Eendracht maakt macht

Anti-globalisten zijn geen anti-globalisten, zoveel is 
zeker. Ze eisen een  ndere globalisering, maar de naam 'Globalisten 
Anders' heeft vorige maand een ongewilde connotatie gekregen. 
'Democratische Globalisten' (DG) lijkt een goed alternatief. We weten 
nu ongeveer waar ze voor staan, maar wie zijn ze?

De zeer fluctuerende internationale beweging verenigt oude 
organisaties en piepjonge groepen. Ze deelt enkele krachtlijnen maar 
is het verder op vele punten oneens. Behalve misschien over de 
strategie: Think globally and act locally is het adagium. Ook bij ons 
bundelen de groepen zich hoofdzakelijk per stad in comités die 
ingebed zijn in nationale en/of internationale verbanden. Maar er 
zijn ook groeperingen die zich om de een of andere reden afzonderen 
of een parallel comité oprichten. De drijvende krachten achter de 
nieuwe generatie actievoerders zijn vaak twintigers en dertigers die 
actief waren/zijn bij een politieke partij, ngo, Vredesbeweging, 
anti-Blok-organisatie, bij Vilvoorde betoogden, over de draad gingen 
bij Kleine Brogel,.. en nu in verschillende DG-groepen tegelijk 
opduiken. Zij werken samen met de oudere garde actievoerders en veel 
individuen die zich aangesproken voelen door de boodschap en dynamiek 
van de beweging. De harde kern bestaat uit een relatief kleine groep 
ge‰ngageerde mensen die zich vooral aan de linkerkant van het 
politieke spectrum bevinden, maar ook anarchistische en conservatieve 
groepen ontbreken niet op het appèl. Alleen extreem-rechts wordt niet 
getolereerd. Radicaal links ziet dan weer een nieuwe uitlaatklep in 
de beweging. De oude leuzen en symbolen zijn prominent aanwezig maar 
hebben vaak een moderne invulling gekregen. Welke invulling dat dan 
juist is, daar zijn ze het nog niet over eens.

Een veelkleurige, luidruchtige betoging trekt door Brugge: een 
vlag van 11.11.11, zwarte vlaggen, vlaggen met een vogel, een 
doodshoofd, Sikkel en Hamer, spandoeken van Agalev, ACOD,... Heel 
veel mensen zonder kentekens, maar ook de jongerengroep 
Internationaal Verzet die zich profileert in knalrode plastic capes. 
Opvallend onopvallende mannen met oortjes in en murmelende 
binnenzakken laveren tussen het volk. Een enorm spandoek van Che 
Guevara blijft even vervaarlijk haken achter elektriciteitsdraden; 
het enige risicomoment van de avond.

De comités
Jan Dumolyn is een van de organisatoren van de betoging in Brugge, de 
eerste manifestatie in het kader van Belgiës Europese 
voorzitterschap. Hij spreekt in naam van een van de nieuwe loten van 
de beweging, Attac. 'Deze beweging functioneert via informele 
netwerken, in een stad weten leden van progressieve groepen elkaar te 
vinden. Toen bekend raakte dat de ministers van Buitenlandse Handel 
hier zouden vergaderen, hebben we contact opgenomen met elkaar en 
zijn de voorbereidingen begonnen. Vandaar groeit het verder.'
Het Brugse comité heet SO6, wat staat voor de datum van de betoging, 
zes september. 'De organiserende comités krijgen doorgaans de naam 
van de actiedag of 'Sociaal Forum' mee. Geen enkele beweging kan daar 
iets tegen inbrengen, wat ons toch alweer een dag van discussie 
bespaart.'
Vervolgens wordt een platformtekst opgesteld en ondertekend door alle 
bewegingen die zich aansluiten. 'De platformen zijn wat vaag omdat ze 
de grootste algemene deler van de groepen moeten zijn. Een aantal 
eisen zijn dus heel gematigd, maar zelfs dat mag niet, het in twijfel 
trekken van de vrijemarkteconomie wordt als zeer radicaal en absurd 
beschouwd.'
Iedereen verbindt zich er toe geweldloos te betogen maar uiteraard is 
het niet te voorspellen of er toch groepen aansluiten die zich laten 
provoceren door de ordemacht. 'We hebben voor de betoging een peace 
keeping omkadering samengesteld. Dat is geen interne politie, maar 
mensen die zorgen dat niet op provocaties wordt ingegaan en betogers 
kunnen beschermen tegen eventueel politiegeweld. Het is bijzonder 
ironisch dat een geweldloze beweging pas aandacht kreeg toen een 
minieme minderheid geweld gebruikte. Geweld dat nu de hele beweging 
wordt aangewreven en gebruikt wordt om ons te discrediteren. Onze 
boodschap mag niet verloren gaan en de huidige dynamiek moet vertaald 
worden naar lokale acties, maar dat vergt heel wat energie. Als ik 
zie dat we amper honderd mensen bijeenkrijgen voor een betoging aan 
het gesloten centrum in Brugge, terwijl spontaan massa's mensen 
verzamelen aan het Big Brother-huis, wat toch ook een soort gesloten 
centrum is, dan vraag ik me toch wel eens af waar ik mee bezig ben, 
ja.'

