Ik ben actief geweest in heel wat holebi-organisaties, waaronder de Gentse holebi-jongerengroep Verkeerd Geparkeerd, de Federatie Werkgroepen Homoseksualiteit (FWH), Wel Jong Niet Hetero. In 1998 was ik coordinator van de Belgian Lesbian and Gay Pride in Brussel. Het meeste van mijn tijd ging evenwel naar het Roze ActieFront (RAF), omdat die actiegroep heel actief en krachtdadig was, en bovendien verder keek dan de holebi-beweging alleen. Naast het voeren van honderden acties die vaak de journaals van VTM en BRT haalden, besteedden we veel aandacht aan solidariteit met andere onderdrukten. Een solidariteitsbezoek aan de bezetters van de Renault-fabrieken, het aanwezig zijn en het steun betuigen aan Roberto D' Orazio (ik heb nog zijn gigantisch grote handen geschud) waren enkele voorbeeldjes. Steeds waren we aanwezig op antifascistische en antiracistische manifestaties. Tijdens de hoogdagen van het RAF waren sommigen in het RAF PVDA-sympathisant. Al vlug kregen we naam PVDA-mantelorganisatie te zijn, die we toegestopt kregen van vele holebi-organisaties. Niet alleen was dat onterecht omwille van de Agalev-stemmers, anarchisten en andere die in het RAF zaten, ook omwille van het feit dat het aantal RAF-ers dat uiteindelijk in het 19 jaar bestaan van de organisatie voor een lidmaatschap voor die partij koos op minder dan een half hand te tellen zijn. (persoonlijk denk ik dat het er 1 is, ik kan me vergissen, het kan ook 0 zijn of meer dan 1). 

Twee belangrijke opmerkingen vooraf, vooraf je op allelei ideeen zou komen om me te gaan citeren. Ten eerste : ik ga hier niet aan een potje PVDA-trappen doen, in de eerste plaats omdat ik geen idee heb van hoe het gelopen zou zijn als sommige leden van het RAF zouden gesympathiseerd hebben met een andere marxistische beweging. Een tweede reden daarvoor is dat de "desinteresse" bij andere partijen nog behoorlijk wat groter is, en in het verleden zelfs voor gewelddadige kloppartijen (Vlaams Blok) verantwoordelijk zijn. Feit is wel dat we vaak tot de conclusie dienden te komen : "links denkt niet na over sex" of "links heeft niks tegen homoseksuele militanten, links heeft wel iets tegen militante homoseksuelen." Uiteraard bedoel ik met links alles wat links van Agalev of SP ligt. Niet alleen omdat ik Agalev of SP niet echt links vindt, ook omdat de conclusies dat ze niet over seks nadenken voor hen niet opgaat. Zij denken en dachten daar wel over na en maakten daar de afgelopen jaren wel consequent een thema van.  De twee conclusies zijn twee generaliserende boutades, maar er zit veel waarheid in. Het is niet voor niets dat die conclusies jarenlang geleden getrokken zijn door sommigen in het RAF en nog steeds voortleven. De argumentering volgt hier verder nog. Een ander voorbehoud dat ik hier wil maken, is dat deze tekst niet dient om de IMF-politiek in Zimbabwe te gaan verdedigen. Personen die handig willen gebruik maken van de discussie rond de verwerpelijke politiek mbt holebi's in Zimbabwe om daarna de imperialistische economische politiek te willen gaan vergoelijken of zich minnetjes uit te drukken over de landhervormingen : gelieve uit andere teksten te citeren want ik deel totaal uw standpunt niet. 

