arch/ive/ief (2000 - 2005)

Julien Lahaut
Communistisch syndicalist
Zo had hij het allicht nooit durven dromen. Als veertienjarige begint Julien Lahaut zijn loopbaan in de fabriek van Cockerill. Vandaag neemt hij het tegen zijn toenmalige werkgever op in de strijd om de titel van 'Grootste Belg'. Ook Lahauts vader werkt bij Cockerill en is er syndicalist, maar wordt ontslagen. Maar de 'rode' appel valt niet ver van de boom, want zoon Lahaut neemt al gauw deel aan stakingen en andere vakbondsacties. Op zijn arbeidskaart krijgt hij het etiket 'agitator' opgeplakt. Ook hij wordt meerdere malen ontslagen, maar klimt snel op binnen de vakbond. Tijdens de Eerste Wereldoorlog gaat hij als vrijwilliger naar het Russische front, waar hij zich het communistische gedachtegoed eigen maakt. Bij zijn terugkeer probeert hij zijn idealen te realiseren via de Belgische Kommunistische Partij, waarvoor hij vanaf 1932 in het parlement zetelt. In 1950 wordt hij vermoord.

Julien Lahaut wordt beschouwd als de grootste revolutionaire marxistische arbeidersleider uit de Belgische geschiedenis. Hij kon als geen ander de arbeiders enthousiast maken en hun moreel hoog houden. Dat deed hij ook met zijn lotgenoten in de concentratiekampen, waar hij tijdens de Tweede Wereldoorlog in verbleef en waarin hij bijna de dood vond. Hij werd door zijn aanhangers niet voor niets "de man met de zon in zijn zak" genoemd.

Hij mag dan wel de concentratiekampen overleefd hebben, de manier waarop hij stierf was niet minder tragisch. Geheel volgens het communistische gedachtegoed was hij een overtuigd antiroyalist. Tijdens de Koningskwestie stond hij dan ook vooraan in de betogingen tegen de terugkeer van Leopold III. Toen evenwel de jonge Boudewijn de vorstelijke eed aflegde, werden de legendarische woorden "Vive la république" in het parlement geroepen. De communistische fractie had vooraf afgesproken de eedaflegging te verstoren, maar het is absoluut niet zeker dat het de stem van Lahaut was die voor opschudding zorgde. Toch werd de republikeinse kreet aan hem toegeschreven, een beschuldiging die hij graag op zich nam. Nauwelijks een week later werd hij thuis doodgeschoten. De daders (op één na), opdrachtgevers of exacte motieven zijn nooit achterhaald. Vermoed wordt dat het extreem-rechtse royalisten of anticommunisten waren. Samen met de moord op PS-topman André Cools in 1991 is dit de belangrijkste politieke moord in de Belgische twintigste eeuwse geschiedenis.