Bedenkingen bij de Belgische platformtekst
tegen een militaire interventie tegen Irak

Christenen voor het Socialisme

De platformtekst stelt duidelijk dat elk militair optreden tegen Irak uitgesloten is en dat België in geen enkel geval mag meewerken aan een eventueel militair optreden, zelfs niet het verlenen van logistieke steun. Een onvoorwaardelijke en ondubbelzinnige verwerping van de geplande oorlogsvoering, gedragen door een zo breed mogelijk front, is op dit moment de belangrijkste opdracht voor de vredesbeweging. Deze tekst beantwoordt daaraan en dat is de reden waarom wij als beweging de platformtekst mee onderschrijven.

Ook de oproep om het embargo op te heffen, zij het dat de tekst hier enigszins dubbelzinnig blijft (wat wordt bedoeld met ‘doelgericht’?), draagt onze goedkeuring weg.

Toch waren we over de tekst niet onverdeeld gelukkig. We leggen u de voornaamste tegenwerpingen voor. 

De grondtoon van de tekst legt de problemen in de eerste plaats bij Irak: “dreiging van een mogelijke Irakese aanval”. Om dat probleem op te lossen moet gezocht worden naar een politieke of diplomatieke demarche en niet naar een militair optreden. Dit lijkt ons een verkeerd uitgangspunt. Het grote gevaar van dit moment komt in de eerste plaats van de VS. De militarisering kent er ongekende hoogtes. Zij hebben een oorlog van onbepaalde duur aangekondigd tegen een hele reeks landen. Democratische rechten worden aan banden gelegd, bevrijdingsbewegingen worden gecriminaliseerd, enz. Ze lappen internationale verdragen aan hun laars, erkennen het Internationaal gerechtshof niet en ondermijnen de werking ervan. De oorlogszuchtige taal van de regeringsleiders in de VS is beangstigend. Met hun militaire vlucht voorwaarts dreigen zij de hele wereld in brand te steken. Dát is het probleem van dit moment. Dat is hetgeen waartegen de vredesbeweging ondubbelzinnig kant moet kiezen. Over deze enorme dreiging rept de tekst met geen woord, nochtans is dat iets dat in toenemende mate bij de publieke opinie leeft. In dat verband is het noodzakelijk dat de vredesbeweging zich krachtig uitspreekt tegen de strategie van de ‘preventieve aanval’ (pre-emptive strike).

Ten tweede blijft de Europese Unie buiten schot. Nochtans zit Groot-Brittannië volledig op dezelfde lijn als de VS. Landen als Nederland, Italië en Spanje staan pal achter Washington. In Europa worden bevrijdingsbewegingen als FPLP (Palestina), Farc (Columbia) en andere op de lijst van terroristen gezet. Op vraag van Washington jaagt Nederland iemand als J. Sison van de Filippijnen op. Frankrijk zal zijn militaire inspanningen drastisch verhogen, andere landen zullen volgen. Een Europees offensief interventieleger,dat overal ter wereld kan ingrijpen, staat op stapel. Uitspraken van Europese regeringsleiders over dit leger zijn helemaal niet geruststellend voor de volkeren van het Zuiden. Enkel focussen op de VS als boosdoener lijkt ons dan ook iets te gemakkelijk. De Europese vredesbeweging mag zich niet laten meesleuren in de valse oplossing van een Europese militarisering, die uiteindelijk bedoeld is om haar eigen belangen te verdedigen. Die dus hetzelfde nastreeft als de VS en daartoe haar eigen arsenaal aan mechanismen opbouwt.

