De illusie van vrije verkiezingen

De illusie van vrije verkiezingen
by Ico Maly Monday, Jan. 10, 2005 at 11:42 AM

kif kif Mediawatch
www.kifkif.be

Het overlijden van Arafat vormde voor veel staatshoofden en eminente politici de aanleiding om een laatste eerbetoon tentoon te spreiden aan een historisch leider. Tevens werd deze gebeurtenis door vele politici gezien als een opportuniteit tot vooruitgang in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Volgens Javier Solana moet de internationale gemeenschap de dood van Arafat aangrijpen om het vredesproces in het Midden-Oosten nieuwe impulsen te geven: "Het beste eerbetoon aan president Arafat zal bestaan in een versterking van onze inspanningen voor de oprichting van een vreedzame en leefbare Palestijnse staat, zoals voorzien in het stappenplan".

Premier Verhofstadt drukt in het 13u-journaal van 11/11/2004 op de VRT zijn hoop uit dat de verschillende partijen terug het stappenplan willen opnemen. Zijn partijgenoot en minister van buitenlandse zaken De Gucht was zoals gewoonlijk minder subtiel: "Bij zijn overlijden begint een nieuwe periode in het Midden-Oosten. Ik hoop dat de nieuwe Palestijnse leiders in staat zullen zijn om vrede met Israël te bewerkstelligen", aldus De Gucht . We horen duidelijke echo’s van de Israëlische stem: de bal ligt in het Palestijnse kamp, Arafat was een obstakel voor vrede weerklinkt het impliciet.

Er heerst bij velen het idee ‘dat er iets los komt’ in de kwestie, 2005 lijkt wel een nieuwe frisse start in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Lode Delputte verwoordt het in De Morgen als volgt: “De Palestijnse leiding zegt dat er op 9 januari volgend jaar 'presidentsverkiezingen' komen in de Palestijnse gebieden. De Israëlische premier Ariel Sharon sluit niet uit dat ook de 228.000 Palestijnen in het betwiste Oost-Jeruzalem daaraan mogen deelnemen. Weldra wordt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell naar de regio gestuurd in de hoop het vredesproces weer op het spoor te krijgen. Zoveel is zeker: iedereen wil de nieuwe mogelijkheden verkennen die het overlijden van Yasser Arafat plots biedt.”

Vrije en democratische verkiezingen?

De Amerikaans-Israëlische wens is met het heengaan van de ‘demonische vijand’ uitgekomen, er komen ‘presidentsverkiezingen’ en hun kandidaat lijkt het pleit te winnen. Mia Doornaert haalt opgelucht adem: “De Palestijnse leiding had aangekondigd dat ze binnen de zestig dagen na het overlijden van Yasser Arafat presidentsverkiezingen zouden plaatsvinden. Ze vinden nu zondag plaats. De Palestijnse Autoriteit had beloofd dat deze verkiezingen democratisch zouden zijn. Er zijn zeven kandidaten die de kans kregen zich kenbaar te maken en campagne te voeren.” De kerstsfeer is voelbaar in het land. Het enige probleem is dat een presidentsverkiezing terwijl men nog steeds onder de knoet van de bezetting leeft, een oxymoron is. Soevereiniteit en bezetting sluiten elkaar per definitie uit.

De wereld lijkt vaak te denken dat de Palestijnse bevolking zijn ultieme vorm van soevereiniteit uitvoert door ‘vrij’ en ‘democratisch’ een eigen ‘president’ te verkiezen. Belangrijk om in rekening te brengen is dat de Palestijnse Autoriteit een creatie is die afstamt uit het tijdperk van de Oslo-akkoorden. Ze kreeg een beperkte bevoegdheid over een lappendeken van bantoestans (de beruchte A, B en C gebieden). Door deze akkoorden werd de PA tevens verantwoordelijk voor de veiligheid van Israël. De constructie van de Palestijnse Autoriteit roept met andere woorden duidelijke linken op met een het (Brits en Franse) model van de ‘native chief’. Dit model, dat afstamt uit het Europese koloniale tijdperk in Afrika, is erop gericht om lokale autoriteit te verweven ten aanzien van de overheerste bevolking. Hiervoor werd uitgekeken naar de aanstelling van een lokale chef. Deze leider mocht onder toezien van de bezetter iets meer status opbouwen, kreeg enige ondersteuning van de kolonisator, een titel, enkele privileges en een veiligheidsdienst. Weliswaar een veiligheidsdienst ter bescherming van de bezetter. Over soevereiniteit is dus geen sprake, over democratie bijgevolg ook niet. Dit weerhoudt Rudy Vrankx echter niet om te stellen dat deze verkiezingen “bewijzen dat de Palestijnse democratie leeft” .

De ‘vrije en democratische verkiezingen’, waarover in de media sprake, gaan over het verkiezen van deze nieuwe ‘native chief’. Opnieuw wordt de link met het koloniale verleden duidelijk, immers gedurende de jaren ’70 liet de Zuid-Afrikaanse regering in de bantoestans ook verkiezingen doorgaan. Israël en de V.S. hebben het Palestijnse volk nu reeds duidelijk laten weten wie het bij de verkiezingen moet halen: Mahmoud Abbas.

