arch/ive/ief (2000 - 2005)

De Amerikaanse politiek, een bedreiging voor de wereldvrede.

De Amerikaanse President Bush heeft in een document aan het Amerikaans Congres duidelijk gemaakt wat de nieuwe doctrines zijn in de Amerikaanse politiek: „De Amerikaanse veiligheidsstrategie zal gebaseerd zijn op een ander Amerikaans internationalisme, die de verbondenheid van onze waarden en nationale belangen weerspiegelt … In deze nationale veiligheidsstrategie voor de 21ste eeuw zal het geen enkel land worden toegestaan om onze militaire suprematie aan te tasten."
De Amerikaanse oorlogsbegroting voor het jaar 2003 wordt met 6 procent verhoogd tot het astronomische bedrag van 400 miljard dollar. De Verenigde Staten geven daarmee net zoveel uit aan bewapening als de acht daaropvolgende militaire machten tezamen.

De plannen en ideeën van de Amerikaanse regering zijn niet nieuw. Sedert het begin van de jaren negentig is er binnen de Amerikaanse reactionaire denktanks en instituten gediscussieerd over de positie van de Verenigde Staten als enig overgebleven supermacht, na de verdwijning van de Sovjet-Unie. Daarin werd al eerder op onverhulde wijze de imperialistische ambitie van absoluut heerser geformuleerd.
Belangrijk is te zien op welk moment de plannen worden gelanceerd, welke concrete stappen worden genomen en op welke wijze het aan de publieke opinie wordt verkocht. De officiële lancering van de nieuwe Amerikaanse doctrines volgt op een reeks van verklaringen die sedert de aanslagen van 11 september 2001 naar buiten zijn gebracht. Daarin werd al gesteld dat de Amerikaanse regering zich niet gebonden acht aan tal van internationale verdragen, dat zij 'preventieve' aanvallen op zogenaamde 'schurkenstaten' willen uitvoeren, waarbij het gebruik van atoomwapens niet wordt uitgesloten. Op de lijst van mogelijke doelwitten van Amerikaanse aanvallen staan meer dan zestig landen.

Kenmerkte het Clinton-tijdperk zich door zogenaamde 'humanitaire interventies', de republikeinse agenda van Bush gebruikt de strijd tegen 'het terrorisme'. De verschillen in benadering houden minder verband met een verschil in uiteindelijke doelstelling, als wel met prioriteiten van de Amerikaanse heersende elite in een gegeven situatie. Onder Clinton werd vooral gewerkt aan de economische overheersing en het onttrekken van omvangrijke kapitalen uit andere landen. Tegelijkertijd werkten de Verenigde Staten onder zijn leiding aan het creëren van nieuwe internationale verhoudingen voor verdergaande militaire actie. De NAVO werd omgevormd van een defensieve organisatie tot een aanvalsmacht, die zich heeft uitgebreid met landen uit Oost-Europa. De oorlogen op de Balkan dienden om de Federale Republiek Joegoslavië te ontmantelen en het gebied onder militaire controle te krijgen om het tot een strategisch punt in de strijd om Eurazië te maken. Met het optreden in Kosovo heeft de NAVO haar visitekaartje voor de 21ste eeuw afgegeven: optreden zonder mandaat van de VN!

