Commentaar hieronder (citaten van Maarten staan < voor > De val van het stalinisme en de ineenstorting van de Sovjetunie In hoeverre kan je de Sovjetunie in 1990, veertig jaar na de dood van Stalin en "destalinisatie" daar na, "stalinistisch" noemen? Je moet oppassen dat begrippen geen lege "containerwoorden" worden (soms wordt ook Tito "stalinist" genoemd; of Milosevic, wiens economische politiek eerder op Gorbatsjov leek, bij alle verschillen tussen Joegoslavië en de Sovjetunie) >tussen 1989-1991 betekende dat de Verenigde Staten de volledige hegemonie > verworven hebben. Het is de eerste keer in de moderne > wereldgeschiedenis dat er zo'n economische en militaire macht in één > land geconcentreerd is. De macht van de VS is inderdaad zeer groot. Maar toch moet je niet verabsoluteren, want er zijn allerlei problemen en tegenstellingen. Volgens sommige linkse auteurs (ook min of meer de opmerking van de nu ontslagen Duitse minister van Justitie, mevrouw Däubler-Gmelin van de SPD) voert Bush juist zo'n agressieve politiek als "vlucht naar voren" voor zijn (binnenlandse) problemen. Voorzover ik weet, vond in 1946 meer dan 40% van de wereldproduktie in de VS plaats; nu maar 33%. De koers van de dollar is gedaald ten opzichte van de euro. Het VS staal kan niet concurreren met Westeuropa of Japan, zonder protectionisme dat ruzie opwekt. De VS zijn het land met de grootste buitenlandse schuld ter wereld. De "economische macht" is dus reëel, maar relatief en tegenstrijdig (min of meer zoals ook bij het enorme Britse imperium van omstreeks 1900); voor de "militaire macht" geldt dat minder. Met een militaire overwinning (ten koste van hoeveel doden, daar zitten Bush en de zijnen niet mee) in Irak zouden de VS oliebelangen van concurrenten als Frankrijk en Duitsland de pas kunnen afsnijden. Overigens noem je een deel van deze punten wel verderop in het artikel; maar ik vind de uitdrukking "volledige hegemonie", zeker zonder zulke punten hier al aan te duiden, niet gelukkig. >Dit betekent dat de volkeren in de ex-koloniale > landen volledig onderworpen zijn aan de imperialistische grootmachten. Het woord "volledig" suggereert een gesloten, onveranderbaar systeem zonder tegenstellingen. Het is erg genoeg, dat dezer dagen militairen van Frankrijk en de VS binnenvallen in Ivoorkust "om de blanken te beschermen" (op zich een racistische ondertoon; maar het gaat eerder om economische belangen dan om mensen, van welke kleur ook). Maar, dat ze nu speciaal binnen moeten vallen, en de al aanwezige vertegenwoordigers van de VS en Franse imperiale machten kennelijk niet voldoende waren, geeft al aan dat de controle niet 100% volledig was. VS en Frankrijk hebben ook geenszins altijd de zelfde bondgenoten onder politici of militairen in de Ivoorkust, of andere Afrikaanse landen. Ook hier dus tegenstellingen tussen de VS en kleinere imperialisten, zoals Frankrijk. > In het verleden gebeurde deze knechting vooral door een directe militaire en bureaucratische controle, vandaag door de mechanismen van > de wereldmarkt en de wereldhandel. Vroeger stond in bijvoorbeeld de Filippijnen, het paleis van de Amerikaanse koloniale gouverneur generaal. Tegenwoordig, nu het openlijke kolonialisme daar is afgeschaft om plaats te maken voor neo- kolonialisme, staat er het paleis van de officieel onafhankelijke Filippijnse president(e), naast de Amerikaanse ambassade. In strijd met de Filippijnse grondwet zijn nu VS troepen in de Filippijnen. Die "mechanismen van de wereldmarkt en de wereldhandel" moeten dus telkens worden "aangevuld" met militair optreden: Joegoslavië, Colombia, Sierra Leone, Congo, Ivoorkust, Filippijnen, Afghanistan, Irak ... > Niet alleen Engeland, maar ook Duitsland zag het belang van deze regio > in. Op het einde van de 19de eeuw sloten de Duitse imperialisten een > contract met de sultan van het Ottomaanse Rijk (een rijk ter grootte > van het huidige Turkije, Griekenland,Bulgarije, Syrië, Jordanië en Irak) De grenzen van het Ottomaanse rijk waren anders dan tegenwoordige staatsgrenzen. Zo waren Griekenland en Bulgarije toen al (grotendeels) onafhankelijk, maar hoorde het westen van het tegenwoordige Saoedi Arabië er juist weer wel bij, enz. > Het grote Ottomaanse Rijk werd opgedeeld en hield op te bestaan. > Frankrijk bezette Syrië en Libanon, Groot-Brittannië deed hetzelfde > met Palestina