Stelling 2: 
Voor het gemak van de lezer herhaal ik hier het citraat van Peter Mertens, niet uit haar verband gerukt, maar in haar geheel:

"De steun van het CWI – de zogenaamde ‘internationale’ van de LSP – aan al wie het socialisme in het Oosten van Europa omverwierp. In december 1989, een maand na het neerhalen van de Berlijnse muur en een maand na het ‘wiedervereinigung’-programma waarmee Helmut Kohl de annexatie van het Oosten voorbereidt, roept verantwoordelijke van het CWI, Peter Taaffe dat het niet fout kan gaan: "Ondanks alle propaganda in de westerse media over de overwinning van de ‘westerse democratie op het communisme’, staan noch de hereniging van Duitsland, noch het herinvoeren van een vrije-markt economie op de agenda van de Oostduitse arbeiders (...) De bureaucratie zal nooit vrijwillig van het toneel van de geschiedenis verdwijnen… De bureaukratie kan men niet ‘hervormen’. Ze moet omvergeworpen worden." (DDR: De mars van de Politieke Revolutie Vonk nr 96, december 1989, blz 6-7) Dat is klare taal aan de fans van Kohl, het Verbond der Vertriebenen en de onvermoeibare Duiste revanchisten: uw taak zit er nog niet op, het gehele regime moet overgeworpen worden. Een maand later, in januari 1990 is de fluwelen contarevolutie in Hongarije, Polen, Tsjecheslowakije, Bulgarije en Roemenië een feit. Mevrouw Tatcher looft “het prachtige Roemeense volk” en papa Bush spreekt over een heuse “revolutie”. De trotskysten van het CWI doen niet onder. De arbeiders en jongeren moeten precies die contrarevoluties tot voorbeeld nemen: "De heldhaftige strijd... van de arbeiders in Roemenië, Tsjecheslowakije en de DDR, en van de massabewegingen in de andere Oostbloklanden is een bron van inspiratie voor jongeren en arbeiders over de hele wereld." (Vonk nr 97, januari-februari 1990) De strijd van Radio Free Europe, de CIA en andere Walesa’s en Havel’s moet dienen als model in die landen die het socialisme nog hooghouden. "Het is hieruit dat de taak voor vandaag in alle bureaucratisch beheerste planeconomieën vooortvloeit: de noodzaak van een politieke revolutie om de bureaucratie omver te werpen !" , zo schrijven ze om de arbeiders in Albanië, de Sowjet-Unie, Cuba, Korea, Vietnam en China tot de contrarevolutie aan te zetten. (Vonk nr 97, januari-februari 1990) "

Het CWI en de LSP steunen, volgens Peter Mertens, "al wie" "het socialisme" in het Oosten van Europa omverwierp. Om die scheefgetrokken redenering recht te trekken heeft Peter een aantal kunstgrepen nodig. 

Kunstgreep nummer 1: de steun van het CWI aan de arbeiders en jongeren in Oost-Europa, wordt volgens Peter: een steun aan "al wie …". Enkele zinnen later wordt "al wie" in een handomdraai: "radio Free Europe, de CIA en andere Walesa’s en Havel’s". 

Kunstgreep nummer 2: Peter kan deze stelling uiteraard niet hard maken. Nergens in onze publicaties kan hij nog maar een letter, een hint van steun aan "radio Free Europe, de CIA en andere Walesa’s en Havel’s terugvinden. Integendeel, indien hij zijn bronnen wat minder selectief geciteerd had, dan had hij talloze veroordelingen aan het adres van de Walesa’s en Havel’s kunnen lezen en citeren, maar die kwamen hem nu net niet van pas. Hoe omzeilt Peter het probleem? Simpel: enkele zinnen verder vervangt hij gewoon "de strijd van de arbeiders …en van de massabewegingen" door "de strijd van Radio Free Europe, de CIA,…" Klaar is kees, dankzij meester-tovenaar Peter Mertens. De massabeweging van arbeiders en jongeren in het Oostblok, dat is voor Peter Mertens hetzelfde als "Radio Free Europe, de CIA, Walesa en Havel".

