Ongeveer een jaar nadat de nationale luchtvaartmaatschappij de lucht inging, is er nog steeds veel te doen rond Sabena. Vooral de manier waarop Sabena failliet is gegaan en de vele onbeantwoorde vragen blijven een doorn in het oog voor vele ex-Sabeniens. Een parlementaire onderzoekscommissie zou dit allemaal moeten uitspitten maar vrezen heel wat ex-Sabeniens dat dit niet de ganse waarheid aan het licht zal brengen. Een 700 tal ex-Sabeniens dienden sinds het faillissement reeds een klacht in tegen de Belgische regering en de ex-directieleden van Sabena. Zij beweren dat het faillissement reeds lang op voorhand geweten was door de regering en misschien wel mee door hen werd georganiseerd.
Met het faillissement van Sabena en de daaraan afhankelijke bedrijven verloren in totaal 17.200 mensen hun job. Een deel van die mensen hebben ondertussen een andere job gevonden, maar bijna niemand heeft een gelijkwaardige job: velen werken in een andere sector terwijl de luchtvaart hun droom was, werken voor een lager loon of verloren allerlei voordelen. Velen zijn vandaag nog steeds werkloos.
Vandaag werd er in Zaventem een heus volkstribunaal georganiseerd door een groep ex-Sabeniens. Hun aanklacht luidt dat de regering op voorhand wist dat Sabena failliet zou gaan en dat ze dat ze het zelfs mee heeeft georganiseerd. Bovendien klaagden ze hun gebrek van enig berouw aan.
De Belgische overheid was nog steeds hoofdaandeelhouder van Sabena met meer dan 50% en had alle verwittigingen vanuit Zwitserland compleet genegeerd. Zo stuurde Swissair en de Zwitserse regering in 2001 allerlei brieven naar de Belgische regering om hen te verwittigen dat de Zwitserse banken niet meer bereid zouden zijn om de verder te investeren in Sabena.
Advocate Riet Vandeputte die samen met een werkgroep deze klachten behandelt, heeft een grondige studie gemaakt en heeft alle uitspraken en akkoorden van de Belgische politici en Swissair en Sabena zakenmannen naast mekaar gelegd.
Gisteren nog verscheen premier Verhofstadt in de parlementaire onderzoekscommissie waar hij ontkende dat de Belgische regering op voorhand de afloop kende. Tegelijkertijd gaf hij toe de brieven van de Zwitsers te hebben ontvangen. "Ja, we hebben die brieven ontvangen en nee, we hebben toen niet gereageerd omdat we de handtekeningen van de Zwitsers hadden we toch niet konden weten dat die aan contractbreuk zouden doen." Toch wordt de afwachtende houding van de regering op de korrel genomen.
Het Volkstribunaal stelt een heleboel vragen en wil daar ook een antwoord op. Een van die vragen handelt over het Astoria Hotelakkoord dat in juli 2001 werd afgesloten tussen Premier Verhofstadt met de Heer Corti van Swissair en de directie van Sabena. Door het akkoord werd Swissair vrijgesteld van haar verplichting om haar deelname te verhogen van 49,5% tot 85%. Bovendien zou de Belgische Staat haar juridische acties tegen Swissair stopzetten. In ruil zou Swissair 258 miljoen euro investeren en 9 Airbussen A319 overnemen. Het Volkstribunaal wil weten wat de precieze de inhoud van het akkoord was en waarom het nooit publiek werd gemaakt.
Waarom heeft de Belgische regering toegestaan dat Swissair werd ontlast van de verplichting zijn participatie in Sabena op 85% te brengen?
Een aantal ex-Sabeniens getuigden vandaag over de manier waarop het faillissement hun leven heeft verzuurd. Van het zogenaamde sociale akkoord kwam er gewoon niks in huis. Zo werd er in het sociaal akkoord beloofd dat mensen die voor het eind van 2002 vijftig werden, op brugpensioen konden gaan. Ria Wijns, die al vijftig was in 2001 heeft nooit iets van dat brugpensioen gezien. "De Belgische politiek is grote maffia", zei ze.
Tot slot werd er over de straffen gestemd. Achttien ontvangen suggesties werden voorgelezen: de meeste eisten het ontslag van alle verantwoordelijken, de terugbetaling van de ex-Sabeniens en een gevangenisstraf voor de fraudeurs. Een aantal suggereerde dat de politieke verantwoordelijken ook eens van een werkloosheidsuitkering moesten proberen te leven. "Dat zou Onkelinckx met haar 600.000 bfr in de maand wel doen opschrikken."
Het Volkstribunaal was ook niet mals over een aantal vakbondsleiders, waaronder Gacoms, Tack en Coolbraend. Dit vooral voor hun moreel aandeel in het faillissement, de haatcampagne tegen de piloten op het moment dat ze radicale eisen stelden, het gebrek aan communicatie en het zwakke sociale plan.
De aanwezigen in de zaal waren alvast unaniem over de beschuldigingen en de straffen. Maar velen hebben twijfels over een grondige en eerlijke behandeling van de officiƫle klachtenprocedure.