Statistische analyse

Enquête PVDA-Hoboken

Januari 2001

28/02/01

Jan Franssen, socioloog

In opdracht van PVDA-Antwerpen.

Statistische analyse

Enquête PVDA-Hoboken

Januari 2001 

Inhoudstafel:

1.      De opdracht

2.      Profiel

3.      Programma

3.1) Eisen van de respondent

3.2) Verdere uitsplitsing in categorieën

3.3) Rangschikking van de 5 thema’s

4.      De open vraag

5.      Vergelijkende analyse PVDA-stemmers, niet-PVDA-stemmers

6.      Gezinsuitgaven

7.      Engagement en hoe veranderen?

I.                  OPDRACHT EN UITGANGSPUNT:

Uitgangspunt:

Op 8 oktober 2000 behaalde de PVDA in Hoboken een zetel in de districtraad. Mie Branders werd verkozen. In de weken na de verkiezingen groeide het plan om een grote enquête te voeren onder Hobokense bevolking. De antwoorden van de respondenten wil de PVDA ter harte nemen en juist die antwoorden op de agenda van de districtraad plaatsen.

Methode:

De vragenlijst werd opgedeeld in 3 luiken:  1) een open vraag; 2) financieel-economisch beleving; 3) 20 concrete “politieke” voorstellen en 4) engagement en partij.

Het enquêteformulier werd zo opgesteld dat een gemiddelde van ½ uur nodig is voor een enquête.

De enquêteur kregen een korte opleiding zodat de enquêtes op een éénvormige wijze werden afgenomen.

116 enquêteurs hielpen mee. Onder de enquêteurs: militanten van PVDA-Antwerpen, dokters en medewerkers van Geneeskunde voor het Volk, sympathisanten

Resultaat:

Meer dan 850 enquêtes bij de Hobokense bevolking (vanaf 18 jaar).

Daarmee bereikt de enquête 2,88% van de bevolking of 3,5% van de stemgerechtigde Hobokenaren.

(ter vergelijking: voor Dimarso-enquêtes in gans Vlaanderen worden meestal tussen de 1.000 en 3.000 respondenten gevonden.)

De statistische analyse werd tot nog toe gemaakt op 742. Nog meer dan 100 enquêteformulieren moeten dus nog gecodeerd moeten.

II.                 HET PROFIEL VAN DE RESPONDENT:

II.1. Leeftijd, geslacht en gezinssituatie

Leeftijd:

Geslacht:

l 46% van onze respondenten is tussen 41 en 64 jaar. 66% (2/3) behoort dat de       actieve populatie (tussen 26 en 65 jaar)

l 55% procent is vrouw (394) en 45% is man (334). Dat komt overeen met de algemene bevolkingssituatie.

l 72% van de geënquêteerde personen is samenwonend (510), slechts 28% woont alleen (199).

l 63% van onze respondenten heeft geen kinderen (meer) ten laste. 31% heeft tussen de 1 en 3 kinderen ten laste.

II.2. Werksituatie

Beroep:

l De helft van de respondenten (uit de actieve bevolking) is arbeider.

l Eén op drie van de antwoorden komt van een bediende.

III.              PROGRAMMA VAN DE HOBOKENAREN

III.1. Eisen van de respondenten ( aantal=742 )

De respondenten werd gevraagd een aantal concrete eisen aan te stippen uit een groep van 20 eisen. De eisen werden gegroepeerd in 5 thema’s (4 per thema). De respondent kon 1 tot max.2 van de 4 eisen aankruisen. Dit resulteerde in volgende rangschikking:

III.2. Splitsen we op naar leeftijd en activiteit dan volgt:

Jongeren populatie:

l Let wel het gaat hier om een beperkte groep van ondervraagden (60). Toch maakt deze groep opmerkelijk andere keuzes: vuilzakken blijft ook bij hen een eerste prioriteit. Maar Hoge Beuken zakt naar de negende plaats (35%). Bij de jongeren is dus minder aandacht voor Hoge Beuken. Een mogelijke verklaring is dat de jongere populatie weinig gebruik maakt van het ziekenhuis.

Ook arrestatie van drugdealers zakt naar gedeelde zevende plaats (40%). Verrassend in de aandacht voor de vrije toegang tot het onderwijs (meer dan 60%) als tweede punt.

Arbeiderspopulatie:

l Zelfde eisen als bij de ganse onderzoekspopulatie. Vuilzakken scoort wel 5% meer dan gemiddeld, Hoge Beuken 6% meer, arrestatie van drugdealers 4% meer.

Gepensioneerde populatie

l Vuilzakken blijven met 76% stemmen goed scoren (4% meer dan gemiddeld). Maar er is één groot verschil: 82% van de gepensioneerde ondervraagden wil Hoge Beuken als volwaardig ziekenhuis (15% meer dan gemiddeld). Omdat de nood aan een ziekenhuis voor deze groep het grootste is, wordt het het grote verschil (+15%) verklaart.

l Bijkomend verschil: één op twee bejaarden wil ook verkozen wijkcomitees om de kleine criminaliteit aan te pakken (op plaats 6, met 94 stemmen en 49% van het aantal). Dat is toch iets meer dan in de algemene lijst (42%).