Bush
Met het aantreden van Bush zijn we onmiskenbaar in een nieuwe situatie beland. Er is een groep extremisten uit de coulissen getreden, die op nog agressievere wijze de Amerikaanse macht laat gelden. Wat het presidentschap van Bush 'historisch' maakt is het feit dat zijn machtsovername zonder meer bestempeld kan worden als een staatsgreep. Door intimidatie, uitsluiting van kiezers en het staken van het tellen van de stemmen toen een nederlaag dreigde, is hij aan de macht gekomen.
Vrijwel direct na zijn machtsovername heeft Bush de aanval ingezet op de rechten en het inkomen van de Amerikaanse werkende bevolking. Tegelijkertijd hebben belastinghervormingen ervoor gezorgd dat de rijke toplaag van de Amerikaanse samenleving er financieel flink op vooruit is gegaan.
Daarbij komt dat de Amerikaanse economie in een crisis is beland, die vele honderdduizenden werkloos heeft gemaakt. De daling van de koersen van de aandelen sedert het afgelopen jaar heeft geleid tot inkomstendaling van zeer grote omvang, aangezien vele mensen juist in aandelen hun inkomen en toekomst dachten te kunnen verzekeren. De casino-economie die vooral eind jaren negentig zo aantrekkelijk leek, is voor velen geëindigd in de kater van een totaal bankroet. Niet alleen is een belangrijk deel van het persoonlijk kapitaal van de Amerikaanse bevolking verdampt, ook pensioenfondsen zijn in grote problemen gekomen en daarmee de oudedagvoorziening van miljoenen mensen.
Hoewel grote bedrijven een tijd lang konden sjoemelen met hun boekhouding, om te voorkomen dat de zeepbel van de illusie van eeuwig durende stijging van aandelen zou uiteenspatten, bleek dit uiteindelijk niet langer mogelijk. Een groot aantal corruptieschandalen en faillissementen bracht aan het licht hoe diep de corruptie en de verloedering van het kapitalistisch systeem was gevorderd. Bij die corruptieschandalen in de Verenigde Staten werd ook duidelijk hoe president Bush en vice-president Cheney zelf daarin verstrikt waren.

Aanslagen
In die situatie vonden op 11 september van het vorig jaar de aanslagen plaats in New York en Washington. Bush kon de aandacht afleiden van de corruptie die het Amerikaanse systeem op haar grondvesten deed schudden en van de vraagtekens rond de legitimiteit van zijn presidentschap. Hij kreeg de gelegenheid zijn zeer geringe populariteit op te vijzelen en de Amerikaanse samenleving kreeg na de schok van de aanslagen een golf van chauvinisme en militarisme te verwerken die een zekere tijd haar uitwerking niet gemist heeft.
Over de aanslagen zelf hangt nog steeds een waas die het moeilijk maakt om te beoordelen wie hiervoor verantwoordelijk zijn geweest. De voorkennis van Amerikaanse politie- en veiligheidsdiensten, de leugens en tegengestelde verklaringen over wat zich heeft afgespeeld, duiden op z'n minst op een grotere betrokkenheid van de Amerikaanse autoriteiten dan naar buiten toe wordt toegegeven.
Direct na de gebeurtenissen van 11 september werden een reeks van maatregelen aangekondigd die een ernstige aantasting van de rechtsstaat betekenen. De Verenigde Staten glijden langzaam maar zeker af naar een semi-fascistische staat: mensen kunnen willekeurig voor onbepaalde tijd worden vastgezet, rechtbanken maken plaats voor krijgsraden en interneringkampen worden in gereedheid gebracht om politieke tegenstanders op te bergen. Kritiek op het regeringsbeleid wordt gelijkgesteld aan hoogverraad. De Verenigde Staten hebben de oorlog verklaard aan het terrorisme, alleen zorgvuldig vermeden te zeggen wie zij precies als terroristen beschouwen; in hun ogen kan iedereen een terrorist zijn.
De bewering dat Osama bin Laden en al Qaida verantwoordelijk zouden zijn, wordt weliswaar braaf door de media herhaald, maar in werkelijkheid niet serieus genomen. Niet alleen wordt de technische en logistieke mogelijkheid vrijwel uitgesloten, maar bin Laden en al Qaida zijn gedurende een groot aantal jaren juist door de Verenigde Staten gesteund en gebruikt. Eerst in Afghanistan in de strijd tegen de Sovjet-Unie en later bij de oorlog in Bosnië en Kosovo. Met miljarden dollars uit de Verenigde Staten kon Bin Laden een internationaal terroristisch netwerk opbouwen en ongestoord zijn gang gaan. Het Franse blad Le Figaro heeft bericht dat Bin Laden slechts enkele maanden voor de aanslagen nog in een Amerikaans ziekenhuis in Dubai is behandeld en daar met CIA-functionarissen heeft gesproken.

