\'Objectiviteit bestaat niet in de journalistiek. Het
verschil is dat wij dat ook duidelijk zeggen. Wij kiezen partij voor de
Beweging.\' Omdat hij geen goed oog had in de media, richtte Han Soete met
enkele medestanders maar zijn eigen Internet-persagentschap op: Indymedia.
Missie: een stem geven aan de antiglobalistische beweging
De Morgen 28.08.01
Eigen berichtgeving
Bart Eeckhout
"Indymedia is ontstaan bij de voorbereiding van de
protesten tegen de top van de Wereldhandelsorganisatie in Seattle. Er bestond
al een internationaal netwerkje van mensen die in de beweging specifiek met
media bezig waren. Voor Seattle hebben een paar Britten, Australiërs en
Canadezen hebben dan een website gebouwd. Dat bleek meteen een groot succes.
Ons dagelijks videonieuws vanuit Seattle trok elke dag ongeveer een miljoen
bezoekers.
"In België zijn we goed op gang gekomen bij de
vergadering van de Unice, de koepel van de Europese werkgeversorganisaties. We
hebben onze site gelanceerd met een viertal mensen en daar hebben zich meteen
een dertigtal vrijwilligers bij aangesloten. Nu hebben we een ploeg van een
dertigtal vaste medewerkers en daarrond nog een 150 losse krachten.
"Door het feit dat wij het nieuws brengen, kunnen andere media er ook niet
meer zomaar omheen. Wij verplichten media het ook eens van onze kant te
bekijken. Frappant is dat CNN tegenwoordig weer het woord \'capitalism\' moet
gebruiken. De tijd dat dat systeem niet benoemd of verdedigd moest worden, is
voorbij. Wij moedigen ook organisaties aan om het woord te voeren op onze site
om het debat te stimuleren. Dat is ook een vorm van media-activisme: je leert
mensen een perswoordvoerder aan te duiden, bij een actie voor een fotograaf te
zorgen. Voor heel wat ngo\'s is dat een ware revolutie. Sommige activisten zijn
zo kwaad op de media dat ze niet meer wěllen praten.
"De kick van de primeur kennen wij ook wel. Met de
eerste foto’s in Praag en Genua klopten we alle internationale
persagentschappen. Daar hebben we een pint op gedronken. Da\'s lachen ja, als
CNN een foto van je overneemt. Het moet plezant blijven hé. Het hele Internet
is toch een grote grap? Een systeem dat uitgedacht is door de Amerikaanse
inlichtingendiensten is nu een van onze krachtigste wapens.
"Wat nieuw was aan Seattle was dat protestbewegingen
die al bestonden en verspreid rondliepen de krachten bundelden. Plotseling was
er een besef dat al die verschillende issues waarvoor wij op straat kwamen in
een groter geheel pasten. Ik heb daar mensen gezien die enkel bekommerd waren
om de bescherming van de schildpad maar die toch perfect in die beweging
pasten. Wat ons allemaal verbindt is dat we het niet meer eens zijn met het
dogma van het \'Einde van de Geschiedenis\' van Fukuyama. Er is een andere wereld
mogelijk. Dat is geen vraag maar een vaststelling.
"Zelf ben ik al jaren actief in de beweging. In
Antwerpen was ik vooral bezig met de strijd tegen extreem-rechts. Met Scholen
zonder Racisme hebben we een aantal grote scholierenbetogingen georganiseerd.
Bij het uitbreken van de Golfoorlog ben ik met een paar andere jongeren dan op
Vredeskamp gegaan in Irak om te protesteren tegen de aanhoudende
bombardementen. De Golfoorlog was voor mij een declic in mijn verhouding met de
media. De media bleken geen neutrale spelers te zijn. Ondertussen werd ikzelf
leraar Internet, kwam ik dus zelf in \'de media\' terecht. Algauw blijk je niet
de enige die bezig is met videobeelden uit ex-Joegoslavië. Een e-mailtje
volstaat om gelijkgezinden te treffen in de Verenigde Staten of Canada. Zo is
Indymedia ook gegroeid.
Je kan daar over zeuren, maar wij willen daar wat aan doen.
