DE ANDERSGLOBALISTISCHE BEWEGING ZIT IN EEN NIEUWE FASE

De andersglobalistische beweging heeft mondiaal en Europees een historische fase bereikt, vooral na het succes van het Tweede World Social Forum in Porto Alegre, waar andersglobalisten, NGO's en vakbondsafgevaardigden belangrijke stappen naar elkaar hebben gezet en deze pogingen om de verscheidenheid aan strijdthema's (en strijdculturen) aan elkaar te linken werd geconsolideerd in Firenze tijdens het eerste Europees Sociaal Forum waar 59.000 mensen, vooral jonge mensen, zich inschreven voor 340 ateliers, seminaries en workshops.
Een historische fase omdat na de turbulente gebeurtenissen in 2001, de repressieve criminalisering van de beweging in Göteborg en Genua met als hoogtepunt de moord op onze Italiaanse kameraad Carlo Guiliano, de hallucinante aanslagen tegen de WTC torens op 11 september in New York, de daaropvolgende "amerikanisering" van het denken (wie niet met ons is is tegen ons), de dominantie van de Bush-doctrine en het sluiten van de politieke rangen in de strijd tegen het internationale terrorisme, uiteindelijk uitmondend in het platbombarderen van Afganistan.
De apostels van de neoliberale globalisering grepen dit godsgeschenk aan om de beweging onderuit te halen. Antiglobalisme werd gelijkgesteld aan anti-amerikanisme en anti-amerikanisme met een vrijbrief voor terrorisme.
Wie acties voerde tegen de almacht van transnationale corporaties was ook in staat om de WTC torens naar beneden te halen als symbolen van de vrije kapitaalstromen en de mondiale financiële markten.
We werden in een mand geduwd met Oshama Bin Laden als objectieve bondgenoten van fundamentalistische terreurnetwerken.
Natuurlijk is de reactie van religieuze fundamentalisten tegen de dominantie van de economische en culturele globalisering, analytisch te verklaren, maar niet te verdedigen.
Maar het is en blijft een fascistoide reactie zoals ook het Vlaams Blok of Haider of Fortuyn rechtspopulistische reacties zijn op de gevolgen van de globalisering.
Het levert geen enkele bijdrage tot de opbouw van een basisdemocratische linkerzijde, laat staan dat het bijdraagt tot de emancipatie van de volkeren waarvoor ze beweren op te komen. Het cynische is dat hun netwerken kunnen floreren via de speerpunten van het flitskapitalisme, beursspeculatie en belastingparadijzen.
Het andersglobalisme is een sociale, linkse reactie tegen het immorele neoliberalisme.
De andersglobalistische beweging heeft nieuwe allianties aangegaan, o.a. met de vredesbeweging en heeft de strijd tegen het neoliberalisme verbonden met de groeiende strijd tegen de oorlog.
De andersglobalistische beweging wil een basisdemocratische en pluralistische beweging zijn, gekenmerkt door politieke en culturele diversiteit, een emancipatorische en educatieve sociale beweging gestoeld op de morele principes van de Verlichting: vrijheid, gelijkheid en solidariteit.
Ik doe een speciaal pleidooi voor de idealen van de Verlichting, omdat deze idealen niet alleen indruisen tegen de totale vermarkting van de samenleving door het neoliberale kapitalisme, maar ook omdat we in deze duistere tijden meer dan ooit Verlichting nodig hebben.
Via manifestaties in Barcelona en Sevilla, grote anti-oorlogsbetogingen in Rome en Londen, tot de overdonderende manifestatie van 1 miljoen andersglobalisten in Firenze op 9 november heeft de beweging aan maturiteit gewonnen.   
Zoals Victor Agnelutto voorzitter van het Genua Sociaal Forum het uitdrukt: iedereen is welkom in de beweging, er zijn slechts twee voorwaarden: je bent tegen het neoliberalisme en tegen de oorlog, want het neoliberalisme en de oorlog (de militarisering van het economisch liberalisme) zijn twee kanten van dezelfde munt of anders gezegd de oorlog is het andere gezicht van het neoliberalisme.


