Opdat de sociale bewegingen die zich de laatste jaren overal in Europa hebben geprofileerd, zouden kunnen vortbestaan en zich verder ontplooien is het van belang om de betrokken groeperingen (vakbonden, verenigingen en NGO’ s die opkomen voor de fundamentele rechten van de mens) eerst op Europese schaal te verenigen in een netwerk waarvan de vorm nog uitgedacht moet worden, maar dat in elk geval in staat zou moeten zijn om de krachten te bundelen, de verschillende doeleinden op elkaar af te stemmen en gemeenschappelijke projecten op te zetten. Ondanks al hun verschillen, of zelfs hun geschillen hebben al deze groeperingen onder meer met elkaar gemeen dat ze het opnemen voor alle door het neoliberale beleid uitgesloten mensen en dus ook voor alle door datzelfde beleid uitgesloten problemen. Deze problemen worden genegeerd of verdrongen door de sociaal-democratische partijen, die er in de eerste plaats op uit zijn om de gevestigde economische orde te beheren en aldus het beheer van de staat te behouden, en die zich neerleggen bij de groeiende maatschappelijke ongelijkheid, de werkloosheid en de sociale kwetsbaarheid. Het is van belang dat een heuse, kritische tegenmacht hen voortdurend tot de werkelijke orde roept, via gevarieerde acties die, zoals in Seattle, aan de verwachtingen van de burgers uiting geven. Aangezien zo’n tegenmacht het zal moeten opnemen tegen internationale organisaties, instellingen, multinationals, enz., moet ze zelf internationaal georganiseerd zijn, en om te beginnen Europees. Tegenover krachten die ijveren voor het behoud en de restauratie van het verleden, onder meer door alle overblijfselen van de « verzorgingsstaat » te ontmantelen, moet ze een drijvende kracht worden, die de internationale organisaties, de staten en hun regeringen ertoe zou kunnen en zou moéten dwingen efficiënte maatregelen te nemen en uit te voeren – maatregelen bedoeld om de financiële markten te controleren, de ongelijkheid te bestrijden en tot een betere verdeling van de rijkdommen te komen, zowel nationaal als internationaal. Daarom stellen we voor een staten-generaal van de Europese sociale beweging te houden, die ten doel moet hebben (1) een handvest van de sociale beweging uit te werken en (2) de fundamenten te leggen voor een internationale structuur bestaande uit alle organisatorische en intellectuele vormen van verzet tegen het neoliberale beleid, en dit in alle onafhankelijkheid ten opzichte van partijen en kabinetten. Deze staten-generaal zou moeten leiden (1) tot een open confrontatie van de verschillende sociale hervormingsplannen die bedoeld zijn om de huidige economische en sociale processen (« flexibel-zijn », toenemende sociale kwetsbaarheid, verpaupering, enz.) tegen te werken en de zogenaamde veiligheidsplannen » te bestrijden (plannen waarmee de Europese regeringen de effecten van die processen trachten te neutraliseren) ; (2) tot het scheppen van permanente banden tussen alle sociale bewegingen, om zo een snelle mobilisatie voor gemeenschappelijke acties mogelijk te maken – zonder enige vorm van centralistische dwang en zonder dat wat dan ook van de verscheidenheid aan inspiratie en traditie verloren zou gaan ; en (3) tot het definiëren van gemeenschappelijke doeleinden op het vlak van nationale en internationale actievoering, gericht op de uitbouw van een solidaire samenleving die gestoeld is op de eenmaking en het op een hoger niveau brengen van de sociale normen. De vereniging van al diegenen die, vanuit hun dagelijkse strijd tegen de meest onzalige effecten van het neoliberale beleid, een praktische kennis hebben van al wat die effecten aan subversieve mogelijkheden inhouden, zou op die manier een collectieve en creatieve reactie op gang kunnen brengen, die in staat zou zijn aan wie zich niet meer herkent in de huidige samenleving een realistische utopie te schenken : een utopie die verschillende, maar convergerende inspanningen kan samenbrengen. De lezer kan Pierre Bourdieu zijn adhesie betuigen door zijn naam en functie op te sturen naar www.raisons.org (charte@raisons.org)