arch/ive/ief (2000 - 2005)

OVER SHARON

EN ANDERE GOEDE LEERLINGEN
 
Een citaat uit ons persbericht van 16 oktober i.v.m. de wraakacties op Afghanistan: "Tevens wordt de aanwezigheid van een verantwoordelijke van een aanslag gelijk gesteld met een aanval uit dat land. Dit is een verregaande uitrekking van het begrip zelfverdediging en is in het verleden nooit aanvaard geweest. Zo werd Israël meermaals veroordeeld door de VN-Veiligheidsraad voor militaire represailles in haar buurlanden, b.v. na het bombardement op de PLO-hoofdkwartieren in Tunis op 1 oktober 1985. Tegen dergelijke praktijken is geen verweer op basis van het internationaal recht meer mogelijk, nu een gelijke argumentatie wordt ondersteund."
 
Helaas hebben de feiten ons intussen meer gelijk gegeven dan we hadden gewenst. Sharon heeft de les van de grote meester maar al te goed in de oren geknoopt. Akkoord: noch de Taliban, noch Arafat en zijn Palestijnse Autoriteit zijn engelen als het op mensenrechten aankomt. Maar het internationale recht, internationale instituties, VN-resoluties en eerdere akkoorden vormen een dwingend kader waarbinnen internationale relaties en conflicten geregeld worden. Afghanistan leert ijverige leerlingen nu aan dat het allemaal vodjes papier zijn: neem het recht maar in eigen handen. Afghaanse of Palestijnse onschuldige burgerslachtoffers? Doet er niet toe, oorlog is oorlog. Weet je de terroristen niet direct te treffen? Richt dan gerust je pijlen maar op de infrastructuur en de leiders van het lokale regime. Sharon zei het met zoveel woorden: "De Palestijnse Autoriteit steunt het terrorisme, deze oorlog tegen de terreur wordt ons opgedrongen. Net als de VS oorlog voeren tegen het internationale terrorisme met al hun krachten, zullen ook wij dat doen met alle middelen die we hebben". Bush presteerde het zelfs om hem nog eens extra carte blanche te geven: ‘Een land heeft het recht om zich te verdedigen'.
 
Voor zover er ooit sprake is geweest van een vredesproces (terwijl het structurele geweld van bezetting en nederzettingenbeleid ongemoeid bleef toeslaan), ligt dit nu compleet aan flarden. Het is duidelijk dat Sharon geen vrede wenste en wenst. Cynisch is het feit dat hij diezelfde politiemacht bombardeert van wie hij eist dat ze efficiënter optreedt tegen de terroristen in het gebied. Ook op dit vlak is het parallellisme toepasselijk: ook de Amerikanen wilden met het Afghaanse regime nooit tot een redelijke overeenkomst komen, de kracht van de wrekende vuist moest en zou gevoeld worden, en snel.
 
Er is niet enkel Sharon. Het precedent Afghanistan kan desastreuze gevolgen hebben wereldwijd. Onfrisse regimes observeren hoe het er vanaf nu aan toe mag gaan als je met woelige gebieden af te rekenen hebt, indien je er (desnoods met wat goede wil) terroristen in kan situeren. Ook Poetin voelt zich gemakkelijker in zijn vel waar het de repressie in Tsjetsjenië betreft. Net als China t.a.v. de Oeigoerse moslims in Xianjiang. En wanneer je de democratie en de mensenrechten de jongste tijd nog wat meer aan je laars lapt dan vroeger, is lastige commentaar uit westelijke richting al heel onwaarschijnlijk als je, zoals Oezbekistan, militaire infrastructuur ter beschikking stelt voor de oorlog in Afghanistan; of als je, zoals ook andere landen uit de regio (Kazachstan, Tadzjikistan, Turkmenistan...), je kersverse strategische ligging achter de hand hebt als troefkaart. India beschuldigt Pakistan de daders van het bloedbad in het parlement de hand boven het hoofd te houden... wordt vervolgd?
 
Er zijn andere wegen om uit een gewelddadig conflict te raken, dan het land te bombarderen dat de vijand herbergt. Zoals: eenzijdige pauzes in het geweld durven afkondigen, elkaar ontmoeten, praten, moedige toegevingen doen en die op het thuisfront gaan verdedigen,... Daar zijn (zeldzame) voorbeelden van: Sadat (oorlog Israël-Egypte), Nelson Mandela's verzoening met Deklerck (Zuid-Afrika), de Noord-Ierse toenadering...
Maar dit keer heeft de Meester het slechtst mogelijke voorbeeld gegeven, en leerling-tovenaar Sharon spiegelt er zich met graagte aan.
 
Peter Jochems
(16 december 2001)