DE MORGEN 03-03-2003 Ayfer Erkul; 'Dit mag niet in een democratie' 'Trainstopping'-actie tegen wapentransporten voorkomen door preventieve aanhoudingen Niet de vrede, maar de manifestanten zelf werden zaterdag op een dwaalspoor gezet, tijdens de actie Trainstopping: zet de vrede op het spoor. Zo'n 130 actievoerders werden in Melsele opgepakt nog voor ze ook maar één trein met wapens voor Irak konden tegenhouden. Preventief, op basis van een richtlijn van Binnenlandse Zaken. 'Een aanfluiting van onze democratie', zeggen manifestanten en politici. Gisteren was er toch nog een kleine actie: een optocht in Zwijndrecht, waarvan de burgemeester de actievoerders wel een warm hart toedraagt. Zwijndrecht Van onze verslaggeefster Ayfer Erkul Ze gingen badminton spelen, hadden lezingen van professoren geregeld, een ecologische wandeling in elkaar gestoken, om na de fuif de avond te eindigen in een tentje naast de spoorweg. 's Nachts, wanneer het Amerikaanse transport van legermateriaal voorbij zou zoeven, gingen ze dan met rode lichten knipperen om de treinen dwingen te stoppen. Enkel de militaire treinen, zo werd benadrukt. Eten, drinken, tent en rugzak lagen zaterdag in de vroege ochtend al klaar. Uiteindelijk kan het Forum voor Vredesactie niets van dat alles uitvoeren. Amper hebben de actievoerders zich in de namiddag verzameld in zaal Sabot, in de Beverse deelgemeente Melsele, of de politie daagt in groten getale op. De een na de ander wordt geboeid en weggebracht naar het commissariaat. Een administratieve aanhouding van maximaal twaalf uur volgt, waardoor de 24-urenactie in het water valt. Maar het duurt niet lang of er is al een nieuwe - zij het dan bescheidener - manifestatie in elkaar gestoken voor de volgende dag. Een geweldloos protest aan de kerk van Zwijndrecht, aan de grens met Melsele, verzamelt een honderdtal actievoerders, onder meer van het Forum voor Vredesactie, Pax Christi, Spirit en Agalev. Maar meer nog dan een protest tegen de wapentransporten voor Irak over Belgisch grondgebied, wordt het een actie tegen de aanhoudingen van de vorige dag. "Woensdag nog hadden we een gesprek met burgemeester en politie van Melsele", zegt Wendel Trio, Greenpeace-activist uit Melsele en medeorganisator, verontwaardigd. "De politie waarschuwde ons er toen voor niet op de sporen te komen. Nu beweert de politie ook dat ze die dag heeft gezegd dat bij een actie iedereen zou worden opgepakt. Wel, dat hebben wij toen toch niet gehoord." Peter Vanhoutte is er tijdens de korte optocht in Zwijndrecht nog steeds niet goed van. Het Agalev-parlementslid was de dag voordien ook in Melsele en werd met veel machtsvertoon opgepakt - twee agenten hielden hem vast en leidden hem met zachte dwang weg - net op het moment dat hij een interview gaf aan een televisieploeg. "Dit is een grove schending van het recht op vrije meningsuiting", zei hij. "Dit mag niet in een democratie." Vanhoutte vindt dat de regering een dubbel discours houdt in de kwestie Irak. "Enerzijds protesteert ze tegen een oorlog tegen Irak en anderzijds laat ze wapenleveringen over Belgisch grondgebied toe. De oorlog voorkomen kun je niet door te roepen: wij zijn tegen, terwijl er wel tanks en wapens voorbij komen. Trouwens, deze overeenkomst met de Amerikanen werd niet door het parlement goedgekeurd. En zulke overeenkomsten beschouwen wij als onbestaande." Onwettelijk. Machtsmisbruik van de overheid. Methoden van een politiestaat. Het zijn maar enkele van de uitdrukkingen die weerklinken tijdens de manifestatie. "Hun excuus was dat ze de openbare veiligheid wilden beschermen", zegt Forum-woordvoerder Hans Lammerant, die ook twaalf uur in een politiecel zat. "Maar wij werden aangehouden voordat er sprake was van enige actie." Hadden de actievoerders in eerste instantie maar voor Zwijndrecht gekozen in plaats van voor Melsele. Wellicht hadden ze dan een warmer onthaal gekregen. "Ook als ze treinen hadden willen tegenhouden", bevestigt burgemeester Willy Minnebo (Agalev), die meeloopt in de korte betoging. "Ook dan had ik tolerant gereageerd." Burgemeester Minnebo draagt de actievoerders immers een warm hart toe. "Ik ben een pacifist. Ik