arch/ive/ief (2000 - 2005)

Er heerst een nerveuze gespannen sfeer in de WTO-conferentie. Een consensus is nog zeer ver weg. De standpunten lijken eerder te verscherpen. In de persconferenties en onderhandelingsgroepen wordt harde taal gesproken. Veel beweging is er niet te merken.

Maar de echte onderhandelingen krijg je hier natuurlijk niet te zien. De conferentie verloopt volgens hetzelfde scenario als in Doha. Er zijn open onderhandelingsgroepen waar de leden hun standpunten op tafel leggen, maar aan het eind van de vergadering gebeurt daar niets mee. De voorzitters of “facilitators” sluiten gewoon de vergadering, kondigen een nieuwe aan voor de volgende dag en geven hun telefoonnummer op voor het geval dat iemand nog wat kwijt wil. Wat er dan met al die standpunten gebeurt is een mysterie. De facilitators houden consultaties, landen houden bilaterale gesprekken of ontmoeten elkaar in kleinere groepen. Maar wie houdt de pen vast als de conclusies geschreven worden? In Doha, twee jaar geleden, kwam er pas op de laatste dag een nieuwe tekst. Toen die niet goed genoeg was voor de grote handelsmogendheden werd de conferentie verlengd. ‘s Nachts werden een 25-tal landen bij elkaar geroepen om een nieuwe tekst uit te werken. Die werd dan voorgesteld als te nemen of te laten. Wanneer er dit keer een nieuwe tekst komt, of nieuwe tekstvoorstellen over deelthema’s, is een raadsel. De geruchtenmolen, die op volle toeren draait, zegt dat er vrijdagmorgen een nieuwe tekst zou gepresenteerd worden.

Ondertussen houden de NGO’s de ene actie na de andere in de conferentieruimte. Our World Is Not For Sale hield een herdenkingsplechtigheid voor de Koreaanse boer die zijn leven gaf en probeerde aan de pers uit te leggen dat hij dit deed uit protest, niet uit waanzin. Een tweede actie van het netwerk ging over de toegang tot geneesmiddelen, om uit te leggen dat het akkoord dat daar onlangs over bereikt werd niet het einde van het verhaal is. Het akkoord is maar verlopig, nu moet het patentenakkoord zelf nog worden aangepast.

Greenpeace gooide ondertussen tijdens een persconferentie van de Amerikanen de tafel van de sprekers vol met mais uit protest tegen de uitvoer van genetisch gewijzigde mais naar Mexico. Een andere groep had t-shirts aangemaakt met de woorden “expleciete consensus”. Dat is wat er in Doha was afgesproken over de uitbreiding van de WTO-agenda met nieuwe thema’s. Onderhandelingen daarover kunnen er maar komen als iedereen daar uitdrukkelijk zijn toestemming voor geeft, iets wat de EU maar niet wil gezegd hebben. Doof voor het uitdrukkelijke en tot in den treure herhaalde “neen” voor zo’n uitbreiding blijft de EU maar doorduwen. De t-shirts vonden gretige aftrek bij de delegatieleden van ontwikkelingslanden waarvan er meteen een aantal de shirt aantrokken.

Iedereen kijkt uit naar wat er morgen gaat gebeuren. Acties zullen er zeker zijn, maar of er op onderhandelingsvlak wat gaat bewegen betwijfel ik.