en Irak, toen nog Mesopotamië. Aan het hoofd van deze > twee landen, die tot één staat verenigd werden Dit klopt niet. Palestina kwam onder Brits bestuur. Daarnaast kwamen er de twee koninkrijken met sterke Britse invloed Transjordanië (nu: Jordanië) en Irak >stelden ze een Arabische koning Transjordanië en Irak waren dus twee verschillende Arabische koningen (wel familie van elkaar) >waarvan de trouw verzekerd was. > Syrië brak wel met het kapitalisme. Dit > regime was niet socialistisch, maar proletarisch-bonapartistisch. Zie andere kritische reakties over Syrië, baathisme (dat daar, na Nasserisme, aan de regering kwam) en bonapartisme. De geschiedenis van Syrië (en ook van de sterk er van afwijkende Sovjetunie) is veel wisselender en ingewikkelder dan hier wordt gesuggereerd: de communistische partij van Syrië is nooit regeringspartij geweest, enz. > De > hypocrisie van deze imperialistische machten is stuitend. Irak > veroordelen ze met luide stem, maar zelf steunen en bewapenen ze > zonder blozen andere reactionaire en dictatoriale regimes in het Midden-Oosten. Turkije, een van de belangrijkste bondgenoten van de VS > in de regio, verdrukt en vermoordt de Koerden. Saoedi-Arabië, een > andere belangrijke bondgenoot, is een reactionaire, feodale dictatuur > die misschien het meest vrouwonvriendelijke land van de hele wereld > is. Israël onderdrukt de Palestijnen genadeloos. De regimes van deze > landen zijn blijkbaar ?democratisch?, zolang ze de belangen van de > grootmachten dienen. net als blijkbaar dictator Musharraf van Pakistan > Toen de oorlog acht jaar later eindigde, repten de VS en > Groot-Brittannië zich naar Irak om Saddam wapens te verkopen. Ook Bolkestein ging namens de Nederlandse regering naar Baghdad voor zulke handel. > Pas wanneer Irak Koeweit binnenviel en de goedkope oliebevoorrading > van de VS bedreigde werd hij als een ?brutale dictator? gebrandmerkt. Overigens: Halliburton, het bedrijf van Dick Cheney, in de Golfoorlog van 1991 VS minister van oorlog, nu vice president van de VS, deed tussen die twee ambtsperioden in voor tientallen miljoenen dollars zaken met Saddam Hoessein via hun filiaal in Frankrijk > Dr. Douglas Holdstock over de bombardementen: Eigenlijk zou je de vindplaats van zulke bronnen moeten aangeven > Intussen heeft Bush al laten blijken dat de toelating van de > wapeninspecteurs er voor hem niet toe doet en dat Irak toch nooit zal > voldoen aan de VN-resoluties. Vrij vertaald: ?Het maakt ons niets uit, > bombarderen zullen we!? Het laatste nieuws: Condoleeza Rice, adviseur van Bush, beweert dat, (nu de inspecteurskwestie minder geloofwaardig is voor de publieke opinie), er toch zogenaamd weer een link is tussen Irak en de aanslagen van 11 september (op 11 september 2001 zelf riep Rumsfeld, minister van oorlog, al tegen omstanders, dat Irak aangevallen moest worden, al had het niets met de aanslagen te maken). Dat zou dan bestaan uit chemische wapenlessen voor Al Qaida in Irak, zogezegd volgens Al Qaida gevangenen in VS handen. Kanttekeningen hier bij: 1. Die gevangenen worden gemarteld in kamp Guantanamo op Cuba. Als je martelt, krijg je er uit, wat je wil horen, ook als dat niet de waarheid is. 2. Die gevangenen zijn grotendeels heel of half analfabete Afghaanse of Pakistaanse plattelandsjongens, die veelal niet weten waar de Twin Towers of zelfs Irak liggen. 3. Eerder liet CNN stukken uit Al Qaida schuilplaatsen in Afghanistan zien over chemische wapens. Het bleken voor iedereen toegankelijke, eenvoudige, vaak als grap bedoelde, stukken van Internet te zijn. 4. Over de vijandschap tussen Osama Bin Laden en Saddam Hoesein (een "slechte moslim", zei Osama) is zeer veel te vinden. > Een tweede aspect is het rechts-reformisme. De politiek die Blair > voert is er een van tegenhervormingen: maatregelen die de sociale > verworvenheden willen terugdraaien. Kan je dat eigenlijk nog wel reformisme noemen, bij zo'n verschil met vroeger bijvoorbeeld Drees of Den Uyl, die althans nog voor een deel sociale verworvenheden invoerden? > Op zich is er niets op tegen om het > internationaal recht waarop de imperialisten zich zo graag beroepen, > in hun eigen gezicht te slingeren. Maar dit internationaal recht is > betekenisloos als de fundamentele belangen van het imperialisme en > kapitalisme op het spel staan. Hier moet je oppassen het