heb in de jaren zestig nog gedemonstreerd tegen Vietnam en de jaren zeventig en tachtig voor de vrede." De burgemeester is dan ook niet te spreken over wat er in Melsele gebeurde. "De ingezette middelen waren buiten proportie." Het Forum voor Vredesactie overweegt nu of het gerechtelijke stappen kan ondernemen. Volgens de politie zijn de aanhoudingen volledig in regel met de richtlijn Iraakse crisis - Beschermingsmaatregelen in België, die tien dagen geleden werd uitgevaardigd door minister van Binnenlandse Zaken Antoine Duquesne (MR). De korpschef van Beveren, Leo Mares, zegt in een gesprek met Belga: "Aan de actievoerders werd duidelijk gesteld dat geen toelating kon worden gegeven voor de geplande manifestatie en dat de politie onmiddellijk zou optreden." Zelfs slapen naast de spoorweg zit er voor het Forum voor Vredesactie niet in De inderhaast op poten gezette actie in Zwijndrecht draaide gisterochtend vooral uit op een protest tegen het politieoptreden. (Foto Thomas Vanhaute) De Morgen, pagina 7, 669 woorden >>>>>>> DE STANDAARD 03-03-2003 Smoren vredesactie roept wettelijke vragen op Van onze redacteur Tom Ysebaert MELSELE -- Een vredesactie tegen militaire transporten werd zaterdag in Melsele door de politie vakkundig in de kiem gesmoord. Mocht de politie de manifestanten preventief aanhouden? Werd het grondwettelijk recht op vergaderen en betogen geschonden? Politie en gemeentebestuur beroepen zich op een rondzendbrief van de minister van Binnenlandse Zaken. De advocaat van het Forum voor Vredesactie en de Liga voor de Mensenrechten vinden dat de overheid te ver is gegaan. Zaterdag pakte de politie zowat 150 mensen op die van plan waren het goederenspoor in Melsele (Beveren-Waas) te bezetten om Amerikaanse legertransporten tegen te houden. Nog voor zij aan hun actie begonnen, werden zij al administratief aangehouden. Ze zaten twaalf uur vast. Het gemeentebestuur en de politie beriepen zich op een rondzendbrief van de minister van Binnenlandse Zaken Antoine Duquesne (MR), die ook optreden toestaat tegen voorbereidingen tot acties. De organisator van de actie, het Forum voor Vredesactie, was niet te spreken over dit preventieve ingrijpen. Advocaat Johan Verstraeten beweert dat de rondzendbrief indruist tegen het recht op betogen dat in de de grondwet staat. De advocaat heeft ook zijn twijfels bij de bepaling ,,zolang de crisis rond Irak duurt'', die in de richtlijn staat. Ook voorzitter Paul Pataer van de Liga voor de Mensenrechten heeft zijn bedenkingen. ,,Het betogingsrecht is geschonden. Men heeft belet dat er een betoging kon plaatsvinden en dat gaat te ver. De politie had niet de openbare veiligheid op het oog, maar de legertransporten. Er is ook geen rekening gehouden met de beweegredenen van de manifestanten. Het ging om protest tegen een oorlog die 80 procent van de bevolking afkeurt.'' Kamerlid Peter Vanhoutte (Agalev), een van de opgepakten, diende klacht in wegens onterechte vrijheidsberoving. Hij zal de minister interpelleren over de zaak en de discussie over de militaire transporten heropenen. Bladzijde 2: Kan de politie gedachten lezen? De Standaard, pagina 1, 302 woorden 03-03-2003 HONDERD VIJFTIG VREDESDEMONSTRANTEN OPGEPAKT NOG VOOR ZE IN ACTIE KOMEN ,,Kan de politie gedachten lezen?'' MELSELE -- ,,Een totalitaire aanpak.'' ,,Onze rechtsstaat onwaardig.'' ,,Het grondwettelijk recht is geschonden''. De reacties uit de vredesbeweging waren heftig nadat de politie in Melsele een actie om Amerikaanse militaire transporten te beletten in de kiem had gesmoord. ,,Binnenlandse Zaken heeft ons opgelegd al op te treden tegen voorbereidingen tot acties'', zo verdedigden burgemeester en politie zich. ,,Hoe weet de politie wie de intentie had de sporen te gaan bezetten'', vraagt de advocaat Johan Verstraeten zich af. Van onze redacteur Tom Ysebaert DE kinderen die in het parochiecentrum Sabot aan het tekenen waren, zullen afgelopen zaterdag niet snel vergeten. Eerst zagen ze een bonte bende activisten toestromen. Dan vielen er evenveel politieagenten binnen die het gezelschap in plastic boeien sloegen en ze afvoerden. Het Forum voor Vredesactie had zich het verloop van