1. Vergoelijken, minimaliseren, ontkennen.

Maar waar is het mij hier eigenlijk om te doen? Christophe Callewaert (CC) die zichzelf uitroept als "specialistist" mbt homoseksualiteit, schrijft bijvoorbeeld - iemand anders had even goed iets gelijkaardigs kunnen schrijven, ik neem hier enkel een treffend voorbeeld : "Een bepaald deel van de linkerzijde vindt het nodig flink te keer te gaan tegen vermeende homofobe en seksistische tendenzen in de Derde Wereld. Terwijl een leider van een vooralsnog soeverein land in het nauw gedreven wordt vanwege zijn onafhankelijke opstellingen, vinden bepaalde mensen dat wij in dat geval deze leider niet mogen steunen omdat hij in het verleden homofobe standpunten heeft ingenomen." Of nog "Wat … zegt over die systematische anti-homopolititiek is helemaal klinklare onzin"

Bij het lezen van pareltjes als dit kan ik goed begrijpen dat mensen als Raf Grinfeld afhaken. Het gaat hier om Mugabe van Zimbabwe. Laten we eens kijken wat men hier negationistisch bestempelt als "vermeende homofobe tendenzen". Laten we eens kijken in hoeverre het enkel om homofobe standpunten gaat en laten we eens kijken in hoeverre die enkel in het verleden te situeren zijn.

"Military interrogators beat both men all over their bodies with fists, wooden planks and rubber sticks, particularly on the soles of their feet, and gave them electric shocks all over the body, including the genitals. The men were also subjected to 'the submarine' - having their heads wrapped in plastic bags and submerged in a water tank until they suffocated". (Amnesty International news release, 21-January-1999) Citaat van op de website van Outrage!, die je niet kan beschuldigen van primitief anticommunisme. Hieronder verder meer uitleg over die actiegroep.

Peter Tatchell, van Outrage!, "arresteerde" Mugabe in Brussel op 5 maart 2001. De beschuldigingen waren niet mals : schendingen van de mensenrechten, verantwoordelijk voor talrijke doden in Matabeleland en schuldig aan het toestaan van martelingen. Tatchell zei : "President Mugabe, you are under arrest on charges of torture. Torture is a crime under the United Nations Convention Against Torture 1984. You authorised the torture of Ray Choto and Mark Chavundaka." De bodyguards vielen Tatchell aan en sloegen hem bewusteloos. Dat Tatchell niet zomaar de eerste beste is die zich voor de kar van het imperialisme laat spannen, toon ik verder nog aan. Twee Zimbabwiaanse agenten maakten duidelijk wat ze met Tatchell wilden aanvangen : "you are dead" en "we will find and kill you".

Het is ontgoochelend hoe "progressieven" zich verlagen tot het minimaliseren of het ontkennen van deze feiten. 

2. Homoseksueel gedrag en homoseksualiteit

Om het verder op te nemen voor Mugabe, worden er allerlei mooie theorieen bovengehaald en wordt er geciteerd uit allerlei werken. Spijtig allen dat er heel selectief geciteerd wordt. Sommige begrippen worden ook door elkaar gebruikt. Men gaat homoseksueel gedrag en homoseksualiteit (als een verzameling van begrippen uit het westen) met elkaar verwarren. Men stelt vast dat homoseksualiteit een importproduct is van de westerse cultuur. Die uitspraak is correct, als je ze beter omschrijft en in haar context ziet. Homoseksualiteit moet hier in het kader van een geheel van westerse waarden gezien worden, en dan kom je eigenlijk uit op een zin die zegt : twee is gelijk aan twee, wat natuurlijk waar is. Het is een feit dat homoseksualiteit op zich in grote gedeelten van Afrika geen naam heeft, dat je het woord eenvoudig weg niet kan vertalen. (zoals CC in met het citeren van Bart Luirink ook aanbracht) Maar dat geldt er vaak evengoed voor heteroseksualiteit. Een andere vaststelling die je kan maken, is dat overal ter wereld mannen het met mannen doen. In zijn onderzoek nam Marc Carlson bij maar liefst 122 "stammen" homoseksueel gedrag waar. Om een ander voorbeeld te noemen, in Zuid- en Midden-Amerika wordt bij mannen die homoseksueel gedrag vertonen, enkel de passieve partner als homoseksueel bestempeld. 