De niet-gouvernementele organisaties
'Dit lijkt nieuw voor de media en buitenwereld, maar dit komt niet 
uit de lucht vallen!' Frans Teuchies, medewerker van de 
campagnedienst van 11.11.11, maakt het meteen duidelijk. 'Er bestaat 
al jaren een structurele samenwerking tussen verschillende 
bewegingen, omdat we allen aan dezelfde dossiers werken. Die 
onderstroom is onze sterkte en verbindt ons ondanks alle ideologische 
en strategische verschillen. Wij behoren tot de gematigde strekking 
omdat we een pluralistische koepel zijn van derdewereldbewegingen, 
maar dat wil niet zeggen dat we ons distantiëren van de meer radicale 
groepen. We halen onze kracht uit het samenspel van organisaties en 
met 11.11.11 hebben we daar al heel wat ervaring mee. Wij willen een 
brugfunctie vormen tussen alle onderdelen en met iedereen blijven 
samenwerken, omdat we op een zo breed mogelijke beweging mikken. Het 
zou verschrikkelijk zijn als we gemarginaliseerd, gecriminaliseerd en 
geradicaliseerd zouden worden, waar de overheid soms op lijkt aan te 
sturen. 11.11.11 is geen politieke partij met een allesomvattend 
ideologisch programma voor de hele samenleving. Het draait bij ons 
rond concrete deeldossiers, zoals de Tobintaks, schuldenlast, 
handelsbelemmeringen,... die maar één elementje vormen in een 
mogelijke oplossing voor de problematiek van de herverdeling van arm 
en rijk. Verhofstadt heeft het dus fout als hij zegt dat we de 
verkeerde antwoorden hebben want we hebben wel degelijk antwoorden, 
en al heel lang.' 

