Laat mij even beginnen met een vergelijking, die mijn motivatie voor wat komt duidelijk zal stellen.

De Belgische samenleving is géén democratie van de hele bevolking. Het is een democratie waarin een klein percentage van de mensen het hele normen-en-waarden-systeem in handen heeft. Een grijze dictatuur van de middenmaat beheerst wat men goed vindt en wat slecht. Meestal zijn het de groepen in de marge die weggecijferd worden: homoseksuelen, migranten, jongeren die af en toe een jointje lusten, bejaarden die in centra wegrotten, gehandicapten, anarchisten, communisten en zowat iedereen die gewoonweg ànders is. De emancipatie is niet af, integendeel, hij gaat de verkeerde richting uit. De media, de kunst, de markt, de discussies: allemaal gaan ze voor de mening van de brede massa die nooit de behoefte of de nood heeft gevoeld om te véchten voor een eigen mening. 

Omdat een dergelijk systeem, in België en elders, al vanaf de schoolbanken onbewust de scherpere goede en slechte kantjes van de mens weg probeert te slijpen, valt de discussie stil. Mensen moeten op tegen een bestel dat alles beter weet, dat voor iedereen wel de ideale oplossing in petto meent te hebben. Velen geven de strijd op. Een enkeling is sterk genoeg om alleen een controversiële mening te verdedigen. De creativiteit en de passie wordt in de kiem gesmoord. Ik voel dit heel krachtig aan. Wellicht ben ik zeker niet de enige op deze site.

PROBLEMEN

Indymedia komt met andere visies. Iédereen heeft een stem op deze site. Het doel is nadenken en werken aan een alternatief voor een antisociaal systeem, en het zélf beter doen. Maar wat zien ik en velen met mij vandaag? 

1) Iedereen die met een andere visie dan de meeste lezers op de site komt, krijgt het hard te verduren. Een niet te fictief voorbeeld: een Standaard-lezer, actief bij een 11.11.11 comité, komt op en zegt: ja maar, voor een onafhankelijk Vlaanderen valt toch iets te zeggen? Meteen komt de machine in werking, en ik heb al mensen dergelijke schrijvers ‘fascist’ horen noemen. Hoevelen zijn er voor hun mening al gedoodverfd als ‘kapitalist’ of ‘pion van het systeem’ en dergelijke meer? Het doet me persoonlijk veel zeer als ik die mensen één keer op Indymedia iets zie schrijven, afgekraakt worden op basis van een eerste indruk, en dan teleurgesteld wegwandelen. Het gevolg zoals ik het zie: we krijgen niet langer de kans om blijvend onszelf in vraag te stellen als er andersdenkenden de dingen die wij als vanzelfsprekend zien, kritisch durven aanpakken. In plaats van met tegenargumenten te komen die deze nieuwe lezer kan overtuigen, spelen we op de man, noemen we hem naampjes, weigeren we te luisteren. Ik heb ook velen van binnen de beweging, zeker tien ondertussen, tegengekomen die zich van Indymedia hebben afgewend omdat ze zich er niet meer in terug vonden.

2) Echt belangrijke discussies en debatten, over hoe we bijvoorbeeld kunnen groeien en bijleren, onze fouten aanpakken en ervoor zorgen dat we echt één front kunnen vormen (wat een echt unicum zou zijn in de geschiedenis, want wie het nog niet weet: links heeft zover ik weet nog nooit een front gevormd. Wij vechten al onder elkaar sinds de Eerste Internationale, en de tegenpartij wint…), worden genegeerd. Of er wordt op gereageerd, maar er wordt niet mee op de kar gesprongen, er worden geen twintig verschillende visies samengeworpen waarmee we aan de slag kunnen. Voorbeelden: al meerdere keren schreef ik zelf artikels over hoe we onze beweging kunnen verbreden. De reacties waren miniem, de conclusies nul komma nul, de lessen onbestaande, de daden…

3) Op sommige artikels komen er tientallen reacties. Op die van KVHV bijvoorbeeld van eerder deze week was iedereen van de partij die zin had om persoonlijk te schelden en elkaar vanalles naar het hoofd te werpen. Ik weet zelfs niet eens wat de verschillen zijn tussen al die kleine groeperingen die elkaar blijkbaar rauw lusten. Wie daarvan nu het dichtst bij de waarheid staat, dat is de overkoepelende teneur van die reacties. Ik zal me daar niet over uitspreken, ik ben van mening dat de waarheid pas aan het licht kan komen als al die partijen de handen in elkaar slaan en werken aan het doél, namelijk een rechtvaardige en vrije wereld.