imperialisme niet als gesloten, mechanisch systeem zonder tegenstellingen, waarop vredesbewegingen zouden kunnen inspelen, af te schilderen (zie mijn eerdere opmerkingen). > Het unilaterale optreden van de VS opent de deur > naar een oorlog van allen tegen allen. Zie de onlangs uitgebrachte leer van de VS over zogenaamde "preventieve" oorlog; die zij in november in Praag op de NAVO conferentie willen laten goedkeuren > Achterliggende redenen voor de oorlog > > De dreigende taal van cowboy Bush zorgde wereldwijd voor heel wat > kritiek. Zelfs een trouwe bondgenoot als Saoedi-Arabië was hoegenaamd > niet gelukkig met de plannen van Bush. Aanvankelijk werd het gebruik > van Saoedische militaire basissen uitgesloten, maar intussen is de > heersende kliek daarop teruggekomen. Ze verwezen daarbij (vóór dat Irak zei, de inspecteurs toe te laten) naar een mogelijk VN mandaat voor oorlog. Maar wat als Bush nu toch zonder dat mandaat oorlog gaat voeren? Kan de Saoedische regering dat dan nog maken tegen de woede van hun eigen bevolking? > Na zoveel waarschuwingen dat een aanval op Irak erg dom zou zijn, zou > men zich kunnen afvragen waarom Bush alle kritiek naast zich neer > legt. Waarom wil Bush koste wat het kost op oorlogspad gaan, terwijl > dat reusachtige gevolgen zou kunnen hebben voor de hele regio? En voor de wereldeconomie ... en uiteindelijk wie weet gebruik van kernbommen over de hele wereld (op termijn, wie weet, ook Rusland en/of China ..) > Sinds de val van het stalinisme is de grote vijand het > 'communisme' verdwenen. Er moest dan ook een geschikte externe vijand > gevonden worden die met alle mogelijke zonden beladen kan worden en > vooral goed is om de gewone Amerikaanse belastingbetaler te overtuigen > van de noodzaak fabelachtige sommen geld te besteden aan wapens. Dit geldt (mutatis mutandis) ook voor een land als Nederland. In samenhang met de mogelijkheid, binnenlandse verdeeldheid te zaaien door racisme, kan je gedeeltelijk zeggen dat "de islam" de plaats van "het communisme", of het Warschaupakt, als boeman in de grote media heeft overgenomen > Na 11 september wilden sommige haviken in de Bush-regering meteen het > vel van Irak, o.a. minister Rumsfeld (zie boven) > Onze Amerikaanse > kameraden van de Workers International League (zie > www.socialistappeal.org) geven het goede voorbeeld door in ?the belly > of the beast? zelf protestacties te organiseren, lezingen te geven en > politiek materiaal te verspreiden onder jongeren en werkende mensen. Op zich natuurlijk goed dat ze dit doen, maar de WIL (enkele tientallen leden, kan je vermoeden) is lang niet de enige tegenkracht tegen Bush en zijn oorlogsplannen. Zo zullen op zaterdag 26 october (verjaardag van de beruchte "Patriot Act"; ook de dag van de anti oorlogs demonstratie in Rotterdam; verzamelen 1 u. bij stadhuis, Coolsingel, Rotterdam) vele duizenden in Washington demonstreren tegen Bush. Zie http://www.internationalanswer.org De helft van de VS bevolking schijnt volgens peilingen nu tegen Bush's oorlogsplannen te zijn. > De enige manier om vrede tot stand te brengen > is door de macht van de banken en grote bedrijven, die onze planeet om > zeep helpen, te breken. *Op lange termijn* is dit juist. Maar dat betekent niet dat, als we nu, op korte termijn, een beweging zouden kunnen ontwikkelen, die wel sterk genoeg is om Bush's oorlogsplannen tegen Irak tegen te houden, maar helaas nog niet sterk genoeg is om in alle landen ter wereld een eind te maken aan het kapitalisme, we zouden moeten wachten op zo'n "volmaakte" beweging, en de praktijk met rust zouden moeten laten > * Geen Amerikaanse wapentransporten via Belgische havens! Belgische > havens wapenvrij! Voor een syndicale boycot (dokwerkers, > havenkapiteindiensten en andere personeelscategorieën) van het > militaire transport (lossen, laden, loodsen en gebruik van andere > infrastructuur) in de Belgische havens. Op zich zou dat in andere landen, zoals Nederland, ook mooi zijn. Helaas lijken bepaalde vakbondsbestuurders daar het nu drukker te hebben met beleggen van vakbondsgeld in o.a. kernenergie - en wapenindustrie; en als de aandelenkoersen dan dalen (waarschijnlijk nu meer van niet-wapen dan van wapenbedrijven) met de financiële problemen "oplossen" door vakbondskantoren te sluiten en vakbondspersoneel te ontslaan. Website: http://www.wereldcrisis.nl