De cynische werkelijkheid is dat de terroristische moslimorganisaties juist het product zijn van het Amerikaanse machtsapparaat, dat in hen een bruikbaar wapen zag voor het creëren van etnische conflicten en het uiteenspelen van volken. Dit patroon hebben we gezien in Bosnië, Kosovo en Macedonië op de Balkan en kunnen we op dit moment zien in de Amerikaanse steun aan terroristen die vanuit Georgië in Rusland opereren.
Ook in het Palestijns-Israëlisch conflict zien we dit patroon. De banden van de CIA met krachten binnen de PLO, met name El Fatah, zijn bekend. Van deze organisatie is ook bekend dat zij haar oorsprong vindt in nazi-groepen die nauw met Hitler verbonden waren. Arafat is een neef van de Moefti van Jeruzalem, een uitgesproken antisemiet en bondgenoot van Hiler. Arafat en El Fatah hebben in het verleden voortdurend de progressieve krachten binnen de PLO bestreden en hebben zich pas achter de Intifada geplaatst nadat zij dreigden de controle over het Palestijnse volk te verliezen.

De heersers in Washington en hun spindoctors beheersen op magistrale wijze de kunst om emoties te gebruiken bij het beïnvloeden van de publieke opinie, het sturen van mensen en het tegen elkaar opzetten van volken. Zo kan het gebeuren dat grote groepen mensen door emotionele beelden en verhalen in de media over de gebeurtenissen in Israël meegezogen worden in een gevaarlijke golf van antisemitisme en de zelfmoordacties tegen onschuldige Israëlische mensen als heldendaden beschouwen.
De media doen verslag van de gebeurtenissen in Israël op dezelfde wijze als over het conflict in Joegoslavië. Een duidelijk voorbeeld is de verslaggeving over de vermeende massaslachting in Jenin. Palestijnse functionarissen hebben later moten verklaren dat de beschuldiging volstrekt ongegrond was, maar in de media is daar vrijwel geen melding van gemaakt.
Het oorspronkelijke beeld van de Intifada van met stenen gooiende kinderen heeft plaats gemaakt voor terreuracties waarin een grote minachting aan de dag wordt gelegd voor het leven van mensen. Dit terrorisme vertoont alle kenmerken van 'Made in USA' en past in de strategie van conflictbeheersing om het te gebruiken wanneer het gewenst is.
Zo spelen de Amerikanen hun dubbelrol. Zij 'adviseren' zowel de Israëlische regering als de PLO, zowel de Macedonische regering als de Albanese terroristen die vanuit Kosovo Macedonië binnenvielen, zowel Pakistan als India in hun conflict om Kasjmir. De Amerikanen 'adviseren' alle strijdende partijen om zo hun strategische doeleinden te realiseren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ze ook in het Georgisch-Russisch conflict de rol van 'adviseur' willen aanmeten.