De ecologisten
Milieu-activisten kunnen bogen op jarenlange ervaring met acties 
tegen pollutie, het verdwijnen van fauna, flora en aanverwanten. Maar 
ook zij trekken al een tijdje ten strijde tegen internationale 
organisaties als de Wereldhandelsorganisatie en de Wereldbank... Voor 
de 'Jeugdbond voor Natuurstudie en Milieubescherming' (JNM) zijn de 
internationale toppen al jaren een vaste reisbestemming. Ze waren al 
v¢¢r Seattle van de partij en legden in september 2000 zelfs de enige 
bus in vanuit Vlaanderen naar de bijeenkomst van het Internationaal 
Monetair Fonds (IMF) in Praag.
'Voor ons is het begonnen toen we met de milieuwerkgroep een dossier 
maakten over Doel' legt Mathias Bienstman uit. 'Vandaar belandden we 
bij de havenproblematiek en zo bij de internationale economie. De 
vrijhandel brengt namelijk een enorme trafiek met zich mee die zeer 
grote milieuschade veroorzaakt, met zelfs klimaatsveranderingen tot 
gevolg. Voor ons zijn de Europese toppen geen prioriteit, er zijn al 
genoeg groepen met sterke dossiers daarover, zoals de Bond Beter 
Leefmilieu. We denken dat we rond het IMF en de Wereldbank w‚l met 
een nieuw verhaal naar buiten kunnen komen. In tegenstelling tot 
bijvoorbeeld uiterst linkse groepen streven wij niet naar een nieuwe 
ideologie, maar vinden we dat mensen die kritisch denken en handelen 
de sterkste kracht zijn tegen onrecht. Voor ons zijn de ecologische 
problematiek en basisdemocratie dan ook onlosmakelijk verbonden. Op 
lange termijn zien we twee manieren om de milieuproblematiek op te 
lossen: ¢f een dictatuur die zeer strenge milieumaatregelen oplegt, 
¢f een verandering in de houding van de mensen. Wij streven naar dat 
laatste, door jongeren te confronteren met de problematiek, met 
excursies, door erover te praten en te discussi‰ren. Er moet een 
bewustzijn groeien, en dat gebeurt niet door milieuconferenties te 
houden.'
De vakbonden
In een interview in De Standaard van zes september stelt Luc 
Cortebeeck, nationaal voorzitter van de christelijke vakbond ACV: 
'Wegen op het sociaal, budgettair, monetair en economisch beleid, dat 
is geen taak voor ngo's, maar voor vakbonden, nationaal en 
internationaal.'
ABVV-West-Vlaanderen ondertekende het platform van S06 en liep met 
een kleine vertegenwoordiging mee in de Brugse betoging. Hun 
aanwezigheid zorgde voor commotie bij bepaalde groeperingen die 
vonden dat zij 'niet in onze beweging thuishoren omdat ze trouw zijn 
verschuldigd aan hun politieke vrienden.'
Anderen willen dan weer zoveel mogelijk groeperingen onder het 
vaandel van de DG en verwelkomden hen met open armen. Alhoewel de 
vakbonden een logische bondgenoot lijken is hun aanwezigheid 
blijkbaar niet evident. 'De vakbonden nemen een zeer dubbelzinnige 
houding aan tegenover de beweging, en diezelfde houding leeft ook bij 
de DG.'
Luc Vanneste, uittredend secretaris van ABVV-West-Vlaanderen en 
toekomstig hoofd van het SEVI, de studiedienst van de SP, heeft zo 
zijn ide‰en over het onderwerp. 'De vakbonden voelen zich bedreigd 
door de ngo's omdat die terreinen betreden die zij als exclusief 
gebied beschouwen, zoals arbeidsvoorwaarden. Ik denk dat, mits 
onderling goede afspraken worden gemaakt, het alleen maar goed is als 
verschillende bewegingen zich met die onderwerpen bezig houden. Als 
tweede punt willen ze zich waarschijnlijk niet vereenzelvigd zien met 
het geweldaspect rond de beweging. Maar als je naar de grote 
vakbondsacties kijkt uit het verleden dan merk je dat daar heel 
dikwijls geweld bij betrokken was. Het is dus geen reden om nu thuis 
te blijven. De vakbond moet lessen trekken uit de betoging van 
Brugge, als ik zie hoe klein onze vertegenwoordiging was moet ik 
besluiten dat onze mobilisatiekracht voor dergelijke thema's niet erg 
groot is. Langs één kant hebben de vakbonden dus de pretentie en de 
ideologische achtergrond om over dergelijke thema's mee te praten, 
maar ik moet concluderen dat de druk vanuit onze basis niet erg groot 
is. Die druk zit bij andere organisaties, die blijkbaar wel kunnen 
mobiliseren. Zij bouwen internationale netwerken uit die snel kunnen 
communiceren en flexibel zijn, maar vaak gauw uitgeblust raken. Wij 
hebben dan weer internationaal stabiele netwerken over de hele wereld 
en in alle sectoren, maar er beantwoordt helaas niet veel realiteit 
aan. Het is maar normaal dat onder meer ngo's dat vacuüm invullen. De 
vakbonden moeten leren luisteren naar wat deze beweging te vertellen 
heeft en haar niet vijandig behandelen, terwijl de jonge mensen 
moeten beseffen dat de oude knarren van een oude sociale beweging ook 
heel wat aan te bieden hebben aan ervaring en netwerken. We moeten in 
wederzijds respect tot een wisselwerking komen en de vakbonden mogen 
zich zeker niet van hen distantiëren. Ik vind het fantastisch dat 
niet iedereen zich erbij heeft neergelegd dat de oude verhalen 
utopieën zijn, Marx is misschien dood, maar niet de ideëen in de 
hoofden van de mensen.'

