Op het programma stonden workshops over de Europese conventie, de commercialisering van het onderwijs en economische democratie. In de voormiddag kwam Susan George (zie foto,genomen op het ESF) spreken over de GATS. Na de workshops in de namiddag volgde een debat met Francine Mestrum, Rudy De Meyer, Peter Tom Jones en Dieter Lesage. Jan Dumolyn modereerde dit debat over de mythes van de globalisering. 

Susan George gaf een overzicht van hoe de GATS tot stand zijn gekomen en waarover er precies onderhandeld wordt. Nederlandstalige teksten over de GATS vind je op: http://www.attac.org/belgie/gats/teksten09.html

De eisen van Attac t.a.v. de GATS zijn:
-transparantie
-omkeerbaar maken van beslissingen
-zelfbeslissingsrecht over welke diensten publiek     blijven en waarover dus niet gediscussieerd kan worden

Na het publieksdebat over de GATS en het verorberen van de broodjes gingen de workshops van start. Ik woonde de workshop over Europa en de conventie bij. Gaetan Reigniers (Attac RUG) en Daniel Spoel (Attac Wallonie-Bxl) zouden samen met Anne Van Lancker (SP.A) de discussie inleiden. Het Europese parlementslid kwam echter niet opdagen. Door het publiek werden niet enkel vraagtekens gezet bij de werking van de Conventie en de uitbreiding van de EU maar ook over de bestaansredenen en het functioneren van de EU zelf. Er werd geopperd dat Attac misschien van een Belgisch referendum over de Europese Grondwet een strijdpunt kan maken. Tot echte conclusies kwam men niet op het einde van deze nogal warrige workshop. Vast staat in elk geval dat het debat over Europa en de Conventie niet ten einde is. 

Na een korte pauze verzamelden alle deelnemers opnieuw in de aula voor het debat over de mythes van de globalisering. Jan Dumolyn confronteerde Peter Tom Jones met de stelling dat de milieuproblemen in de toekomst vanzelf wel opgelost raken door de technologische innovatie. PTJ wist vanuit zijn praktijkervaring (als ingenieur) te vertellen dat dit zeker niet zo is. Enkel rekenen op de eco-efficiëntie zal niet voldoende zijn om de ecologische problemen op te lossen. Onze ecologische voetafdruk zal slechts voldoende verminderen als we sufficiënt werken. Dat is de strategie van het genoeg, van het consuminderen. Deze strategie is tegengesteld aan het huidige economische systeem waar de economische groei centraal staat. Er zijn nu eenmaal grenzen aan de groei.

Francine Mestrum moest afrekenen met de mythe dat als de economische welvaart in een land groeit, iedereen daar beter van wordt. Economische groei als middel om de armoede te bestrijden dus. De globalisten beschikken over ontelbare grafiekjes en tabellen die deze stelling kracht bijzetten. Francine zei dat deze stelling niet klopt. Dit is niet bewezen en de cijfers waarmee men goochelt kloppen gewoon niet.  Een voorbeeldje daarvan is het rapport van de WB over de 24 ‘New Global’ landen. Dit zijn landen die enkele jaren geleden hun grenzen openstelden. De cijfers tonen dat sindsdien de economische welvaart er in die landen op vooruitging. Wat niet in het rapport staat is dat die economische groei groter was vóór de openstelling van de grenzen. 
Het is belangrijk dat de landen eerst zelf de kans krijgen om een productiecapaciteit te ontwikkelen voordat ze gedwongen worden hun grenzen te openen. 

Dieter Lesage was de volgende in de rij en moest antwoorden op de vraag of de politici eigenlijk nog wel greep hebben op de globalisering. Is er geen sprake van een stille overname? 
Hij antwoordde dat de politiek wel degelijk nog macht heeft binnen het kader van de financiële globalisering. Het invoeren van een vermogensbelasting bijvoorbeeld is perfect mogelijk. Andere Europese landen hebben een vermogensbelasting. Je hebt geen wereldregering nodig om nu al een aantal belangrijke hervormingen zoals de vermogensbelasting en de sociale energieheffing door te voeren. 
Europa zou zelf ook strenge normen op sociaal en ecologisch vlak kunnen invoeren. Geen enkele MNO kan het zich permitteren afwezig te blijven op de Europese markt. Zij zullen dus op de knieën moeten gaan en de strenge normering volgen. 

Rudy De Meyer (11.11.11.) kreeg de stelling dat er andersglobalisten zijn waarmee te praten valt, de mensen van de ngo’s bvb., en er extremisten zijn die geen dialoog willen aangaan maar enkel met stenen willen gooien of de ingang van conferenties blokkeren, voor de voeten geworpen. 
Rudy DM reageerde door te stellen dat de analyse van de ngo’s en van andere delen van de AGB dezelfde is. Ngo’s voeren campagne over de Tobintaks, GATS en de kwijtschelding van de schulden en dat zijn géén onbelangrijke zaken. Hun strategie bestaat erin zoveel mogelijk te wegen op de politiek die uiteindelijk beslist. Maar, erkent hij, er is wel degelijk sprake van het gevaar van recuperatie. De WB en het IMF consulteren constant de civiele maatschappij. Daarbij speelt het kameleoneffect. Door te lang en teveel in die kringen door te brengen neem je op den duur ook een discours over. De bereidheid om mee te gaan in het gangbare denken was bij ngo’s sterk aanwezig eind de jaren ’80. Gelukkig is dit nu veranderd en nemen de ngo’s een zeer kritische houding aan, bvb over de kleine lettertjes bij de millennium doelstellingen. 

PTJ reageerde dat taal macht is en Oxfam dit blijkbaar niet inziet. Deze ngo neemt het discours van de WB e.a. gewoon over en legitimeert het daardoor. Het antwoord van Rudy DM was dat de diversiteit binnen de ngo’s groot is en je de tegenstander ook niet mag onderschatten. Ook bij de WB zijn er genuanceerde en kritische standpunten te horen. Francine Mestrum vervolgde dat ze inderdaad zeer genuanceerde verslagen opstellen bij de WB maar dat de analyse en de conclusies zeer beperkt zijn. 
De ngo’s moeten kant kiezen, staan ze binnen of buiten? (cfr.globaliseringsconferentie)
De strategie van Verhofstadt is te verkondigen dat de discussie tussen links en recht voorbij is. Links is nu gelijk aan rechts. Tegelijk maakt hij zelf een nieuwe tweedeling: De ngo’s met hun gezonde verstand en de Abou Jahjah’s die in het verzet gaan. De ngo’s worden door zijn ‘dialoog’ gerecupereerd en laten zich gebruiken in deze strategie. 

Op een vraag vanuit het publiek antwoordde Dieter Lesage dat vooraleer er echt van koers gewisseld wordt, er een crisis nodig is in het hart van het systeem. De huidige crisis wordt echter niet op die manier aangevoeld. Een reden is dat vele Westerse landen over een goedwerkende financiële regulering en een sociaal opvangnet beschikken. Bij de 2 grote crisissen in de 20ste eeuw (beurscrash en oliecrisis) werd er van koers veranderd maar wel binnen het kapitalistisch systeem. Daarbinnen kan er ook heel wat veranderen. 

Na enkele extra vragen en opmerkingen uit het publiek nam Erik Goeman, als woordvoerder van Attac Vlaanderen, het woord. Zijn slotspeech kun je hieronder terugvinden. (als comment)