Kunstgreep nummer 3: De strijd van arbeiders en jongeren tegen de bureaucratische regimes in het Oostblok worden naar Peters’ oordeel niets minder dan een strijd tegen ‘het socialisme’ (in het Oosten van Europa) zelf.

Met die stelling bevindt Peter zich in een aangenaam gezelschap. Zowat alle westerse geheime diensten, het VS-imperialisme, de woordvoerders van het kapitaal zijn het allemaal met hem eens: wat in het Oostblok omvergeworpen werd, was niet de stalinistische monsterlijke karikatuur van het socialisme, maar het socialisme zelf. 

Wat gebeurde er echt in de periode ‘89-’90 en wie steunde wie?

In zijn werk "de verraden revolutie" van 1936 schreef Trotsky dat de bureaucratie een ‘relatieve rem’ was op de ontwikkeling van de productie. Zonder arbeidersdemocratie zou de planeconomie, die op zich veel efficiënter was dan de markteconomie, vroeg of laat vastlopen in bureaucratisch wanbeheer. Op dat moment zou de bureaucratie geleidelijk van een relatieve rem naar een absolute rem op de productie evolueren. Dat zou deze maatschappijen onvermijdelijk voor een keuze stellen: ofwel de overwinning van de contrarevolutie door de herinvoering van de markt, hetzij het voortstuwen van de revolutie door de invoering van arbeidersdemocratie. 

De bureaucratie zou de geplande economie in stand houden zolang ze haar belangen kon dienen, stelde Trotsky, was dat niet meer het geval, dan zou de bureaucratie alvast geen arbeidersdemocratie invoeren, maar juist proberen zichzelf om te vormen in een kapitalistische klasse. 

Kortom: om de geplande economie en alle sociale verworvenheden waarmee dat gepaard gaat te behouden, kunnen we niet rekenen op de stalinistische bureaucratie, maar moeten de arbeiders zelf de economie in handen nemen (via arbeidersraden, comités, sovjets of communes, zoals Lenin zei: alle macht aan de sovjets). De bureaucratie zal zoiets niet zomaar toestaan, liever nog de kant kiezen van de burgerij en het imperialisme. Konklusie: om de geplande economie te behouden zal een politieke revolutie van arbeiders en jongeren nodig zijn. 

Trotsky’s voorspelling kwam, weliswaar met 50 jaar vertraging (ook dat is te verklaren), letterlijk uit: vanaf het einde van de jaren ’70 liep de geplande economie vast op het bureaucratisch wanbeheer en totale gebrek aan arbeidersdemocratie. Dat bedreigde het voortbestaan van de bureaucratische kaste. Die greep naar een combinatie van repressie en ‘hervormingen’. Op die manier bereidde ze zich voor om van bureaucratische kaste, beheerder van gemeenschapseigendom, zichzelf om te vormen tot privé-eigenaar van deze voormalige gemeenschapseigendom. Met andere woorden, de bureaucratie probeerde door hervormingen van bovenaf de revolutie van onderaf te snel af te zijn. (Zo formuleerde onze strekking het destijds).

De sleutelfiguren in deze omvorming van bureaucratische kaste naar kapitalistische klasse, kortom in deze "fluwelen contra-revolutie" waren Gorbatsjov en Yeltsin. Onze strekking heeft beide altijd bestreden en nooit enige illusies gehad in hun demagogische retoriek. Helaas kan dat niet gezegd worden van Peters partij (de PvdA) die zich toen - niet voor het eerst, maar daar kom ik nog op terug - schaamteloos aan de kant van de contra-revolutionairen schaarde. Wat je beweert, moet je ook hard maken, daarom enkele citaten:

Tot in ’89 stond in het vast kader van Solidair, dat omschrijft waar de PvdA voor staat: "Gorbatsjov heeft een groot aantal van deze negatieve fenomenen (de opportunistische lijn van Kroetsjov etc. - EB) bekritiseerd en een aantal positieve hervormingen ingeluid"

In solidair nr. 733 van 143 januari ’88 mag Gorbatsjov, in een polemiek tegen het Trotskisme, twee bladzijden lang (14-15) de balans opmaken van de Sovjetunie in WOII.