SJW, SAP en de ngo Socialisme Zonder Grenzen delen een groezelig 
herenhuis in een verlepte buurt van Brussel. Onderaan een ooit 
statige trap liggen enkele borden met slogans, demonstratieklaar. De 
verf bladdert van de muren en de knarsende vloerplanken zijn stoffig 
en afgesleten. Het mag duidelijk zijn: dit soort bewegingen vergadert 
niet in met eikenhouten lambriseringen opgesmukte directiekamers.

Klein-links
De klein-linkse partijen vertegenwoordigen het radicale ideëengoed 
van de DG. Ze zijn uiteraard anti-kapitalistisch, maar verder zijn ze 
het, zoals de traditie dat wil, nog bijzonder oneens. David Dessers, 
lid van de Socialistische Arbeiderspartij (SAP) en de Socialistische 
Jonge Wacht (SJW), is een van de gangmakers van D14-Leuven. 'Ik merk 
dat de beweging zich steeds meer gaat structureren. Vroeger werkten 
de groepen in een stad vaak langs elkaar, sinds kort organiseren ze 
zich in D14-comit‚s die overal opduiken. Woordvoerders worden 
aangewezen voor debatten of om de pers te woord te staan. Dat was 
nodig, in Genua werd elke Vlaming die daar rondliep, ook al was dat 
maar toevallig, tot spreekbuis van de beweging gebombardeerd. Dat gaf 
ons uiteraard een wrang gevoel. Met SJW zijn we immers al veel langer 
met de problematiek bezig, toen de Zapatisten in 1996 een 
'Internationale ontmoeting tegen het neoliberalisme' organiseerden 
was SJW ook daar vertegenwoordigd. De huidige dynamiek is goed voor 
klein-links denk ik. In het verleden lieten we ons opmerken door 
gehakketak onder elkaar, discussies eigen aan een periode waarin de 
wereld in twee kampen verdeeld was. Sinds de val van de Muur is het 
wereldbeeld helemaal veranderd en zijn nieuwe samenwerkingsverbanden 
mogelijk. Bovendien krijgen we meer kansen, vroeger was het knokken 
om een lezersbrief gepubliceerd te krijgen omdat we als klein-links 
'toch niemand vertegenwoordigden', nu gaat dat een stuk makkelijker.'

Don't hate the media, be the media
Wie anti-globalisering zegt, krijgt onvermijdelijk het woord 
Indymedia teruggekaatst. Deze (multi)media-activisten zorgen via het 
internet voor de communicatie binnen de beweging. Ze willen een 
tegenhanger zijn voor de traditionele media die 'als ideologische 
machine een deel van het probleem zijn' en noemen hun kantoren dan 
ook Independent Media Centre. Op de site zijn opiniestukken te 
vinden, achtergrondinformatie, verslagen over bijeenkomsten, te 
downloaden pamfletten en dies meer. Han Soete is een van de drijvende 
krachten achter de Belgische afdeling. 'Het is een obsceen gegeven 
dat informatie geld moet opbrengen. We werken niet als een 
traditionele redactie: iedereen mag publiceren, maar alle teksten 
worden nagelezen en alleen wat extreem-rechts of xenofobie is gaat 
eraf. We bieden ruimte voor informatie en debat, broodnodig voor deze 
beweging waarvan de groepen elkaar vaak nog moeten leren begrijpen. 
We willen in de toekomst ook mediatraining geven: wie bij ons teksten 
post moet leren dat je anders met de buitenwereld communiceert dan 
met elkaar. Indymedia maakt ook zelf nieuws: we hebben een audio- en 
videoafdeling en zijn als verslaggevers bij acties aanwezig. Daarvoor 
ontwierpen we eigen perskaarten, wat kan, aangezien de officiële 
kaart geen juridische waarde heeft en er dus niet zoiets als een 
valse perskaart bestaat. Wie die draagt en acties verslaat verbindt 
zich ertoe niet aan de manifestaties deel te nemen. We spelen ook een 
pr-rol voor de beweging: we verzinnen logo's, maken websites voor 
D14-afdelingen, ontwerpen pamfletten,... Maar dat aspect groeit ons 
nu wat boven het hoofd.'