2.	DE FASE WAARIN WE ZITTEN IS OOK EEN BELANGRIJK KRUISPUNT

De beweging bevindt zich echter niet alleen op een belangrijke etappe in haar bestaan, maar ook op een kruispunt: verschillende wegen zijn mogelijk.
Toch is er in Firenze op de algemene vergadering van de Europese sociale bewegingen een weg gekozen op het kruispunt: wij willen geen eenheidsfront maar eenheid in verscheidenheid. Niet het volgen van de enige, ware, juiste politieke lijn, maar het verbinden van verschillende lijnen.
De eerste linksfundamentalistische en sektarische tendenzen steken driftig de kop op maar krijgen weinig of geen vat op de beweging door de complexiteit en de verscheidenheid. Alhoewel de neo-stalinistische en neo-leninistische zelfbenoemde voorhoedes blijven dromen de beweging te kunnen domineren, controleren of om te smeden tot een politieke voorhoedepartij, zullen al deze pogingen te pletter slaan op de kracht van de beweging: de complexe gelaagdheid, de honderden deelstrijden, de culturele autonomie.
Men zal moeten leren aanvaarden dat de beweging bestaat uit reformisten, radikaal reformisten en antikapitalisten en tot spijt van wie dit benijdt - dit zal altijd zo zijn. Door dit prachtig kleurenpalet zal niemand greep krijgen op de beweging want de beweging der bewegingen is ook een netwerk van netwerken dat zich niet laat overkoepelen door een pyramidale organisatie.
Men verwijt de Beweging dat een gemeenschappelijke agenda en een ideologische basis ontbreken.
«Wij zijn een web van bewegingen. De belangrijkste draden die het web samenhouden, zijn de strijd tegen de neoliberale globalisering en de promotie van een meer directe democratie, wat we meestal "participatieve democratie" noemen. We willen niet langer toeschouwer zijn in onze eigen democratie; we willen actief deelnemen aan de besluitvorming. Dat verbindt de beweging van Franse boeren , de Beweging van de Landloze Boeren in Brazilië en de Zapatisten in Mexico. «De globalisering heeft geen centrum, het is dus niet duidelijk wat een revolutie omver zou moeten werpen. De Zapatisten willen de staat niet omverwerpen, ze willen zelfbeschikkingsrecht. De Beweging moet de wereld niet overnemen. We moeten voor onze principes opkomen op de plaats waar we wonen.»
Met hun pluralisme geven de anti-globalisten aan geleerd te hebben van de politieke dwalingen uit de voorafgaande eeuw. 
Daarom hebben velen binnen de beweging geen boodschap aan de manipulaties van de politieke formaties die prooi ruiken en vlug de buit willen binnenhalen.
Wanneer zij erin slagen de beweging te veroveren zullen zij met hun oudbakken concepten en recepten de beweging verstikken.
De andersglobalistische beweging is ook een laboratorium, niet alleen voor een andere manier van leven en omgaan met elkaar, maar ook voor een nieuwe politiek van betrokkenheid en solidariteit, de combinatie van leven, strijd en gelukkig zijn.
Zoals een Braziliaanse kameraad het verwoordde in Firenze: we mogen niet bang zijn om af en toe gelukkig te zijn.




