arch/ive/ief (2000 - 2005)

Al naargelang de herkomst van de geanalyseerde kleding werden belangrijke verschillen waargenomen. Dat toont aan dat het perfect mogelijk is om het grootste gedeelte van deze verontreiniging te vermijden. Sommige van de geïdentificeerde stoffen vinden we trouwens ook terug in het Belgische huisstof (1). Opnieuw wordt de noodzaak duidelijk van een striktere controle op chemische stoffen. De lopende hervorming van de chemische wetgeving in de Europese Unie, genaamd REACH, biedt hiervoor een unieke kans.

Het rapport, getiteld "Toxic Childrenswear by Disney", (nvdr. Giftig gamma kinderkleding van Disney), geeft aan dat het merendeel van de geanalyseerde kleding een grote variëteit bevat aan potentieel gevaarlijke chemische stoffen. Waarschijnlijk is de aanwezigheid van deze stoffen - die we terugvinden in de logo's en letters op de kleding - te verklaren door het gebruik van PVC-druktechnieken. "De verschillen die we van land tot land waarnemen (2), doen ons geloven dat het perfect mogelijk is om kleurrijke kleding te vervaardigen zonder het gebruik van verontrustende chemische stoffen", aldus Fawaz Al Bitar, verantwoordelijke bij Greenpeace België voor de campagne rond 'Toxische stoffen'.

Zo bekeken, kunnen de distributieketens een bepalende rol spelen om de aanwezigheid te verminderen van gevaarlijke stoffen in consumptiegoederen. Bij wijze van voorbeeld kan men de resultaten vergelijken tussen een Disney-product gekocht bij H&M in Denemarken, en een ander Disney-product dat werd gekocht in een Belgische supermarkt. De besmetting van het in Denemarken gecommercialiseerde product is relatief laag. Daarentegen vinden we in de 'Belgische' pyjama recordwaarden terug aan ftalaten en zware metalen. In 2002 heeft de keten H&M voor haar complete kledinggamma gekozen voor alternatieve oplossingen voor PVC en voor het indrukken met PVC.

"Als het bedrijf Disney zich zorgen zou maken over de aanwezige chemische besmetting in haar gamma voor kinderen, zou zij - naar het voorbeeld van H&M - een beleid op het getouw kunnen zetten ter vervanging of stopzetting van het werken met bepaalde gevaarlijke chemische stoffen", vervolgt Fawaz Al Bitar. Greenpeace heeft het afgelopen jaar Disney aangespoord om haar verantwoordelijkheid te nemen door het vervangen van de gevaarlijke giftige stoffen in al haar producten. Disney heeft geantwoord dat haar producten in regel zijn met de huidige wetgeving en acht het niet nodig om verder maatregelen te nemen. Als Disney een licentie toekent voor het gebruik van haar logo en personages, gaat dit gepaard met strikte voorwaarden rond design en kleurgebruik. Disney zou dus evengoed kunnen eisen om de giftige stoffen te bannen uit de producten die haar logo dragen.

De publicatie van het rapport "Toxic Childrenswear by Disney" komt op een cruciaal moment in de lopende hervorming van de wetgeving over chemische stoffen in de Europese Unie, het zogenaamde REACH-proces (3).

Een van de fundamentele principes in het oorspronkelijk voorstel van nieuwe wetgeving, was het substitutieprincipe. Volgens dit principe moeten bedrijven die gevaarlijke chemische stoffen op de markt brengen, deze systematisch vervangen door veiliger alternatieven.

"Helaas hebben de Europese instellingen, onder sterke druk van de chemische industrie en van sommige regeringen, dit substitutieprincipe niet opgenomen in de tekst" vertelt Nadia Haiama Neurohr, politiek adviseur bij Greenpeace. "Als de regeringen van de Europese lidstaten zich niet 100% inzetten om dit principe klaar en duidelijk in te voeren ter gelegenheid van de REACH-hervorming, dan kunnen bedrijven zoals Disney kleding blijven verkopen die giftige stoffen bevat. En die aldus een bedreiging vormen voor de gezondheid van onze kinderen" vervolgt Nadia Haiama Neurohr.

Op wereldvlak vraagt de Conventie van Stockholm (4) het stopzetten van de productie van Persistente Organische Polluenten (POP's) en hun vervanging door veiliger alternatieven. Nadia Haiama Neurohr vat het als volgt samen: "Deze conventie, waarvan de reikwijdte momenteel is beperkt tot twaalf stoffen, heeft het substitutieprincipe al goedgekeurd. Dit geeft over de hele wereld de te volgen richting aan bij toekomstige wetgeving rond chemische stoffen."

Noten
(1) Hazardous Chemicals in Belgian House Dust.
(2) De analyses werden uitgevoerd op de delen van de kleding, bedrukt met het logo van Disney. De stalen werden gekocht in verschillende continenten: Europa, Azië, Amerika (Noord en Zuid) en Oceanië.
(3) REACH: "Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals", voorgesteld door de Europese Commissie op 29 oktober 2003 (COM(2003) 644 final).
(4) De Conventie van Stockholm van 2001 over Persistente Organische Polluenten (POP's) wordt verplicht op 17 mei 2004.