Forum voor Vredesactie
'De huidige evolutie is voor een groot stuk een mediafenomeen' 
verklaart Hans Lammerant van het Forum voor Vredesactie. 'De beweging 
is op zich niets nieuws, behalve dat ze door de media-aandacht meer 
tot uiting komt. Als vredesbeweging distantiëren we ons van de 
actiemethodes van de radicalere groepen, niet van hun thema's. De 
interesse voor de thema's van DG groeit, wat we ook merken aan de 
grote opkomst voor onze bomspottingacties aan Kleine Brogel. De grote 
mobilisatie toont dat het beleid rekening moet houden met onze 
stemmen vooraleer ze weer thuis op een legitieme manier kan 
vergaderen, met een beetje show zijn we niet tevreden. Wij leveren 
vooral een ondersteunende bijdrage aan de beweging door 
trainingskampen in geweldloos protest te organiseren. Die kampen gaan 
al mee sinds de bloei van de vredesbeweging in de jaren tachtig en 
bouwen voort op een lange traditie. Steeds meer mensen denken na over 
hoe ze politiek actievoeren, wij kunnen hen een methode aanbieden. 
Tijdens de tweedaagse cursus tonen we hoe je een actie kan 
organiseren en hoe je geweldloos je stem kan laten horen. Vaak 
grijpen mensen naar geweld uit een paniekreactie, dus als een groep 
met verschillende omstandigheden en provocaties kan omgaan zijn er 
minder probleemsituaties. We krijgen nu meer aanvragen voor 
trainingen dan we aankunnen, ikzelf geef er een tiental per jaar, aan 
maximaal dertig mensen per keer. Als Forum beperken we onze acties 
dan wel tot België, maar door onze trainingen bieden we ondersteuning 
aan de groepen die internationaal tophoppen.'

Legal Teams
Ge‰ngageerde advocaten organiseerden zich bij vroegere internationale 
toppen spontaan in Legal Teams om de activisten bij te staan. Ook 
hier bouwt de juridische tak van de DG zich langzaam op, waarbij hij 
zich baseert op de ervaringen en uitgebreide verslagen van 
buitenlandse collega's. Hij ziet erop toe dat de democratische 
rechten van de betogers gerespecteerd worden en controleert of de 
ordediensten de mensenrechten eerbiedigen.
Ook bij de Brugse betoging liepen een aantal mensen in groene jas met 
achterop 'Legal Team' en twee gsm-nummers. Ze deelden kaartjes uit en 
een pamfletje getiteld 'De tien basisrechten van de arrestant in een 
notendop.' Lieve Pepermans legt gaarne uit waarom ze in Brugge is die 
avond. 'De beweging heeft juridische bijstand nodig: vrije 
meningsuiting is een grondrecht dat gerespecteerd moet worden. Het is 
belangrijk dat de demonstranten weten wat hun rechten zijn zodat ze 
zich niet uit het lood laten slaan door de politie. Wij observeren op 
acties, maar staan de organisatoren, als ze dat willen uiteraard, ook 
bij tijdens de voorbereiding van een manifestatie en in de contacten 
met de ordediensten. We zijn ons nog aan het organiseren en hopen nog 
uit te breiden zodat we bij de grote betogingen op volle kracht 
draaien.'

