Maandag 6 december
bespreekt de subcommissie wapenhandel van het Vlaams Parlement het
halfjaarlijks wapenrapport van de Vlaamse Regering dat begin
vorige week aan de parlementairen werd overgemaakt. Volgens
Amnesty International, Forum voor Vredesactie, Pax Christi
Vlaanderen en Vrede vzw is het Vlaams wapenrapport nauwelijks
doorzichtiger als de federale rapporten van de afgelopen jaren.
Vlaanderen doet het op dit vlak dus niet beter dan België.
Met dit wapenrapport kan noch het parlement, noch het publiek, het
wapenbeleid van de regering afdoende controleren. Vlaanderen
rapporteert wel beter over een aantal dual use producten. Dit is
lang niet voldoende.
Breed omschreven
categorieën Zo wordt er nog steeds geen lijst
gepubliceerd van welke wapens naar welke landen gaat! Het rapport
geeft slechts uitvoercijfers per land, en zeer breed omschreven
categorieën. Graag hadden we bijvoorbeeld geweten welke
wapens Vlaanderen dit jaar uitvoerde naar Turkije? Vlaanderen
voerde voor meer dan een half miljoen euro wapensystemen uit in de
categorie “andere” (elektronische en optische
systemen, radars, communicatiesystemen, chemische producten en
OC-sprays).
Vragen bij uitvoer
naar Turkije, India en Pakisten In Turkije zijn er nog
steeds geregeld militaire schermutselingen tussen het leger en
Kongra-Gel (voormalige PKK). De Turkse mensenrechtenorganisatie
IHD meldt nog steeds folteringen, arrestaties en executies. Welke
wapens uit de categorie "andere" werden aan Turkije
vergund, en kunnen die de mensenrechtensituatie verergeren, of
gebruikt worden in het gewapend conflict? Dezelfde vragen
hebben we bij de uitvoer in de categorie “andere” voor
India en Pakistan. Pakistan en India hebben een zeer gevaarlijk
grensconflict over Kashmir en bezitten beide kernwapens. Pakistan
heeft bovendien het Non Proliferatie Verdrag (het verdrag tegen de
verspreiding van kernwapens) niet ondertekend. Pakistan heeft in
het verleden reeds gedreigd kernwapens te gebruiken. De
vredesbewegingen hebben dan ook ernstige bedenkingen bij de 6
vergunningen voor Pakistan en India in de categorie “andere”
(optische systemen, radars, communicatiesystemen, chemische
producten ...) Ook al is er dan wel op dit moment een dooi in de
relaties tussen beide landen, de situatie in Kashmir blijft
explosief.
Vragen bij
vergunningen voor VS en VK 30 vergunningen hebben als
bestemming de VSA en het VK. Beide landen zijn in oorlog in Irak.
Artikel 4 van de wapenwet stelt dat “Elke aanvraag tot het
verkrijgen van een uitvoer- of doorvoervergunning bedoeld in deze
titel wordt verworpen indien er voldoende aanwijzingen bestaan dat
in het land van bestemming de uitvoer bijdraagt tot een duidelijk
risico dat het ontvangende land het bedoelde materieel voor
agressie jegens een ander land gebruikt of er kracht mee wil
bijzetten aan territoriale aanspraken.” Als de uitvoer
kan worden gebruikt voor de oorlog in Irak, dan is de uitvoer
onwettelijk.
Controle op
eindgebruiker Het Vlaams rapport geeft geen informatie over
de eindgebruikers van de Vlaamse wapensystemen die geëxporteerd
worden. 97 van de 143 vergunningen van het laatste halfjaar
betreffen de uitvoer naar industrieën in het buitenland. Aan
wie verkoopt de industrieel zijn eindproduct waarin Vlaamse
onderdelen zitten? Kan deze informatie toegevoegd worden aan het
wapenrapport, zodat een terdege controle mogelijk wordt?
Vredesinstituut Wel een belangrijke stap
voorwaarts is de oprichting van het vredesinstituut. Wanneer het
vredesinstituut een feit is, zullen de beslissingen over de meest
controversiële exportvergunningen - diegene die overeenkomen
met de lijst van situaties waarvoor advies moet worden gevraagd
aan het Vredesinstituut - aan een klein stukje burgerlijke en
parlementaire controle worden onderworpen.
|