In die zin is het importeren van wat ik hier westerse homoseksualiteit ga noemen, in Afrika ontegensprekelijk paternalistisch, maar is het ontkennen van homoseksueel gedrag in Zimbabwe of het gebruiken van het import-argument om de politiek en de uitspraken van Mugabe te relativeren, even paternalistisch naar de bevolking toe. Om Barney Pityana, voorzitter van de Zuid-Afrikaanse mensenrechtencommissie te citeren, wanneer hij in Johannesburg verweten werd dat hij met de nieuwe grondwet, die vrijheid van seksuele orientatie garandeert, met iets on-Afrikaans kwam aandraven : "Als dat klopt, dan verklaart u daarmee onderdrukking van minderheden, corruptie en schending van de mensenrechten tot Afrikaans."" (Artikel in De Groene Amsterdammer door Peter van den Akker en Bart Luirink 16-02-2000). 

Waar het hier om draait dat er een tegenstelling bestaat tussen o.a. de 122 stammen, die om een of andere reden blijkbaar toch eigenlijk wel homoseksueel gedrag vertonen, en het autoritaire regime van Mugabe, dat deze mensen als erger dan honden en varkens bestempelt en martelingen op sommigen van hen organiseert. Zoals steeds in de geschiedenis, heeft een autoritair systeem geen ogen voor de noden van de bevolking en blijken centralistische regimes van gelijk welke aard natuurlijke biotopen te zijn voor hen die macht misbruiken en de vrijheden van de bevolking te onderdrukken. Er is een duidelijk verschil tussen de bevolking van Zimbabwe en het regime in Harare. In verschillende bijdragen wordt al het positieve dat in Zimbabwe aangaande landhervormingen is gebeurd, uitsluitend toe te schrijven is aan Mugabe alleen.

Men moet zeer voorzichtig zijn iemand van cultureel paternalisme te beschuldigen. Filip Dewinter stelde onlangs dat "veel islamieten de rechtsstaat niet respecteren. Zij blijven trouw aan de sharia en zweren bij hun manier van leven. Dat kan niet. Zij moeten zich ondergeschikt maken aan onze manier van leven en aan onze wetten". Dewinter gebruikt hier "cultuurargumenten" om aan "islamieten" op te dringen hoe ze moeten leven. We moeten ervoor oppassen om aan de Afrikanen, die homoseksueel gedrag vertonen, vormen van homofobie op te leggen, en dat te gaan argumenteren vanuit "Afrikaanse" cultuurnormen.

Bovendien zijn er anderen geweest die homoseksualiteit nu net beschouwden als achterlijke vormen van de traditionele cultuur, die onderdrukt moeten worden in de naam van de moderniteit. Dit was het geval in Albanie, onder Enver Hodxa. 

Vanuit fundamentalistisch-katholiek europa was het steeds een tegennatuurlijk fenomeen en werd het met godslastering geassocieerd. In 1936 werd homoseksualiteit door de commisarisis voor Justitie in de USSR, Nikolai Krylenko, verklaard als een politieke misdaad tegen de Sovietstaat en tegen het proletariaat. Alvorens u op het idee zou komen van het westen en onze "superieure waarden" te gaan bewieroken : Prof. John Vincke van de RUG toonde aan dat het zelfmoordcijfer bij lesbische meisjes tot vijf maal hoger ligt dan bij heteroseksuele meisjes, en dat de oorzaak maatschappelijke discriminatie en onbegrip is. Tot ver in de jaren negentig (en ik ben niet helemaal zeker dat dit nu nog steeds niet uit de wereld geholpen is) kon je in vele gerespecteerde kranten koppen lezen a la "lesbische moord". Velen stelden daar geen vragen bij, maar lees eens een kop als "heteroseksuele moord", en je weet wat ik bedoel. Een stoute en ongenuanceerde holebi-journalist zou eens op het idee moeten komen om bij elk gezinsdrama een krantenkop "heteronorm slaat weer toe" te publiceren. Het kot zou te klein zijn.