III.3. De algemene themata

Er werd aan de geënquêteerde personen gevraagd een rangschikking aan te geven in 5 thema’s

Men moest de 5 thema’s rangschikken van 1 tot 5, (1 van het belangrijkste en 5 voor het minst belangrijke). We geven in onderstaande tabel de rangschikking van de thema’s weer op basis van het aantal nummers 1 en 2, aangeduid door de respondenten, achter de respectievelijke thema’s.

l Gezonde en veilige wijk scoren het hoogste. Ook het thema  ‘Propere wijk’ scoort hoog: dit thema wordt de respondenten het meest alles nummer 2 op hun lijstje vermeld. Een veilige wijk krijgt het meeste nummers 1 achter haar naam, maar wordt veel minder als het tweede belangrijkste thema genoemd.

l Jonge wijk scoort erg slecht. Zelfs onder de jongeren zelf  wordt “jonge wijk” meestal als minst belangrijkste thema aangeduid.

IV.             DE OPEN VRAAG: WAARVAN LIGT MEN WAKKER

l De meerderheid van de mensen vulde de open vraag in. In totaal hebben we 42 bladzijden reacties (getypt in erg klein lettertype). Inderdaad een hele boek volk over Hoboken en veel meer.

In totaal hebben van de 620 respondenten de open vraag ingevuld, dat is ongeveer 85%.

Belangrijk om weten is dat de open vraag als eerste vraag werd gesteld tijdens de afname van de enquête. Op die manier wilde wij de spontane reactie van de mensen registeren zonder hen te ‘leiden’ of te ‘sturen’ op basis van concrete thema’s en voorstellen. Pas na het invullen van de open vraag, werden de concrete eisen en thema’s voorgesteld.

IV.1. Algemene thema’s

We hebben eerst geprobeerd een aantal terugkerende zaken cijfermatig te hergroeperen.

l Ook hier blijft het thema gratis vuilzakken en omgeving het beste scoren: één vierde van mensen vult dat in.
l Maar wat opvalt is dat bij de open vraag heel wat meer mensen over veiligheid en criminaliteit spreken dan ze verder zullen aanduiden bij de concrete eisen. Het stemt wel overeen met de grote aandacht voor het grote thema “veilige wijk”.

IV.2. Racisme en anti-racisme

l 56 mensen spreken zich in de open vraag klaar uit tegen het racisme, of tegen het Vlaams Blok, dat is 7,5%. Of ze vragen meer aandacht voor “verdraagzaamheid”, “respect voor andere culturen”, “te weinig voorzieningen voor migranten”, “niet gerust dat veel jongeren Vlaams Blok stemmen”, “de verrechtsing in Hoboken”, “uitleggen dat er geen eenvoudige oplossingen zijn i.v.m. vluchtelingen”, “het racisme in Hoboken”, “asielzoekers meer hulp geven” en “ontspanningsmogelijkheden voor jonge migranten”.

l 52 mensen spreken zich uit tégén de vreemdelingen, dat is 7%. Sommigen explicieter dan anderen: “te veel vreemdelingen, ik zou er iets van krijgen” of “vreemdelingen, ik kan er niet mee om”, of “buitenlanders buiten” tot “wat mij het meest ergert is de Kosovaren”. Anderen voorzichtiger: “onaanvaardbaar gedrag van Marokaanse jongeren. De oudere mensen doen dat niet.”

V.               VERGELIJKING PVDA-STEMMERS, NIET-PVDA-STEMMERS EN DE GANSE POPULATIE

Voor of tijdens de enquête werd gevraagd of de respondenten voor de PVDA hadden gestemd voor de districtraad in Hoboken. Op deze manier wilden wij nagaan in mate de PVDA-stemmer en de niet-PVDA-stemmer verschillen. Hebben zij andere prioriteiten?…We gingen dit na op basis van de verschillen tussen beide groepen bij het waarderen van de 20 concrete eisen.

V.1. Programma PVDA-stemmers

Bij isolatie van enkel de PVDA-stemmer leert de analyse ons, dat er bijna geen verschil tussen de populatie en de groep van de PVDA-stemmers. (op enkele procentjes na verandert er niks, de volgorde van de concrete eisen wordt behouden.)

V.2 Programma Niet-PVDA-stemmers

De top 2 blijft behouden bij de groep van niet-PVDA-stemmers. Ook deze groep kiest (met een ruime afstand op eis nummer 2, maar liefst 7 % voorsprong) voor de eis van gratis vuilzakken. “Hoge Beuken behouden”, blijft nummer 2, net zoals bij de ganse populatie en zoals bij de PVDA-stemmers.

- De eis “geen weigering van inschrijving in de scholen” verdwijnt uit de top 5. Er komt terecht op prioriteit nr. 8. Opvallend is de intrede van de eis ‘aanpak van sluikstort’ in de top 5 van de niet-PVDA-stemmers. Dit sluit aan bij het thema van een propere wijk, propere straten, en dure vuilzakken.