In de Solidair van 5 april ’89 lezen we over Yeltsin: "…In die zin vormen de verkiezingen een steunbetuiging aan de koers van Gorbatsjov. Zo behaalde Boris Yeltsin, die bij het grote publiek symbool staat voor de strijd tegen korruptie en maffiapraktijken binnen de Moskouse KP en schietschijf werd van de behoudsgezinde krachten, een score van 89,4% in Moskou. (de PvdA vind dit hier nog positief - EB) De verkiezingsresultaten zetten echter ook ernstige problemen in het licht…" 

In de Solidair van 30 maart 1988: "wij begroeten de positieve ontwikkelingen die in de Sovjetunie aan de gang zijn en die het marxisme-leninisme nieuw leven inblazen" 

Deze posities van de PvdA zijn geen toeval. Ze zijn het gevolg van hun verkeerde methodes van analyse. Tot Gorbatsjov beschouwde de PvdA Oosteuropa en de Sovjetunie niet als ‘socialisme’ zoals Peter Mertens hier laat uitschijnen, maar als een variant op het kapitalisme, genaamd "staatskapitalisme". 

In plaats van de geplande economie te verdedigen, zoals de LSP en haar voorlopers deden ondanks de bureaucratische degeneratie van de sovjetunie, beschouwde de PvdA de Sovjetunie als het gevaar nummer 1, erger dan het VS-imperialisme en veel erger dan Europa. Dat Europa werd immers door de Amada (de voorloper van de PvdA) opgeroepen zich te bewapenen tegen de beide dominante imperialismen, dat van de VS en dat van de Sovjetunie!

Dat verklaart meteen waarom de PvdA tot het midden van de jaren ’80 in Afghanistan het "Nationaal Verenigd Front" (FUNA) steunde. Dat front telde zowat 10.000 mujahedin en maakt deel uit van de coalitie die nu door het VS-imperialisme aan de macht werd geholpen. Het verklaart ook waarom de PvdA haar huidige kampioen van het socialisme, Fidel Castro, toen nog de "waterdrager van het sovjetimperialisme’ noemde (Internationale Solidariteit, jg. ’81 nr.3). Hierop kom ik nog terug. 

Nog even de rest van Peters’ stelling nummer 2:

Hij schrijft: "roept … Peter Taaffe dat het niet fout kan gaan: "Ondanks alle propaganda in de westerse media over de ovcerwinning van de ‘westerse democratie op het communisme’, staan noch de hereniging van Duitsland, noch het herinvoeren van een vrije-markt economie op de agenda van de Oostduitse arbeiders (…) De bureaucratie zal nooit vrijwilligvan het toneel van de geschiedenis verdwijnen… De bureaucratie kan men niet ‘hervormen’. Ze moet omvergeworpen worden." (DDR: De mars van de Politieke Revolutie, Vonk nr ’96, december 1989, blz. 6-7)

Peter opent opnieuw zijn trukendoos, dat hij daarbij de waarheid wat moet ‘corrigeren’ neemt hij erbij. 

Kunstgreep 1: Het artikel uit Vonk nr. 96 is niet van de hand van Peter Taaffe, maar van Jean Lievens. Wat Peter Mertens hier presteert is citaten uit twee verschillende artikels aan elkaar naaien zodat de indruk gewekt wordt dat het om één en hetzelfde artikel zou gaan. Op die manier hoopt hij de oorspronkelijke betekenis te verdraaien

Kunstgreep 2: Meteen wordt de uitspraak van Peter Taaffe met een maand verlaat. Die maand is niet van de minste. Volgens een rapport van Antje Zander, Oostduitse uit Rostock, actief betrokken bij de beweging en lid van de Duitse afdeling van het CWI, riepen noch Neue Forum, noch de andere oppositiegroepen in het begin op voor de herinvoering van de markteconomie of de hereniging van Duitsland. 