Een derde punt betreft de soevereiniteit. Irak werd de afgelopen tien jaar naar de middeleeuwen gebombardeerd. Een deel van het land werd onder mandaat geplaatst en zijn luchtruim speelde het ook al kwijt. Een embargo kostte het leven aan meer dan één miljoen mensen. Van soevereiniteit was er al bijna geen sprake meer. Nu wil men nog een stap verder gaan en het land helemaal controleren. De VS zijn uit op de olie van het land en op een definitieve controle van de olierijke regio. Daartoe willen ze  in Bagdad net zoals in Kaboel een Westers gezinde  regering installeren. Voor de VS zijn alle redenen goed om Irak binnen te vallen. De ene keer stelt men dat er banden zijn met Al Qaeda. De andere keer gaat het over massavernietigingswapens en nog een andere keer is het Saddam die moet verdwijnen. Het is dan ook misleidend als de platformtekst in haar aanhef stelt: “De Bush-administratie acht deze invasie noodzakelijk om te voorkomen dat Irak massaal vernietigingswapens produceert …” 
De soevereiniteit van de landen uit het Zuiden werd zeer moeizaam afgedwongen na jaren bloedige strijd tegen de kolonisatoren. De nieuwe kruistocht van Washington is bedoeld om die soevereiniteit van ‘onwillige’ landen geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken. Het is onze taak om de soevereiniteit van de volkeren van het Zuiden te verdedigen en daar een ondubbelzinnig standpunt over in te nemen. De platformtekst doet dat niet, integendeel. Hij komt bij ons over als een typische Westerse tekst, geschreven vanuit een Westerse mentaliteit.

Een vierde punt betreft de wapeninspecties. De tekst mikt op dergelijke inspecties om een oorlog te voorkomen. Dit is niet zonder gevaar. In het verleden hebben die inspecties gediend om militaire informatie te verzamelen om Saddam Hoessein uit te schakelen en om het land bij toekomstige aanvallen nog beter te kunnen treffen. Via satellieten zijn de VS perfect op de hoogte van de oorlogscapaciteit van Irak. Inspecties zijn wat dat betreft overbodig. Bovendien hebben recente inspecties van een kopstuk van een vroeger inspectieteam aangetoond dat het land helemaal geen bedreiging vormt. Maar het belangrijkste is dat de Washington de minste bij betwisting kan aangrijpen om militair in te grijpen. Het verleden heeft aangetoond hoe gemakkelijk zo’n betwisting er kan komen. In die zin zijn de wapeninspecties mogelijk een springplank  om tot militaire actie over te gaan, net zoals het embargo destijds een voorbereiding was op de oorlog. 

Een vijfde punt is de Palestijnse kwestie. De tekst vermeldt nergens Israël, tenzij dat de vage stelling dat “het probleem van de massavernietigingswapens in overeenstemming met Resolutie 687 van de Veiligheidsraad op regionaal niveau moet worden aangepakt” hiervoor moet doorgaan. Nochtans is Israël het enige land met massavernietigingswapens in de regio. De laatste tijd is de publieke opinie zich ook veel bewuster geworden van het schandaal van de twee maten en twee gewichten. Waarom wordt Irak militair bedreigd omdat het VN-resoluties niet zou eerbiedigen terwijl Israël ongemoeid wordt gelaten als het die resoluties naast zich neerlegt?  Het duidelijk dat “de haat en de vijandigheid tegenover de Westerse wereld” voor een zeer groot deel te maken heeft met de houding van Israël t.o.v. de Palestijnen en met de zeer lauwe houding van de Europese Unie in deze kwestie. Zonder de oplossing van de Palestijnse zaak zal het Midden-Oosten nooit vrede kennen. De platformtekst zwijgt daarover in alle talen. De Palestijnse zaak verdient onze ondubbelzinnige steun, laat ons dat gezegd krijgen. 

Ten slotte. Een platformtekst is een goede zaak. Maar om druk uit te oefenen zal men de mensen moeten mobiliseren. Daarom roepen wij op om een massamanifestatie te organiseren tegen de dreigende oorlog. De voorbeelden van o.a. London, Rome en Barcelona tonen dat dit meer dan zinvol is.



Christenen voor het Socialisme