"Wij noemen onszelf media-activisten, geen journalisten. Doorheen onze reflexie over wat er foutloopt in de media is het besef gegroeid dat we zelf moesten participeren. Ignacio Ramonet van Le Monde Diplomatique heeft dat treffend verwoord. Voor hem zijn de media niet langer de vierde macht. Het is de tweede macht geworden, de ideologische machine van de globalisering. Je kan daar over zeuren, maar wij willen daar wat aan doen. Bovendien werken wij volgens onze principes: wij willen niet afhankelijk zijn van advertenties, vinden niet dat journalistiek geld moet opbrengen. Wij werken louter op basis van steun van sympathisanten. Voor Indymedia werken ook geen professionele journalisten om het verhaal te filteren. Wij laten de betrokkenen zelf hun verhaal doen en stimuleren hen om mondiger te worden.
"In de Belgische opinie is de klik er pas gekomen na Göteborg of Genua. In Genua hadden we 300.000 mensen op straat, in gans Italië in de weken daarop 500.000 mensen om te protesteren tegen het politiegeweld. Dat kun je toch geen hype noemen? En daarbij, als verzet een hype wordt is dat best oké voor mij. Ik heb er geen enkel probleem mee dat jongelui met een vlag van Che Guevara rondlopen omdat ze dat best wel een coole kerel vinden.
"Ik ben gedegouteerd dat de naam \'Che\' misbruikt wordt
door een blaadje maar dat kan natuurlijk alleen maar omdat die naam nog altijd
iets oproept. Mao idem. Ik heb erg veel bedenkingen bij hun journalistieke
aanpak maar blijkbaar is er een publiek dat aangetrokken wordt door die naam.
Hun stuk over Genua was ook zeker niet slecht. Als zij zo een publiek bereiken
dat wij missen en ze willen dat commercieel exploiteren, kan mij dat eigenlijk
niet eens zoveel schelen. En je kunt nu tenminste weer een t-shirt met de kop
van Mao aantrekken (lacht).
"Sinds Seattle probeert de overheid ons tegelijk te
omhelzen en dood te knijpen. SP-voorzitter Patrick Janssens vindt dat we zijn
beweging zijn, Jos Geysels van Agalev vindt dat ook, zelfs Bill Clinton zegt
dat. Zij die ons willen knuffelen hollen achter ons aan. Agalev vindt haar
roots in deze beweging, maar ik heb nog niet veel Agalev\'ers gezien. We zijn al
een paar keer vriendelijk uitgenodigd op een vergadering, maar zelf heb ik ze
in de beweging nog niet gezien
"De andere kant is de criminalisering. Het
politiegeweld in Genua was géén cadeau voor de beweging. Het was pure
terreur. Wat dat geweld een cadeau maakte, was de reactie van de
beweging. Die 300.000 in Genua zijn door de politieterreur enkel bevestigd in
hun gelijk. Een systeem dat zich op zo\'n gewelddadige manier moet beschermen
zit goed fout. Uiteindelijk heeft al dat politiegeweld ertoe geleid dat we ons
nog beter zijn gaan organiseren.
"Wij zijn de beweging van de hoop.”
”Wij tonen aan dat er wel nog een niet extreem-rechts alternatief is voor
het huidige stelsel. Al wie het niet eens was met de overheid komt bij het
Vlaams Blok uit. En al wat die mensen te horen krijgen is dat het
onnozelaars zijn en dat hun problemen niet bestaan. Wij erkennen die problemen
wel maar wijzen erop dat het Vlaams Blok zeker niet de oplossing zal bieden.
"We leven in een maatschappij waar de winst geprivatiseerd wordt, de verliezen
gesocialiseerd en de ellende geglobaliseerd. Er is iets fundamenteels mis met
deze wereld en dat pikken wij niet langer. Volgens Naomi Klein en de Canadese
inlichtingendienst is onze filosofische onderbouw dat we het kapitalisme in
vraag stellen. Dat klopt ongetwijfeld. Wij aanvaarden niet langer de markt als
allesoverheersend principe. Het alternatief is nog niet vastomlijnd. Je
moet de beweging wat nog wat tijd geven om te definiëren waar ze voor of tegen
is.
