Verslag van de workshop ‘economische democratie' op het Belgisch Sociaal Forum (

Verslag van de workshop ‘economische democratie' op het Belgisch Sociaal Forum (21/11/2002)

In het kader van het eerste Belgisch Sociaal Forum, dat op 21 september 2002, aan de VUB-ULB plaatsvond, organiseerde de Attac werkgroep ‘economische democratie' een workshop rond het thema ‘Een andere wet (dan de wet Renault) is mogelijk!'. Sprekers waren Rudy Sohier, ABVV-afgevaardigde bij FCI-Mechelen, Peter Van Dongen, afgevaardigde in de Ondernemingsraad van FCI-s'Hertogenbosch en Nourredin, FNV-afgevaardigde voor FCI-s'Hertogenbosch. Raf Verbeke van de Attac werkgroep modereerde en vertaalde.

Het werd een zeer interessante voormiddag. Het lokaal zat goed vol en iedereen luisterde aandachtig naar de uitleg van de sprekers. Rudy Sohier vertelde het verhaal van de sluiting van FCI in Mechelen. Hij had het daarbij ondermeer over de beperkingen van de ‘wet Renault'. Volgens hem is die wet niet meer dan een vertragingsmiddel en een instrument om bedrijven te sluiten op een zogenaamd ‘sociaal aanvaardbare' manier.

Peter van Dongen ging dieper in op de sluiting van FCI-s'Hertogenbosch. Hij legde uit waarom de Franse multinational Framatone (waar FCI een onderdeel van is) eerst filialen sluit in het buitenland. Het gaat immers om een bedrijf dat in handen is van de Franse overheid, waardoor het moeilijker is om bijvoorbeeld ‘minder presterende' filialen in Frankrijk te sluiten. Van Dongen had het ook over de werking van de Ondernemingsraad (OR). In Nederland heeft de OR dankzij druk van de vakbonden vier rechten kunnen verwerven:

1. een vetorecht (dat helaas niet geldt bij sluiting)
2. een adviesrecht (geldt bij reorganisatie)
3. een informatierecht (beweegredenen van sluiting moeten uitgelegd worden)
4. een recht op externe deskundigen

Noureddin ging verder in op de uitleg van Rudy en Peter. Hij vertelde hoe moeilijk het was om als vakbond te reageren op sluitingen of reorganisaties van filialen van multinationals. Dit komt volgens hem door twee zaken:

1. Multinationals werken over de grenzen heen. Ze sluiten eerst in andere landen, dan pas in eigen land (wegens de politieke druk).
2. Vakbonden werken nationaal of regionaal en kunnen bijgevolg moeilijk een vuist maken tegen de grensoverschrijdende politiek van de directies van de multinationals.

Noureddin hield dan ook een pleidooi om meer internationaal samen te werken en om een Europese regelgeving uit te werken om de chantage van de multinationals tegen te gaan. Hij pleitte ook voor een versterking van de Europese Ondernemingsraad. Tot slot benadrukte hij dat het uitwerken van een wetsvoorstel, zoals Attac dat doet, een zeer goed idee is. Hij gaf dan ook nog eens drie belangrijke punten aan:

1. Vakbonden moeten op Europees niveau de krachten bundelen.
2. Vakbonden moeten binnen bedrijven meer rechten verwerven.
3. De Ondernemingsraden van bedrijven moeten versterkt worden.

Vervolgens kwam Rudy nog eens aan het woord. Hij vertelde het verhaal van de acties die gevoerd waren voor het behoud van FCI. Dat was gebeurd onder het motto ‘Gedaan met sluiten!'. Rudy vertelde ook dat er inmiddels een sociaal plan op tafel gekomen was, waarbij de vakbonden bekomen hadden dat het plan de nadruk legde op werkbehoud en bedrijfsovername. 95% van de werknemers van FCI hebben voor gestemd. De berichten in de pers, waarin gesteld werd dat de werknemers zich hadden neergelegd bij de sluiting, klopten dus niet helemaal.

Na deze uiterst interessante bijdragen werd er een verrijkend debat gevoerd met het aanwezige publiek, dat voornamelijk uit vakbonders bestond. In de reacties kon één rode draad gezien worden: ‘het moet gedaan zijn met sluitingen en herstructureringen, de vakbonden moeten zich internationaal versterken tegen de aanvallen van de multinationals op de werkgelegenheid'. Onder andere Stephen Bouquin, lid van de werkgroep ‘economische democratie' hield een pleidooi om niet langer defensief te reageren, maar ook offensief te werken, door zelf alternatieven naar voren te schuiven. Het Attac wetsvoorstel past in dergelijke strategie.

Ter afsluiting van deze boeiende workshop riep Raf Verbeke iedereen op om samen mee te werken, samen na te denken, samen te discussiëren over het wetsvoorstel tegen sluitingen en afdankingen. Hiervoor refereerde hij naar de prachtige slogan van de werknemers van FCI: "Samen…Soms wel…Soms niet…Nu zeker!!! Gedaan met sluiten!!!"

arch/ive/ief (2000 - 2005)