Eurazië
Hoewel de binnenlandse situatie en de economische en morele crisis belangrijke elementen zijn bij de beoordeling van de Amerikaanse politiek na de aanslagen van 11 september, is de internationale machtspositie van de Verenigde Staten in deze doorslaggevend. De Amerikanen hebben er nooit een geheim van gemaakt waar het hun om gaat: de controle over wat zij Eurazië noemen, het gebied dat zich uitstrekt vanaf de Balkan, via de Zwarte Zee, de Kaukasus, Centraal Azië, tot het Verre Oosten.
De voornaamste tegenstanders die zij daarbij willen uitschakelen zijn Rusland en China. Vooral Rusland is, ondanks de problemen waar het land mee worstelt, door haar geografische positie en militaire macht een belangrijke hindernis voor de absolute wereldheerschappij van de Verenigde Staten.
Joegoslavië was de eerste stap in de oorlog om Eurazië. Het is tegelijkertijd de spiegel voor Rusland. Wat met Joegoslavië is uitgetest, heeft men in petto voor Rusland: haar invloed in Centraal-Azië wegnemen en het land opdelen in machteloze delen. Rusland mag niet opnieuw een supermacht worden of daar zelfs maar aan denken. "In deze nationale veiligheidsstrategie voor de 21ste eeuw zal het geen enkel land worden toegestaan om onze militaire suprematie aan te tasten", schrijft Bush.
De Amerikaanse plannen zijn in Moskou en China bekend en dat heeft geleid tot een groeiende samenwerking tussen beide landen. Dat blijkt uit het strategisch akkoord dat zij vorig jaar sloten, hun samenwerking met India en de vorming van de Shanghai Cooperation Organization (SCO), waar Rusland, China, Kazachstan, Tadzjikistan, Oezbekistan en Kirgistan deel van uitmaken.
Het is in die situatie dat Bush de gebeurtenissen van 11 september aangreep om een militaire interventie uit te voeren in Afghanistan. Hij gaf daarmee letterlijk uitvoering aan de woorden van Brezinski die al eerder had geschreven: "De Verenigde Staten moeten zien te voorkomen dat er een heimelijke verstandhouding tussen onze vazallen ontstaat en er voor moeten zorgen dat de barbaren zich niet aaneensluiten."
Hoewel de plannen al veel langer in de maak waren, bood 11 september de gelegenheid zich via de zogenaamde oorlog tegen 'het terrorisme' militair te vestigen in een gebied dat door Rusland, China, India, Pakistan en Iran wordt omgeven.
Vanaf dat moment zijn de Amerikanen in een snel tempo begonnen met het vestigen van militaire bases in vrijwel alle Centraal-Aziatische republieken die voorheen tot het gebied van de voormalige Sovjet-Unie behoorden. In het Verre Oosten werd met een vergelijkbare militaire opbouw begonnen in de landen die grenzen aan de Zuid-Chinese Zee.
Inmiddels wordt over de strijd in Afghanistan nauwelijks meer bericht, behalve die over wijzigingen van het commando. Zo mocht de Nederlandse minister van Defensie via de pers vernemen dat wij de twijfelachtige eer hebben gekregen met Duitsland het commando in Afghanistan over te nemen. Uit de schaarse berichten blijkt dat er bloedstollende misdaden tegen de burgerbevolking worden begaan en dat dankzij het Amerikaanse optreden het overgrote deel van de Taliban- en al Qaidastrijders kon ontkomen. Ook bin Laden loopt nog vrij rond.

Irak
Alle politieke en media-activiteiten zijn nu gericht op Irak. Opnieuw maken de spindoctors overuren om ons duidelijk te maken dat oorlog noodzakelijk is. Net als in Joegoslavië en Afghanistan moet er oorlog worden gevoerd om tot een verandering van regime te komen om de vrede te garanderen. Ook hier gaat het weer om leugens.
Irak vormt geen enkele bedreiging. Het land is volstrekt geruïneerd, niet alleen door de verwoestingen in de Golfoorlog van 1990, maar vooral ook door de economische sancties, waardoor naar schatting 2 miljoen mensen het leven hebben gelaten. Ons land heeft daar op misdadige wijze aan meegedaan, toen wij als lid van de Veiligheidsraad het voorzitterschap van de sanctiecommissie bekleedden.
Er wordt gedaan alsof wij nu moeten handelen omdat er een acuut gevaar dreigt. De 'internationale gemeenschap' mag niet meer werkeloos toekijken. De werkelijkheid is dat de 'internationale gemeenschap' nooit heeft stilgezeten en dat Irak voortdurend is gebombardeerd. Stelselmatig is gewerkt aan technologische en logistieke verbeteringen van het leger en de militaire opbouw voor een aanval op Irak is al heel lang aan de gang. In Koeweit en Qatar worden permanente militaire bases en commandostructuren opgebouwd en voor de kust met Jemen wordt één van de grootste Amerikaanse luchtmachtbases gebouwd, geschikt voor nucleaire aanvallen op Rusland.

