Frans Theunis haalt uit de publicaties van de PVDA blijkbaar enkel wat hem interesseert. In het nummer Ecologie en Marxisme van het tijdschrift Marxistische Studies (03/239.68.74) kun je o.m. lezen dat Marx al ecologist was, lang voor ook maar over de groenen gesproken werd. Marx schreef: "De kapitalistische productie ontwikkelt slechts de techniek en de combinatie van het sociale productieproces, door tegelijk de twee bronnen waar alle rijkdom uit voortkomt uit te putten: de aarde en arbeider." Het is ook gemakkelijk om mee te huilen met de (kapitalistische) wolven over 'dictatoriale rode ontsporingen'. Maar je gaat dan wel voorbij aan een aantal ontegensprekelijk groene verworvenheden van de socialistische landen uit Oost-Europa: een zeer progressieve milieuwetgeving, het behoud van de natuur en de landschappen, een goede ruimtelijke ordening, een sterk uitgebouwd en goedkoop openbaar vervoer, originele systemen van warmterecuperatie (stadsverwarming), en vooral: geen verspillende consumptiemaatschappij, en dus geen afvalberg en verspilling van energie en grondstoffen zoals bij ons. Allemaal verworvenheden die nu in die landen afgebroken worden, want niet verzoenbaar met een kapitalistisch systeem. Van synthese tussen rood en groen gesproken: Vaclav Havel, Gorbatsjov en consoorten waren daar toch ook voor, niet? Waarom zwijgen zogezegd rood-groene denkers als Theunis over deze zaken? Een evenwichtig, materialistisch bilan maken van de socialistische landen is iets anders dan anticommunistische desinformatie uitspuwen. Het betekent ook kijken naar de positieve verwezenlijkingen, en de problemen juist analyseren. Er waren in die landen natuurlijk milieuproblemen, sommigen hadden voorkomen kunnen worden en er zijn duidelijk fouten gebeurd, andere problemen waren te wijten aan de imperialistische omsingeling (de militaire bedreiging zorgde er b.v. voor dat het technologisch onderzoek vooral militair georiënteerd werd). Maar ik wil wel eens een milieubalans maken van die landen toen en nu. Wedden dat ze toen duurzamer waren? In alle geval woog hun impact op het wereldmilieu toen helemaal niet op tegen de impact van de Westerse, imperialistische landen. Al was het maar omdat zij geen kolonies hadden om roofbouw op te plegen... Enkele cijfers ter illustratie: Vergeleken met de Verenigde Staten werd in de Sovjetunie niet eens de helft aan goederen vervoerd langs de weg en minder dan een vijfde met het vliegtuig (de twee milieuonvriendelijkste vervoersvormen). Per spoor was er echter 150% meer goederentransport in de Sovjetunie. In Tsjechoslowakije ging slechts 7% van de verbruikte energie naar transport. In de Westerse landen is dat 20 à 40%. Ja, mijnheer Theunis, het rode denken heeft alles in zich om ook groen te zijn. Het is immers het enige denken dat onafhankelijk is t.o.v. het winststreven van de kapitalisten, de bron van alle ellende, en dat in staat is een leefbaar, alternatief systeem op te bouwen (met vallen en opstaan). Dat heeft het verleden getoond, en ik heb nog niet veel echt werkende alternatieven op het kapitalisme gezien, wel in de dromen van roodgroene denkers natuurlijk. Want, tenslotte, wat U schrijft over multinationale bedrijven die "de ecologische toer opgaan" is toch al te belachelijk. Dat heeft niets te maken met 'radikale democratie', maar wel met koele, nuchtere marktanalyse. Zo zegt Jeroen Van Keer, directievoorzitter van Shell: "Wij zijn ervan overtuigd dat op termijn niet-fossiele brandstoffen een rol van belang gaan spelen. Het is een grote gok te voorspellen welke vorm van duurzame energie straks de winnaar is. Daarom hebben we veel potjes op het vuur." Potjes op het vuur hebben voor morgen, de duurzame ontwikkeling van de winsten, daar is het Shell om te doen. En intussen blijven olie verkopen tot de laatste druppel, het milieu om zeep helpen, de arbeiders hier en in de Derde Wereld rustig blijven uitbuiten. Zoals elke andere kapitalist. De rol van de (rood)groene denkers is precies dat soort bedrijven een duwtje in de rug te geven in hun strijd tegen de concurrenten. Maar daarmee maak je nog geen eind aan het oneerlijk, uitbuitend, gewelddadig, verspillend en vervuilend, kortom barbaars systeem dat imperialisme heet. Om dat systeem te vernietigen heb je de communisten nodig. Didier Bette