"Voor de naam antiglobalisering hebben we niet zelf
gekozen. Wij zijn niet per se tegen globalisering. Wij zijn tegen het soort
globalisering dat we nu kennen. Zelf verkies ik de term \'antikapitalist\', maar
niet iedereen kan zich daarin vinden. Dus zullen we het met die andere naam
moeten stellen waar we zelf niet voor gekozen hebben. \'Een andere wereld is
mogelijk\' is mooier , maar dat bekt niet echt vlot.
Ik had graag gezien dat Verhofstadt zich distantieerde van het optreden van
de Italiaanse politie.
"Focussen op het geweld is het ultieme excuus om het
niet over de inhoud te moeten hebben. Premier Verhofstadt (VLD) en alle andere
beleidsmakers vragen nu dat wij zouden afstand nemen van het geweld. Dat doen
wij niet. Het geweld komt uit de maatschappij. Wat we in Genua gezien hebben
was vooral politie-infiltratie bedoeld om de beweging te discrediteren. Ik had
graag gezien dat Verhofstadt zich distantieerde van het optreden van de
Italiaanse politie. Dat heeft hij nog altijd niet gedaan. Die jonge Italiaan
die gestorven is in Genua is geen geweldenaar. Die man reageerde gewoon op het
agressieve politieoptreden. Ik ga geen afstand nemen van die jongen.
"Geweld is niet mijn keuze maar dat mensen in Argetinië of in Mexico de
barricades opgaan kan ik best begrijpen. Of moeten we ook afstand nemen van de
slachtoffers die hier gevallen zijn voor het algemeen stemrecht? Als Renault
Vilvoorde dicht moest is er ook met stenen gegooid. De zondag van Göteborg had
je hier op tv een aflevering van \'de Pré-historie\' met de grote
staalbetogingen. Die Waalse arbeiders hebben toen het gehele Brusselse
stadscentrum afgebroken. Ik heb niemand horen zeggen dat dat hooligans waren.
"Zelf ben ik er niet zo voor te vinden om een spoor van vernieling achter
te laten. Als je een beetje bij de les blijft, dan weet je dat je geen etalage
van een kleine handelaar moet stukslaan. Dat zijn net je bondgenoten. In Genua
hebben de kleine zelfstandigen meebetoogd tegen de G8. Net zomin is het zinvol
om een bushokje kapot te slaan.
Ik eet geen hamburgers bij Mc-Donald\'s of Quick.
Ik heb ook geen rijbewijs en dat is een bewuste keuze. Maar ik geef
onmiddellijk toe dat ik die houding niet over de gehele lijn doortrek. De
wereld veranderen door met jezelf te beginnen is een actievorm maar het is niet
de mijne. Mij gaat het om de structuren van de maatschappij. Ik denk niet dat
ik die kan veranderen door mij ervan los te koppelen. Dat is ook mijn kritiek
op vele Agalev-voorstellen: zij viseren de individuele gebruiker, niet de
producent. Het ligt niet aan de automoilist dat je in België zonder auto
hulpeloos bent buiten het stadscentrum. Ik kan niemand kwalijk nemen dat hij
een hamburger lekker vindt. Mij gaat het om het bedrijf McDonald\'s: ik wil geen
bedrijf dat vergif als voedsel verkoopt en dan nog ten koste van het lokale
milieu.
Deze beweging is volwassener dan die van \'68.
"Protest zat in mijn bloed. Ik ben geboren in 1968 in
een 68\'ers-gezin. Mijn pa was betrokken bij Amada en zit nu nog altijd bij de
Partij van de Arbeid. Als kind heb ik in mijn kinderwagentje aan alle grote betogingen
meegedaan. De vergelijking met \'mei \'68\' klopt niet helemaal. In Gent is
de revolte in \'68 losgebarsten rond een futiliteit: een pornofilm die niet
vertoond mocht worden. Nadien is pas de inhoudelijke verdieping erbij gekomen.
Nu zijn die fundamentele vragen er vanbij het begin. Het gaat ook niet om
\'Leuven Vlaams\' maar om een globale, internationale beweging. Seattle
ligt voor ons maar even veraf als Göteborg.
"Deze beweging is volwassener dan die van \'68. Laten we hopen dat ze dan
ook meer bereikt. Het moet wel. We staan met de rug tegen de muur."