Destructief recht - Verschoning ? Neen; Verklaring ja -

Uw opmerking is terecht: de deelnemers aan dit forum lijken inderdaad weinig afstand te nemen van het aan de betorgers toegeschreven geweld. Uw reactie evenwel komt me over als een pleidooi die niet zozeer de sereniteit bepleit doch de steriliteit.

Ik ben er van overtuigd dat heel wat mensen met mij niet accoord gaan met het geweld. Of het nu komt van de zijde van de politie, van provocateurs noch van eenderwie. Zelfs wat in jargon mag heten "revolutionair geweld" wekt weerstand, angst, ongenoegen. Laat staan dat baldadigheid en frustratie-geweld een goede zaak kan zijn. Niet goed noch goed te praten maar vaak wel enigzins begrijpelijk.

Betreffende het door de betogende jongeren gebruikte geweld voeg ik een tekst bij over "Destructief recht". Veel leesplezier.

IH


Terrorisme & 'destructief recht'
- De kloof tussen arm en rijk wordt niet langer aanvaard -

De spectaculaire terroristische aanvallen gepleegd in het najaar van 2001 laten ons niet los. Waarom moeten onschuldige slachtoffers het bekopen? De onzin van dit onredelijk onrecht zal diepe kwetsuren nalaten.

Destructief recht
Wie door omstandigheden niet kan ontvangen waar hij recht op heeft, wie door omstandigheden het recht niet krijgt om iets van zichzelf te geven, voelt onrecht. Niet kunnen geven of niet kunnen ontvangen wil zeggen dat je leven nauwelijks zin of betekenis heeft.
Het is een situatie van 'on'- recht. Wie keer op keer in dit probleem geduwd wordt, bouwt langzamerhand een hoeveelheid 'destructief recht' op.
Dit woord is bekend in onze salesiaanse huizen van bijzondere jeugdzorg. Het komt uit een taalgebruik van begeleiders die te maken hebben met jongeren die kwetsbaar zijn. Kwetsbaar: omdat de balans van geven en ontvangen in relatie met hun omgeving verstoord is.

Slachtoffers zijn kwetsbaar. Het gaat niet alleen om het verlies van wat verworven is. Het gaat ook om het verlies van alles wat het leven nog kon bieden: kansen, geborgenheid, thuis komen bij geliefden, mogen geven en mogen ontvangen.
Door de ondraaglijke pijn en dit nauwelijks te verwerken onrecht is er kans dat emotioneel geraakte slachtoffers op hun beurt slachtoffers maken. In de contextuele therapie geeft men dit verschijnsel een naam: de 'roulerende rekening'. Men gaat leunen op eigen overleven en doet daardoor mensen in de omgeving onrecht aan.

Het kan ook anders, met mildheid. De vader van James Bulger, het Engelse jongetje dat door vriendjes is vermoord, vertelde aan de pers: 'De daders hoeven niet heel hun leven te boeten Eén vader die zijn kind verliest, is genoeg...'.

Een moeilijke, menselijk, bijna niet te stellen vraag.
Wat is de roulerende rekening die door deze 'terroristen' gepresenteerd wordt? Welk destructief recht hebben ze verworven dat ze zoveel leed berokkenen aan onschuldige slachtoffers?
'De aanvallers hebben hun slachtoffers in hun gedachten ontmenselijkt. Dit extreem gedrag wordt veroorzaakt door diepe existentiële conflicten', schrijft Johan Galtung (l), vredesspecialist en werkzaam bij de UNO. 'Het woord terrorisme mag dan iets zeggen over tactiek en strategie, in feite doet dit woord niets anders dan de aanvallers afschilderen als duivels en als onmensen. Dit brengt ons niet tot de oorsprong van hun agressie.'
Wat zijn de voedingsbronnen voor dit terrorisme? Welk onrecht is aangedaan? Welke kansen zijn ontzegd? Waar is de balans tussen geven en ontvangen geschonden? Waar ligt hun verloren zin en hun verloren betekenis?

Onrecht
Wie deze vragen durft te stellen, kan niet anders dan stil worden. Het antwoord ligt voor de hand.
Johan Galthung duwt ons met de neus op de feiten. 'Op de dag van de aanslag op de WTC-torens, net als op elke andere dag, stierven in arme landen honderdduizend mensen op de bodem van een economisch systeem dat door velen geïdentificeerd wordt met de militaire en economische macht van de Verenigde Staten.'

De solidariteit tegen het onrecht van dit economisch systeem wordt onderschat. De 'rest' (!), van de wereld pikt de kloof niet meer tussen macht en machteloosheid, tussen rijk en arm.
Wij onderschatten de onmacht en het onrechtvaardige gebrek aan toekomst bij hele generaties jongeren in de ontwikkelingslanden. Van vader op zoon ervaren ze structurele armoede. Er is geen ruimte om op een redelijke wijze iets aan deze wereld te kunnen geven. Van deze wereld ontvangen ze telkens weer de wrange vruchten. Het westen is iedere keer een onbetrouwbare partner. Het is die onmacht die in de derdewereld ruimte geeft aan fanatisme. Als grote groepen van mensen voortdurend met hun neus op de eigen armoede geduwd worden, als wij blijven spreken van 'de rest' van de wereld: dan krijgt fanatisme voet aan wal. Als de zin van het leven je hier ontbreekt, rest enkel de hoop dat het hiernamaals rechtvaardiger zal zijn... Dan wordt de vernietiging van wat voor jou onrecht is een 'heilige, zelfs existentiële oorlog' waarbij elke godsdienst wordt misbruikt.
Dan is destructief recht de brandstof van vliegtuigen die zich in de torens van onze westerse welvaartsmaatschappij boren...

Tekst: (Naar) Jan Permentier   "Don Bosco Vlaanderen", 6, 105e Jaargang, november - december 2001
(1) http://www.transcend.org
http://groups.yahoo.com/group/PIN-forum/message/295