Waarom Abbas verkozen werd?

Abu Mazen (Mahmoud Abbas) heeft het gehaald en krijgt de ondankbare taak om de leiding van de PA op zich te nemen. Nochtans geniet hij niet de populariteit die Yasser Arafat en Marwan Barghouti te beurt valt. Hij staat onder de Palestijnen zelfs gekend als zijnde corrupt en als een persoon die hoogstwaarschijnlijk de verworven Palestijnse rechten zal inleveren onder Amerikaans-Israëlische druk. Toch hebben de Palestijnen deze man verkozen als hun ‘president’. Waarom?

Er kan niet ontkend worden dat Abbas de beste relaties onderhoudt met Israël en de Verenigde Staten en dus de beste kans maakt om een ‘vredesakkoord’ te tekenen. De Palestijnse roep naar vrede weerklinkt luid door in deze verkiezing. De Palestijnse bevolking is de Israëlisch-Amerikaanse stem niet vergeten ten tijde van de roadmap en de aanstelling van Abbas als eerste minister: Abbas moest en zou eerste minister worden. De Israëlische en Amerikaanse steun voor deze kandidaat springt duidelijk in het oog, zij hopen dat hij zich even inschikkelijk zal verklaren met de Israëlisch-Amerikaanse ‘vredesvoorstellen’ als voorheen. Abbas en zijn campagneteam krijgt duidelijk de steun van Israël en dus ook de vrijheid om zich binnen en buiten de Bezette Gebieden te bewegen.

Indien we Israël’s lof voor en behandeling van Abbas plaatsen tegenover de Israëlische behandeling van Mustafa Barghouti, de tweede in de peilingen, is er geen twijfel meer over de favoriete kandidaat. “When Dr. Barghouthi campaigned in East Jerusalem, he was detained for several hours. Just last week, he was beaten up at an Israeli checkpoint for coming to the aid of one of his campaigners who was being harassed by the Israeli soldiers. And a few days ago, a 17 year-old volunteer was shot dead as he put up campaign posters in a Gaza refugee camp.”

Ook onze pers is er duidelijk voor gewonnen dat Abbas de fakkel overneemt, hij is één van “the good guys”, zoals Bush het zei. Mia Doornaert vindt dat we Abbas een kans moeten geven ook al is het “(…) waar dat één kandidaat, Mahmoud Abbas, gezalfd werd door de Palestijnse leiding en met name door al-Fatah, de grootste groep binnen de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO. En dat zijn overwinning op voorhand lijkt vast te staan. Dat is een erfenis van het verleden, toen Arafat alle touwtjes in handen hield.” De aangekondigde overwinning van Abbas is echter geen gevolg van de ‘politieke natuur’ van de Palestijnen, zoals Mia Doornaert denkt. De overwinning van Abbas is het gevolg van de jarenlange Israëlisch-Amerikaanse strategie ten aanzien van de Palestijnse bevolking.

De illusie van de vrije verkiezingen

Van vrije en democratische verkiezingen kan dan ook helemaal geen sprake zijn, de Palestijnen leven anno 2004 onder Israëlische Bezetting. Het feit van de verkiezingen verandert hier geen zier aan en zal hier ook niets aan veranderen. Integendeel de verkiezingen verlenen legitimiteit aan de huidige apartheidspolitiek en suggereren dat de Palestijnen werkelijk over soevereiniteit zouden beschikken. In tegenstelling tot de PLO die het ware representatief orgaan is van alle Palestijnen, is de PA het orgaan van de indirecte bezetting en daarmee de ‘schone’ kant van de medaille der bezetting. De verkiezingen zorgen voor een mooi en democratisch imago, de bezetting blijft netjes buiten beeld. Onder deze omstandigheden wint enkel Israël die haar dagelijkse kolonisatie en militaire wanbeleid in de Bezette Gebieden kan toedekken.

De huidige verkiezingen zullen voor de Palestijnse zaak geen zoden aan de dijk zetten, integendeel het is een verkiezing van een onderdeel van de apartheidspolitiek van de bezettende macht. Deze verkiezing is dan ook helemaal niet vrij, noch democratisch te noemen. Democratie en bezetting gaan immers nooit samen.

De Morgen, Frank Schlömer, 12/11/2004: “Chirac prijst 'eerste Palestijnse president'” Vrtnieuwssite, 11/11/2004: “Premier Verhofstadt: "Arafat is historische figuur"” Vrtnieuwssite, 11/11/2004: “Premier Verhofstadt: "Arafat is historische figuur"” De Morgen, Lode Delputte, 15/11/2004: ”Diplomatieke en politieke drukte om het vredesproces tussen Palestijnen en Israëli's nieuw leven in te blazen” De Standaard, Mia Doornaert, 08/01/2004: “Vredeswil.” Vrtnieuws, 09/01/2005: 13u journaal El-Zabri (H.), 5/01/2004: “Palestinian Elections – Charting the Palestinian Future”: http://electronicintifada.net/v2/article3480.shtml De Standaard, Mia Doornaert, 08/01/2005: “Vredeswil”.

arch/ive/ief (2000 - 2005)