De aanval op Irak dient niet de vrede, maar is de volgende stap - na Joegoslavië en Afghanistan - in de plannen van de Verenigde Staten in hun poging de wereld aan zich te onderwerpen. Velen menen dat het de Amerikanen vooral te doen is om de controle te verkrijgen over de Iraakse olie. Dat is een gevaarlijke illusie, die suggereert dat Irak een doel op zich zou zijn. Maar noch Irak als land, noch de olie, is wat de Amerikanen nodig hebben voor hun wereldheerschappij. De oorlog tegen Irak is net als die tegen Joegoslavië en Afghanistan een stap in de richting van een veel grotere aanval, die op Rusland en China. Het is een stap in de richting van een derde wereldoorlog.
Wat men met Irak voor heeft is een definitieve herschikking van de politieke en militaire verhoudingen in het Midden-Oosten. Volgens berichten wordt gestreefd naar een nieuw staatsverband tussen Jordanië en Irak met aan het hoofd de koning van Jordanië. Daarmee wordt een Amerikaanse vazalstaat gevormd, die als buffer kan dienen tussen de belangrijkste landen van het Midden-Oosten: Iran, Syrië, Saoedi-Arabië.

NAVO
In de Amerikaanse plannen met betrekking tot Irak vallen verder een tweetal ontwikkelingen te constateren. In de eerste plaats valt het samen met de grootste uitbreiding van de NAVO, officieel in november op de top in Praag. Daarmee bereikt de NAVO de noordelijke en oostelijke grenzen van Rusland en Russische militaire leiders hebben al hun grote zorg uitgesproken over stationering van atoomwapens aan de Russische grens in de Baltische staten. Wat ontbreekt is de inlijving van de Oekraïne en de Centraal-Aziatische landen om de NAVO-omsingeling van Rusland compleet te maken. We kunnen daarom verwachten dat in de komende periode de aandacht op deze gebieden zal komen te liggen. Georgië vervult nu al een belangrijke functie als voorpost van westerse penetratie.
De nieuwe oorlogsvoorbereidingen vallen niet alleen samen met de uitbreiding van de NAVO, de landen van de NAVO worden ook gedwongen militair bij te dragen aan de Amerikaanse oorlogsmachine. Op dit moment vindt er een omvangrijke roulatie plaats van troepen en commando, waarbij de Verenigde Staten en Engeland zich vrijmaken voor de aanvalsoorlogen en de rest van de NAVO-landen een bezettingsmacht moeten leveren voor de veroverde gebieden. Wat in de media wordt gepresenteerd als 'overleg' om tot een internationale consensus en coalitie te komen, is in feite niets anders dan het in gelid schoppen van de NAVO-landen en hen dwingen om troepen te leveren en mee te betalen.
De NAVO-landen zijn inmiddels akkoord gegaan met de vorming van een snelle interventiemacht, die op elk moment waar ook ter wereld ingezet moet kunnen worden. Deze beslissing vloeit voort uit de Amerikaanse eis om de EU militair aan de NAVO ondergeschikt te maken en zal dan ook verstrekkende gevolgen hebben voor de toekomst van Europa.

VN
Een tweede ontwikkeling die samenhangt met de Amerikaanse politiek inzake Irak is de gijzeling van de Verenigde Naties. De Amerikaanse dreiging om desnoods met Engeland alleen de aanval uit te voeren heeft tot grote diplomatieke activiteit geleid om een optreden tegen Irak binnen het kader van de VN te ondernemen. De Amerikaanse chantage lijkt te lonen. Met of zonder VN-resolutie, een aanval op Irak blijft misdadig en draagt op geen enkele wijze bij aan vrede in de wereld. Maar onder de vlag van een VN-resolutie degradeert het de Verenigde Naties - een organisatie van staten die de soevereiniteit en territoriale onschendbaarheid als uitgangspunt neemt voor de relaties tussen staten - tot instrument van de Amerikaanse politiek. Het betekent de doodsteek voor deze organisatie en maakt van de wereld een jungle waar het recht van de sterkste overheerst.