zijn actie Trainstoppingwellicht anders voorgesteld. De vredesactivisten hadden het gemunt op Amerikaanse legertransporten die via het goederenspoor in Melsele de Antwerpse haven binnenrijden. Omdat het vervoerde materiaal dient voor de oorlog in Irak wilden de vredesactivisten de wagons tot staan brengen door een etmaal op het spoor te bivakkeren. De actievoerders vinden dat de Amerikanen misbruik maken van oude akkoorden rond de bevoorrading van troepen in Duitsland. Nog tijdens de briefing van de deelnemers sloeg de politie toe, zwaaiend met een politieverordening en een richtlijn van Binnenlandse Zaken van 22 februari. Daarin werd iedere manifestant de toegang verboden tot de Waaslandhaven en een zone van vijftig meter rond de spoorweg. Het parochiecentrum Sabot in hartje Melsele ligt nog ver buiten die perimeter. ,,We bevonden ons op privé-terrein waar de politie, zonder huiszoekingsbevel, ons preventief heeft aangehouden. Dat is illegaal'', aldus Hans Lammerant van het Forum. Gisteren pareerde de Beverense korpschef Leo Mares die kritiek met de melding dat het centrum zonder enige controle voor iedereen toegankelijk was en dus gold als openbaar. Bij de opgepakten bevond zich het kamerlid Peter Vanhoutte (Agalev). ,,Ik vind het ongehoord dat mensen aangehouden worden op basis van een verordening die niemand te zien krijgt. Dit is een democratische rechtsstaat onwaardig.'' Tijdens de actie zelf wilde de politie weinig commentaar kwijt. Achteraf verspreidde ze een mededeling. ,,De betogers wisten dat de politie zou ingrijpen. Er was hun woensdag op de wetgeving en op de rondzendbrief van minister van Binnenlandse Zaken Duquesne gewezen. Ze wisten dat ook de voorbereidingen tot de actie verboden waren'', luidde het. ,,Mag je nu al niet meer denken aan betogen'', vroeg de advocaat Johan Verstraeten van het Forum zich luidop af. ,,Kan de politie gedachten lezen? Er waren ook sympathisanten aanwezig die niet van plan waren op de sporen te gaan staan. Dit is totalitair machtsvertoon.'' Volgens de politie volstond de ruchtbaarheid die het Forum aan zijn actie had gegeven als gewettigd vermoeden over wat de deelnemers van plan waren. ,,Het was verkieslijk de mensen in het parochiecentrum op te pakken'', zo motiveerde de burgemeester van Beveren, François Smet (CD&V), het vroegtijdige politieoptreden. ,,Probeer je de manifestanten bij het spoor tegen te houden, dan verspreiden ze zich en krijg je een kat-en-muisspel waarbij niemands veiligheid verzekerd is. Een gewone betoging in Beveren, ver weg van het spoor, had ik probleemloos toegelaten.'' Woordvoerster Anne Grandjean van Binnenlandse Zaken bevestigde dat het de lokale overheid toekomt in te schatten wanneer de veiligheid van de transporten in het gedrang komt. Het verbod op acties geldt niet voor vakbonden. ,,Let maar op'', belooft Kurt, een actievoerder. ,,Volgende week is er een staking in de haven en als de dokwerkers zich achter de vredesbeweging scharen, zul je nog wat meemaken.'' De filosoof Ludo Abicht was van plan op het spoorbivak over de ethiek van oorlog en vrede te doceren, maar hij zag zijn hele klas opgepakt. ,,Dit optreden verbaast me niet. In de dissidente houding van België in de Navo heb ik nooit geloofd. Je ziet vandaag dat Bush zijn invloed in Melsele kan doen gelden.'' De weggevoerde manifestanten werden eerst naar het commissariaat van Beveren en nadien naar de kazerne van de federale politie in Gent gebracht. Tussen één en twee uur 's nachts kregen ze hun vrijheid terug. Gisteren wilden ze bewijzen dat een actie ook zonder incidenten kan verlopen. Zeventig betogers hielden een vredeswake en een optocht in het aangrenzende Zwijndrecht. Burgemeester Willy Minnebo (Agalev) van Zwijndrecht zei dat hij afkeurde wat er in Melsele was gebeurd. ,,Er is druk op mij uitgeoefend maar ik heb deze demonstratie toch toegestaan. Het recht op vrije meningsuiting moet gerespecteerd worden.'' Bladzijde 1: Smoren vredesactie roept wettelijke vragen op. De Standaard, pagina 2, 672 woorden >>>>>>>> GAZET VAN ANTWERPEN 03-03-2003 RoVH; Wettelijkheid politieactie in vraag MELSELE - Had de politie het recht om al de vredesactivisten