos worden. Je vind er
kleine boeren die gewelddadig van hun land verdreven zijn voor grootschalige
agro-industrie van monoculturen als soja en maïs, bestemd voor de veevoeders
van onze Noordelijke varkens en koeien. Anderen moesten wijken voor reusachtige
stuwdammen, want de agro-industrie heeft veel energie en water nodig. Verder
dachten nogal wat boeren alle heil te vinden in de steden, maar dat liep
faliekant af en ze keerden terug naar het platteland.
MST probeert de link te leggen tussen de eigen hoop op grond van de
landlozen en de sociale en ecologische gevolgen van de grootschalige
neoliberale wereldpolitiek. Met succes, want het viel ons op dat die kleine boeren
een heel duidelijk inzicht hadden in wat zich rondom hen én in de wereld
afspeelt.
Vechten voor een toekomst
Voor de bezetters betekenen Bacia de hoop op een nieuwe toekomst. Als de
bezetting succesvol is, dan krijgen ze binnen enkele maanden een mooi stuk
grond, een boerderij en landbouwmateriaal. Die laatste twee moeten ze wel
terugbetalen. Het is die hoop die mensen in staat stelt om gedurende nu al twee
jaar te overleven in de mensonwaardige omstandigheden van barakken met zwarte
plastic.
Op 13 februari zijn eindelijk de onderhandelingen met de eigenaar begonnen.
Die houdt echter vol dat de grond wel productief gebruikt werd, en dus niet in
aanmerking komt voor onteigening. Ondertussen stelt de overheid dat ze niet tot
onteigening zal overgaan zolang MST het land bezet.
De strijd is nog ver van gestreden.
Geert Van Damme,
medewerker van 11.11.11- Lebbeke
Hard tegen onzacht
Tegen 2005 wil de Braziliaanse regering nog 7 tot 8 % van de bevolking in
de landbouw houden. Nu is nog 23% van de bevolking landarbeider. De
‘overtollige’ landarbeiders komen ongetwijfeld in de armoede en de
sloppenwijken terecht. De werkloosheid stijgt nu al jaarlijks met 5%.
Met de 20 miljoen landlozen die MST vertegenwoordigt, vormt het een
belangrijke tegenkracht. De beweging is goed georganiseerd en werkt
basisdemocratisch. Pogingen om verdeeldheid te zaaien en de top te corrumperen
mislukten. Daarom kiezen de regering en de fazenderos (grootgrondbezitters)
voor de confrontatie.
De deelstaat Paraná met de beruchte gouverneur Lerner aan het hoofd is het
testlabo. Lerner voert een repressieve politiek en stuurt bij nacht politie en
paramilitairen uit om bezettingen te ontruimen. Een triest hoogtepunt was de
gewelddadige ontruiming op 15 mei 2000 van een bezetting die al 14 jaar
bestond. De overheidsdienst INCRA had de bezette gronden al onteigend!
Om deze ‘architect van het geweld’ aan de kaak te stellen bracht MST met
hulp van 11.11.11 een video uit. Te bestellen bij Leen De Boeck (02 536 01 42)
11.11.11 en MST
Het bezoek van de 11.11.11-delegatie heeft de concrete samenwerking met MST
versterkt.
11.11.11 zal 250.000 fr. storten
voor ‘Radio Bacia’. Die lokale zender is nodig om de bevolking van de omgeving
te informeren en de criminalisering van MST door de media te ontkrachten.
Verder zal 11.11.11 Koen De Feyter
afvaardigen als internationale waarnemer op het Internationaal Volkeren
Tribunaal van 2 mei in Curitiba. MST organiseert dit tribunaal over de
schending van de mensenrechten door de groot grondbezitters en militaire
politie in Parana.
[websites]