De grote vraag is of het tij gekeerd kan worden en zo ja hoe kan dat gebeuren? Is een nieuwe oorlog te vermijden en kan een proces in werking gezet worden waarin het expansionisme van de Verenigde Staten en de NAVO een halt wordt geroepen?
Of dat mogelijk is hangt af van de mate waarin de vredeskrachten de publieke opinie weten te mobiliseren. Wanneer we zien dat in Londen 400.000 mensen gedemonstreerd hebben, met deelnemers uit uiteenlopende politieke richtingen, waaronder velen voor de eerst maal van hun leven, dan is dat een hoopvol teken. Ook in andere landen, zoals Italië zijn vele duizenden de straat op gegaan.
Hoe machtig ook de Amerikanen en NAVO-machthebbers mogen lijken, geen enkel land of systeem kan een oorlog volhouden als die in het eigen land door de massa van de mensen wordt afgewezen. Om dat te bereiken moet het besef doordringen dat vredesstrijd niet alleen een morele, ethische of politieke kwestie is, maar een zaak die onze levensomstandigheden diep zal raken, zowel persoonlijk als maatschappelijk.
Een oorlog tegen Irak zal grote gevolgen hebben voor de economische ontwikkeling op wereldschaal. Berekend is dat elke 10 dollar prijsstijging voor een vat olie, een vermindering van 0,2 procent betekent voor de economische groei. De vrees die nu door verschillende analisten wordt geuit is dat de stijging van de olieprijs van 30 dollar tot mogelijk 60 en wellicht 100 dollar per vat kan oplopen. Het geeft aan wat dit betekent voor de voorspelde economische groei van ruim 1 procent. De groei verdwijnt en we belanden in een diepe crisis.
Zelfs al zou er sprake zijn van een snelle overwinning en al zou de stijging van de olieprijs binnen de perken gehouden kunnen worden, waarin zelfs van een opleving van de aandelenkoersen kan plaatsvinden, dan nog zal dat voor de algehele trend weinig uitmaken.
De economische crisis dient zich in alle hevigheid aan. De overproductie en de daling van de winsten zorgen voor enorme schokken in het systeem. Werkeloosheid en verslechtering van het levenspeil zullen miljoenen mensen tot wanhoop brengen. Oorlog kan dit tijdelijk remmen, om vervolgens in versterkte mate terug te keren.
Een imperium dat erin slaagt de absolute heerschappij te vestigen, heeft slechts nog één doel: in stand blijven en overleven. Het zal een constante strijd zijn en uiteindelijk worden verloren. De Verenigde Staten zijn nu de fase ingegaan om definitief hun wereldheerschappij te vestigen. Slagen ze daar niet in, dan staat het voortbestaan van het kapitalisme op het spel. In voorgaande fasen van expansionisme (de oorlog van 1898 om Cuba, Puerto Rico en de Filippijnen, de Eerste en Tweede Wereldoorlog) konden de Verenigde Staten hun economische en politieke macht vergroten. Nu zij op hun top staan, is hun gevecht veel defensiever van aard dan op het oog lijkt. Daarin zal steeds meer duidelijk worden dat zij niet voor principes als mensenrechten en democratie strijden, maar slechts voor hun eigen egoïstische belangen.
De grote Zuid-Amerikaanse strijder, Simon Bolivár, schreef in het begin van de negentiende eeuw: "De Verenigde Staten van Noord-Amerika zijn in naam van de democratie een plaag voor Zuid-Amerika." Zijn woorden gaan niet meer op alleen voor Zuid-Amerika, maar voor de hele wereld.