arch/ive/ief (2000 - 2005)

Kranten zoals De Standaard en De Morgen schreven over betogingen van honderdduizenden tegen de linkse president Chavez, over het geweld van de regering tegen die betogingen, over de doden die daarbij vielen, over de weigering van de regering om een referendum te organiseren, over de slechte economische toestand door het beleid van Chavez enzovoort. Je zou inderdaad gaan twijfelen… en dat is natuurlijk de bedoeling.

Verzwijging en verdraaiing

Waarover gaat het hier juist? In februari moest de Nationale Electorale Raad beslissen of er een referendum zou komen over het presidentschap van Hugo Chavez. Vroeger was dit onmogelijk in Venezuela, net zoals vandaag nog altijd in bijna alle landen. De wet is er gekomen door de linkse regering! Dankzij die nieuwe wet kon de oppositie een referendum over Chavez aanvragen. Ze brachten daarvoor 3,4 miljoen handtekeningen binnen. Voor zo’n referendum zijn 2,4 miljoen handtekeningen nodig. Ze hadden dus ruimschoots voldoende, zou je denken. Wat de media ons echter niet vertellen, is de grootschalige fraude waarmee de inzameling van de handtekeningen gepaard ging. Af en toe verwijst de pers er terloops naar in vage woorden, maar je kan dit toch bezwaarlijk een bijkomstigheid noemen? Het begon al bij de wettelijke datum voor de inlevering van de lijsten. Op de vastgestelde dag was algemeen bekend dat de oppositie niet genoeg handtekening had ingezameld. Daarom werden ze met twintig dagen vertraging afgeleverd. Wat gebeurde in die periode? Veel lijsten zijn met hetzelfde handschrift geschreven, overledenen en kinderen hebben blijkbaar ook in grote getale getekend, in bepaalde bedrijven dwongen de bazen hun personeel te tekenen op straffe van ontslag en in sommige ziekenhuizen kregen patiënten slechts medicatie in ruil voor hun handtekening. Deze wanpraktijken zijn zwart op wit bewezen, en toch behandelen de media dit gegeven hoogstens als een voetnoot.

Uit heel de berichtgeving moet blijken dat Chavez een autoritaire leider is, dat hij de oppositie verdrukt en dat de meeste Venezolanen hem weg willen. Nochtans geeft Chavez de oppositie juist heel veel vrijheid, te veel naar onze mening en die van veel arme Venezolanen. Als de Belgische kranten en commerciële zenders morgen oproepen voor een militaire staatsgreep tegen de paarse regering, dan mag je gerust zijn dat de overheid hun persvrijheid serieus aan banden zou leggen. In Venezuela kunnen de media die opriepen voor de coup van april 2002 en die van januari 2003 nog altijd hun gang gaan en verder leugens blijven verspreiden…

Een steeds terugkerende leugen is de grove overschatting van oppositiebetogingen. Demonstraties van de volksbeweging worden dan weer geminimaliseerd of zelfs verzwegen! Enkele weken geleden hebben we daar nog een mooi staaltje van gezien. Op CNN verschenen beelden van een reusachtige betoging tegen Chavez op 14 februari. Eigenaardig genoeg waren de beelden enigszins vaag en kon je niet lezen wat er op de spandoeken stond. En daar was een reden voor, want die mobilisatie was niet meer of niet minder dan de megamarkt die de regering zelf organiseerde! De armen en linksen daagden daar massaal op als antwoord op de betoging van de oppositie, die slechts 20.000 mensen telde. Onze Venezolaanse kameraden konden zelfs hun boekenstand tonen op de CNN-foto’s van de zogezegde oppositiebetoging. Overigens overspoelde het volk op 29 februari opnieuw met honderdduizenden de straten om te betogen tegen de provocaties van de oppositie. Iedereen kan de omvang van de betogingen nagaan via de foto’s op http://www.aporrea.org. De media hielden evenwel de lippen op elkaar.

