Andersglobalisten hebben het dikwijls over de dictatuur van de financiële markten en over hoe de globalisering de natie-staat uitholt. Ze stellen de huidige wereldorde voor als een strijd op leven en dood tussen multinationals en financiële speculanten en de democratische politieke staat. Maar waar halen die multinationals en financiële speculanten hun macht nu vandaan ? Op deze vraag blijft de antwoorden van vele andersglobalisten vaag. Ze zijn groot en machtig. Ze hebben veel geld. En een gebrek aan morele grenzen of normen. Ze hebben de staatsmacht en de meeste politici (politie en leger) aan hun kant. Maar willen we de zwakke plekken van de multinationals en financiële speculanten blootleggen, dan moeten we toch preciezer zijn over hun machtsbronnen. Een van de vele machtsbronnen van de multinationals en spelers op de financiële markten is de flexibele manier waarmee ze de tijd manipuleren en hun tijdsregime opleggen aan de rest van de samenleving. Multinationals zijn snel. Speculanten zo mogelijk nog sneller. Hun geld en hun producten flitsen over de wereldbol. Ze slagen erin vliegensvlug hun beslissingen aan te passen aan nieuwe informatie. Een aandelenhandelaar die nog dagelijks de Financial Times leest voor het nieuwste beursnieuws is een idioot. Het nieuws in de krant is immers altijd een dag te laat. Tegen dan is het al waardeloos. Het is op de beursschermen en in je mailbox te doen. Daar zie je en ontvang je het nieuwste nieuws direct, 'heet van de naald'. In de productieve economie en de distributie-sector geldt steeds meer hetzelfde tijdsregime. Bedrijven en winkels willen hun grondstoffen of verkoopmateriaal juist op het moment dat ze die nodig hebben. Zo sparen ze de kosten voor opslagruimtes uit. Het onmiddellijke gevolg is een enorme stijging van het vrachtvervoer. De eindeloze kolonnes vrachtwagens op de autowegen zijn niets meer of minder dan rijdende opslagplaatsen. Naast de milieuvervuiling die dit veroorzaakt, leidt tot ook tot verkeersongevallen. Vrachtwagenbestuurd/sters worden in een genadeloos tijdsregime gedwongen. Oververmoeidheid, gevaarlijke manoeuvres en overdreven snelheid zijn slechts de gevolgen van een neoliberaal tijdsregime waarin om de kosten te drukken de waar geen dag te vroeg, maar ook niet te laat mag komen. Anders valt de fabriek stil of komen de winkels producten te kort. Dit neoliberale just-in-time tijdsregime sijpelt ook binnen in de bredere samenleving. Zelfs anders/antiglobalistische activisten - ondergetekende incluis - ontsnappen niet aan deze dictatuur van de just-in-time. Snel nog maar eens Indymedia checken. Zien of er niets nieuws is. Of toch nog maar eens je mailbox controleren of je GSM meenemen. Je weet maar nooit dat iemand je dringend of onmiddellijk nodig heeft. Gemediatiseerde politici De politiek kan niet achter blijven. Als de economie en in haar kielzog de ganse maatschappij sneller evolueert en verandert, dan moet zij mee-evolueren. Dus wordt ook het tempo van politieke processen opgedreven. Het resultaat zie je dag in en dag uit in breedbeeld op je tv. Gemediatiseerde politici. Politici verworden tot doodgewone, banale Bekende Vlamingen. Bertje Anciaux is er het beste voorbeeld van. Een zorgvuldig in de steigers gezette, 'emotionele', vlotte, authentieke 'nieuwe' man. Een strategisch geplengd traantje hier, een guitige knipoog daar, nog een kleine confiance uit het persoonlijke leven en daartussen wat weinigzeggende politieke peptalk en hup, daar stromen de stemmen binnen. De naam van z'n partij is even veelzeggend. Spirit. 'Het' bruist en bubbelt, is jong en levendig. Maar was is 'het' dat bubbelt en bruist? Geen mens die het weet. En 'het' is ook niet belangrijk. Het is de beweging, de levendigheid, de snelheid zeg maar, die telt. (En er is ook geen tijd om over na te denken, want 'het' moet snel gaan, we hebben haast). Patrick Jansens is van hetzelfde laken een broek. Een reclame-man in de politiek. En reclame gaat over de vorm, de verpakking, niet de inhoud. Wat socialisme is of kan betekenen in de eenentwintigste eeuw, erg belangrijk is het allemaal niet. Als het maar bruist (Spa?), beweegt, als er maar 'Animo' in zit. Als we maar een