Dyab Abou Jahjah
Nationalisme als keuze voor eenheid
Hij heeft de Arabisch Europese Liga gesticht. Hij lanceerde de burgercontroles
op de Antwerpse politie. Hij organiseerde een Palestinabetoging en stond mee
aan de wieg van de vredesbeweging StopUSA. Hij werd gevangengezet na een hetze
in de pers en het parlement, maar onverrichter zake weer vrijgelaten. Wie is
hij echt?
Dyab zal veel lezers keer op keer verrassen. Bijvoorbeeld als hij uitlegt wat
het Arabische nationalisme voor hem betekent. "Ik ben nu nationalist omdat
mijn natie niet bevrijd is, maar op het moment dat mijn natie bevrijd is, zal
ik dat nationalisme laten vallen. Het gaat niet over een ideologie. Het gaat
over een positie die je inneemt in de strijd voor nationale onafhankelijkheid.
Zolang mijn natie niet bevrijd is, moet ik wel nationalist zijn."
Of ook door zijn visie op de evolutie in het Midden-Oosten. "Israël
was er natuurlijk al als koloniaal project in de Arabische wereld maar sinds
de val van de Sovjet-Unie hebben de VS vrij spel gekregen. Ze werken nu aan
een zeer agressief project in het Midden-Oosten. Wie denkt dat het alleen over
Irak gaat of over Saddam, vergist zich. (…) Ze willen beletten dat er een
Arabische staat ontstaat die een factor kan zijn in de internationale politiek.
Stel even dat er geen koloniale verdeling van de Arabische wereld was. Stel
dat er een Arabische staat komt of dat er democratieën ontstaan waardoor
de bevolking druk uitoefent op de regeringen. Dat zou de eenmaking in een versnelling
doen komen. Dan zou Israël onder grote druk komen te staan en misschien
zelfs verdwijnen. Je krijgt dan een nieuw groot continentaal land. Binnen de
Amerikaanse veiligheidsstrategie is het duidelijk dat ze dat te allen prijze
willen verhinderen. (…) Er zijn al verschillende continentale staten: Rusland,
China en India. Dan zijn er ook nog een aantal potentiële continentale
staten. De Arabische wereld is er daar één van. Om echt een tegengewicht
te bieden aan de VS, moet je een continentale staat zijn. Dan pas kan je militair
en economisch een factor van betekenis worden.
Zohra Othman
Ze is geboren in Tanger, Marokko. Ze was voorzitster van de Antwerpse
migrantenraad. Ze was advocate van Tiny Mast. Ze was in het Palestijnse Jenin
toen het was platgewalst. Ze werkt als advocate in een groepspraktijk van de
PVDA. Wie is zij echt? Zo leest de flaptekst.
Ze is arbeidersdochter én lid van de jonge generatie allochtonen die
komaf wil maken met uitbuiting en onderdrukking, hier en in de Derde Wereld.
Zelf typeert ze dit met volgende anekdote: "Op een vergadering in Hoboken
was er een Marokkaanse vader die opstond en zei: 'Mijn zoon zegt tegen mij dat
ik een lafaard ben omdat ik niet durf zeggen wat er in Palestina gebeurt en
omdat ik niet op straat kom om te betogen tegen de oorlog in Irak. Hij zegt
me dat ik me van Marokko naar hier heb laten jagen in plaats van daar te blijven
om te vechten voor onze rechten.'
Haar generatie is vastbesloten die fout niet over te doen. Zohra: "Mijn
ouders zijn directe slachtoffers van het imperialisme. Ze zijn naar België
gekomen omdat mijn vader geen werk had. Ze gingen op de vlucht voor de ellende
die decennia kolonialisme en het imperialisme hebben veroorzaakt. Marokko is
eigenlijk een heel rijk land en toch werken er kinderen twaalf uur per dag voor
een hongerloon. De vrouwen moeten er djellaba's weven voor 60 dirham (6 €)
per dag. In Fez en Marrakesh moeten mannen voor een aalmoes Cola bottelen. Het
maakt je zo boos, dat rijke land werd werkelijk leeggeplunderd door de kolonialen
en vandaag is nog steeds niet anders."
Van Marokko tot België, een strijd tegen onderdrukking
Als revolutionaire heeft Zohra een enorme dorst naar kennis. En ook die dorst
wortelt in haar geschiedenis: "Toen ik eens bij een vriendinnetje ging spelen,
zag ik dat haar moeder wel kon schrijven. 's Avonds vertelde ik dat aan mijn
moeder. Ze antwoordde dat zoiets heel normaal is als je een goed onderwijssysteem
hebt."
Zohra wil weten omdat ze zichzelf en haar klasse en haar volk wil bevrijden.
Ze vertelt het verhaal van de Palestijnse delegatie die, op bezoek bij Mao Zedong,
te horen kreeg: 'U bent gekomen om mij te horen praten over de volksbevrijdingsoorlog.
Maar in jullie eigen recente geschiedenis hebben jullie Abdelkrim. Hij is voor
mij een van de belangrijkste inspiratiebronnen geweest, van hem heb ik geleerd
wat de volksbevrijdingsoorlog precies is.' Dat stukje Marokkaanse geschiedenis
wil men ons doen vergeten, maar ik denk dat steeds meer jongeren daar vandaag
terug hun inspiratie gaan zoeken. Ik ben zelf beginnen lezen over die onafhankelijkheidsstrijd
en ik ben daar eigenlijk heel erg trots op. Over Abdelkrim die in 1921 met een
boerenleger standhield tegen de Spaans-Franse bezettersmacht van 200.000 soldaten.
De Fransen hebben toen 750.000 soldaten moeten sturen om komaf te maken met
de 75.000 partizanen van Abdelkrim.
Dat bloedbad noemden de Fransen 'de pacificatie'. Net zoals de Amerikanen nu
honderdduizenden soldaten sturen om Irak te 'bevrijden'. Met de hulp van de
Fransen heeft koning Hassan II de nationale beweging verder de kop ingedrukt.
Dat ging gepaard met zeer veel geweld en onderdrukking: beschietingen vanuit
helicopters, verdwijningen, folteringen Volksleider Mehdi Ben Barka werd in
Parijs ontvoerd. Hij is gefolterd en vermoord. Het lichaam van Mehdi Ben Barka
werd in zuur opgelost. Je kunt dat vergelijken met de moord op Lumumba. Het
imperialisme heeft de meest wreedaardige regimes aan de macht geholpen om het
volk te onderdrukken. De Belgische regering bracht Mobutu aan de macht in Kongo
en in Marokko hielpen de Fransen koning Hassan II aan de macht."
Titel: RESIST! Veel meer dan een cultuurschok
Auteurs: Dyab Abou Jahjah & Zohra Othman
Opgetekend door Han Soete & Christophe Callewaert van Indymedia
Uitgeverij EPO, Berchem-Antwerpen & Indymedia, Brussel, 2003
Isbn 90-6445-303-9
Kleine paperback, 11 x 17 cm - Geïllustreerd
96 blz. - 6,00 euro
Verschijnt 12 april 2003