Een autoritair regime?

Onze media spreken veel over het geweld in Venezuela, het geweld van de regering tegen de oppositie. Wij gaan dat zeker niet ontkennen. Maar we vragen ons toch af waarom de media in alle talen zwijgen over de gewapende bendes die terreur zaaien in de volkswijken. De pers schrijft eerst over de repressie tegen de oppositie en dan over het aantal doden dat de laatste weken is gevallen. Zo krijg je de indruk dat de overheid hiervoor verantwoordelijk is, terwijl de meeste doden niet bij de tegenstanders van Chavez zijn gevallen, maar onder de aanhangers! Het zijn linkse activisten en leiders (o.a. de kameraden van onze Venezolaanse zusterorganisatie) die belaagd worden door de kogels van de oppositie. Tegen zulke gangsters mag, nee, moet de linkse regering hard optreden.

Uiteraard gaan bepaalde linksen ook over tot daden die niet hoeven. Sommigen grijpen die incidenten aan om geen kamp te kiezen. Maar je kan in dit conflict helemaal niet neutraal blijven. Het gaat hier onmiskenbaar om een krachtsmeting van de armen, de verdrukte klassen tegen de industriëlen, de financiële magnaten en het imperialisme. Ofwel steun je de verdrukten en doorprik je de medialeugens. Ofwel was je je handen in onschuld en blijf je aan de kant staan terwijl er een mondiaal offensief is tegen een van de meest progressieve regeringen ter wereld.

Nog zo’n dooddoener is het veronderstelde slechte economische beleid waardoor de economie het afgelopen jaar serieus in recessie ging. Dit is eigenlijk een argument om te zeggen dat er geen alternatief bestaat voor het neoliberale beleid dat bijna overal ter wereld wordt doorgevoerd. Een ander beleid leidt immers tot ravages. Of niet? In feite is de Venezolaanse oppositie verantwoordelijk voor de slechte economische cijfers. De industriëlen storten via sabotage het land bewust in chaos om Chavez te verjagen (denk aan Chili 1973). In mei 2003 ontdekte men bijvoorbeeld 100.000 kilogram kippen in twee magazijnen in de staat Carabobo. De kippenbedrijven hadden die onttrokken aan de normale distributie om zo kunstmatige schaarste te creëren, zodat het volk zou morren. De belangrijkste factor in de recessie is evenwel de sabotage van de olie-industrie in december 2002 – januari 2003. Daardoor kromp de economie tijdens de eerste helft van 2003 met een desastreuze 27 procent. De verantwoordelijken: managers, directeurs en kaderpersoneel. Zij hielden de raffinaderijen gesloten, vernietigden computerbestanden, wijzigden paswoorden enzovoort. En pijplijnen start je niet op door gewoon op een knopje te drukken, dat vergt veel tijd.

Die patronale lock-out (geen staking!) werd uiteindelijk teruggeslagen door de oliearbeiders zelf. Zij begonnen eerst in Puerto De La Cruz en later ook op andere plaatsen dan maar olie te produceren zonder het management. Dat de werknemers behoren tot de anti-chavistische elite (nog zo’n dooddoener) is dus niet waar. Vooral de corrupte vakbondsleiding staat aan de kant van de elite. En dat is de reden waarom de oude vakbondsfederatie CTV al lang geen 1,3 miljoen leden meer telt. Een groot deel van haar centrales splitste af en vormde vorig jaar de nieuwe linkse vakbondsfederatie UNT.