(De Militant, nov. 1999: http://www.geocities.com/militantarchief/archief/99/189/Oost.html) 

Volgens Antje vond op 4 nov. "de grootste betoging in de Duitse geschiedenis plaats. De rally werd geopend met de woorden: "dit is een socialistische betoging!" Ze wijst er echter op dat er geen echt alternatief bestond, geen democratische comités in de werkplaatsen, scholen, gemeenschappen en dus ook geen democratische besluitvorming. Alles gebeurde spontaan. Een dergelijke situatie kon niet blijven duren. "Het openstellen van de grenzen maakte dat Oostduitsers met hun neus op het enorme contrast met het leven in West-Duitsland werden geconfronteerd: boordevolle winkels met alle goederen die je je maar kon dromen (…) Het vacuüm resulteerde in een verandering in het bewustzijn. Op 20 november (dus na de publicatie van Peter Taaffe) kwamen voor het eerst slogans voor de hereniging naar voor op de Maandag-betoging in Leipzig. Illusies in een "sociale markteconomie" begonnen te groeien.

Het artikel van Jean Lievens (dec. 1989) is trouwens eveneens illustratief voor de leugenachtige methodes van Peter Mertens: daar staat als tussentitel: "geen terugkeer naar het kapitalisme" en als besluit: "in de volgende decennia, zal de politieke revolutie in het Oosten en de Sociale revolutie in het Westen een nieuwe wereldorde scheppen, waarin geen plaats meer zal zijn voor de nukleaire waanzin, ekologische rampen, volkerenmoorden en hongersnood. In een socialistische wereldfederatie der volkeren, zullen deze naar de vuilnisbelt van de geschiedenis worden verwezen." Peter Mertens leest zaken die er niet staan, maar diegene die er wel staan, daar leest hij over. 

Peter Mertens noemt zijn bijeengeknutseld citaat: "klare taal aan de fans van Kohl,… uw taak zit er niet op, het gehele regime moet omvergeworpen worden". Thatcher wordt er bij gesleept, de CIA, Walesa, Radio Free Europe en Havel… waarom niet Yeltsin of Gorbatsjov, Peter? Indien Peter iets afwist van Tatcher dan zou hij weten dat ze is gevallen over het verzet tegen de Poll Tax, toeval of niet, maar dit was een strijd opgestart en geleid door het Britse Militant (nu Socialist Party), de Britse sectie van het CWI. Was Peter Taaffe’s uitspraak klare taal voor Kohl en Co? Ja, in die zin dat de hereniging van Duitsland en de herinvoering van de vrije markt niet op de agenda van de Oostduitse arbeiders stond. Wat had hij moeten zeggen volgens Peter Mertens: dat het er wel op stond? Een betere manier om de kapitalistische restauratie te steunen had niet bestaan, maar ja, de PvdA had er tegen die tijd al een handje van weg om kant te kiezen voor de Gorbatsjovs en de Yeltsins.

Tenslotte het citaat uit het nummer 97 van Vonk (jan.-feb. ’90). Dat citaat komt uit een interview met mijnwerkers uit Vorkuta - Siberië (waar het CWI leden heeft). "De heldhaftige strijd…" schrijft Peter. Waar "…" staat, hoort eigenlijk "van de mijnwerkers in Vorkoeta en de rest van de Sovjetunie". Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat Peter dat wijselijk weggelaten heeft. Dan slaat hij anderhalve paragraaf over vooraleer verder te gaan. Wat staat er in die bewuste paragraaf? "… de hele wereld. De massa van de bevolkingen in Oost-Europa wil geen terugkeer naar het kapitalisme, maar een einde aan het despotisme van de parasitaire bureaucratische kaste. Zoals een vrouw uit de Sovjetunie zei: "we hebben niet de oktoberrevolutie gemaakt, opdat er zich nu weer enkelen zouden verriijken." De heersende bureaukratie zal manoeuvreren en op gezette tijden koncessies doen. Ze zal alles doen behalve toestaan dat de arbeidersklasse zelf het bestuur over de samenleving in handen krijgt! Dat zou namelijk de positie van de bureaukratie onmiddelijk onhoudbaar maken. Het is hieruit… " Duidelijk?