Chavez heeft het zelf gezocht, zeiden de Amerikanen en zij juichten prompt de nieuwe machthebbers toe. “Dit is geen coup, maar een regeringswissel,” zei een verantwoordelijke aan de Washington Post. Een andere hoge ambtenaar toonde zich optimistisch over de toekomstige relaties met de nieuwe machthebbers. Heel concreet dacht hij aan een hechte samenwerking in de strijd tegen terrorisme en een substantiële verhoging van de olie-export. 
Het plan voor de staatsgreep werd vijf weken geleden al in de Venezolaanse krant El Nacional gepubliceerd. 

“This front will act […] with great force. With the 12-hour general strike of March 18 and the chain of actions that start on the 4th […]. The demonstrations signal the episodes of a foreseeable government end [….] Those are the dynamics that end with an institutional exit. With a provisional President who designates the vice-president and from there on, everything is set, the executive cabinet and the powers […] Nine months of transitory effort and once you remake the Executive Power you go to a general election [.] A striking technical K.O. and with no rupture of the institutional thread.” 

Volgens de Washington Post onstond dit plan zes maanden geleden.

“According to active and retired members of the military and members of the new government, the decision to force Chavez from power was made six months ago by a group of dissident officers in the Venezuelan navy and air force. But what Venezuela's new government has characterized as a spontaneous popular uprising to depose an autocratic president was a far more organized effort, joining dissident members of the military with strikers at the state oil company and the leading business and labor groups.
The unrest began in those branches because they are the smallest, according to officers involved, and so consensus to oppose the president was easiest to reach. The movement quickly spread to the larger army and national guard, fueled by opposition within the ranks to Chavez programs that put troops to work on public works projects and to his presumed sympathy for Colombia's Marxist guerrillas.” 

De coupplegers voelden zich gesterkt door de aanhoudende kritiek van de VS op Chavez. 
In oktober trok de VS de ambassadeur terug nadat Chavez de bombardementen in Afghanistan had veroordeeld omdat “je geen terreur met terreur kan bestrijden”. In februari getuigde Powell tegenover het Amerikaans Congres dat Chavez “the strangest countries” bezoekt zoals Libië, Irak en Iran. Aanhangers van Chavez lieten weten dat deze drie landen deel uitmaken van de OPEC waar Venezuela voorzitter van is. Toen Bush vorige maand op bezoek was in Peru nodigde hij vier buurlanden uit van Venezuela, maar liet hij Chavez zelf links liggen. De Washington Post meldt verder dat dissidente legerofficiers vorige week de deur van de Amerikaanse ambassade platliepen. 
De coupplegers deden precies wat van hen verwacht werd. Een directeur van de PDSVA liet weten dat de olie-export naar Cuba zou worden stopgezet. De zelfverklaarde president Carmona en voormalig voorzitter van de werkgeversorganisatie schrapte enkele sociale wetten en herriep de grondwethervorming van 1999 waarmee Chavez de macht van het 40-jaar oude tweepartijenstelsel had gebroken. Bovendien werd Chavez vastgehouden en werden plannen gemaakt voor een proces. Een levende en vrije Chavez maakte immers te veel kans bij nieuwe verkiezingen. 
Maar het liep toch niet zoals het had moeten lopen. De landen van de Rio Groep veroordeelden de staatsgreep. Mexico, Argentinië en Paraguay noemden de nieuwe regering illegitiem. En vooral het volk uit de barrios van Caracas kwam massaal op straat. Van de Argentijnen kopieerden ze de luidruchtige potten en pannen en de vastberadenheid om zich niet te laten doen door een corrupte politieke kaste. Een ploeg van Reuters werd belaagd door Chavez-aanhangers dioe schreeuwden ze zouden terugvechten. De politie die onder leiding staat van de notoire Chavez-opponent en burgemeester van Caracas Alfredo Peña ging hard te keer tegen de betogers. Bij de schermutselingen vielen minstens 9 doden. Maar de betogers waren niet te stoppen. Volgens de BBC waren ze met vele tienduizenden. De Washington Post hield het op 50.000. Een grote groep betogers trok op naar het presidentiële paleis waar Carmona zijn intrek had genomen. De Chavez-aanhangers trokken zich op aan een brief van de gevangen president waarin hij liet weten dat hij geen afstand had gedaan van het presidentsschap. Ze schreeuwden “Victory to the people”. 
Carmona vluchtte weg uit het paleis en verschanste zich in een militair fort. Groepjes soldaten wuifden naar de massa. Zes soldaten verlieten een kazerne en plantten de Venezolaanse vlag voor de schreeuwende betogers. Opvallend is ook dat verschillende tv-stations werden bezet door Chavez-aanhangers. Vier van de vijf nationale zenders in Venezuela zijn in buitenlandse handen en worden gecontroleerd door wat Chavez de steenrijke oligarchie noemt. Een dag lang hadden deze zenders een beeldmontage van schietende Chavez-aanhangers getoond terwijl verschillende bronnen bevestigen dat de meeste slachtoffers vielen onder de Chavez-aanhangers en dat de politie de eerste schoten loste. De krant La Jornada meldt zelfs dat de scherpschutters op de daken vermomde agenten van de Metropolitan Police van burgemeester Alfredo Peña waren (zie Znet). Van de straatprotesten tegen de staatsgreep lieten deze zenders geen enkel beeld zien. Zij toonden enkel de toespraken van de nieuwe machthebbers die meldden dat alles kalm was.  
Carmona probeerde de zaak nog te redden door te laten weten dat Chavez in veiligheid was en dat de ontbinding van het parlement herroepen werd. Maar enkele uren later bezweek hij toch onder de druk van het straatprotest en de verdeeldheid binnen het leger. Hugo Chavez keerde triomfantelijk terug met een helikopter die hem oppikte van het eiland waar hij gevangen zat. 
Daarmee komt een einde aan de poging om deze nationalistische leider aan de kant te zetten. Het is een serieuze streep door de rekening van de VS die dit als het mogelijke begin van een nieuw contra-revolutionair offensief in Zuid-Amerika zagen. In Argentinië krijgt een zwakke president geen greep op het volk en in Colombia tonen de twee guerrilla-groepen zich steeds meer zelfverzekerd. Het wordt afwachten wat Chavez zal aanvangen met deze nieuwe situatie. Fidel Castro zou hem onlangs ingefluisterd hebben: “You have a historic opportunity, don’t waste it.”  Ik denk niet dat we daar nog iets moeten aan toevoegen.

Bronnen:
Heinz Dieterich Steffan, Imperial Coup in Venezuela (znet)
BBC.co.uk
The Washington Post