Soms wordt ook de tijdsgeest vergoelijkend als argument gebruikt. Dat Berlijn in de jaren voor het nazisme uitbrak, een bloeiend holebi-leven kende, is vaak niet geweten. De anarchistische feministe Emma Goldman schreef in de 19 eeuw al emanciperende literatuur ivm holebi's. Literatuur die je zonder wijzigingen vandaag de dag kan overnemen.

3. "Wie kritiek heeft op Mugabe, is anticommunist"

In de redeneringen die ik in beide artikels vermeld in de inleiding, wordt een flink potje gescholden en beledigd. Als het ontbreekt aan argumenten, is aan mootjes hakken nog steeds een optie. Het lijkt vooral een soort van macho-strijd om wie de echte communist is en wie een lakei van het imperialisme is. Vaak worden redeneringen gewoon op hun kop gezet. Het is duidelijk dat het onstaan van de discussie hier op Indymedia voor een groot deel gestimuleerd wordt door anti-Zimbabwe-propaganda vanuit het IMF. Wie nu kritiek heeft op Mugabe, wordt verweten zich te laten prostitueren door de mainstream pers. Maar je kan je natuurlijk evengoed afvragen waarom anderen evengoed op de actualiteit inhaken en er gebruik van maken om de misbruiken van het regime van Mugabe te verdoezelen. Anderzijds wordt het met sommige passages die ik gisteren las, zoals Raf Grinfeld terecht ook opmerkte, een beetje moeilijk om serieus genomen te worden als je nog kritiek wil hebben op mainstream persorganen. Of zoals de holebi-groepering GALZ uit Zimbabwe stelde in een reactie op een artikel in "Pink Paper", "Torture and genocide are serious matters for the attention of the international community; they are not minor domestic matters." Sommigen kunnen blijkbaar onmogelijk het onderscheid maken tussen kritiek te hebben op de imperalistische politiek van het westen en het IMF enerzijds en op de schendingen van de mensenrechten onder Mugabe anderzijds.

Sommigen zouden zich wel eens mogen afvragen wie je voor welk soort communisme wil winnen als je zo lichtzinnig over de homofobie heenspringt. 

4. Duikelcommunisme of gaan we Mugabe outen?

Doorheen de discussies in de twee vermelde artikels, werden sommige mensen beschuldigd van anderen te outen. Blijkbaar bestaat er ook zoiets als een duikelleninist, duikeltrotskist en misschien ook wel duikelanarchist. Bart stelt onomwonden dat outing (van holebi's) niet kan, maar volgens sommige bronnen zou het er eens kunnen naar uitzien dat Mugabe geout zou zal moeten worden in de nabije toekomst. In een artikel in het Belgische holebi-blad Zizo stelt Paul Borghs "Onderdrukte homoseksuele aspiraties zouden dan ook wel eens aan de basis kunnen liggen van Mugabe's homohaat", als hij de verschillende mogelijke oorzaken van de homofobie van de president opsomt (artikel werd geschreven in samenwerking met Peter Tatchell van Outrage! en Keith Goddard van GALZ). Met het Roze Actiefront hadden we destijds het standpunt dat outing gerechtvaardigd is in het geval dat een persoon actief handelingen of uitspraken doet die holebi's beledigen of hen schaden. Als er dus duidelijk bewijs zou komen dat Mugabe homo is, zal ik de eerste zijn om aan een outing-actie mee te doen. Jullie mogen allemaal meekomen.