zaterdag bestuurlijk aan te houden nog voor er van enige actie sprake was? Johan Verstraeten, raadsheer van het Forum voor Vredesactie, betwijfelt de rechtsgeldigheid van het gemeentelijk reglement waarop de politie zich baseerde. Hij weet uit vroegere rechtspraak dat de Raad van State een dergelijk verbod van de stad Brussel ongedaan maakte. "Het demonstratieverbod geldt zolang de crisis in Irak duurt", geeft Verstraeten als voorbeeld. "Dat is geen concrete termijn, terwijl die toch moet worden opgegeven. Het is ook niet duidelijk welke groepen niet mogen demonstreren. Syndicale groeperingen daarentegen weten dat ze wel mogen betogen in de Waaslandhaven." Meester Verstraeten hoopt vandaag meer informatie te krijgen over de politie-inval. De mogelijkheid om gerechtelijke stappen te ondernemen, wordt onderzocht. "Het is nu nog te vroeg om daar meer over te kunnen zeggen." De advocaat sluit niet uit dat er schadeclaims volgen. "Ik heb verhalen opgevangen over mensen die gewoon uit sympathie een kijkje kwamen nemen, en ook werden aangehouden", zegt Verstraeten. "Ik kan me voorstellen dat ze schrokken toen ze onterecht twaalf uur van hun vrijheid werden beroofd, en daarvoor een compensatie willen." RoVH Gazet van Antwerpen, pagina 3, 131 woorden + interview met 2 jongeren van Melsele zelf die ook werden aangehouden >>>>>>>> HET BELANG VAN LIMBURG 03-03-2003 RoVH; "Politie over de schreef" MELSELE - Hoe wettelijk was de politieactie van zaterdagmiddag? Daarover zijn meer vragen dan er antwoorden worden geformuleerd. Het viel zaterdag in elk geval op dat iedereen zijn paraplu opentrok om de verantwoordelijkheid van zich af te schuiven. Het Forum voor Vredesactie stelt dat de rechten op demonstratie en vrije meningsuiting zijn geschonden en sluit gerechtelijke stappen niet uit. Johan Verstraeten, raadsman van het Forum voor Vredesactie, stelt dat de bestuurlijke aanhoudingen van de vredesactivisten een aanfluiting zijn van het democratisch recht op demonstratie. Hij zal onderzoeken of zijn cliënten onterecht werden opgepakt. Is dat het geval, dan sluit hij schadeclaims niet uit. Hans Lammerant pikt het niet dat de politie een privé-vertrek binnenviel zonder huiszoekingsbevel. "Het lokaal waarin de organisatie de omkadering van de actie verzorgde, was absoluut niet openbaar. Daar had de politie dus niets te zoeken." Burgemeester Francis Smets (CD&V) zou de lokalen openbaar hebben verklaard, zei de federale politie zaterdag. "Heb ik niet gedaan", krabbelt Smets zondag in een gehaaste reactie terug. "Dat kan hij ook niet", lacht Lammerant. "Die burgemeester mag zich bezighouden met de openbare orde en de wegen, maar van privé-vertrekken moet hij zijn handen afhouden." "Reken er maar op dat we het hier niet bij laten", stelt Lammerant kordaat. "Als het er in de toekomst altijd zo aan toegaat, is betogen onmogelijk geworden en leven we helemaal in een politiestaat." RoVH Het Belang van Limburg, pagina 5, 231 woorden >>>>>>> HET LAATSE NIEUWS 03-03-2003 Kristof Pieters; Politie-actie verrast 150 vredesmilitanten MELSELE De actie Trainstopping van het Forum voor Vredesactie is zaterdag met een sisser afgelopen. De demonstranten werden verrast door een grote politiemacht. Het was de bedoeling om de spoorweg te blokkeren en zo te verhinderen dat treinen met Amerikaans legermateriaal de haven konden bereiken. Nog voor de actie begonnen was, werd de omgeving van het parochiaal centrum in Melsele hermetisch afgesloten. Alle betogers, zo'n 150, werden bestuurlijk aangehouden en twaalf uur lang opgesloten in een loods van de politie in Gent. Onder de arrestanten ook Agalev-parlementslid Peter Vanhoutte (zie foto). Gisteren was er opnieuw een demonstratie waarbij een honderdtal sympathisanten een stille wake hielden in Zwijndrecht. Burgemeester Willy Minnebo (Agalev) keurde het harde politieoptreden in buurgemeente Melsele af. Volgens hem heeft iedereen recht op een vrije mening en mag die ook op een vreedzame manier verkondigd worden. Het Forum voor Vredesactie overweegt klacht in te dienen tegen het politieoptreden van zaterdag. (PKM) Foto Marc Goossens Het Laatste Nieuws, pagina 8, 158 woorden