Wie brengt de democratie in gevaar?

Waarom werd Mohammed Achrak vermoord? Hoe kan een mogelijk gestoorde man, die een gerechtelijk verleden heeft en die al sinds 1979 zijn wapenvergunning en al zijn wapens moest inleveren, nu nog beschikken over een vuurwapen? Wat was het motief van de moord? Waarom zijn de migranten op straat gekomen? Waarom moet de Arabisch-Eurpese Liga zo nodig en zo dringend door het politieke establishment (regering, politieke partijen, politie en media) zo hard aangepakt worden? Waarom wordt Dyab Abu Jahjah wel aangehouden en Filip De Winter niet? Waarom gaan de federale, Vlaamse en de Antwerpse overheden geen gesprekken aan met het AEL in plaats van hun leider te demoniseren en te arresteren? Waarom ontstonden er rellen en wie is verantwoordelijk voor het geweld?

Samen met de vluchtelingen, de armen, de ongeschoolden, behoren de zogenaamde ‘migranten' tot de meest verdrukte laag van de bevolking. Zij hebben de laagste lonen en de smerigste jobs. Daarvoor zijn ze naar hier gehaald. Ze zijn het meest achteruitgesteld op gebied van onderwijs, tewerkstelling en huisvesting. De werkloosheid onder de allochtone jongeren in Antwerpen bedraagt volgens de VDAB 37 procent. Ze wonen in België, betalen belastingen, maar hebben geen stemrecht. Ze zijn het mikpunt van pesterijen en vernederingen door de politie, van racistische daden vanwege bange blanke mensen.

Zolang slachtoffers sukkelaars blijven die we met ons geld kunnen dwingen tot aanpassing en inpassing, is alles o.k., maar o wee als zij zich emanciperen, zich organiseren en de dogmata van onze westerse kapitalistische samenleving in vraag stellen. Dan zijn hun leiders extremisten en staatsgevaarlijk.

Dyab Abu Jahjah en de AEL staan voor een derde generatie migranten die geschoold en zelfbewust een politieke strijd voeren voor een betere toekomst binnen de grenzen van de democratische rechtsregels. Zij zijn bondgenoten in de strijd van het Palestijnse volk en tegen de dreigende oorlog van de Verenigde Staten in Irak.
Wat hun standpunten betreft omtrent vrouwen en homo's, omtrent de scheiding van kerk en staat, omtrent antizionisme en Israël, omtrent burgerpatrouilles, omtrent hun rol in de rellen in Borgerhout, omtrent hun positie ten opzichte van de berbers, … zijn wij voorzichtig. De rol en de verantwoordelijkheid van de media in de beeldvorming dienen hier verrekend te worden.

De manier waarop de gevestigde orde het AEL en zijn leider tot zondebok maakt werkt verblindend voor de burger. Het wakkert het al bestaande racisme, de islamfobie en de agressie bij de migrantenjongeren alleen maar aan. Het Vlaams Blok mag ongestoord de politieke klasse en de media opjagen. Het wordt slapend rijk. Ondertussen staat het establishment te juichen bij de harde en brutale aanpak van de meest verdrukten in de samenleving. Weinigen durven nog een dissidente stem laten horen.
Dat de Belgische regering publiek in het parlement durft te verklaren dat zij bereid is de wetgeving van dit land ‘a la carte' aan te passen om het AEL en Jahjah uit te schakelen, is typisch voor dictatoriale regimes en leidt tot totale willekeur. Vandaag het AEL, morgen de Partij van de Arbeid, de radicale vredesbewegingen, de anti-globalisten(zoals in het Italië van Berlusconi) en straks ook die onfatsoenlijke kritische christenen. Die zullen daardoor een heel stuk dichter in de buurt komen van hun stichter, Jezus van Nazareth. Die werd vermoord om zijn strijd voor de minsten.

In zijn verklaringen predikt het establishment verdraagzaamheid, maar zijn praktijk zijn daden van overheersing en beheersing. Het spreekt de taal van de vrede en de dialoog, maar zijn handelingen zijn vervuld van geweld. Die tegenspraak is uiteindelijk terug te voeren tot de onverenigbaarheid van de humane waarden die het verkondigt met de economische belangen die het moet verdedigen. Onze economie dwingt tot kritiekloos aanvaarden van de markteconomie. Haar dogma's(groei en winst) zijn in de plaats getreden van de oude dogma's uit de godsdienst(naastenliefde, eerbied voor de ander, zorg voor de minsten, solidariteit). En de leiders van de christelijke kerken zwijgen. De Mammon legt de God van de Liefde en Gerechtigheid het zwijgen op. Zelfs de moord op een onschuldige moet ‘geïntegreerd' worden in de heersende belangen. De migrantencentra, de moslimraad en socio-culturele organisaties moeten voorkomen dat de discriminatie en het ongenoegen zich vertalen naar maatschappelijk verzet. ‘Pas op: de subsidiekraan gaat dicht'! Integratie is een kwestie van koopkracht geworden.

Waarop wachten de politieke partijen nog om échte besprekingen te voeren met de migrantenorganisaties en met de moslimgroeperingen? Waarop wachten zij nog om het stemrecht voor migranten in te voeren? Waarop wachten zij nog om een volwaardig ministerie op te richten voor migranten en minderheden?

Migranten- en moslimorganisaties zijn voor ons gelijkwaardige gesprekspartners. In een echte dialoog zullen wij de verworvenheden van de geschiedenis omtrent menselijkheid niet achterlaten, bijvoorbeeld gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen(ook in de kerk), de scheiding van kerk en staat en een contextuele en bevrijdende lezing van bijbel en koran.

Laten we - met eerbied voor verschillen - bondgenootschappen sluiten aan de onderkant, tussen allochtonen en autochtonen, tussen christenen, joden, moslims, humanisten en agnosten, tussen gelovigen en atheïsten, tussen socialisten en christenen, tussen vluchtelingen, arbeiders en armen, tussen arbeiders en intellectuelen, tussen leerlingen en leraars.

Waar het visioen ontbreekt, verwildert het volk!(Spreuken 29,18).

Remi Verwimp
30 november '02
priester van het bisdom Antwerpen
en docent van de Werkplaats voor Theologie en Maatschappij

arch/ive/ief (2000 - 2005)