5. Peter Tatchell : lakei van het imperialisme?

In de opsomming van de wandaden van Mugabe, vermelde ik de "arrestatie" die Peter Tatchell van Outrage! deed in Brussel. Dit was niet de eerste ontmoeting tussen Mugabe en Tatchell. Onrechtstreeks hadden ze zelfs een band in 1974. In 1997 schudden ze de hand terwijl Tatchell zei : "Hello, President Mugabe. In the 1970's, when I was a young student, I helped raise funds for ZANU's war of liberation". Het is dus niet zo dat Mugabe geen kans gekregen heeft en op geen respijt kon rekenen, in tegendeel. Men lette ook goed op de cronologie van de feiten. Het door CC geciteerde artikel van Luirink dateert van relatief kort nadat Mugabe en Tatchell elkaar de hand schudden (1998) en de actie van Tatchell was pas in 2001. Outrage! en Tatchell hebben zich consequent met andere verdrukten verbonden. Tatchell publiceerde onlangs een vlijmscherpe kritiek op de Britse holebibeweging omdat die zich liet sponseren door mulinationale farmaceutische bedrijven, maar niet de minste inspanning leverde om de strijd voor goedkope aidsremmers te steunen. Een paar jaar geleden bracht ik als RAF-er een bezoek aan Outrage! in Londen. Het is een consequente actiegroep die heel inventief is in acties, en waarvan de meeste leden in arbeiderswijken rond Londen leven. Tatchell : "The president is wrong to suggest that myself and Outrage! are part of a British-government conspiracy to sabotage his government's land reform programme. We agree with President Mugabe that Britain has a moral duty to help remedy the injustices of the colonial era by providing financial aid for a buy-back of white-owned farms."

Het is evenwel zeer spijtig dat Tatchell zo ongeveer alleen stond in zijn kritische openheid naar Mugabe toe. Uitgespuwd door de mainstream holebibeweging, totaal oninteressant gevonden door "links". En dit leeft tot vandaag voort, ook hier op Indymedia. Het volstaat om hier vanaf ons computertje in te tikken dat we tegen homofobie zijn, maar veel moeite wordt er niet echt gedaan vanuit de antikapitalistische beweging om Mugabes holebipolitiek te bekritiseren. Wie dat wel doet, wordt onmiddellijk uitgemaakt voor gemeenplaatsen die blijkbaar van het net verwijderd moeten worden. Om GALZ te citeren : "People who speak out against direct action and plead for gradual change talk the language of the abuser". Een studiereis naar martelkamers (alleen toekijken is voldoende), zou een goede praktijkles zijn voor sommige "progressieven". Als de internationale communistische beweging zich solidair wil verklaren met de strijd tegen de onderdrukking van holebi's, dan dient zij daar ook consequent in zijn en in de praktijk actie toe ondernemen. 

Net zoals de antiracistische beweging een sterke strijd voert tegen racistische uitspraken, racistische daden, en tegen het aanzetten tot racistische daden, dient een humane politiek homofobie onvoorwaardelijk te veroordelen, zonder zich evenwel met allerlei imperialistische aasgieren in te laten. GALZ : "Violence against lesbians and gay men is increasing in urban areas as a general trend. But the 'damage' to the lesbian and gay community in this country stems directly from President Mugabe's antigay retoric which has had a devastating effect on us : the blame for the violence must rest squarely on the shoulders of Mugabe and his lackeys, not on the independent actions of foreign groups." Met foreign groups wordt hier Outrage! bedoeld.

