arch/ive/ief (2000 - 2005)

Zonder enige waarschuwing openden de autoriteiten het vuur op een vreedzame groep manifestanten in Huehuetenango. Elf personen werden door kogels geraakt. Eén van hen overleed op weg naar het ziekenhuis. Het slachtoffer, Juan López, was lid van één van de grootste boerenorganisaties van het land (Comité de Unidad Campesina -CUC), en ook de meeste andere betogers maken deel uit van een sociale groepering.

De leider van CUC, Daniel Pascual, verbleef enkele weken geleden nog in België in het kader van een Academische Week rond Mensenrechten en Milieu in Guatemala aan de KULeuven. Hij ijverde toen voor noord-zuid solidariteit in de strijd tegen de negatieve gevolgen van de globalisering, waarmee ook onze samenleving wordt geconfronteerd. Vandaag is er een aanhoudingsbevel tegen Daniel Pascual louter omwille van zijn deelname aan de manifestaties.

Amper 9 jaar na de ondertekening van de vredesakkoorden en daarmee de beëindiging van een conflict waarin de militairen de voornaamste verantwoordelijken waren voor de ernstige mensenrechtenschendingen, komt deze gewelddadige repressie van het leger extra hard aan. De organisaties die achter de protestacties staan, zullen klacht neerleggen tegen de Staat, voor inbreuken tegen haar eigen Grondwet. Daarin is immers het recht op betogen opgenomen. In de aanklacht zullen ondermeer de Minister van Binnenlandse Zaken en de directeur van de Nationale Politie (Policía Nacional Civil – PNC) verantwoordelijk worden gesteld voor de tragische gebeurtenissen in Huehuetenango.

Vrijhandelsakkoord

Op donderdag 10 maart keurde het congres uiteindelijk het vrijhandelsakkoord met de VS goed met 126 stemmen voor en 12 tegen. De grote blokken (GANA, FRG, UNE en PAN) hadden op wellicht op voorhand reeds hun stem verkocht aan belangengroepen uit de VS. Het akkoord stipuleert dat alle goederen vanuit de VS zonder invoerheffingen kunnen worden ingevoerd. Enkel voor maïs betekent dit een verlies van zo’n 125.000 voltijdse banen. Bedrijven uit de VS krijgen ook dezelfde rechten als lokale bedrijven bij het bekomen van contracten in openbare aanbesteding. Dit betekent oneerlijke concurrentie voor de lokale bedrijven, die hierop nauwelijks voorbereid zijn. Ook de privatisering van gezondheidszorg, onderwijs, water, milieudomeinen vormen onderwerp van het akkoord. Bovendien staat er letterlijk in dat het milieu de economische ontwikkeling niet in de weg mag staan.

In Guatemala is het verzet tegen het vrijhandelsakkoord met de VS groot. De betoging in Huehuetenango is maar één van de voorbeelden van het protest van de bevolking, dat ook gisteren en vandaag in de hoofdstad en in andere provinciesteden doorgaat. De betrokken organisaties klagen vooral het gebrek aan aandacht voor sociale en ecologische kwesties in het akkoord aan. Hierdoor komen de rechten van de lokale, overwegend inheemse bevolking ernstig in gevaar en zal de armoede nog toenemen, zo menen de organisaties.

Op hetzelfde moment dat Juan Lopez werd doodgeschoten, zette president Berger zijn handtekening onder de vrijhandelsakkoorden, die de dag erop in het staatsblad werden gepubliceerd om in werking te treden. Naar de grieven van de organisaties die de protestacties leiden, werd niet geluisterd. Volgens de regering zijn deze organisaties niet representatief voor de Guatemalteekse bevolking.

Het sluiten van vrijhandelsakkoorden met de Centraal-Amerikaanse landen maakt deel uit van de economische strategie van de Bushadministratie. Het uiteindelijke doel is de creatie van een vrijhandelszone van Canada tot Panama. Dit moet gebeuren via de integratie van NAFTA (North American Free Trade Agreement) en CAFTA (Central American Free Trade Agreement).

(lc)

Foto’s, video’s en een ooggetuigenverslag van het gebeuren zijn te vinden op de site http://www.freedomsojourn.com/Naranjales.htm Ze zijn afkomstig van enkele buitenlanders - waaronder de Belg Tom Feyaerts - die zelf het initiatief namen om alles te filmen.