Mijn conclusie? We moeten ernstig opletten dat we niet exact dezelfde fout maken als de rest van de maatschappij. Het risico is reëel dat we voor onszelf een meerderheidsmening uitkerven (Ché is goed, Marx is goed, vegetarisme is goed, kapitalisme is slecht, Bush is slecht, Milosevic was een vijand van Bush en de NAVO en dus goed, een revolutie is goed..) waarin we blijven steken. We zouden een even grote blinde vlek worden, als we ons niet compleet openzetten voor iedereen die niet racistisch is. Want een visie kan slechts groeien als men rationeel nadenkt over wat we aan het doen zijn, met ruimte voor zelfkritiek. Anders worden we een instituut. Wij hebben geen monopolie op de waarheid of zelfs op strijd. 

OPLOSSINGEN?  

Met enkele mensen hebben we de afgelopen dagen nagedacht over hoe we hier iets aan kunnen veranderen, hoe we zonder enige vorm van censuur ervoor kunnen zorgen dat Open Publish écht open is, dat mensen hun visie kunnen opwerpen zonder bang te moeten zijn van de reacties, dat mensen van buitenaf ook een plaats kunnen vinden in onze discussies, dat we écht een gemeenschappelijke ‘dialectiek’ kunnen opbouwen waarin de conclusie een bredere marge inneemt dan de huidige. 

Deze discussie was in eerste fase via email gevoerd, omdat vorige pogingen op de site de mist in gingen, en iedereen maar onafhankelijk bleef reageren tegen dogma’s of gescheld, zonder dat er iets wezenlijks aan veranderde.

De vraag aan elke lezer van deze site is de volgende: hoe kunnen we de tendens tot het Grote Gelijk ombuigen?

Enkele open suggesties, die iedereen mag aanvullen of afkraken naar believen:

1) De oprichting van een zogenaamde ‘chartertekst’ van internet-etiquette (net zoals op de chat – geen hoofdletters of persoonlijk gescheld) die blijvend open staat voor discussie en die even blijvend op de voorpagina zal staan, die mensen kunnen zien als vormregels voor discussies en teksten op Indymedia. De bedoeling van deze tekst is dat mensen in zichzelf de rust bewaren, even tot tien tellen, en dan als volwassenen debatteren, zoals dat zou moeten. Voorstellen kunnen hier rechtstreeks als ‘comment’ onder. Iedereen is vrij om indien akkoord de tekst te tekenen. 

2) Mensen die zich bereid voelen om de tekst te ondertekenen (mits natuurlijk eigen kritiek en aanvullingen), blijven waakzaam om de waarheid te verdedigen als die flagrant wordt geschonden, om discussies constructief aan te zwengelen in plaats van destructief stil te leggen met dooddoeners als ‘fascist’, en vermijden zinloze schoten onder de gordel.

3) Mensen staan open om te luisteren, en om andersdenkenden te stimuleren zich op de site te vertonen en gehoord te worden. Bijvoorbeeld: ook al ben je het niet eens met hen, er is ook een hele resem organisaties die zichzelf ‘links-nationalistisch’ noemen. Meervoud bijvoorbeeld, of de mensen die vechten voor het voortbestaan van Doel. Ook hun mening zou waardevol zijn op deze site, denk ik.

4) Belangrijkste van al: dit moet een informatiemedium zijn en blijven. In plaats van dat we feiten ontkennen, kunnen we die tegenargumenten ook opzoeken, en in artikels aanbrengen, de een na de andere, zonder bang te moeten zijn voor kritiek. Be your own journalist, weet je wel?

5) En we doen dit alles sàmen, en als vrienden.

Jouw mening hoort hier onder thuis.

Maarten Van Hove