6. Dialectisch materialisme

De wereldpolitiek kan gezien worden als klassenstrijd, zoals Marx dat zag. De motor die de historische evolutie beweegt, zijn dan de tegenstellingen tussen de belangen van de heersende klasse en de ontwikkelingsdrang van de productiekrachten, die op een bepaald moment van de geschiedenis steeds meer gehinderd wordt door de belangen van de heersende klasse. Na Marx kwamen anderen die zijn theorie trachtten aan te vullen. Theorieen als "de strijd tussen twee lijnen organiseren" en "de hoofdtegenstelling van de neventegenstelling onderscheiden" zijn denkkaders die tot zeer ondemocratische besluitvorming en politiek leiden. Homo's zijn in de geschiedenis bijna uitsluitend object van een neventegenstelling, in enkele gevallen zelfs vijanden van het proletariaat. Afhankelijk van wat in je kraam past, kan je steeds om het even wat tot neventegenstelling bombarderen. Het ad-hoc getheoretiseer leidt nergens toe en vertoont totaal geen interne consistentie meer. Als een soort van statistische uitmiddeling wordt elke politieke situatie verdeeld in twee delen van een tegenstelling. In het geval van Mugabe is dat dan : "ik steun Mugabe of ik steun Mugabe niet. En als ik hem steun, dan gebruik ik alle argumenten mogelijk om hem te verdedigen, of dat nu tot een eerlijke discussie leidt of niet." De oorspronkelijke geest van de ideeen waar Bakounin en Marx het wel over eens waren : dat het volk zich uiteindelijk, vanuit een historische noodzakelijkheid zal bevrijden van ALLE onderdrukking, wordt geridiculiseerd. Steeds opnieuw weer zien we, of het nu fundamentalistische europese katholieken zijn, of  leiders van autoritaire regimes, leiders zich opwerpen als verdedigers van alle waarden en zich het alleenrecht toe-eigenen om die waarden te bepalen en te wijzigen. 

7. Strategie

Dat het niet altijd even eenvoudig is om een overdacht standpunt in te nemen in het kluwen van de wereldpolitiek, is duidelijk. De druk van het IMF op Zimbabwe en de rol van Groot Britannie, als voormalig kolonisator is bedenkelijk. Er valt heel wat winstgevends te rapen in dat land, wat deels de recente aandacht voor het land verklaart. Als je hierop kritiek wil leveren, kan je dat maar beter doen door je standpunt genuanceerd op te bouwen en de situatie niet te zien als een bipolaire tegenstelling. Als je dat niet doet (zoals mooi geillustreerd in de twee artikels waarover ik het had), verlies je niet alleen de kans serieus genomen te worden, je behandelt je lezerspubliek op paternalistische wijze als een stel idioten die niet in staat zijn een onderscheid te maken tussen imperialistische propaganda en belangen van multinationals in Zimbabwe enerzijds en manifeste problemen met mensenrechten anderzijds. Als progressieve delen van de holebibeweging erin slagen om niet te vervallen in primitieve anti-islam-retorieken wanneer een Nederlandse iman homofobe uitspraken doet (lees zeker het interessante artikel nummer 7981 eens hierover), dan moet het voor de meesten die Indymedia lezen ook wel lukken om zowel pro's als contra's te situeren en niet te vervallen in negationisme of verdoezelijkingen. En in die zin zou het misschien wel eens interessant kunnen zijn zich te informeren over de gevolgen van de anti-homohetze : ze reikt heel wat verder dan men had kunnen vermoeden. Niet alleen groeit de homobeweging dankzij de hetze (zie artikel van Bart Luirink), de Zuid-Afrikaanse politoloog Peter Vale zegt over GALZ dat ze lastige vragen stelt en behulpzaam is bij het uitbouwen van bredere allianties die een maatschappelijke discussie ontketenen over Afrikaanse identiteit, waarin eisen als respect voor de mensenrechten, vrijheid van meningsuiting, goed bestuur en democratie inherent zijn. (geciteerd in het artikel in de Groene Amsterdammer - zie boven -  van oa Bart Luirink) Wie bipolair denkt, gooit dit onvermijdelijk op een hoop met het IMF-imperialisme, wat toch wel heel bedenkelijk is. De strijd tegen het imperialisme in de derde wereld, tegen de onderdrukking van de zwarten, voor een herverdeling van het land, is niet gediend met vereenvoudigde redeneringen en selectieve analyses, die er alleen maar toe leiden dat men niet serieus wordt genomen, dat de mainstream pers uiteindelijk weer kan declameren hoeveel gelijk ze weer hebben in hun meeheulen met diegenen die Zimbabwe wel eens zouden willen ontginnen.