De populariteit van Chavez is nog steeds zeer groot. Volgens Bear Stearns, een firma in Wall Street – niet bepaald een plek die bekend staat voor linkse sympathieën – maakt hij zelfs veel kans om de verkiezingen van 2006 opnieuw te winnen. Uit peilingen uitgevoerd in januari door het bureau Indaga blijkt dat 51 procent van de bevolking bij een referendum zou stemmen voor de voortzetting van het presidentschap (bij de overige 49 procent is er ook een deel onbesliste stemmen). Kan Verhofstadt in België op zoveel sympathie rekenen? Wanneer er toch nieuwe verkiezingen zouden komen, dan zou 49 procent nu stemmen voor Chavez, terwijl de rest van de stemmen verdeeld zou zijn over oppositiekandidaten, met op de tweede plaats Enrique Mendoza, die slechts 16 procent van de stemmen zou halen. De president dankt die populariteit aan de grootschalige sociale programma’s die hij in 2003 liet uitvoeren, zoals bijvoorbeeld de alfabetisering van honderdduizenden mensen en de sponsoring voor arme boeren. Toch is deze positieve uitslag geen argument voor het houden van het referendum aangezien de oppositie de tussentijd zou gebruiken om de regering verder te destabiliseren, en ze zouden daarvoor rijkelijk vergoed worden door Washington. De website http://www.venezuelafoia.info geeft overigens onomstotelijk bewijs dat Sumate, de organisatie die de inzameling van handtekeningen coördineerde, overvloedige sponsoring kreeg van de US National Endowment for Democracy, een van de belangrijkste instrumenten voor het Amerikaanse buitenlands beleid.

Conspiracy Theory

Beweren wij nu dat er een wereldwijd complot is van journalisten tegen Chavez? Volstrekt niet. Mondiale complottheorieën zijn het handelsmerk van extreem-links, niet van de marxisten. De media worden grotendeels gedomineerd door reusachtige privé-bedrijven zoals bijvoorbeeld AOL-Time Warner, dat onder leiding staat van de aartsreactionair Ted Turner, de stichter van CNN. De openbare omroepen zinken in het niets bij deze multinationals. Dat geldt evengoed in Venezuela. De Venezolaanse Cisneros Groep domineert een aanzienlijk deel van de media in Latijns-Amerika via het eigendom van AOL Latin America, Venevision Continental, IARC Chile en DirecTV Latin America. DirecTV alleen bezit al meer dan driehonderd video- en audiokanalen in 28 landen. Door de recente fusie van Univision en HBC heeft Cisneros ook een de facto monopolie over de Spaanstalige media in de VS. Verder is Cisneros de eigenaar van Coca Cola en Pizza Hut in Latijns-Amerika. De directeur van dit megabedrijf is Gustavo Cisneros, die lid is van conservatieve denktanken in de VS (bv. het invloedrijke Council on Foreign Relations) en zetelt in allerlei raden aan prestigieuze universiteiten zoals Harvard en Columbia.

Het zal nu niet meer verwonderen dat Cisneros een sleutelfiguur is in de Venezolaanse oppositie. Hij heeft de pogingen tot staatsgreep mee gefinancierd. Zijn positie in de media gebruikt hij om de berichtgeving op de meest schandalige manier te manipuleren, en journalisten die daar niet mee akkoord zijn mogen hun biezen pakken. Wie een staaltje van die manipulatie wil zien, moet zeker de documentaire ‘The Revolution will not be Televised’ bekijken (te verkrijgen bij de redactie van Vonk). Deze documentaire werd vorig jaar nog vertoond op het Filmfestival van Gent. Door zijn samenwerking met AOL gaan die verdraaiingen via CNN wereldwijd de ether in. Gustavo Cisneros en Ted Turner houden er als leidinggevende kapitalisten immers dezelfde ideeën op na. Via de internationale media komen die leugens uiteindelijk in onze kranten en op ons beeldscherm.

Persvrijheid kan bijgevolg maar gerealiseerd worden door de opheffing van het privé-bezit van de media en invoering van arbeiderscontrole in deze bedrijven. Daarom is deze eis een onderdeel van ons socialistisch programma en strijden onze Venezolaanse kameraden ter plekke opdat Chavez zou optreden tegen de sabotage van de bourgeoisie.

Wim Benda