arch/ive/ief (2000 - 2005)

Proces tegen het CCLE: verslag vanuit de rechtszaal
by Vluchtelingen Aktie Komitee Friday February 21, 2003 at 02:29 PM
vak@student.rug.ac.be St.Pietersnieuwstr.45, 9000 Gent

Zoals verwacht, is het begin van het eigenlijke proces tegen het Collectif Contre les Expulsions uitgesteld. De volgende zitting is pas op vrijdag 17 oktober, en vanaf dan zijn er elke donderdag- en vrijdagvoormiddag zittingen (23 en 24 oktober, 30 en 31 oktober, 6 en 7 november …). De feiten die het CCLE ten laste worden gelegd hebben voornamelijk betrekking op acties die ze voerden tegen de uitwijzing van Semira Adamu in 1998, tegen de collectieve uitwijzing van Roma-zigeuners in 1999 en op verschillende manifestaties voor gesloten centra.


Er zijn verschillende redenen voor het uitstel. De belangrijkste is dat men het proces tegen de rijkswachters die Semira Adamu ombrachten wil afwachten. De afloop van dit proces is belangrijk voor de verdediging van de acties die het CCLE deed tegen gesloten centra en uitwijzingen. Symbolisch is dit ook heel belangrijk: dit proces is er immers gekomen nadat de belangrijkste politieke verantwoordelijken voor het vluchtelingenbeleid de vluchtelingenactivisten hadden aangeduid als de schuldigen voor de dood van Semira Adamu. Deze politici (o.m. Tobback, Dehaene) hebben toen ook aangedrongen op het proces waarvan we vandaag getuige zijn. Hun redenering moet ongeveer de volgende geweest zijn: de activisten zetten de vluchtelingen ertoe aan om zich te verzetten tegen hun uitwijzing, daardoor moeten de rijkswachters wel geweld gebruiken. Onzinnige redenering: iemand die zich verzet en daardoor de mishandelingen van de rijkswacht, nu federale politie ondergaat, heeft blijkbaar veel te vrezen bij een terugkeer naar het land waaruit hij/zij vluchtte. Hij/zij hoeft daarover geen wijze raad, daarentegen is wel een teken dat het Belgische asielbeleid faalt.

Andere redenen voor het uitstel van het proces zijn eerder van technische aard. De verdediging had om drie zittende rechters gevraagd, maar dit verzoek was blijkbaar genegeerd. De rechter slaagde er zelfs niet in het terug te vinden in het dossier (wanorde was trouwens troef in de rechtszaal), maar stemde dan toch toe. Meer in het algemeen schijnt de rechter het de complexiteit van het proces en de omvang van de dossiers onderschat te hebben.

De advocaten verkregen na heel wat gebakkelei ook dat het twintigtal getuigen door de rechter op het proces zelf gehoord zullen worden, en dat een schriftelijke getuigenis dus niet volstaat. De advocaten lichtten ook een tipje van de sluier op over hun verdediging. De aanklachten zijn soms volkomen onterecht, daarvoor worden getuigen opgeroepen die ooggetuige waren van de acties en een ander relaas van de feiten komen geven dan wat in de aanklachten staat. Andere feiten zijn wel gebeurd, en de beschuldigden zullen ze niet zonder trots bekennen: het busje van de DVZ werd tegengehouden, vluchtelingen zijn ontsnapt uit het centrum 127 bis… Hier is de verdediging complexer. Getuigen zullen de politieke context van deze acties komen schetsen, o.m. over het geweld dat schering en inslag was bij uitwijzingen. Het proces zal ook de wettelijkheid van de gesloten centra in vraag stellen. De advocaten zullen beargumenteren dat het vasthouden van vluchtelingen illegaal is, en dat ook de situatie van de vluchtelingen in de gesloten centra in strijd is met de mensenrechten. Gezien er geen wettelijk statuut is voor gesloten centra, zijn de opgesloten vluchtelingen juridisch gezien geen gevangenen, en kan er ook geen sprake zijn van "hulp bij ontsnapping van gevangenen" (zoals één van de beschuldigingen luidt).

Tot slot blijft het dossier Pascal Marchand samengevoegd bij de andere, zodat ze samen behandeld zullen worden op het komende proces. Pascal Marchand is eerder veroordeeld volgens het snelrecht, maar is hiertegen in beroep gegaan en het vonnis werd vernietigd.

Het was een hart onder de riem van de beschuldigden dat de opkomst van mensen die hen steunen zo talrijk was, op de trappen van het justitiepaleis en in de rechtszaal. Het was duidelijk dat het hier niet ging om een proces tegen een bende politieke hooligans, maar tegen mensen die zich moreel verplicht zagen acties van burgerlijke ongehoorzaamheid te voeren tegen een onrechtvaardig en onmenselijk vluchtelingenbeleid, dat.mensen op zoek naar internationale bescherming opsluit in gevangenissen en hen koste wat het kost, desnoods met geweld, het land uit wil krijgen.