Een interessante discussie, maar nog geen reactie van Han gekregen op dit: Han zegt: "De basis stelling is dat objectieve informatie niet bestaat." Nu, die uitspraak kun je op verschillende niveaus bekijken: 1. We kunnen stellen dat echte 'objectiviteit' onmogelijk is omdat ieder kensubject, elk mens, per definitie subjectief is, een eigen wereldbeeld, ideologie etc. heeft. Ook kleuren bepaalde culturele, geografische, sociale omstandigheden (en de manier waarop de informatie wordt doorgegeven) ons beeld van die werkelijkheid. 2. Vanuit die vaststelling verder gaan en zeggen dat er geen objectieve (of beter 'inter-subjectieve') feiten zouden bestaan is een typisch rechtse 'postmoderne' stelling ("alles is relatief, er zijn geen waarheden meer, laat staan grote verhalen"). Simplistisch gezegd kun je dan de holocaust-negationisten ook verdedigen, want er is toch geen objectieve informatie en zij hebben ook hun waarheid, hun 'discours' etc. Bestaat dan enkel wat wij denken dat bestaat? Dat noemt men in de filosofie het 'idealisme'. 3. Als we geloven dat de objectieve werkelijkheid inderdaad echt bestaat (de wereld rond ons waarin er feiten, evenementen, structuren, relaties, processen... voorkomen en aan het werk zijn: het 'materialisme' of 'realisme'), dan moeten we ons afvragen hoe we die werkelijkheid kunnen kennen. Hoe weten wij wat waar is of niet? Dan kom je op het terrein van de wetenschappelijke methodes, in dit geval de historische kritiek. Journalistiek is wezenlijk hetzelfde want het is de geschiedschrijving van onze eigen tijd. Omdat er minder afstand is, wordt de zaak echter nog moeilijker. 4. "Voor ons is een student in Brazilië betrouwbaarder dan de Belgische politie of het Belgische gerecht,..." zegt Han. Dit is een FOUTE STELLING. Je zet gewoon de 'burgerlijke' redenering op zijn kop. Nagaan wie of wat betrouwbaar is, is een veel complexere zaak dan die van 'the good guys' en 'the bad guys'. Je moet van iedere bron o.m. nagaan: - kan die persoon weten wat hij zegt? (of is het enkel van horen zeggen?) - waarop baseert hij zich? (bv. op informatie van een professor van wie de naam niet wordt genoemd, wat verdacht is) - hoe is die informatie doorgegeven? (bv. heeft hij wel goed geluisterd naar zijn professor?) - heeft hij bewuste of onbewuste redenen om iets anders te vertellen of om te liegen? (bv. omdat hij te vlug 'jumps to conclusions' in de context van eerdere manipulaties) - wie is hij eigenlijk? - staat hij (of een bepaalde krant of instelling) in iemands dienst? (bv. CNN die duidelijk in dienst staat van de VS, en zeker in oorlogstijd de rangen sluit) - is hij wel wie hij zich voordoet te zijn? (ging het wel om een Braziliaanse student en niet om een provocateur?) - vertelt hij wel het hele verhaal? (bv. waren er ook op andere plaatsen geen Palestijnen aan het feesten?) - laat hij de context niet achterwege? (bv. CNN die niet vermeldt dat dat feest misschien een wat crue reactie is, maar goed te begrijpen als je al jarenlang met de steun van de VS wordt onderdrukt) - interpreteert hij niet al direct vanuit een bepaalde ideologie? (kan gelden voor de Braziliaan én voor CNN) - wie heeft objectief belang bij zijn standpunt? - in welke bredere context wordt het verteld? - etc. etc.... Dat is waar de historische kritiek over gaat Han, als dit te academisch is, of irrelevant, leg me dan eens uit waarom. 