identiteit hebben, welke doet er niet toe, laat de kiezer-consument dit maar bepalen. De gevolgen voor de democratie zijn duidelijk. Een democratie heeft tijd nodig. Tijd om stil te staan, na te denken, alles eens rustig en van verschillende kanten te bekijken, te overleggen met je medemens. Maar democratie is niet hip meer. Het gaat dan ook zo traaaag. En je moet er zooo diep bij nadenken. En ondertussen flitsen de kapitaalstromen verder, gaat je GSM af, is er weer een nieuwe modetrend op komst of zit er weer een nieuwe technologische revolutie aan te komen. Gelukkig zijn er nog de andersglobalisten. Zij roepen stop, ook al snellen ze zelf van top naar top en alternatieve conferentie naar alternatieve conferentie en maken ze gretig gebruik van de snelle communicatiekanalen die het neoliberale just-in-time regime ondersteunen en mogelijk maken. Maar toch zeggen zij stop. Zij creëren weer tijd - en ook ruimte - voor democratie. Maar om weer tijd te maken voor democratie, moet de snelheid van economische processen afgeremd worden. Want anders worden we onder de voet gelopen. En willen we tegen de dictatuur van de multinationals en de speculanten ingaan dan moeten we dit tijdsregime waaraan zij hun macht ontlenen ondergraven. De Tobintaks als onthaasting voor het flitskapitaal En hier komt de Tobintaks in het vizier. Want wat is de Tobin-taks anders dan de 'onthaasting' voor de kapitaalstromen? De Tobintaks plaatst een rem op het flitskapitaal en legt het aan banden. En zo versterkt het de greep van de politiek op de economie. De greep van de democratische politiek wel te verstaan. Immers de gemediatiseerde politiek is een machteloze, gecastreerde politiek, een politiek zonder wil, behalve dan om zich zo lang mogelijk te nestelen in het pluche van de macht. Maar als we erin slagen om de kapitaalstromen af te remmen, dan is er weer tijd om democratisch te beslissen waar ze heen gaan en welke condities we eraan willen opleggen. De Tobintaks is met andere woorden een radicale onthaasting. Een onthaasting die in tegenstelling tot de verschillende bestaande politieke voorstellen over onthaasting het neoliberale kapitalisme in het hart raakt. Tijdskredieten voor de werkende bevolking ontzien het nietsonziende neoliberale tijdsregime immers. Ze geven de werkende bevolking enkel de tijd om even uit de competitieve ratrace die het dagelijkse leven in een neoliberale samenleving is te stappen. Even op adem komen om er daarna weer voor een tijdje tegen te kunnen. Maar de anders/anti-globalisten gaan verder. Wij stellen het neoliberale tijdregime in vraag, in plaats van ons er zo goed mogelijk aan aan te passen. Omdat het een moordend, misdadig tijdregime is. Een tijdsregime dat tenminste gedeeltelijk verantwoordelijk is voor de dramatische stijging in zelfmoorden, in het aantal depressies, burn outs en in het gebruik aan kalmerende middelen (en het tegenovergestelde: pepdrankjes als Red Bull), in het aantal verkeersdoden (haasten in het verkeer), in het algemene gebrek aan inlevingsvermogen (geen tijd om zich met het lot van anderen bezig te houden) en plat consumentisme (snelle ontspanning en vlucht uit banaliteit van dagelijks bestaan -maar ook het 'new age' fenomeen of religieus consumentisme),… __________________________ De onderwerpen in "Zand in de Machine' van deze week: * We hebben het recht om gelukkig te zijn - door Eric Goeman Verslag van de slotmeeting van het Europees Sociaal Forum in Firenze * De kansen voor een democratisch Irak weg bombarderen - door Hilary Wainwright Zijn wij, burgers, onmondig ? * De Gats in vraag en antwoord WHO en GATS: Campagne tegen de vermarkting van de publieke goederen * Ondertussen in Zuid-Amerika… El Salvador, Panama,... privatisering, armoede en werkloosheid * Waarom wij niet deelnamen aan Verhofstadt's Spektakelconferentie - door David Dessers, Jan Dumolyn, Peter Tom Jones Wij zeggen nee aan de top en ja aan de basis * 'Uw werk is als uw tweede thuis, en thuis word je ook niet zomaar buitengesmeten' - door Raf Verbeke en Jan Buelinckx Een interview met Filip, afgedankt werknemer bij Alcatel-Gent En lees uiteraard ook: * Ons dossier over de GATS, de hold-up op de openbare diensten !