Beste, 

                      In reactie op jullie opinietekst voor De Standaard van
                      26 november 2002, schrijf ik jullie deze brief. In
                      "Maak de taart niet groter" bekritiseren jullie
                      terecht het discours van Guy Verhofstadt rond het
                      probleem van de huidige globalisering. Ik haal er
                      enkele citaten van jullie uit waar ik de nodige
                      vraagtekens en/of opmerkingen bij wil zetten. 

                      "In zijn tweede brief aan de andersglobalisten gaat
                      Verhofstadt tekeer tegen de dubbele standaards die de
                      meeste geïndustrialiseerde landen van het Noorden
                      hanteren over de wereldhandel, zoals die gevoerd
                      worden in de WTO." Verhofstadt wil de problemen
                      oplossen door meer in plaats van minder economische
                      globalisering. Wat jullie terecht aanklagen als een
                      verkeerd principe. Het is daarentegen wel een
                      uitgesproken liberaal idee, en inherent aan het
                      discours van veel verdedigers van de markteconomie.

                      "Op dit moment wordt ongeveer tachtig procent van de
                      grondstoffen opgesoupeerd door 20 procent van de
                      mensen. Wie naar het verloop van mondiale
                      onderhandelingen over klimaatbeleid kijkt, krijgt de
                      indruk dat een groot deel van de vertegenwoordigers
                      van die twintig procent ervan uitgaat dat ze wel
                      degelijk recht hebben op die tachtig procent." Wie
                      zijn dan die twintig procent? Jullie blijven hier vrij
                      vaag over. Duidelijk is in elk geval dat er de nodige
                      verschillen zijn binnen het geheel van die groep
                      mensen die het meest opsouperen en, dat een veel
                      kleiner gedeelte de meeste verantwoordelijkheid
                      hiervoor draagt. Namelijk een groot deel van de
                      bedrijfswereld en staatsmannen of -vrouwen die niet
                      willen of kunnen weerstaan het lobbywerk van
                      transnationale ondernemingen en andere actoren binnen
                      de globale kapitalistische economie.
                      Daarnaast zijn het vooral allerlei maatschappelijke
                      hiërarchieën die verantwoordelijk zijn voor de
                      ecologische crisis : overheersingsprincipes die
                      betrekking hebben op ras, klasse, geslacht,
                      leeftijd,...

                      "Ecologie koppelen aan rechtvaardigheid kan leiden tot
                      echt vernieuwende voorstellen, zoals een gelijk
                      vervuilingsrecht voor elke bewoner van deze aarde."
                      Allemaal goed en wel, maar wat verstaan jullie onder
                      een "gelijk vervuilingsrecht", en hoe willen jullie
                      afwijking daarvan sanctioneren of tegengaan? Heeft de
                      Amerikaanse president Bush bijvoorbeeld evenveel
                      vervuilingsrecht dan de gemiddelde Soedanees? Mij
                      lijkt het van niet, want Bush heeft al lang genoeg van
                      de welvaart in zijn kringen mogen genieten. Een klein
                      basisinkomen voor Bush lijkt me voorlopig zeker
                      genoeg, en weinig mogelijkheden voor gereis evenzeer.
                      Voor de gemiddelde Soedanees ligt dat anders.

                      "De markt is geen doel, maar een middel. Een écht
                      vrije markt functioneert zonder ecologische en sociale
                      schade. Het is een markt die de ecologische en de
                      sociale kost volwaardig inrekent in de boekhouding."
                      Mij lijkt het dat een markteconomie zonder sociale en
                      ecologische schade niet mogelijk is, zo'n principes
                      zijn inherent aan het principe van een markteconomie,
                      waarin winstbejag gemakkelijk centraal komt te staan.
                      Ik vraag me trouwens af hoe jullie deze kosten
                      volwaardig willen inrekenen, want als het over de
                      ecologische crisis gaat is het vijf voor twaalf.

                      Met groeten,
                      Raf Grinfeld.