5. Elke informatie moet dus per definitie gecontroleerd worden, ook als die van mensen komt die wij sympathiek vinden of zo. Waarom zou ik bv. moeten geloven dat op een scholierenstaking "100" mensen aanwezig zijn als ik uit jarenlange ervaring weet dat zulke afgeronde cijfers steeds verdacht zijn en bijna altijd naar boven werden afgerond (sommige organisaties verdubbelen die zelfs systematisch). Of mag zoiets niet gezegd worden onder progressieven? Waarom zou ik bv. een partij geloven die zich systematisch in haar blad aan dezelfde soort mediamanipulaties schuldig maakt als 'de burgerij', maar dan in omgekeerde zin (vooral via eenzijdigheid, selectie van de feiten en vaak opvallende en langdurige stiltes). Concreet: omdat Milosevic tegen de VS ageert, moet je daarom zedig zwihgen over alle smeerlapperijen die hij uithaalt? Maar dan geeft het zeker niet, want het is goed bedoeld en zogezegd in het belang van de arbeidersklasse, dus zwijgen we maar. Zo daal je af tot het niveau van de tegenstander. En waarom zou men niet mogen lachen met idiote samenzweringstheorieën van die Franse meneer die in 'mai 68' in zijn laatste LSD-trip is blijven hangen? In zulke gevallen zou ik die berichten gewoon carrément terugsturen, maar dat is jullie beslissing. Het is de keuze tussen kwaliteit en volledige openheid. 6. De methodes van 'academici' en van 'de wetenschap' in vraag stellen, klinkt natuurlijk populair in de anti-intellectuele sfeer die vaak aan de linkerzijde heerst, maar dan moet je wel met een beter alternatief komen. Je suggereert dat ik als academicus uit corporatistische angst tegen jullie de schoolmeester kom uithangen. Ik wil integendeel de kritische methode zoveel mogelijk propageren. Sorry als ik daarom met het vingertje lijk te zwaaien, maar dit gedoe is mijn job. 7. Er is trouwens niet één historische of wetenschappelijke methode. In de sociale wetenschappen is er een voorturende methodenstrijd bezig die nauw samenhangt met de achtergrond van de wetenschappers in kwestie. Verschillende historici, sociologen etc. zullen uit dezelfde 'feiten' andere conclusies trekken. Dan komen wereldbeeld en engagement er natuurlijk bij kijken. Je hebt gelijk als je zegt dat die uitgansgpunten duidelijk moeten worden gemaakt. Een geëngageerde historicus/journalist/socioloog/econoom... neemt duidelijk een standpunt in, maar dan wel op basis van feitenmateriaal dat op basis van wetenschappelijke methodes is verzameld, en niet zomaar speculatief in het wilde weg. Gisteren sprak ik bv. met een sociologe die voor de federale politie onderzoek doet naar het gedrag op betogingen. Tot op zekere hoogte kunnen wij perfect overeenkomen en met elkaar praten, maar op een bepaald moment scheiden de wegen van onze conclusies zich heel duidelijk, omdat haar uitgangspunten en wereldvisies anders zijn. Haar weg zou ik in elk geval nooit inslaan! De wetenschappelijke en journalistieke methodes die je hier even vlotjes wegwuift komen neer op expliciet nadenken over waar je in de praktijk al mee bezig bent. Dat heeft met universitaire diploma's niets te maken Han (je argumentatietechniek ruikt hier een beetje naar ad hominem-populisme, maar dat is je vergeven :-)). Als ik even op je eigen gevoeligheden mag inspelen Han: dat is de methode die bv. Marx ook toepaste: de historisch-kritisch-wetenschappelijke methode. Engagement? Jazeker dus! Maar scheid je eigen interpretaties en analyse (bv. "CNN manipuleert de media") zoveel als menselijk mogelijk van de concrete objectieve werkelijkheid "die specifieke beelden waren al dan niet vals"). Een geëngageerd stuk met een briljante analyse dat gebaseerd is op foute informatie, is een gedroomd slachtoffer voor de rechtsen en de cynici. Keep up the good work P.S. Waarom is die tekst nu plots zo breed over het scherm uitgesmeerd? Ligt dat aan mij? Het is bijna niet meer te lezen.