V.3. Vergelijking

In volgende grafiek kunnen we de geselecteerde groepen naast elkaar plaatsen:

Legende: 1. Gratis vuilzakken; 2. Hoge Beuken terug volwaardig ziekenhuis; 3. Arrestatie van de gekende drugdealers; 4. Gemeentebalsting moet omlaag; 5. Sluikstorten aanpakken; 6. Geen weigering van inschrijving in de scholen op basis van afkomst

VI.             GEZINSUITGAVEN

l Dit werd heel verantwoordelijk ingevuld. Niet zomaar “veel lager” of “gratis”.

l Huishuur of  afbetaling van huis vindt men redelijk, of mag ietsje lager.

Voeding mag iets lager.

Gas en electriciteit mag lager, stookolie mag veel lager.

Belastingen moeten veel lager.

Onderwijs en openbaar vervoer moeten gratis. Meesten willen o vervoer gratis.

Ziekenhuiskosten en medicamenten zwaarst op maag: moeten veel lager of gratis.

l Daarnaast werden ook nog heel wat thema’s bijgeschreven (van Integan over werkkledij tot Tourtel moet veel lager). De meest vermeldde extra uitgaven zijn:

-         autokosten – diesel – benzine: 22

-         sport – cultuur – ontspanning: 15

-         school – kinderopvang – kinderkledij: 13

-         radio en TV taks: 11

-         verzekeringen: 9

-         vuilzakken – containers: 7

-         taksen: 6

l Valt dus op dat het thema “taksen” en “belastingen” heel vaak terugkomt onder verschillende vormen: belastingen tout court, taksen, diesel, verzekeringen, radio en TV-taks, vuilzakken. Dat bevestigt het punt uit de eerste enquête

VII.          ENGAGEMENT EN PARTIJ

VII.1 Welk middel:

(op basis van de gehele steekproef)

Met dit onderdeel wordt gepeild naar het engagement of politiek bewustzijn van de geïnterviewden. Welke middelen moeten er zijn om de aangeduide thema’s en eisen te realiseren?:

Het merendeel duidt wijkacties aan, als actie-middel om de eisen te verwezelijken. In de tweede plaats willen de respondenten een mentaliteitswijziging bij de mensen. Dit duidt eerder de  persoonlijkheid van de ‘burger’ , en niet zozeer een actie-vorm om zaken te verwezelijken.

VII.2 Welke partij moet het veranderen

(op basis van de gehele steekproef)

l489 personen (of 69,5% van de diegenen die deze vraag invulden) vinden dat de PVDA als eerste in aanmerking komt om de door gekozen eisen te verwezelijken. (Dit betekent niet noodzakelijk dat de respondent voor de PVDA heeft gestemd) 6,5% vindt de SP beter, 3% Agalev en 2% het Vlaams Blok.

lVan onze kiezers vind 80% de PVDA de beste partij om de zaken te veranderen. 20% vindt dat dus niet, of vulde de vraag niet in. 5,5% van onze kiezers vindt de SP het meest geschikt. 1% vindt het Vlaams Blok geschikt, 1% ook de VLD.

Waarom PVDA ?

l De meerderheid motiveert zijn steun aan de PVDA met “omdat die het dichtst bij de arbeiders staan”, “de PVDA luistert goed naar de mensen en als er problemen zijn schieten ze in actie”, “de PVDA is tenminste voor het volk. De dokters zijn altijd even lief en vriendelijk”, “de andere partijen zijn geldwolven, de PVDA doet tenminste iets voor de werkende mensen”... Sommigen vermelden zelfs expliciet deze enquête: “de PVDA wilt er iets aan doen, anders zouden ze het niet vragen aan hun kiezers”, “enigste partij die haar oor bij de mensen te luisteren legt”

l Een deel vindt dat al de rest het heeft mogen proberen: “De andere partijen hebben bewezen dat ze het niet kunnen, laat de PVDA het nu proberen”.

l En heel wat kiezers benadrukken de geen-woorden-maar-daden: “grote partijen zeggen veel maar het doen is iets anders”, “de PVDA doet iets voor de mensen, de anderen leggen het maar uit, de PVDA doet”

Waarom SP ?

l Bij onze kiezers vinden diegen die de SP als meest geschikte veranderingspartij aankruisten vooral de grootte en macht van de SP belangrijk: “liever de PVDA maar vermits zij te weinig zeggenschap hebben tot hiertoe, verkies ik de SP”, “omdat ze in de regering zitten en ministers hebben”, “grote partijen hebben de macht om iets te veranderen en bereiken een groot publiek”, “in Hoboken is de SP de grootste partij”, “omdat dat een financieel krachtige partij is”,

l Enkelen zeggen expliciet uit traditie voor de SP te zijn: “ben ik in groot gebracht, broer zit in SP”, “altijd geweest, in opgegroeid”, “ik ben daar altijd actief geweest”