3.	DE CRIMINALISERING VAN DE BEWEGING

Alle strategieën hebben de politieke elites en de economische  machthebbers tot nog toe gevolgd om ons te minimaliseren: óf ze probeerden de beweging voor hun karretje te spannen, óf ze probeerden de politieke boodschappen te marginaliseren of ze probeerden aktivisten te criminaliseren.»
Ze hebben, ook Verhofstadt en Cie, een ridicule karikatuur van de beweging proberen maken. 
Alles is ons intussen al naar het hoofd geslingerd: we zouden nostalgisch zijn, nihilistisch, schijnrevolutionairen, verwende middenklassekinderen, domkoppen, nietsnutten, romantische dromers, wereldvreemde smurfen, gewetenloze geweldenaars. We zijn zelfs POLITIEKE HOOLIGANS EN terroristen genoemd.
Het heeft allemaal niet mogen baten. 
De beweging proberen verdelen in goeden en slechten. Dat is de oudste truuk ter wereld.
In een aantal landen kiest men op dit ogenblik radikaal voor de criminalisering van de beweging door het opsluiten en gerechtelijk vervolgen van aktivisten.
De VS is hiermee reeds begonnen direct na 11 september 2001, maar op dit ogenblik zien we ook zorgwekkende ontwikkelingen in Italië en Griekenland.
Om niet te vergeten kameraad José Bové die binnenkort 14 maanden moet uitzitten.
Het gevolg van deze strategie is dat men in de beweging verplicht wordt veel tijd en energie te stoppen in allerlei solidariteitsacties met de gevangen of vervolgde kameraden en dat een ander deel in de beweging langzaam maar zeker bang wordt voor de gevolgen van het activisme.
Guy Verhofstadt speelt het voorlopig subtieler. Hij nodigt uit tot dialoog.
Hij weet natuurlijk dat niet iedereen daar oren naar heeft.
De goeden zijn voor dialoog en de slechten zijn het straatcrapuul.
We zijn allemaal voor dialoog en we zijn ook allemaal straatcrapuul.
Wij komen reeds jaren op straat (onze publieke ruimte en dus ons strijdterrein, ons transparant paleis) voor de mooiste en meest hoogstaande idealen die er ontwikkeld zijn in de wereldgeschiedenis en zeker in de sociale strijd: voor sociale rechtvaardigheid, voor sociale gelijkheid, voor wereldvrede, voor sociale emancipatie, voor solidariteit met de zwaksten, voor multiculturele democratie.
Deze samenleving heeft beweerd dat de jongeren reeds meer dan vijftien jaar lang decadent zijn, onverschillig, apatisch, a-politiek, anti-politiek, enz…kortom dat ze geen normen en waarden zouden hebben.
Wanneer honderdduizenden mensen vreedzaam op straat komen  - waaronder heel veel jongeren - weten ze niets anders te verzinnen dan ze te bestempelen als crapuul, hooligans of wereldvreemd, inhoudsloos.
Terwijl die honderdduizenden op straat komen voor globalenormen en waarden. Want, laten we duidelijk wezen,  dit is een morele beweging. Wij zijn de verdedigers van een ethisch globalisme.
Ook dat begrip wil het neoliberalisme nu nog claimen om ons te kunnen terugdringen in de catacomben van de marge.
Maar we kruipen niet meer in de catacomben en we laten ons niet vermurwen en verlammen door een zogezegde "dialoog" - we zullen eerst de publieke ruimte, de straat, de democratie veroveren en vanuit een bevrijde gedemocratiseerde ruimte zullen we de dialoog aangaan.
De krampachtige pogingen van Verhofstadt tot zogenaamde "dialoog" is niet alleen een poging tot recuperatie en verdeel en heers, maar vooral een hypocriete zet.
Een dialoog moet structureel zijn en over concrete thema's gaan zoals bvb. de Tobintaks, de schuldkwijting van de derde wereldlanden of de liberalisering van de publieke diensten.
Wat promoot Verhofstadt? De vrijhandel, want er is geen alternatief.
Vrijhandel is een mooier woord voor vrije markt.
Vrije markt is een ander woord voor het recht van de sterkste.
Verhofstadt promoot dus een sociaal-economische jungle.
Maar hij weet dat overleven in de jungle niet gemakkelijk is voor iedereen.
Dus moet de politiek de uitwassen van de jungle corrigeren.
Hoe gaat hij Philips in Hasselt corrigeren? Op dezelfde manier zoals zijn voorganger Renault in Vilvoorde heeft gecorrigeerd?
Hoe gaat hij de belangrijke sociale noden - gebrek aan sociale woningen, werkloosheid, ghettoisering van een groot deel van de migrantenpopulatie -
Lenigen?
Via vermogensbelasting of belastingsverlaging?
Intussen levert zijn regering wapens aan Nepal.
Intussen kijken we in Kongo de andere kant op waardoor wapenhandelaars, plunderaars en trafikanten in goud en diamanten zich kunnen verrijken in een oorlog die reeds aan 3 miljoen mensen het leven heeft gekost.
Intussen bereidt deze regering via de Europese Unie de uitverkoop voor van onze openbare diensten en de commercialisering van het onderwijs.
En de dialoog met Abou Jahjah was ook geen overtuigend staaltje van democratisch vakmanschap.
En als de dialoog niet werkt, is de criminalisering niet meer veraf.
Laten we ons goed voorbereiden op de criminalisering.
En zo belanden we weer waar we voorlopig thuishoren: op straat.


4.	DE STRAAT BLIJFT HET BELANGRIJKSTE STRIJDTERREIN
De straat, de publieke ruimte, onteigend door de reklameboodschappen van de global players, projectontwikkelaars en andere speculanten, is de culturele biotoop van het verzet.
Alle straten van alle steden zijn van ons en we gaan die proberen heroveren.
In de straten van onze steden kunnen we linken leggen tussen neoliberale globalisering en lokale actievormen, actiegroepen en actiethema's.
En laten we heel duidelijk zijn, dit is mooi op papier maar in de dagdagelijkse praktijk zeer, zeer moeilijk.
Hier kunnen lokale sociale fora een verbindende,  opbouwende rol spelen.
In de straten van onze steden wonen en overleven de uitgeslotenen, de overtolligen, mensen zonder papieren, mensen zonder stem, de wegwerpproducten van de globale competitieve arbeidsmarkt, de kanslozen, de machtelozen, Balkanverschoppelingen, kinderen van de wind en de vernederde volgelingen van de profeet.
Het is de grote zwakte van onze huidige beweging: de scheiding tussen de in meerderheid blanke middenklasse-activisten en de eerste slachtoffers van de neoliberale globalisering die zich in ons midden bevinden, in de socio-culturele ghetto's van onze steden.
We zullen in de beweging twee grote gaten moeten dichten: het groeiende gat tussen de militante andersglobalist, de nieuwe wereldreiziger, de niet te stuiten kosmopoliet en een veel grotere groep van andersglobalisten die niet over de centen of over de tijd beschikken om overal ter wereld de confrontatie met de macht aan te gaan.
Ten tweede de immense kloof tussen de andersglobalistische beweging en een groeiende groep van gedumpten.
Indien we deze kloven niet kunnen dichten, tussen de globalen en de lokalen en tussen de andersglobalisten en de grootste slachtoffers van de globalisering mogen we onze arrogante euforie laten varen.
Deze strijd zal in onze straten van onze steden worden gestreden.
Als het Belgisch Sociaal Forum een taak heeft dan is het boven alles deze taak.
Een dialoog met Verhofstadt is misschien leuk voor de media, de dialoog met de uitgerangeerden is van levensbelang voor de democratische ontwikkeling van de beweging.

