arch/ive/ief (2000 - 2005)

Inheemse volkeren dag

Het Europese of Westerse gevoel van superioriteit kent geen grenzen. Rassentheorieën, darwinistische evolutietheorieën en nieuwe vormen van beschavingsoffensieven middels zendelingen, maar ook ontwikkelingswerkers tonen een algemeen gevoel van verantwoordelijkheid vanuit het Westen voor de rest van de wereld. We hebben de verplichting om anderen in de vaart der volkeren met onze kennis en ervaring bij te staan, hen democratie en vrijheid te brengen, en hen, als ware we God, tot ons evenbeeld te scheppen.


Inheemse volkeren kunnen slechts met woede en verdriet terugkijken naar de ontmoeting met dit “superieure” Westen. Contact met de Nederlandse slavendrijvers, Spaanse veroveraars en Franse kolonisten leidde tot de grootste genocide in de menselijke geschiedenis, waarvoor vandaag de dag nog steeds nauwelijks aandacht is. Vandaag 9 augustus, uitgeroepen door de Verenigde Naties tot de Internationale dag voor Inheemse volkeren, is een dag waarop hier wel bij stil gestaan kan worden. En dan niet alleen bij wat er in het verleden is gebeurd, maar ook bij de praktijken van multinationale bedrijven, multilaterale instellingen en nationale overheden vandaag de dag.


Het Italiaanse kledingmerk Bennetton heeft de afgelopen twee jaar in de clinche gelegen met de Mapuche Indianen in het Zuiden van Argentinië over een stuk grond dat groter is dan Nederland, de Wereldbank en andere ontwikkelingsbanken nemen al jaren het voortouw in het implementeren van neoliberale hervormingen en grootschalige projecten verbonden aan mijnbouw en gas- en oliewinning op inheems grondgebied (bijvoorbeeld Nigeria en Colombia) en de agressieve buitenlandpolitiek van Europa, China, Japan en de Verenigde Staten, alsmede de nationale politiek van veel overheden in het Zuiden, heeft in de afgelopen decennia tot de vernietiging van inheemse politieke en economische structuren, alsmede hun cultuur en leefomgeving, geleid.


De inheemse volkeren, die al meer dan vijfhonderd jaar worden onderdrukt, vormen vandaag de dag een inspiratiebron voor anderen, ook hier in het Westen, om te strijden voor een andere wereld. Met de Zapatista opstand op 1 januari 1994 in het zuiden van Mexico, verklaarde de inheemse bevolking de oorlog aan het neoliberalisme en het begin van de strijd voor een andere wereld. In Zuid-Amerika hebben verschillende boeren en inheemse organisaties in het spoor van de Zapatistas in de afgelopen jaren zich recht tegenover het dominante economische model geplaatst met als gevolg onder andere het terugdraaien van privatiseringen en het aftreden van verschillende presidenten, die het neoliberale economische model verdedigden (onder andere in Argentinië, Bolivia en Ecuador). De strijd van de inheemse bevolking is hiermee nauw verbonden aan de mondiale strijd tegen uitbuiting, discriminatie en onderdrukking. Vandaag 9 augustus 2005 is als internationale dag van de Inheemse Volkeren, dan ook een dag waarop iedereen die zich niet met de huidige mondiale politiek economische structuren kan identificeren, mag zeggen, Basta Ya!