De democratische globalisten én vakbonden plannen grootse acties in 
Luik op 20, 21 en 22 september (Ecofintop, in Gent op 19 oktober 
(informele Europese Raad) en mobiliseren vooral naar 13, 14 en 15 
december in Brussel (afsluitende top voorzitterschap. Die dagen zijn 
er debatten, betogingen, muziek, workshops, toespraken, ... voor elk 
wat wils.


IDENTI- KADER : Wie host er door uw straat?

Wat meer uitleg over een paar groepen die hier aan het 
woord komen: hoeveel mensen ze vertegenwoordigen, waar ze op het net 
te vinden zijn,... Zij zijn uiteraard niet de enige organisaties die 
onder de noemer van de democratische globalisten vallen.

11.11.11
De Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging 11.11.11 v.z.w. omvat 372 
gemeentelijke comités en meer dan 100 organisaties. Tot vorig jaar 
opereerden ze onder de naam NCOS (Nationaal Centrum voor 
Ontwikkelingssamenwerking). De koepel heeft een zestigtal mensen in 
dienst en kan voor de jaarlijkse inzamelactie in november ongeveer 
25.000 mensen mobiliseren. 11.11.11 houdt zich onder meer bezig met 
geldinzameling, het verspreiden van informatie en politiek lobbywerk.
www.11.be

Attac (Association pour une Taxation des Transactions financières 
pour l'Aide aux Citoyens)
IJvert vooral voor de Tobintaks maar ageert bijvoorbeeld ook tegen 
financiële paradijzen. Ontstond eind 1998 in Frankrijk in de kringen 
van Le Monde Diplomatique, heeft nu afdelingen in 19 landen. De 
Vlaamse en Waalse Attac met elk voorlopig zeven afdelingen bestaan 
sinds 1999. Op dit moment heeft Attac Vlaanderen ongeveer 500 
betalende leden en zijn er een dertigtal organisaties lid.
www.attac.org 


D14
Verwijst naar 14 december, grootse actiedag in Brussel. D14-comités 
bundelen de acties en roepen op tot mobilisatie die dag, maar 
organiseren vaak ook voor andere actiedagen zoals die in Luik en 
Gent. Voorlopig zijn er comités in Brussel, Leuven, Antwerpen, Luik 
en Charleroi, die sterk van samenstelling verschillen.
www.d14.be

Indymedia of Independent Media Centre (IMC)
Ontstaan tijdens de voorbereidingen voor de acties in Seattle, heeft 
nu internationaal een vijftigtal centra. Het Belgische IMC werd 
opgericht bij de voorbereidingen van de manifestaties voor de 
Unice-bijeenkomst in Brussel in 2000 en werkt nu met een dertigtal 
vaste vrijwilligers.
www.indymedia.be

Jeugdbond voor Natuurstudie en Milieuzorg (JNM)
JNM is georganiseerd in een veertigtal lokale afdelingen en daarnaast 
in nationale werkgroepen rond bepaalde thema's. Ze organiseren 
excursies, debatten, kampen,... voor jongeren van acht tot 
vijfentwintig. Ze tellen ongeveer 2500 leden, de grootste werkgroep, 
de milieuwerkgroep, heeft er 200.
www.jnm.be

Forum voor Vredesactie
Hebben zes mensen vast in dienst, een groep van 20 à 25 vrijwilligers 
houdt zich intens met de voorbereiding van acties bezig. Het Forum 
organiseert onder meer trainingskampen in geweldloos verzet.
www.vredesactie.ngonet.be

Legal Teams
Op dit moment zijn er kernen in Antwerpen, Gent, Luik en Brussel met 
in totaal een veertigtal advocaten, juristen en studenten.
legalteamsantwerpen@hotmail.com
via de sites van Indymedia en D14

Socialistische Jonge Wacht (SJW)
Oorspronkelijk de jongerenorganisatie van de Belgische 
Werkliedenpartij, vanaf jaren zeventig actief als een autonome 
anti-kapitalistische jongerenorganisatie. Ze zijn vooral actief aan 
universiteiten en tellen ongeveer honderd militante leden.
www.sjw.studentenweb.org

Lieve Reynebeau
Copyright Knack Magazine