5.	TOEKOMSTIGE MOBILISATIES

Na studie en educatie, na debat en informatie komt natuurlijk "mobilisatie".
Het komt er meer en meer op aan onze netwerken echt op elkaar te linken zodat de Europese Sociale bewegingen tot grotere en vooral bredere mobilisaties in staat zijn.
Laten we dan maar op het einde van dit jaar,  het nieuwe jaar, 2003 met goede en strijdbare voornemens starten.
Eerste afspraak: op zondag 9 februari met zijn allen naar Brussel om samen met de twee grote Belgische vakbonden de eerste manifestatie te organiseren tegen de GATS en tegen de uitverkoop van onze publieke dienstverlening.

Tweede afspraak: op zaterdag 15 februari grote anti-oorlogsdemonstraties in alle hoofdsteden van de Europese Unie.

Derde afspraak: grote publieksdag van het Belgisch Sociaal Forum in Brussel op zaterdag 10 mei.

Vierde afspraak: 1,2,3 juni: algemene mobilisatie tegen de G8 in Evian in Frankrijk.

Vijfde afspraak: Van 29 oktober tot en met 2 november: Tweede Europees Sociaal Forum in Parijs op de Universiteit St. Denis.

Voor de avontuurlijke maar ook bemiddelde wereldreiziger is er natuurlijk het Derde World Social Forum in Porto Alegre van 22 tot 28 januari en midden september hebben de andersglobalisten afspraak in Cancun, in het uiterste zuiden van Mexico, waar het de bedoeling is om de volgende WTO ronde duchtig te verstoren, zoals sinds Seattle niet meer gebeurd is.

De duitse filosoof Habermas zei: "als de utopische oasen uitdrogen ontstaat een woestijn van banaliteit en radeloosheid."
De democratische globaliseringsbeweging is inderdaad op zoek naar de utopische oasen, wat zeg ik, wij zijn een deel van de utopische oasen.
De marktfundamentalisten bieden ons een woestijn van banaliteit en radeloosheid.
Inderdaad. Vraag het maar eens aan de miljoenen werklozen en sociaal uitgeslotenen. of aan de miljoenen daklozen waaronder heel veel kinderen. of aan de vluchtelingen, asielzoekers en arbeidsmigranten. of aan de 1,2 miljard mensen op deze planeet die elke dag moeten overleven met iets meer dan 1 euro  of aan die 800 miljoen mensen die dagelijks geen toegang hebben tot zuiver water en soms tot helemaal geen water. vraag hen eens hoe de woestijn van radeloosheid - waar de Europese Unie, DE G8, WTO, IMF en WERELDBANK medeverantwoordelijk voor zijn - er uitziet.
we zullen daarom onze cocons moeten verlaten en elkaars dromen en verlangens serieus nemen en die dromen en verlangens tot een revolte smeden.
we zullen deze wereld herscheppen en een nieuwe wereld maken.
we zullen deze wereld tot een feest maken voor iedereen.
we zullen de straten heroveren en reiken naar de sterren tot er een wereld komt zonder verboden zones.
we zullen de utopische oasen voeden en de woestijnen verdrijven.
laten we beginnen met elkaar te ontmoeten en onze angsten, dromen, ervaringen, verwachtingen en verlangens te delen en samen te smelten in een globalisering van tegenstemmen.
want wij, zijn de echte globalen
en daar mogen we gerust trots op zijn.
we nemen de toekomst in eigen handen want een andere wereld is mogelijk.
Maar onze wereld is niet te koop.
ONZE BEWEGING IS EEN BARST IN DE GESCHIEDENIS.
MISSCHIEN SLECHTS EEN KLEINE BARST.
MAAR IK BEN BLIJ ONDERDEEL VAN DEZE BARST TE ZIJN.
EN LATEN WE SAMEN DE BARST GROTER MAKEN.


Eric Goeman woordvoerder Attac Vlaanderen, 
Open Trefdag zaterdag 7/12/02